ប្រជាពលរដ្ឋបានសំណូមពរឱ្យរដ្ឋាភិបាលជួយដោះស្រាយរកទីផ្សារជូនពួកគាត់ ពីព្រោះឈ្មួញកណ្ដាលដែលមកទិញផលិតផលដំឡូងមី បន្ថោកតម្លៃតាមការកំណត់របស់ថៅកែវៀតណាម នៅពេលដើរប្រមូលទិញយកទៅលក់បន្តនៅប្រទេសវៀតណាម។
ចម្ការដំឡូងមីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ គឺមានជាហូរហែនៅក្នុងស្រុកមួយចំនួននៃខេត្តកំពង់ចាម។ ក្នុងខែនេះ ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានចម្ការដំឡូងទាំងនោះ កំពុងតែមានការមមាញឹកក្នុងការប្រមូលផលដំឡូងរបស់ពួកគាត់។ ប៉ុន្តែការប្រមូលផលរបស់ពួកគាត់ នៅជួបការលំបាកត្រង់ទីផ្សារសម្រាប់លក់ចេញមានតែប្រទេសវៀតណាម ដែលជាអ្នកទទួលទិញដំឡូងទាំងនោះ។
ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅភូមិលើ ឃុំស្រឡប់ ស្រុកត្បូងឃ្មុំ ខេត្តកំពង់ចាម លោក ហេង ពៅ បានឱ្យដឹងថា លោកបានប្រកបរបរដាំដំឡូងរយៈពេលពីរឆ្នាំមកហើយ ក្នុងផ្ទៃដីប្រមាណជា ៣ហិកតារ។ រយៈកាលនៃការដាំដំឡូងអាចចាប់ផ្ដើមពីខែ២ ឬ ខែ៣ ហើយទទួលផលបានក្នុងរយៈពេលពីខែ៧ ទៅ ខែ៨ ក្រោយពេលដាំ។
លោកបន្តថា ក្នុងទំហំផ្ទៃដី ៣ហិកតារ លោកត្រូវចំណាយដើមទុន ៣លានរៀលដែរ ហើយអាចទទួលបានផលចំណេញមកវិញក្រោយពេលទូទាត់រួច បានបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ បើដំឡូងមិនល្អគឺត្រូវខាតតែម្តង៖ «បើជាងបីហិកតារហ្នឹង ការហ្នុងខ្ញុំត្រូវចំណាយអស់បីលាន ក្នុង១ហិកតារមួយលាន។ ...ក្នុងមួយហិកតារយើងលក់បានបីលាន ទៅបួនលាន អាហ្នឹងដំឡូងយើងល្អ តែបើដំឡូងអន់ ក្រាចុះ អត់បានទេ បានតែមួយលានទៅមួយលានកន្លះទេ»។
ប្រជាពលរដ្ឋដដែលបានថ្លែងបន្តថា ការដាំដំឡូងជួបការលំបាក។ ការខ្វះខាតទឹកធ្វើឱ្យដំឡូងពេលទទួលផលស្ងួត ហើយប្រសិនបើទឹកច្រើនធ្វើឱ្យដំឡូងអាចរលួយ ឬមានសម្បុរមិនល្អ ដែលអាចធ្វើឱ្យតម្លៃត្រូវថយចុះ។ លោកក៏មិនភ្លេចដែរចំពោះបញ្ហាទីផ្សារលក់ដំឡូងរបស់ពួកគាត់ គឺលោកត្រូវលក់ទៅឱ្យឈ្មួញកណ្ដាលក្នុងតម្លៃស្រស់ជាង ៣០០រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម៖ «ឥឡូវវាពិបាក សព្វថ្ងៃវាពិបាករឿងទីផ្សារ ដល់អ៊ីចឹងឈ្មួញមានតែមួយ មានតែមួយទីផ្សារ ដល់អ៊ីចឹងស្រេចតែទៅលើឈ្មួញ គេស្រែកដាក់ប៉ុណ្ណាប៉ុណ្ណឹង»។
រីឯប្រជាពលរដ្ឋនៅឃុំត្រពាំងផ្លុង ស្រុកពញាក្រែក លោក ញឹក វ័ន្ត បានឱ្យដឹងដែរថា ដោយសារតែពួកគាត់រស់នៅជាប់ព្រំប្រទល់ប្រទេសវៀតណាម ដូចនេះផលិតផលដំឡូងមីរបស់ពួកគាត់ គឺមានច្រកតែមួយប៉ុណ្ណោះ គឺត្រូវដឹកទៅលក់ឱ្យថៅកែនៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម ដោយមិនមានឈ្មួញខ្មែរទិញនោះទេ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា លោកត្រូវចំណាយលើដើមទុនច្រើនក្នុងការដាំ ប៉ុន្តែបែរជាទទួលបានផលចំណេញតិច ដោយសារតម្លៃវៀតណាមជាអ្នកកំណត់៖ «ទាំងឈ្មួញកណ្ដាល ទាំងឈ្មួញក្នុង ទាំងឈ្មួញក្រៅ ក៏លក់ឱ្យវៀតណាម ទាំងអស់។ ខ្មែរយើងគ្មានរោងចក្រ គ្មានអ្នកទិញទេ ហាងឆេងនៅលើវៀតណាម ទាំងអស់ ជាពិសេសបើវៀតណាម ទម្លាក់តម្លៃថោក ដូចកាលពីម្សិលមិញ គាត់ទម្លាក់តម្លៃដល់ ២០០កម្ពុជា អ៊ីចឹងខ្មែរយើងហែខ្មោចទៅហើយ មិនហែមកវិញទេ គឺត្រូវតែលក់ឱ្យឈ្មួញហើយ លក់ឱ្យយួនហើយ»។
