ព្រឹទ្ធសភា​អនុម័ត​ជា​ស្ថាពរ​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ចំនួន​៣​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​វិស័យ​តុលាការ

0:00 / 0:00

ព្រឹទ្ធសភា​កម្ពុជា នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​មិថុនា អនុម័ត​ជា​ស្ថាពរ​នូវ​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ចំនួន​៣ ពាក់ព័ន្ធ​វិស័យ​តុលាការ។ សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ទាំង​៣​នេះ ត្រូវ​បាន​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ពិភាក្សា និង​អនុម័ត​ជា​ឯកច្ឆន្ទ ដោយ​សំឡេង​គាំទ្រ ៤៤ លើ ៤៤ សំឡេង នៃ​សមាជិក​ចូលរួម​ប្រជុំ​សរុប។ ចំណែក​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​មក​ពី​គណបក្ស សម រង្ស៊ី មិន​បាន​ចូលរួម​ឡើយ។

នៅ​ទីបំផុត សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ដ៏​ចម្រូងចម្រាស​ចំនួន​៣ គឺ​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ស្ដីពី​ការ​រៀបចំ​អង្គការ​តុលាការ សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ស្ដីពី​លក្ខន្តិកៈ​នៃ​ចៅក្រម និង​ព្រះរាជ​អាជ្ញា និង​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ស្ដីពី​ការ​រៀបចំ និង​ការ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​នៃ​ឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សា នៃ​អង្គ​ចៅក្រម ដែល​មាន​ទាំងអស់ ២០​ជំពូក និង​ចែក​ចេញ​ជា ២៣៣​មាត្រា ត្រូវ​បាន​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​មក​ពី​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ចំណាយ​ពេល​មិន​ដល់ ៤​ម៉ោង​ផង ដើម្បី​ពិភាក្សា​អនុម័ត។

សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ទាំង​៣ ត្រូវ​បាន​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​ពិភាក្សា​ផ្តល់​យោបល់ និង​អនុម័ត​ជា​កញ្ចប់ មួយ​ច្បាប់​ម្តងៗ បន្ទាប់​ពី​ប្រធាន​គណៈកម្មការ​នីតិកម្ម និង​យុត្តិធម៌ នៃ​ព្រឹទ្ធសភា ធ្វើ​សេចក្តី​រាយការណ៍​ជូន​អង្គ​ព្រឹទ្ធសភា​រួច ដែល​នីតិវិធី​នេះ​មើល​ទៅ​ហាក់​ដូច​ជា​ធ្វើ​ឲ្យ​ដំណើរ​ការ​អនុម័ត​ច្បាប់ ចំណាយ​ពេល​ខ្លី​ជាង​ពេល​ច្បាប់​ទាំង​នេះ ត្រូវ​បាន​ដាក់​ឲ្យ​ពិភាក្សា និង​អនុម័ត​នៅ​ឯ​រដ្ឋសភា កាល​ពី​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ ដែល​នៅ​ពេល​នោះ សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ត្រូវ​បាន​សមាជិក​សភា​ពិភាក្សា និង​អនុម័ត​មួយ​ជំពូក​ម្តងៗ។

បើ​ទោះ​ជា​មិន​មាន​ការ​ពិភាក្សា និង​អនុម័ត​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​មួយ​មាត្រា​ម្តងៗ​ក៏ដោយ សង្កេត​ឃើញ​ថា មាន​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​មួយ​ចំនួន​បាន​ឡើង​ផ្តល់​យោបល់ និង​សួរ​សំណួរ​ទៅ​កាន់​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​យុត្តិធម៌ លោក អង្គវង្ស វឌ្ឍនា ឲ្យ​លោក​បំភ្លឺ​បន្ថែម។ សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​ខ្លះ ក៏​បាន​លើក​ឡើង​នូវ​ស្ថានភាព​ជាក់ស្តែង ដែល​ពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួន​បាន​ជួប​ប្រទះ ហើយ​ដែល​តុលាការ​នៅ​តែ​មិន​អាច​រក​យុត្តិធម៌​ឲ្យ​ពួក​គេ​បាន។

ស្រប​ពេល​ជាមួយ​គ្នា​នេះ​ដែរ ក៏​មាន​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​ខ្លះ​យក​ឱកាស​ពិភាក្សា​អំពី​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​នេះ វាយ​ប្រហារ​តំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​គណបក្ស សម រង្ស៊ី ដែល​មិន​ចូលរួម​ប្រជុំ វាយ​ប្រហារ​លើ​ក្រុម​អ្នក​វិភាគ​ឯករាជ្យ លើ​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​បរទេស និង​លើ​មន្ត្រី​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ដែល​តែង​បាន​រិះគន់​ការ​ដឹក​នាំ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និង​រិះគន់​ចំពោះ​ការ​តាក់​តែង​ច្បាប់ ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​វិស័យ​តុលាការ​ទាំង​៣ ក្នុង​ពេល​នយោបាយ​ជាប់​គាំង​នេះ។ សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​ខ្លះ ថែម​ទាំង​លើក​ឡើង​ថា គណបក្ស​ប្រឆាំង និង​មន្ត្រី​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល មិន​គួរ​បារម្ភ​អំពី​ច្បាប់​ទាំង​នេះ​ទេ ប្រសិន​បើ​ពួក​គេ​ជា​អ្នក​ចេះ​ដឹង​ពិត​ប្រាកដ ព្រោះ​ថា ច្បាប់​ទាំង​នេះ​សុទ្ធ​តែ​អាច​ធ្វើ​វិសោធនកម្ម​បាន​ក្នុង​ពេល​ខាង​មុខ។ លើស​ពី​នេះ ពួក​គេ​ថា អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​ប្រមាណ ៣​ពាន់​នៅ​កម្ពុជា មាន​តែ​អង្គការ​មួយ​ចំនួន​តូច​ប៉ុណ្ណោះ ដែល​រិះគន់​ការ​តាក់​តែង​ច្បាប់​នេះ។

