ក្រុមតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំងបញ្ចេញប្រតិកម្មចំពោះសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលបដិសេធការស្នើសុំសួរសុខទុក្ខលោក កឹម សុខា នៅថ្ងៃច័ន្ទទី២ ខែតុលា ខាងមុខ។ អ្នកច្បាប់ពន្យល់ថា គ្មានច្បាប់ណាមួយចែងមិនឲ្យសហការី ឬក្រុមគ្រួសារទៅសួរសុខទុកអ្នកជាប់ឃុំឃាំងនោះទេ។
ក្រុមតំណាងរាស្ត្ររបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងសមាជិកព្រឹទ្ធសភាជាង១០នាក់ នៅតែរក្សាជំហរទៅសួរសុខទុក្ខលោក កឹម សុខា ដដែល ទោះបីជាតុលាការបដិសេធការស្នើសុំសួរសុខទុក្ខនេះក្ដី។
ការបញ្ចេញប្រតិកម្មនេះ ធ្វើឡើងភ្លាមៗ ក្រោយពេលចៅក្រមស៊ើបសួរសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក គឺ ឫទ្ធី បានចេញលិខិតជម្រាបជូនលោក សួន រីដា បដិសេធការស្នើសុំសួរសុខទុក្ខ លោក កឹម សុខា នៅថ្ងៃច័ន្ទទី២ ខែតុលា។ នៅក្នុងលិខិតបដិសេធនេះ បានលើកហេតុផលថា សំណុំរឿង លោក កឹម សុខា កំពុងស្ថិតនៅក្នុងចំណាត់ការស៊ើបសួរ និងស្រាវជ្រាវប្រមូលភស្តុតាងនានា ហើយចៅក្រមមិនទាន់បានសាកសួរជនត្រូវចោទនៅឡើយ ហេតុនេះការចូលជួប ឬសួរសុខទុក្ខ អាចអនុញ្ញាត ឲ្យបានតែមេធាវី និងក្រុមគ្រួសារជនត្រូវចោទ ដែលមិនទាក់ទិនក្នុងសំណុំរឿងតែប៉ុណ្ណោះ។ សម្រាប់ អ្នកដទៃផ្សេងទៀត ការចូលសួរសុខទុក្ខ អាចអនុញ្ញាតឲ្យបាន ក្រោយពីចៅក្រមបានបំពេញកិច្ចចាំបាច់មួយចំនួនសិន។
ការបដិសេធរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ មិនអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមតំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំងចូលសួរសុខទុក្ខ លោក កឹម សុខា នេះ ជាលើកទី៣ហើយ។
តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមណ្ឌលកំពង់ស្ពឺ ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី២៩ កញ្ញាថា តុលាការមិនអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមតំណាងរាស្ត្រចូលទៅសួរសុខទុក្ខលោក កឹម សុខា នេះជាហេតុផលនយោបាយ មិនមែនជាការអនុវត្តច្បាប់នោះឡើយ។ លោកបញ្ជាក់ថា តុលាការនៅក្រោមឥទ្ធិពលមនុស្សមានអំណាចម្នាក់ ឬពីរនាក់តែប៉ុណ្ណោះ។
លោក សួន រីដា បន្ថែមថា ពួកគាត់មិនអាចទទួលយកការបដិសេធរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ចំពោះការមិនអនុញ្ញាតទៅសួរសុខទុក្ខលោក កឹម សុខា នៅមណ្ឌលកែប្រែទី៣ ឬពន្ធនាគារត្រពាំងផ្លុង ក្នុងខែត្រត្បូងឃ្មុំបានទេ។ លោកបញ្ជាក់ថា ពួកគាត់ទៅសួរសុខទុក្ខនេះ ក្នុងនាមជាសហការី ឬក្នុងនាមជាកូនទៅសួរសុខទុក្ខឳពុក ពិសេសទៅទៀត ការចាប់លោក កឹម សុខា ទាំងមានអភ័យឯកសិទ្ធសភានេះ ជារឿងខុសច្បាប់៖ «យើងមិនសុខចិត្តទេ អភ័យឯកសិទ្ធិសភាត្រូវបានគេរំលោភនោះ មួយទៀត បក្សសង្គ្រោះជាតិមកទល់ពេលនេះ និងទៅមុខទៀត យើងនៅតែចាត់ទុក លោក កឹម សុខា ជាប្រធានគណបក្សរបស់យើងរហូត អ៊ីចឹងក្នុងនាមយើងជាសមាជិកគណបក្សនៅពេលយើងទៅសួរសុខទុក្ខគាត់ យើងនឹងរាយការណ៍អំពីស្ថានភាពនយោបាយផងដែរ»។
