Hồi ký ghi âm và rồi được in thành sách của cố Tổng Bí Thư Đảng Cộng Sản Trung Quốc - Triệu Tử Dương được phổ biến ngay trước thời điểm đánh dấu 20 năm biến cố Thiên An Môn cho thấy nhiều điều “thâm cung bí sử” của Trung Nam Hải, khiến người ta tin là có thể giúp trả lại sự thật cho giai đọan lịch sử đó.
Qua cuộc trao đổi với Thanh Quang, Giáo sư Tạ Văn Tài, từng giảng dạy tại Đại Học Harvard (Hoa Kỳ), có những nhận xét như sau:
Và như vậy cho thấy rằng ở cấp lãnh đạo cao nhất của chế độ cộng sản (thì) họ đối xử với nhau cũng rất là ngặt nghèo, đến nỗi ông tổng bí thư đảng cũng phải khổ sở như vậy.
Giáo sư Tạ Văn Tài
Sự thật cho một giai đọan lịch sử TQ
GS Tạ Văn Tài : Tôi thấy ông Triệu Tử Dương phải nói vô các băng nhạc ở trong nhà của con và đè lên nhạc cũ, rồi giấu vào trong đống băng nhạc đó để về sau này nhờ người khác, sau khi ông mất đi, mới dám đem ra hải ngoại và xuất bản ở Hong Kong. Và như vậy cho thấy rằng ở cấp lãnh đạo cao nhất của chế độ cộng sản (thì) họ đối xử với nhau cũng rất là ngặt nghèo, đến nỗi ông tổng bí thư đảng cũng phải khổ sở như vậy.
Kinh nghiệm là ngay trước đó Mao Trạch Đông cũng đối xử rất là tàn tệ ngay với ông thủ tướng rất có hiệu lực về hành chánh là ông Chu Ân Lai. Ông Chu Ân Lai cũng rất muốn tránh, không bao giờ dám có một thái độ gì nghênh ngang với Mao chủ tịch, mà cũng bị đối xử rất là tàn tệ. Khi ông Chu bị bệnh nặng, Mao Trạch Đông không cho chữa, đến khi ông Chu mất đi thì mới lộ chuyện đó ra.
Ông Chu Ân Lai cũng rất muốn tránh, không bao giờ dám có một thái độ gì nghênh ngang với Mao chủ tịch, mà cũng bị đối xử rất là tàn tệ. Khi ông Chu bị bệnh nặng, Mao Trạch Đông không cho chữa
Giáo sư Tạ Văn Tài
Ông Đặng Tiểu Bình trong thời kỳ bị Mao Trạch Đông đối xử tàn tệ (thì) cũng bị biệt cư trong một nhà chòi, rồi hai vợ chồng già phải hằng ngày ra quét lá ngoài sân. Trong nhật ký, hồi ký của cô con gái ông Đặng Tiểu Bình nói lại những năm tháng rất là nhục nhã đó.
Thành ra tôi thấy trong chế độ cộng sản Trung Quốc họ đối xử với nhau rất là tàn tệ.
Thanh Quang : Thưa, Giáo Sư, hồi ký ghi âm của ông Triệu Tử Dương cho thấy chính ông mới thực sự là kiến trúc sư của công cuộc đổi mới kinh tế ở Hoa Lục, trong khi lãnh tụ Đặng Tiểu Bình lúc đó chỉ thông qua kế họach cải cách này của ông Triệu mà thôi. Giáo sư nhận xét như thế nào về vấn đề này ?
GS Tạ Văn Tài : Tôi chưa đọc hồi ký của ông Triệu Tử Dương một cách chi tiêt từ đầu đến cuối thành ra tôi không dám nói có phải đây là lời của ông Triệu Tử Dương tự nhận mình là kiến trúc sư chính thức công cuộc cải tổ Trung Hoa, hay là đấy là lời giải thích của những người đọc cuốn đó.
Ông Đặng Tiểu Bình trong thời kỳ bị Mao Trạch Đông đối xử tàn tệ (thì) cũng bị biệt cư trong một nhà chòi, rồi hai vợ chồng già phải hằng ngày ra quét lá ngoài sân. Trong nhật ký, hồi ký của cô con gái ông Đặng Tiểu Bình nói lại những năm tháng rất là nhục nhã đó.
