កិច្ចពិភាក្សារវាងក្រុមការងារកែទម្រង់ការបោះឆ្នោតនៃគណបក្សទាំងពីរមិនបានទទួលលទ្ធផលជាផ្លែផ្កាឡើយ។ ជំនួបពិភាក្សានៅព្រឹកថ្ងៃទី១០ ខែមីនា នេះ គណបក្សទាំងពីរមិនបានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមដូចកិច្ចប្រជុំកាលពីថ្ងៃច័ន្ទសប្ដាហ៍មុនឡើយ ប៉ុន្តែអ្នកនយោយបាយទាំងសងខាងស្រុះស្រួលគ្នាបន្តកិច្ចពិភាក្សានៅថ្ងៃទី១៧ ខែមីនា សប្ដាហ៍ក្រោយ។
កិច្ចពិភាក្សាលើកនេះ គណបក្សទាំងពីរបានពិភាក្សាលើប្រធានបទសំខាន់ចំនួន២។ បក្សប្រឆាំងស្នើពិភាក្សាលើការកែទម្រង់ស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោត ចំណែកបក្សកាន់អំណាចលើកឡើងពីសុចរិតភាពរបស់សង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការងារទាក់ទងនឹងការបោះឆ្នោត។ បន្ទាប់ពីកិច្ចពិភាក្សារយៈពេលជាង ៣ម៉ោងរួចមក តំណាងគណបក្សទាំងពីរចេញមុខមកធ្វើសន្និសីទកាសែត ដោយប្រកាសថា ក្រុមការងារបានលើកយកអ្វីដែលខ្លួនចង់បានទៅវិញទៅមក ដើម្បីដាក់ឲ្យមេដឹកនាំកំពូលរបស់បក្សសម្រេចនៅពេលក្រោយ។
តំណាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក ប៊ិន ឈិន មានប្រសាសន៍ថា កិច្ចពិភាក្សាលើកនេះ គឺបក្សទាំងពីរខ្វែងគំនិតគ្នានៅត្រង់ពាក្យបច្ចេកទេសមួយចំនួន ប៉ុន្តែបានត្រូវរ៉ូវគ្នាផ្នែកឧត្ដមគតិហើយ។ លោកបន្តថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងបក្សប្រឆាំង បានព្រមព្រៀងគ្នាខ្លះៗ លើចំណុចទាក់ទងនឹងការកែទម្រង់ការបោះឆ្នោត។ ហើយចំណុចដែលនៅសល់នោះ គឺនឹងបន្តយកទៅពិភាក្សាគ្នានៅថ្ងៃច័ន្ទ សប្ដាហ៍ក្រោយ។
ឆ្លើយសំណួរអ្នកកាសែតដែលសួរថា ហេតុអ្វីបានជាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លើកយកប្រធានបទសុចរិតភាពរបស់សង្គមស៊ីវិលមកធ្វើការពិភាក្សា?
លោក ប៊ិន ឈិន បានតបវិញថា រឿងនេះអ្នកកាសែតគួរតែដឹង ហើយក៏អាចយល់ដោយខ្លួនឯងដែរ៖ «ប្រកាសថ្ងៃហ្នឹងចំណុចទី៣ គេថា បញ្ហាកំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោត និងចំណុចមួយពីរបី ។ល។ លោកឯងអត់យល់អា ។ល។ ហ្នឹង អាហ្នឹងមានច្រើន មកពីយើងអត់ចេះអា ។ល។ គេនិយាយពីអព្យាក្រឹតភាព និងសុចរិតភាពរបស់សង្គមស៊ីវិលធ្វើការងារទាក់ទងនឹងការបោះឆ្នោត។ លោកយកទៅគិតទៅដឹងហើយ»។
ទោះយ៉ាងណាក្តី បន្ទាប់ពីចប់សន្និសីទកាសែតសមាជិកគណៈកម្មាធិការចម្រុះរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក ជាម យៀប បានប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា បក្សកាន់អំណាចលើកយកប្រធានបទសុចរិតភាពរបស់សង្គមស៊ីវិលមកពិភាក្សាដោយសារកន្លងទៅសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនមានចេតនាអាក្រក់ ដោយព្យាយាមវាយប្រហារបក្សកាន់អំណាច។ លោកបន្តថា កម្ពុជាគួរតែមានច្បាប់គ្រប់គ្រងសង្គមស៊ីវិលឲ្យបានឆាប់៖ «យើងចង់ធ្វើម៉េចឲ្យច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងសង្គមស៊ីវិលហ្នឹង ចេញទៅបាន ហើយអោយស្រួលទាំងសង្គមស៊ីវិលនិងរដ្ឋាភិបាល។ កន្លងទៅកាន់ជើងតែបក្សម្ខាង»។
បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោត រាជរដ្ឋាភិបាលបានចោទគណបក្សប្រឆាំងថា រៀបគម្រោងបដិសេធលទ្ធផលបោះឆ្នោត។ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏បានផលិតរបាយការណ៍អង្កេតដែលចោទសង្គមស៊ីវិល និងស្ថាប័នសារព័ត៌មានមួយចំនួន ថាចូលដៃជើងដើម្បីក្រឡុកស្ថានការណ៍នយោបាយ និងគាំទ្របក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជាដែរ។
ឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះ ប្រធានក្រុមការងារគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សុន ឆ័យ មានប្រសាសន៍ថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិគាំទ្រអោយមានការកែទម្រង់ការបោះឆ្នោតអោយស្របតាមគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ហើយក៏បន្តថា ពិភាក្សាបញ្ហានេះជាមួយបក្សកាន់អំណាច។ ប៉ុន្តែគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មិនគាំទ្រឲ្យបង្កើតច្បាប់ដើម្បីគ្រប់គ្រងសង្គមស៊ីវិលឡើយ។ លោកបន្តថា អ្នកនយោបាយកម្ពុជា ដល់ពេលហើយដែលត្រូវបើកចំហដួងចិត្តទទួលយកការរិះគន់ពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន ទាំងសង្គមស៊ីវិល សារព័ត៌មាន និងស្រទាប់មហាជន៖ «យើងមានគោលការណ៍បង្កើត វប្បធម៌ប្រជាធិបតេយ្យ ដោយយកយោបល់ពលរដ្ឋនិងសង្គមស៊ីវិលជាមូលដ្ឋានដើម្បីមកធ្វើការ សម្រេចចិត្ត។ បើសិនជាចង់បង្កើតច្បាប់មួយដើម្បីគាបសង្កត់ពលរដ្ឋ និងសង្គមស៊ីវិលទេ គឺមិនអាចអភិវឌ្ឍន៍ជាតិបានទេ»។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅថ្ងៃទី១០ ខែមីនា បញ្ជាក់ថា មូលហេតុនៃការខ្វែងគំនិតគ្នានៃបក្សទាំងពីរ ដោយសារបក្សសង្គ្រោះជាតិ ទាមទារឲ្យស្ថាប័នគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ឲ្យក្លាយជាស្ថាប័នធម្មនុញ្ញ និងត្រូវជ្រើសតាំងដោយសំឡេង ២ ភាគ ៣ នៃរដ្ឋសភា។សំណើនេះជាមូលហេតុដែលបក្សកាន់អំណាចមិនអាចទទួលយកបាន។
ច្បាប់ស្ដីពីការរៀបចំ និងប្រព្រឹត្តទៅនៃអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលកំពុងស្ថិតក្នុងដៃក្រសួងមហាផ្ទៃ នៅឡើយ។ ក្រុមសង្គមធ្លាប់ចោទប្រកាន់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលមានបំណងបង្កើតច្បាប់នេះដើម្បីដាក់សម្ពាធលើសង្គមស៊ីវិល និងរឹតត្បិតសេរីភាពបញ្ចេញមតិ។ លោក ហ៊ុន សែន ក៏ធ្លាប់ប្រកាសថា ច្បាប់នេះមិនប្រញាប់ទេសម្រាប់កម្ពុជា តែលោកក៏ជំរុញឲ្យស្វែងរកការគាំទ្រពីសង្គមស៊ីវិលមុននឹងសម្រេចអនុម័តច្បាប់នេះដែរ។
កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមីនា គណបក្សទាំងពីរបានព្រមព្រៀងគ្នារៀបចំការចុះឈ្មោះ អ្នកបោះឆ្នោតនិងបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតឡើងវិញ និងការបង្កើតច្បាប់ស្ដីពីហិរញ្ញវត្ថុគណបក្សនយោបាយ និងការកែទម្រង់ការបោះឆ្នោត ប៉ុន្តែចំណុចលំអិតក្នុងការកែទម្រង់ការបោះឆ្នោតនេះ មិនទាន់បានពិភាក្សាគ្នាច្បាស់លាស់ និងឯកភាពគ្នានៅឡើយ។ នៅថ្ងៃច័ន្ទ ទី១៧ ខែមីនា ខាងមុខបក្សទាំងពីររំពឹងថា នឹងបន្តពិភាក្សាលើការកែទម្រង់ការបោះឆ្នោត និងបញ្ហាមួយចំនួនផ្សេងៗទៀត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។