Mới đây, tại hội nghị giao ban trực tuyến về công tác dân số, kế họach hóa gia đình, Bộ Y Tế Việt Nam dự báo trong vòng 20 năm tới, sẽ có khoảng 3 triệu thanh niên Việt Nam không lấy được vợ vì thiếu phụ nữ.
Theo Tổng Cục Dân số Kế Họach Hóa Gia Đình, nếu không có biện pháp điều chỉnh kịp thời, đến năm 2030 sẽ có khoảng 3 triệu thanh niên Việt Nam không có cơ hội lấy vợ Việt.
Nạn gái thiếu trai thừa
Tại sao lại có sự chênh lệch về giới lên cao đến mức độ báo động như thế? Việt Nam sẽ có những biện pháp gì để đối phó với tình trạng này? Liệu các biện pháp ấy có hiệu quả?
Theo thống kê gần đây nhất, mỗi năm dân số Việt Nam tăng lên khoảng 1 triệu người, với tỉ lệ chênh lệch về giới là 112 bé trai / 100 bé gái. Trong số đó, có 16 khu vực có tỉ lệ chênh lệch rất cao lên đến128 bé trai / 100 bé gái. Đây là một tỉ lệ rất cao so với tỉ lệ tự nhiên của thế giới chỉ khoảng 105 bé trai / 100 bé gái.
Theo Tổng Cục Dân số Kế Họach Hóa Gia Đình, nếu không có biện pháp điều chỉnh kịp thời, đến năm 2030 sẽ có khoảng 3 triệu thanh niên Việt Nam không có cơ hội lấy vợ Việt.
Con số dự báo này khiến cho nhiều người liên tưởng ngay đến tình trạng của Trung Quốc. Theo Thứ Trưởng Bộ Y Tế - Nguyễn Bá Thủy, tỉ lệ giới khi sinh của Việt Nam hiện nay tương đương với Trung Quốc cách đây 20 năm. Hậu quả là bây giờ Trung Quốc đang đối phó với tình trạng thiếu nữ giới trầm trọng.
Nguyên nhân đầu tiên của tình trạng mất cân bằng về giới hiện nay là do quan niệm phải có con trai nối dõi, trong khi chính sách hiện nay của Nhà Nước cho phép chỉ nên có 2 con, nên hầu hết các gia đình chọn giải pháp phải có con trai đầu lòng cho chắc ăn. Đứa con thứ hai thì sao cũng được.
Nguyên nhân đầu tiên của tình trạng mất cân bằng về giới hiện nay là do quan niệm phải có con trai nối dõi, trong khi chính sách hiện nay của Nhà Nước cho phép chỉ nên có 2 con, nên hầu hết các gia đình chọn giải pháp phải có con trai đầu lòng cho chắc ăn.<br/>
Tỉ lệ phá thai của Việt Nam đứng đầu thế giới
Chị Nguyễn Ánh Hồng, 33 tuổi, hiện đang cư ngụ ở tỉnh Kiên Giang, cho biết chồng chị mất khi chị mới có cháu gái đầu lòng, tuy nhiên trước đây chị cũng nghĩ:
- Cũng vẫn thích có con trai để sau này nó ở nhà với mình, tại vì con gái nó phải lấy chồng, đi rồi, thành thử khi mình già thì không có ai ở với mình, rất là quạnh hiu, thành thử cũng muốn có đứa con trai vậy đó.
Cũng chính vì quan niệm trên, cộng với những điều kiện hiện tại cho phép người phụ nữ biết giới tính của con mình trước khi sinh, nên khá nhiều người mẹ đã nạo phá thai khi biết đứa con đang mang không đúng với giới tính mình mong muốn. Đây cũng là một nguyên nhân khiến cho tỉ lệ nạo phá thai của Việt Nam đứng hàng đầu thế giới. Ước tính, trung bình mỗi phụ nữ Việt Nam nạo phá thai 2,5 lần trong đời.
Cũng chính vì quan niệm trên, cộng với những điều kiện hiện tại cho phép người phụ nữ biết giới tính của con mình trước khi sinh, nên khá nhiều người mẹ đã nạo phá thai khi biết đứa con đang mang không đúng với giới tính mình mong muốn.<br/>
Để đối phó với tình trạng mất cân bằng trên, Bộ Y Tế Việt Nam cho biết sẽ triển khai mô hình can thiệp trên 10 tỉnh thành có tỉ lệ chênh lệch giới cao, trong đó chú trọng việc tăng cường cung cấp thông tin về giới cho dân chúng, các dịch vụ siêu âm hoặc nạo phá thai…
Quan niệm giới trẻ
Riêng về phía người dân, sau khi tiếp nhận bản tin trên, một số người trẻ không đặt nặng lắm vấn đề sinh con trai hay gái như chị Nguyễn Thị Kim Phượng, thì hài hước:
- Thì bọn em vẫn đang trêu nhau, bảo sau này mà có con gái, như bây giờ ở xã hội Việt Nam con trai thì hay nghịch ngợm mà cho nên học cấp ba thì thường bố mẹ cứ phải đưa đi, vấn đề sau này con gái chắc bố mẹ cũng phải làm như thế, để còn coi.
