ប្រជាពលរដ្ឋមានជម្លោះដីធ្លីនៅឃុំក្រយា ស្រុកសន្ទុក ខេត្តកំពង់ធំ ស្នើឲ្យអាជ្ញាធរខេត្តជួយដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីរបស់ពួកគាត់ឲ្យបានឆាប់រហ័ស ពិសេសឲ្យបានមុនពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំ។ ការស្នើសុំនេះ ក្រោយពេលមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើ យកគ្រឿងចក្រទៅឈូសឆាយដីដាំដំណាំរបស់ពួកគាត់ធ្លាប់អាស្រ័យផលកាលពីចុងខែមីនា។ អភិបាលខេត្តបញ្ជាក់ថា បានបញ្ជាឲ្យមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោម ចុះពិនិត្យមើលបញ្ហាទាំងនេះរួចហើយ។
ពលរដ្ឋមានជម្លោះដីធ្លី ២៦គ្រួសារនៅឃុំក្រយា បារម្ភខ្លាចមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើ នឹងឈូសឆាយដីរបស់ពួកគាត់ជាថ្មីទៀត ប្រសិនបើអាជ្ញាធរនៅតែពន្យារពេលដោះស្រាយ។ ពលរដ្ឋទាំងនោះថែមទាំងដាក់ពាក្យប្ដឹងទៅអាជ្ញាធរខេត្តកាលពីថ្ងៃទី៤ មេសា បន្ទាប់ពីដីដែលពួកគេធ្លាប់កាន់កាប់ ត្រូវបានមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើ ឈូសឆាយកាលពីថ្ងៃទី២៩ មីនា ដោយអះអាងថា ជាដីបម្រុងទុករបស់រដ្ឋ។
ពលរដ្ឋមួយរូបនៅឃុំក្រយា លោក ហែម ឆេន ឲ្យដឹងថា ដីនៅតំបន់អូរកំបុត ជាង ៧០ហិកតារជាប់ក្រុមហ៊ុនចម្ការកៅស៊ូវៀតណាម តាន បៀន (Tan Bien) គឺពលរដ្ឋកាន់កាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១០។ ស្របគ្នានេះ មន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើយកគ្រឿងចក្រទៅឈូសឆាយដីចម្ការអ្នកភូមិ មិនបានជូនដំណឹងដល់ពួកគាត់ជាមុនឡើយ៖ « ប្រសិនបើដាក់ថាជាដីរដ្ឋបាលព្រៃឈើ ពីដើមមកមិនបានដាក់ថាជាវីរសត្វអីទេ »។
កាលពីថ្ងៃទី៤ មេសា ពលរដ្ឋប្រមាណ ២០នាក់ នាំគ្នាយកពាក្យបណ្ដឹងដាក់ទៅអាជ្ញាធរខេត្ត និងការិយាល័យអ្នកតំណាងរាស្ត្រខេត្តកំពង់ធំ។ ក្នុងពាក្យបណ្ដឹងនោះបញ្ជាក់ថា ពលរដ្ឋចំនួន ២៦គ្រួសារនៅភូមិថ្មសំលៀង ឃុំក្រយា ស្នើឲ្យអាជ្ញាធរខេត្ត ផ្តល់សិទ្ធិគ្រប់គ្រងដីធ្លីស្របច្បាប់ និងបញ្ឈប់សកម្មភាពរំខានពួកគាត់បន្តទៀត។
ទាក់ទងបញ្ហានេះ អភិបាលខេត្តកំពង់ធំ លោក អ៊ុត សំអន មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី៥ មេសា ថា លោកនៅមិនទាន់ទទួលបានពាក្យបណ្ដឹងពលរដ្ឋជាង ២០គ្រួសារនៅឡើយទេ ប៉ុន្តែមុនពេលពលរដ្ឋនាំគ្នាឡើងមកសាលាខេត្ត លោកបានឲ្យអាជ្ញាធរស្រុក ចុះពិនិត្យស្ថានភាពដីទំនាស់នៅតំបន់នោះ។ លោកបន្តថា ជាគោលការណ៍ អាជ្ញាធរត្រូវពិនិត្យលើការកាន់កាប់ដីរបស់ពលរដ្ឋទាំងនោះឲ្យបានច្បាស់លាស់ ហើយឈានទៅកំណត់អត្តសញ្ញាណឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយ៖ « អ៊ីចឹងយើងត្រូវការធ្វើអត្តសញ្ញាណកម្ម ដើម្បីញែកឲ្យឃើញ ទី១ ប្រសិនបើពួកគាត់ជាអ្នកដើរទៅយកដីគេ អាហ្នឹងយើងទំនងមិនឲ្យពួកគាត់ធ្វើសកម្មភាពដូច្នោះទេ »។
បញ្ហាជម្លោះដីធ្លីនៅឃុំក្រយា នៅតែជាបញ្ហាស្មុគស្មាញ ដោយអាជ្ញាធរមិនទាន់អាចដោះស្រាយឲ្យបានចប់សព្វគ្រប់នៅឡើយ។ ជាមួយគ្នានេះ តំបន់ខ្លះទៀតនៅក្នុងឃុំក្រយា សកម្មភាពរុករានដីព្រៃដើម្បីយកដីធ្វើចម្ការពីសំណាក់ពលរដ្ឋមួយចំនួន កំពុងកើតមានឡើងដដែល។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលនៃអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ (LICADHO) ខេត្តកំពង់ធំ លោក ញូង សាមឿន គាំទ្រចំពោះការលើកឡើងរបស់អភិបាលខេត្ត។ យ៉ាងនេះក្តី លោកមើលឃើញថា កន្លងមក បញ្ហាដីធ្លីនៅឃុំក្រយា មិនអាចដោះស្រាយបាន ដោយសារតែអាជ្ញាធរមិនមានឆន្ទៈពិតប្រាកដផង៖ « ខ្ញុំចង់ឲ្យពួកគាត់មានឆន្ទៈស៊ើបអង្កេតរកឲ្យឃើញថា តើពលរដ្ឋជាក់ស្តែងដែលត្រូវការដីដើម្បីរស់ហ្នឹងប៉ុន្មានគ្រួសារ និងប៉ុន្មានគ្រួសារទៀតដើម្បីទាញយកចំណេញផលប្រយោជន៍ »។
លោកបន្ថែមថា ដើម្បីដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីនៅឃុំក្រយា អាជ្ញាធរត្រូវចុះស៊ើបអង្កេតឲ្យបានស៊ីជម្រៅ និងដើម្បីផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ពលរដ្ឋដែលមិនមានដីធ្លីពិតប្រាកដ។ លើសពីនេះ ក្នុងការដោះស្រាយ អាជ្ញាធរត្រូវឈរនៅចំណុចកណ្ដាលដើម្បីធានាបាននូវភាពយុត្តិធម៌ទាំងអស់គ្នា៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។