Lên tiếng qua phát biểu trước Diễn Đàn Cấp Vùng ASEAN, nữ ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton nói rằng hòa bình chỉ đến với bán đảo Triều Tiên nếu nhà cầm quyền Bình Nhưỡng thay đổi thái độ gây hấn mà họ đang có. Một trong những bằng chứng được bà Clinton nói đến là việc Bắc Hàn bắn chìm một tàu chiến của Nam Hàn hồi tháng Ba vừa rồi.
Bà cũng kêu gọi các quốc gia thành viên Diễn Đàn Cấp Vùng ASEAN phải chứng tỏ thế lực chính trị của mình bằng cách lên tiếng phản đối tất cả mọi hành động đe dọa an ninh của khu vực và ổn định của các nước khác.
Kêu gọi này được xem là lời nhắn gửi dành cho Trung Quốc và Nga là 2 nước đồng minh của Bắc Hàn.
Trước những cáo buộc mạnh mẽ này, người phát ngôn của đoàn đại diện Bắc Hàn là ông Ri Tong-il cho báo chí biết việc Hoa Kỳ và Nam Hàn quyết định mở một loạt các cuộc tập trận hỗn hợp chính là mối đe dọa trực tiếp đến an ninh của Bắc Hàn và ổn định của toàn khu vực.
Ông Ri cũng cho hay chính phủ nước ông sẽ có câu trả lời cụ thể và đích đáng về việc làm của Hoa Kỳ và Nam Hàn, nhưng không nói Bình Nhưỡng sẽ trả lời như thế nào.
Cuộc tập trận đầu tiên của quân đội Nam Hàn và Hoa Kỳ sẽ diễn ra vào ngày chủ nhật tới đây, với sự tham dự của 8,000 binh sĩ, hàng trăm chiến đấu cơ, nhiều tàu chiến và một hàng không mẫu hạm.
Về vấn đề Biển Đông, bà Ngoại Trưởng Mỹ nói rằng vì quyền lợi của quốc gia, Hoa Kỳ mong muốn thấy các quốc gia liên quan đến vụ tranh chấp chủ quyền ở Hoàng Sa và Trường Sa giải quyết với nhau bằng đường lối ôn hòa, tôn trọng các điều khoản được ghi trong công ước về biển và lãnh hải do Liên Hiệp Quốc soạn thảo.
Bà Clinton cũng nói rằng Hoa Kỳ không ủng hộ bất kỳ tuyên bố chủ quyền các quần đảo này của bất cứ nước nào, nhưng nhấn mạnh khu vực Châu Á-Thái Bình Dương gắn kết với nhau bằng đường biển, do đó hòa bình và an ninh trên biển cũng như an toàn hàng hải là điều rất quan trọng.
Các bản tin đánh đi từ Hà Nội đều nói phát biểu của bà Ngoại Trưởng Mỹ sẽ khiến Trung Quốc bực bội, vì Bắc Kinh luôn luôn tuyên bố chủ quyền ở Hoàng Sa và Trường Sa là của họ.
Bản tin của hãng thông tấn AP còn viết rằng phát biểu của bà Clinton về vụ tranh chấp chủ quyền Hoàng Sa và Trường Sa cũng chứng tỏ sự can dự chặt chẽ hơn của Hoa Kỳ ở Đông Nam Á.
Cũng cần nhắc lại trong một cuộc tiếp xúc với báo chí bên lề Hội Nghị, Tổng Thư Ký ASEAN là ông Surin Pitsuwan cho biết ASEAN hy vọng vào cuối năm nay sẽ đạt được một số tiến bộ cụ thể về những quy tắc ứng xử mà các nước liên quan đến chủ quyền biển Đông phải tôn trọng.
Những nguồn tin đáng tin cậy mà Ban Việt Ngữ Đài Á Châu Tự Do chúng tôi thu thập được từ Đông Nam Á và ngay tại Washington đều nói rằng các quy tắc ứng xử này nếu được thi hành nghiêm chỉnh, sẽ giúp đảm bảo tự do và an toàn cho tuyến đường hàng hải huyết mạch của nhiều quốc gia.
Ông Tổng Thư Ký ASEAN cũng đưa thí dụ cho thấy tuyến đường hàng hải này không chỉ quan trọng với các quốc gia Đông Nam Á, mà 85% nguồn nhiên liệu của Trung Quốc, Nhật Bản và Nam Hàn cũng đi qua tuyến đường này.
Khi nói đến Miến Điện, bà Ngoại Trưởng Hoa Kỳ nhắc lại mối quan tâm sâu xa của chính phủ Mỹ trước chính sách đàn áp mà nhà cầm quyền quân sự Miến đang áp dụng với những người tranh đấu cho tự do và dân chủ.
Bà Clinton cũng kêu gọi Rangoon trả tự do cho các tù nhân chính trị, tổ chức bầu cử công bằng, dân chủ, tôn trọng nhân quyền và ngưng ngay thái độ hà khắc đối với các sắc tộc thiểu số.
Bà Clinton cũng thông báo là Tổng Thống Hoa Kỳ Barack Obama sẽ mời các lãnh đạo những nước Đông Nam Á đến Washingon dự thượng đỉnh Hoa Kỳ-ASEAN vào mùa Thu năm nay.
Cuộc gặp gỡ này tiếp nối cuộc gặp đầu tiên giữa Tổng Thống Mỹ với các lãnh đạo ASEAN diễn ra hồi năm ngoái ở Singapore.
Bà Clinton cũng báo trước tháng Mười tới đây Tổng Thống Obama sẽ không đến Hà Nội dự Hội Nghị Cấp Cao Đông Á, nhưng bà sẽ trở lại để dự phiên họp quan trọng này. Cũng khoảng thời gian đó, ông Tổng Trưởng Quốc Phòng Mỹ Robert Gates sẽ có mặt ở Việt Nam, để dự hội nghị với các vị bộ trưởng quốc phòng các nước trong khu vực.
Cũng cần nói thêm là ngoài 10 nước thành viên ASEAN, Hội Nghị Cấp Cao Đông Á còn có lãnh đạo của Australia, New Zealand, Trung Quốc, Nam Hàn, Nhật Bản, Ấn Độ, Nga và Hoa Kỳ.