មាត្រា៨០នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញចែងថា តំណាងរាស្ត្រមានអភ័យឯកសិទ្ធិ។ តំណាងរាស្ត្ររូបណាក៏ដោយ មិនអាចត្រូវបានចោទប្រកាន់ ចាប់ខ្លួន ឃាត់ខ្លួន ឬឃុំខ្លួន ដោយហេតុពីបានសម្ដែងយោបល់ ឬបញ្ចេញមតិក្នុងការបំពេញមុខងាររបស់ខ្លួនសោះឡើយ។
រដ្ឋាភិបាលចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ចោទប្រកាន់ពីបទក្បត់ជាតិនេះ ដោយសំអាងលើខ្សែអាត់វីដេអូ ដែលលោក កឹម សុខា ថ្លែងប្រាប់អ្នកគាំទ្ររបស់ខ្លួន កាលពីខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ២០១៣ ដែលត្រូវគេផ្សព្វផ្សាយក្នុងហ្វេសប៊ុក (Facebook) អំពីការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់លោក ក្នុងការកសាងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ប៉ុន្តែបែរជារដ្ឋាភិបាលចោទប្រកាន់ថា លោក កឹម សុខា បានប្រព្រឹត្តបទល្មើសជាក់ស្ដែងទៅវិញ។ ការចោទប្រកាន់នេះ ត្រូវបានអ្នកច្បាប់ និងអ្នកវិភាគ ចាត់ទុកថា ជារឿងមិនសមហេតុផល ហើយថាជារឿងនយោបាយដើម្បីកម្ចាត់បក្សប្រឆាំងទៅវិញទេ។
មេធាវីការពារក្ដី លោក កឹម សុខា លោក មេធាវី ហែម សុជាតិ ពន្យល់ថា គ្មានច្បាប់ណាមួយចែងពីការហាមឃាត់ សហការី សាច់ញាតិទៅសួរសុខទុក្ខជនត្រូវចោទ ឬអ្នកជាប់ឃុំឃាំងនោះឡើយ។ លោកបញ្ជាក់ថា តុលាការមិនត្រូវបដិសេធចំពោះការស្នើសុំនេះទេ៖ «ច្បាប់មិនបានហាមឃាត់ផង ច្បាប់ចែងថា ជនសង្ស័យ ឬជនជាប់ចោទត្រូវបានឃុំខ្លួន គេគ្រាន់តែប្រើពាក្យថា ក្រុមគ្រួសារនិងមេធាវីអាចសួរសុខទុក្ខបាន ហើយតំណាងរាស្ត្រចាប់ខ្លួនពីមុនមក ក្រុមគ្រួសារ ឬតំណាងរាស្ត្រដទៃទៀតអាចទៅសួរសុខទុក្ខបាន តែករណីនេះ ខ្ញុំមិនដឹងថា គេប្រើច្បាប់អី ?»។
នៅស្របពេលគ្នានេះ ក្រុមមេធាវីការពារក្ដីលោក កឹម សុខា បានដាក់ពាក្យប្ដឹងសាទុក្ខទៅតុលាការកំពូលបន្តទៀតនៅថ្ងៃទី២៩ កញ្ញានេះ ប្ដឹងជំទាស់ការសម្រេចរបស់សភាស៊ើបសួរសាលាឧទ្ធរណ៍ ដែលបានបន្តការឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា កាលពីថ្ងៃទី២៦ កញ្ញា។
លោកមេធាវី ហែម សុជាតិ បញ្ជាក់ថា លោក កឹម សុខា មានបញ្ហាសុខភាព ដែលតុលាការបានឃុំខ្លួនទាំងខុសច្បាប់បែបនេះ។ លោកអះអាងថា ក្រុមមេធាវីរបស់លោក ជំទាស់ការឃុំខ្លួននេះ នឹងបន្តទាមទារនៅតុលាការកំពូលទៀត ដើម្បីទាមទារឲ្យតុលាការកំពូលដោះលែងលោក កឹម សុខា ឲ្យរួចផុតពីការឃុំខ្លួនខុសនីវិធីបែបនេះ។
ការចាប់ឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា នេះ ត្រូវបានសហគមន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិ ថ្កោលទោស និងទាមទារឲ្យដោះលែងវិញជាបន្ទាន់ ដោយសារតែលោក កឹម សុខា ជាតំណាងរាស្ត្រមានអភ័យឯកសិទ្ធិ។