លោក ញឹក វ័ន្ត ក៏មិនភ្លេចដែរក្នុងការសំណូមពរឱ្យរដ្ឋាភិបាលបង្កើតរោងចក្រកែឆ្នៃផលិតផលដំឡូងក្នុងស្រុកខ្មែរ ដើម្បីបង្កភាពងាយស្រួលដល់អ្នកដាំដុះ៖ «ខ្ញុំសំណូមពរដល់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏ដូចជាអង្គការជាតិ និងអន្តរជាតិ ឱ្យជួយធ្វើរោងចក្រដំឡូងមី ដើម្បីឱ្យបងប្អូនរស់នៅក្នុងភូមិត្រពាំងផ្លុង ឃុំត្រពាំងផ្លុង ស្រុកពញាក្រែក ទាំងអស់ហ្នឹង ទូទាំងប្រទេសហ្នឹង ឱ្យគាត់មានទីផ្សារដូចជាឈ្មួញយួន ដែលមកទិញនៅក្នុងប្រទេសខ្មែរយើងដែរ»។
ចំណែកឈ្មួញកណ្ដាលខ្មែរម្នាក់រស់នៅស្រុកតំបែរ ដោយថ្លែងក្នុងលក្ខខណ្ឌមិនបញ្ចេញឈ្មោះនោះ បានឱ្យដឹងដែរថា លោកជាអ្នកប្រមូលទិញដំឡូងមីនៅក្នុងតំបន់រស់នៅរបស់លោក ហើយដឹកជញ្ជូនទៅលក់បន្តនៅប្រទេសវៀតណាម ពីព្រោះតែទីផ្សារនៅក្នុងស្រុកមិនអាចទិញផលិតផលដំឡូងមីរបស់ខ្មែរឱ្យបានទូលំទូលាយនោះឡើយ៖ «អាហ្នឹងទីផ្សារនៅលើខាងបរទេស យើងអត់អាចកំណត់បានផង! យើងគ្រាន់តែសួរថា តម្លៃថ្ងៃហ្នឹង គេចេះខ្មែរយើងគ្រាន់តែសួរថា តម្លៃថ្ងៃហ្នឹងមានហាងឆេងប៉ុន្មាន?អ៊ីចឹងយើងទិញទៅ យើងទិញល្មមមួយឈ្នួលឡាន ឬមួយក៏យើងអាចកេងចំណេញក្បាលកាក់បួនប្រាំរៀលអ៊ីចឹង។ ប៉ុន្តែក្រោយមកយើងដឹកទៅដល់វាថាដំឡូងរបស់យើងអន់ មិនសូវម្សៅ អត់អីអ៊ីចឹង វាអាចបង្អាប់បន្តុះទម្លាក់តម្លៃយើង ឬមួយក៏យើងខាតអាហ្នឹង។ អាហ្នឹងដូចថា ពាក្យចាស់ថា ហែខ្មោចដល់រណ្ដៅហើយបើមិនកប់ម៉េចកើត ហែខ្មោចមកវិញ?»។
លោកថ្លែងបន្តក្នុងការអាណិតចំពោះប្រជាពលរដ្ឋដែលជាអ្នកដាំដំឡូងមីទាំងនោះថា ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនត្រូវជួលព័ទ្ធគេស្ទើរគ្រប់បែបយ៉ាងក្នុងការដាំដំឡូង ប៉ុន្តែពួកគាត់ត្រូវខាតបង់ប្រសិនបើតម្លៃទទួលបានទាប៖ «ប្រជាពលរដ្ឋគាត់ត្រេកអរថាដំឡូងមានហាងឆេង អ៊ីចឹងដែលគាត់ចំណាយពលកម្មហ្នឹង គាត់អត់សូវខាតបង់។ ប្រសិនបើធ្លាក់គាត់ខាតបង់ ឬមួយក៏និយាយរួមគាត់ខាតបង់ច្រើន ពីព្រោះដីគាត់ជួលគេ អ្នកខ្លះអត់ដីធ្វើគាត់ជួលគេ ក្នុងដីមួយហិកតារគាត់ជួលគេដល់ទៅមួយលាន មួយលានហាសិបម៉ឺនណោះ។ អ៊ីចឹងប្រសិនបើដំឡូងហ្នឹងធ្លាក់ថ្លៃ គាត់អាចខាតបង់ច្រើន ខាតទាំងកម្លាំង ខាតទាំងថវិកា ដោយសារតែទីផ្សារវាអត់បានហ្នឹង អ៊ីចឹងត្រូវការធ្លាក់ គាត់ត្រូវការចុះថយ»។
ប្រជាពលរដ្ឋនិងឈ្មួញកណ្ដាលទាំងនោះ ក៏សុំអំពាវនាវដល់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល ឱ្យគិតគូរចំពោះរាល់ផលិតផលរបស់ពួកគាត់ មិនចំពោះតែដំឡូងមីប៉ុណ្ណោះទេ ក៏ប៉ុន្តែមានផលិតផលកសិកម្មផ្សេងទៀត ដែលត្រូវការទីផ្សារសម្រាប់លក់ដើម្បីជាការលើកទឹកចិត្តដល់ពួកគាត់ និងដើម្បីស្តារជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរឱ្យកាន់តែប្រសើរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ៕