Giáo sư Tạ Văn Tài
Theo tôi, không phải ông Triệu Tử Dương là kiến trúc sư. Chính Đặng Tiểu Bình mới là kiến trúc sư chính của cuộc cải cách Trung Quốc. Ông đa đưa ra cái gọi là "tứ canh tân" : canh tân quân đội, canh tân kinh tế, vân vân, vì sau khi có chiến tranh với Việt Nam năm 1979, mặc dù ông Đặng nói một câu rất là ngang ngược đối với Việt Nam là "dạy cho
Việt Nam một bài học", nhưng mà ta thấy Việt Nam có khí giới tối tân hơn Trung Quốc vào thời gian đó.
Rồi cũng thời gian đó ông Đặng Tiểu Bình qua Mỹ liên hệ với Tổng Thống Carter, rồi đi về phía Nam để mà đi đến quyết định canh tân nước Tàu : "mèo nào trắng hay đen cũng tốt miễn là bắt được chuột", tức là không nói đến vấn đề chủ thuyết cộng sản nữa mà phải thi hành chính sách kinh tế thực tiễn thế nào để có thể nâng cao cuộc sống của dân chúng. Chính ông Đặng Tiểu Bình là kiến trúc sư chính của cuộc cải tổ.
Mục đích tàn sát là răn đe cuộc nổi lọan của sinh viên
Thanh Quang : Có một điểm nữa, thưa Giáo Sư, qua hồi ký ghi âm đó, TBT Triệu Tử Dương cho thấy mục tiêu tối hậu của giới lãnh đạo Bắc Kinh lúc đó không phải là nhằm đàn áp cuộc biểu tình dân chủ ở Thiên An Môn, mà là thanh toán cuộc tranh giành quyền lực giữa phe bảo thủ và phe cải cách. Giáo sư nghĩ thế nào về điểm này ?
Mục tiêu chính vẫn là đàn áp sinh viên, là vì sao? Là vì ông Đặng Tiểu Bình là người rất lo cho chuyện nước Tàu bị phân xé ra thành nhiểu mảng theo kiểu sứ quân ngày xưa. Đó là nỗi lo chính khiến cho ông Đặng Tiểu Bình nhận được những tin tức về vấn đề sinh viên có thể nổi loạn, cho nên đi đến quyết định đàn áp sinh viên.
Giáo sư Tạ Văn Tài
GS Tạ Văn Tài : Tôi thì tôi phân tích như thế này. Mục tiêu chính vẫn là đàn áp sinh viên, còn vấn đề chia rẽ, bất đồng ý kiến giữa các người lãnh đạo thì đấy chỉ là một hậu quả gián tiếp, một thứ phó sản của việc bàn luận làm sao đối phó với "cuộc nổi loạn" của sinh viên.
Mục tiêu chính vẫn là đàn áp sinh viên, là vì sao? Là vì ông Đặng Tiểu Bình là người rất lo cho chuyện nước Tàu bị phân xé ra thành nhiểu mảng theo kiểu sứ quân ngày xưa. Đó là nỗi lo chính khiến cho ông Đặng Tiểu Bình nhận được những tin tức về vấn đề sinh viên có thể nổi loạn, cho nên đi đến quyết định đàn áp sinh viên.
Ông Đặng cũng không ưa gì giới sinh viên trẻ. Trong thời kỳ Vệ Binh Đỏ, họ đã ném con trai của ông ấy từ trên lầu xuống đất khiến cho gãy cổ, tê liệt từ trên cổ xuống tới bàn chân. Mỗi lần ông gặp con trai ông thì ông nhớ lại thời kỳ bọn thanh niên vô lối, hung hăn của thời Vệ Binh Đỏ, cho nên ông rất ghét cuộc nổi loạn của sinh viên.
Vậy thì tôi nghĩ rằng vì mục tiêu không muốn nước Tàu bị tan rã, phải đàn áp sinh viên, tưởng rằng họ nổi loạn. Sau đây tôi sẽ nói tin tức bị nhẫm như thế nào, nhưng mà cái đó là mục tiêu chính.
