តំណាងអង្គការយូណេស្កូ (UNESCO) ប្រចាំកម្ពុជា និងអ្នកបុរាណវិទ្យា យល់ថា គម្រោងសាងសង់ប្រាសាទដែលចម្លងតាមរចនាបថប្រាសាទអង្គរវត្តនោះ ជាកិត្តិយសរបស់ប្រសាទអង្គរវត្តខ្មែរ។ ការបង្ហាញទស្សនៈនេះ ស្របពេលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ប្រកាន់ជំហរឲ្យឥណ្ឌា បញ្ឈប់គម្រោងសាងសង់ប្រាសាទតាមរយៈកំណត់ទូតរបស់ខ្លួន។
អ្នកជំនាញផ្នែកបុរាណវិទ្យាបង្ហាញគំនិតផ្សេងគ្នាពីរដ្ឋាភិបាលនៃគម្រោងសាងសង់ប្រាសាទមួយរបស់ប្រទេសឥណ្ឌា ដែលយកលំនាំតាមប្រាសាទអង្គរវត្ត។ ថ្លែងប្រាប់អ្នកកាសែតក្រោយអង្គសិក្ខាសាលារវាងអង្គការយូណេស្កូ និងក្រសួងអប់រំ ស្ដីពីការអប់រំសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា នៅព្រឹកថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៥។
តំណាងអង្គការយូណេស្កូ ប្រចាំកម្ពុជា អ្នកស្រី អាន ឡឺម៉េស្ត្រ (Anne Lemaistre) បញ្ចេញទស្សនៈថា ដោយសារតែប្រទេសឥណ្ឌា គោរពឲ្យតម្លៃ និងកោតស្ញប់ស្ញែងយ៉ាងខ្លាំងចំពោះប្រាសាទអង្គរវត្តដែលពួកគេចង់បានជាគំរូ។
អ្នកស្រីលើកឡើងថា កន្លងមកអច្ឆរិយវត្ថុជាច្រើនបានត្រូវគេចម្លង ឬយកគំរូតាម ឧទាហរណ៍ដូចជាទួអេហ្វែល នាទីក្រុងប៉ារីស បានត្រូវគេចម្លងតាមសាងសង់នៅក្នុងផ្សេង៖ «ខណៈនេះយើងពុំមានគោលជំហរអ្វីជាផ្លូវការទេ។ អ្នករាល់គ្នាដឹងហើយថា អច្ឆរិយវត្ថុជាច្រើនត្រូវបានគេចម្លង ឬយកគំរូតាម។ ឧទាហរណ៍ដូចជា ទួអេហ្វែល នាទីក្រុងប៉ារីស ប្រហែលជាលោកអ្នកបានជ្រាបហើយថា ទួអេហ្វែល បានត្រូវគេចម្លងតាមនៅក្នុងប្រទេសជប៉ុន»។
កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែមិថុនា ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ បានផ្ញើកំណត់ទូតតវ៉ាទៅក្រសួងការបរទេសឥណ្ឌា ឲ្យបញ្ឈប់គម្រោងសាងសង់ប្រាសាទដែលចម្លងតាមរចនាបថប្រាសាទអង្គរវត្ត។ ក្រសួងការបរទេសដឹងដំណឹងពីគម្រោងសាងសង់នេះតាមរយៈស្ថានទូតខ្មែរប្រចាំនៅប្រទេសឥណ្ឌា ថា ក្រុមហ៊ុន ម៉ាហាវា ម៉ាន់ឌៀ ត្រាស់ (MAHAVIR MANDIR TRUST) មានគម្រោងសាងសង់ប្រាសាទដោយចម្លងតាមប្រាសាទអង្គរវត្ត។
ទាក់ទងរឿងនេះ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ លោក ជុំ សន្ទរី មិនទាន់បង្ហាញប្រតិកម្មចំពោះសម្ដី អ្នកស្រី អាន ឡឺម៉េស្ត្រ តំណាងអង្គការយូណេស្កូ ប្រចាំកម្ពុជា នៅឡើយទេ។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះអះអាងថា ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា នៅតែប្រកាន់ជំហរដូចទៅនឹងកំណត់ទូតរបស់ខ្លួនដដែល៖ «បញ្ហាហ្នឹងនិយាយពីជំហររបស់ក្រសួងការបរទេស គឺបានធ្វើនៅក្នុងកំណត់ទូតនោះ គឺជំហររបស់ក្រសួងការបរទេស ហើយខ្ញុំក៏អត់មានអីបន្ថែមទៀតដែរ»។
ប្រាសាទអង្គរវត្តបានជាប់បេតិកភណ្ឌពិភពលោកនៅខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៩២។ ប្រាសាទបុរាណមួយនេះ រកចំណូលឲ្យកម្ពុជា បានរាប់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗ តាមរយៈការលក់សំបុត្រឲ្យភ្ញៀវទេសចរចូលទស្សនា។
ចំណែកសាស្ត្រាចារ្យមហាវិទ្យាល័យបុរាណវិទ្យាផ្នែកស្រាវជ្រាវជំនឿខ្មែរ លោកបណ្ឌិត អាំង ជូលាន បញ្ចេញទស្សនៈផ្ទាល់ខ្លួនដែរថា អង្គរវត្តកាន់តែមានកិត្តិនាមខ្លាំងថែមទៀត ព្រោះតាមប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសឥណ្ឌា ដែលជាគ្រូដើមរបស់ខ្មែរ បែរជាមកចម្លងធ្វើប្រាសាទតាមប្រទេសកម្ពុជាវិញ។
យ៉ាងណាក៏ដោយចុះ ចំពោះរឿងចំណេញ ឬខាតចំពោះប្រទេសកម្ពុជា ជាម្ចាស់ដើមប្រសាទអង្គវត្តនោះ លោកក៏មិនដឹងយ៉ាងណានោះទេ៖ «ខ្លួនផ្ទាល់អត់មានអីទៅខឹងសម្បានឹងគេទេ តាមខ្ញុំគិតយើងគ្រាន់បើដែរ បានជាគេធ្វើតាមអ៊ីចឹង។ តាមខ្ញុំ បើខ្ញុំជាទេសចរវិញណា បើចង់មើលអង្គរវត្តខ្ញុំអត់ទៅឥណ្ឌា ខ្ញុំមកខ្មែរវិញ»។
កន្លងមកប្រទេសថៃ ដែលនៅក្បែរខាងកម្ពុជា ក៏បានសាងសង់ប្រាសាទមួយដែលស្រដៀងគ្នាទៅនឹងប្រាសាទអង្គរវត្តដែរ ប៉ុន្តែមានទំហំតូចជាងប្រសាទអង្គរវត្តខ្មែរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។