Bây giờ hết anh này đến anh kia tranh nhau vì tỷ lệ con trai so với con gái bây giờ đã hơn nhau 10% rồi, mà đến sau này thì còn hơn nhau nữa. Cho nên lúc đấy con gái, ví dụ vấn đề bây giờ bảo con trai lấy hai ba vợ là chuyện bình thường, nhưng sau này con gái lấy hai ba chồng cũng lại là chuyện bình thường.
Thế hệ trẻ bây giờ như bọn em thì tất nhiên còn phụ thuộc vào tri thức nữa. Ở nông thôn, ở vùng quê có khó khăn thì nhận thức cũng khác đi. Thanh niên trí thức bây giờ nhận thức về giới thì đa số người ta không ý thức về con nào nữa rồi
Anh Nguyễn Trọng Hiệp
Còn anh Nguyễn Trọng Hiệp, 34 tuổi, lại nhìn vấn đề ở một khía cạnh thực tế hơn. Theo anh, sở dĩ nhiều người có quan niệm phải có con trai nối dõi cũng là vì điều kiện kinh tế của Việt Nam còn hạn chế, người dân chưa được hưởng các quỹ phúc lợi của xã hội, cộng với vấn đề nhận thức của đa số thanh niên chưa cao.
- Ấy là do truyền thống dân tộc của người Việt, gia đình nào cũng muốn có người con trai để nối dõi tông đường mà, phụng dưỡng cha mẹ khi cha mẹ già yếu. Ở nước ngoài điều kiện kinh tế phát triển hơn, xã hội có hỗ trợ vấn đề sống thường ngày, cả quỹ phúc lợi, nhưng ở Việt Nam mình thì còn nghèo lắm chị ạ.
Chính vì sự nghèo khó này cho nên cần phải có người con để cha mẹ già có chỗ nương tựa, thứ nhất là nương tựa về vật chất, thứ hai là nương tựa về tinh thần.
Thế hệ trẻ bây giờ như bọn em thì tất nhiên còn phụ thuộc vào tri thức nữa.
Ở nông thôn, ở vùng quê có khó khăn thì nhận thức cũng khác đi. Thanh niên trí thức bây giờ nhận thức về giới thì đa số người ta không ý thức về con nào nữa rồi, con trai hay con gái thì cũng không quan trọng lắm.
Thêm vào đó, việc Việt Nam đang là một nước "xuất khẩu cô dâu" sang các nước khác cũng góp phần làm cho tình trạng mất cân bằng giới trong tương lai sẽ càng nghiêm trọng hơn.
Thế nhưng những đối tượng ấy thì hiện tại cũng chưa phải là nhiều, chưa thể là đa số được, chỉ là một phần. Điều kiện kinh tế của Việt Nam mình có khó khăn, cuộc sống của người dân Việt Nam mình thì chưa được sung túc là một, thứ hai là vấn đề giáo dục nữa, rất nhiều yếu tố chị ạ, thì là nó dẫn tới những người công dân Việt Nam ít khi người ta để ý đến do nhận thức vì người ta còn lo cuộc sống thường ngày nữa chị ạ.
Nghĩ về tương lai thì vấn đề là cả một quá trình, là cả một nền giáo dục của đất nước. Khó lắm!
Thêm vào đó, việc Việt Nam đang là một nước “xuất khẩu cô dâu” sang các nước khác cũng góp phần làm cho tình trạng mất cân bằng giới trong tương lai sẽ càng nghiêm trọng hơn.
Bạn trẻ Thái Sơn, 24 tuổi, hiện đang cư ngụ tại TP.HCM, cho biết thực tế hiện nay:
- Nhưng mà em thấy bây giờ bọn em đang ế đó, thấy bây giờ ở đây toàn là bên bển về cưới hết con gái bên Việt Nam đi, chị ơi. Nên con gái Việt Nam bây giờ em phải chọn và giữ rất là kỹ.
Các chuyên gia lo ngại, nếu tình trạng mất cân bằng giới ở Việt Nam vẫn cứ tiếp diễn, sẽ gây ra những hậu quả vô cùng nghiêm trọng về mặt xã hội trong tương lai. Tình trạng thiếu nữ giới đã khiến cho hàng triệu đàn ông ở Trung Quốc không thể tìm được vợ. Ngoài ra, còn dẫn đến những nguy cơ gia tăng tội phạm về tình dục, tệ nạn mua bán phụ nữ, nhập khẩu cô dâu, vân vân.
Việc Việt Nam có lặp lại những vấn đề trên hay không có lẽ cần phải bàn đến một biện pháp giải quyết đồng bộ từ gốc rễ, chứ không hẳn chỉ là vấn đề kế họach hóa gia đình.