Trong thời kỳ Vệ Binh Đỏ, họ đã ném con trai của ông ấy từ trên lầu xuống đất khiến cho gãy cổ, tê liệt từ trên cổ xuống tới bàn chân. Mỗi lần ông gặp con trai ông thì ông nhớ lại thời kỳ bọn thanh niên vô lối, hung hăn của thời Vệ Binh Đỏ, cho nên ông rất ghét cuộc nổi loạn của sinh viên.
Giáo sư Tạ Văn Tài
Còn cái việc các lãnh đạo chia rẽ thì đấy là hậu quả gián tiếp. Họ bàn luận, họ bất đồng ý kiến với nhau, và rốt cuộc họ đâu có trừng trị nhau một cách tàn tệ, quá quắt đâu? Ông Triệu Tử Dương cũng chỉ mất chức tổng bí thư mà vẫn còn chức ở trong chính trị bộ, và chỉ bị giam lỏng mà thôi.
Trung Quốc nên nhận xét lại biến cố Thiên An Môn
Thanh Quang : Thưa Giáo Sư, nhiều người tin rằng sự xuất hiện hy hữu của hồi ký qua ghi âm và rồi bằng sách của cố TBT Triệu Tử Dương có thể giúp điều chỉnh lại bản án Thiên An Môn mà Bắc Kinh gán tội cho những người biểu tình. Giáo Sư có tin là sẽ có sự điều chỉnh lịch sử như vậy không ?
Phải thấy rằng sinh viên đã quỳ xuống xin lãnh đạo hiểu cho họ, họ chỉ muốn cải cách mà thôi chứ không phải lật đổ chế độ, và chính ông Triệu Tử Dương cũng ra trước Thiên An Môn mà khóc với sinh viên, thành ra sự thành tâm của sinh viên thì họ phải nhận thấy.
Giáo sư Tạ Văn Tài
GS Tạ Văn Tài : Họ vẫn không đổi bản án chính trị về vấn đề đàn áp Thiên An Môn, bởi vì họ không nói gì trong những ngày vừa qua. Đến ngày 4 Tháng Sáu này không biết họ có nói gì không thì tôi không biết, nhưng trong một cuộc hội thảo giữa các giáo sư ở Harvard chuyên về Trung Quốc thì họ có đưa ra như thế này, là đến lúc nên có một lời tuyên bố sửa lại bản án chính trị này.
Và sửa lại như vậy thì không có phải là mất danh tiếng của ông Đặng Tiểu Bình đâu, dù rằng ông đã ra lệnh đàn áp. Phải thấy rằng sinh viên đã quỳ xuống xin lãnh đạo hiểu cho họ, họ chỉ muốn cải cách mà thôi chứ không phải lật đổ chế độ, và chính ông Triệu Tử Dương cũng ra trước Thiên An Môn mà khóc với sinh viên, thành ra sự thành tâm của sinh viên thì họ phải nhận thấy.
Và các giáo sư Harvard có khuyến cáo là những người kế quyền, hậu duệ của ông Đặng Tiểu Bình không nên ngại là việc xét lại bản án sẽ làm mất uy tín của ông Đặng Tiểu Bình. Chỉ cần nói một câu như thế này là "Ông Đặng Tiểu Bình đã nhận được tin tức tình báo sai lầm về mục tiêu lật đổ chế độ của sinh viên".
Chỉ nói một câu như vậy thì cũng có thể giải toả được sự nhầm lẫn của ông Đặng Tiểu Bình.
Vậy thì nên có một bản án mới nói lại việc đàn áp đó là nhầm lẫn. Có như vậy thì từ đây về sau chế độ Trung Quốc mới không lo mỗi một năm đến Tháng Sáu lại lo có chuyện biểu tình Thiên An Môn. Bởi vì phải làm lại cho đúng lịch sử thì không đến nỗi mỗi năm cứ lại lo sẽ có chuyện gì sắp xảy ra ở Thiên An Môn vào Tháng Sáu đây?
Thanh Quang : Dạ. Xin cảm ơn Giáo Sư Tạ Văn Tài rất nhiều.