ទាក់ទង​បញ្ហា​នេះ ប្រធាន​ការិយាល័យ​មេធាវី ក្រុម​អ្នក​ច្បាប់​អមរិន្ទ្រ លោក​មេធាវី សុក សំអឿន ដែល​តែង​តាម​ដាន​ពី​ការ​តាក់​តែង​ច្បាប់​នេះ មាន​ប្រសាសន៍​ថា គោល​បំណង​នៃ​ការ​ធ្វើ​ច្បាប់ គឺ​ដើម្បី​ធ្វើ​ឲ្យ​ស្ថានភាព​ល្អ​ប្រសើរ​ជាង​មុន។ លោក​ថា ប្រការ​នេះ​ហើយ​ទើប​ទាមទារ​ឲ្យ​មាន​ការ​ចូលរួម​ជជែក​គ្នា​ឲ្យ​បាន​ទូលំទូលាយ ដើម្បី​ជួយ​ធ្វើ​ឲ្យ​ច្បាប់​មួយ​ក្លាយ​ជា​ច្បាប់​ល្អ។ លោក​ថា ការ​អះអាង​ថា សំខាន់​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ច្បាប់​សិន រួច​ចាំ​កែប្រែ​ជា​ក្រោយ​នោះ វា​មិន​មែន​ជា​ការ​ល្អ​ទេ។

លោក​មេធាវី សុក សំអឿន៖ «យើង​ចាំ​មើល​ទៀត​ទៅ ហើយ​ចាំ​មើលៗ ថា​តើ​ការ​កែ​ទម្រង់​ហ្នឹង​មាន​ការ​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​កាន់​តែ​ទុក​ចិត្ត​ដែរ​អត់ ក្រែងលោ​វា​អាច​កែលំអ ប្រសិន​ជា​អត់​មាន​ការ​ទុក​ចិត្ត​ទេ មាន​ន័យ​ថា សភា​លើក​ហ្នឹង គឺ​ទី​១ មិន​ជឿ​ប្រជាពលរដ្ឋ មិន​យក​មតិ​ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយ​ទី​២ អត់​មាន​បាន​ការ​អី​ដដែល ស្ថានភាព​នៅ​ដដែល​ហ្នឹង ចាំ​រដ្ឋាភិបាល​ក្រោយ​ទៅ បើ​ថា​ម៉េចៗ យើង​កែ​ទៀត​ទៅ ហើយ​បើ​តុលាការ​នៅ​អ៊ីចឹង ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​មិន​ពេញ​ចិត្ត​អ៊ីចឹង រដ្ឋាភិបាល​ក្រោយ​បាត់​បង់​ជំនឿ​ពី​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដដែល។ ដូច្នេះ​ដល់​ពេល​មាន​បញ្ហា គង់​គាត់​នឹង​កែ​ទម្រង់​ម្តង​ទៀត»

សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ដ៏​ចម្រូងចម្រាស​ទាំង​នេះ ត្រូវ​បាន​សង្គម​ស៊ីវិល​រិះគន់​យ៉ាង​ខ្លាំង ទៅ​លើ​ខ្លឹមសារ​មួយ​ចំនួន ដោយ​លើក​ឡើង​ថា ច្បាប់​ទាំង​នេះ​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​ដែល​ជា​ស្ថាប័ន​ឯករាជ្យ​ដាច់​ដោយ​ឡែក​មួយ នឹង​បន្ត​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​អំណាច​របស់​ក្រសួង​យុត្តិធម៌ ដែល​ជា​សេនាធិការ​របស់​រដ្ឋាភិបាល។ ពួក​គេ​ក៏​បាន​រិះគន់​ចំពោះ​របៀប​តាក់​តែង​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ទាំង​នេះ​ផង​ដែរ។ ចំណែក​គណបក្ស​ប្រឆាំង​វិញ បាន​លើក​ឡើង​ថា ច្បាប់​ទាំង​នេះ​នឹង​គ្មាន​តម្លៃ​នោះ​ទេ ហើយ​ថា ពួក​គេ​នឹង​ធ្វើ​ការ​សើរើ​ឡើង​វិញ។

ជា​គោលការណ៍ សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់​ដែល​រដ្ឋសភា និង​ព្រឹទ្ធសភា សម្រេច​អនុម័ត​រួច នឹង​ត្រូវ​បញ្ជូន​ទៅ​កាន់​ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ​ពិនិត្យ​បន្ថែម មុន​នឹង​បញ្ជូន​បន្ត​ថ្វាយ​ព្រះមហាក្សត្រ​ឡាយ​ព្រះហស្តលេខា​ប្រកាស​ឲ្យ​ប្រើប្រាស់​ជា​ផ្លូវ​ការ៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖

ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។