តំណាងរាស្ត្ររបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ទាំង៨រូប ថ្កោលទោសចំពោះការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា នេះ ដោយជំរុញសហគមន៍អន្តរជាតិក្រោកឈរឡើងតតាំងជាមួយរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន កំពុងកាត់បន្ថយសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ដែលពួកគេត្រូវមានសេរីភាពពេញលេញក្នុងការចូលរួមការបោះឆ្នោតដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់កម្ពុជា។ ពួកគេទាមទារឲ្យក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក ធ្វើការជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនក្នុងការប្រើគ្រប់យន្តការ ការទូតដែលចាំបាច់ទាំងអស់ ដើម្បីបង្ខំឲ្យរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន គោរពស្តង់ដារប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋ។
ក្រុមតំណាងរាស្ត្រអាមេរិកទាំងនេះក៏ទាត់ចោល ចំពោះការចោទប្រកាន់ពីបទក្បត់ជាតិទៅលើ គណបក្សនយោបាយ អង្គការសង្គមស៊ីវិល សកម្មជន និងអ្នកវិភាគនយោបាយ។ ពួកគេព្រមានថា ការបំផ្លាញគណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា គឺជាការបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា ដំណើរការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០១៨ ខាងមុខ នឹងប្រព្រឹត្តទៅដោយគ្មានលក្ខណៈសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌នោះឡើយ។ ជាងនេះទៅទៀត ពួកគេជំរុញឲ្យឯកអគ្គរដ្ឋទូតរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ប្រចាំកម្ពុជា លោក វីល្លៀម ហៃដ្ដ៍ (William Heidt) បន្តជជែកជាមួយរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ក្នុងកម្រិតមួយខ្ពស់បំផុតដែលតំណាងឲ្យរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកដើម្បីបង្ហាញអំពីការព្រួយបារម្ភទាំងឡាយទៅកាន់លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងការដាក់សម្ពាធដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឲ្យគោរពសិទ្ធិពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនតាមរយៈការអនុញ្ញាតឲ្យមានសេរីភាពសារព័ត៌មាន និងការគោរពដល់ដំណើរការបោះឆ្នោតនៅពេលខាងមុខ។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានកំណត់អំពីផែនការទៅសួរសុខទុក្ខលោក កឹម សុខា នៅរៀងរាល់ថ្ងៃច័ន្ទដើមសប្ដាហ៍ ទោះបីជាតុលាការមិនអនុញ្ញាតក្ដី យ៉ាងហោចណាស់ពួកគេបានទៅដល់មុខពន្ធនាគារត្រពាំងផ្លុង ដើម្បីសម្ដែងមតិជំទាស់នឹងការចាប់ខ្លួន លោក កឹម សុខា ទាំងមានអភ័យឯកសិទ្ធិនេះ៕