Chư Tăng Houston chỉ trích hành xử của chính quyền trong vụ Bát Nhã

Một số trong 400 chư tăng ni này đã được chùa Phước Huệ cho tạm trú nhưng chính quyền thị xã Bảo Lộc đã dùng loa phóng thanh đưa tin là những tăng ni này chống đối nhà nước và  nhà nước đã gia tăng áp lực với Thượng toạ Thích Thái Thuận, trụ trì chùa Phước Huệ, để đuổi những tăng ni Bát Nhã ra khỏi chùa.

Chư Tăng tại Houston nghĩ gì về việc này ? Hiền Vy ghi nhận:

Biến cố Bát Nhã

Hoà Thượng Thích Nguyên Hạnh, trụ trì Trung tâm Phật giáo Chùa Việt Nam cho biết xuất xứ của 400 tăng ni Bát Nhã đang bị nạn:

Tôi nghĩ rằng tình hình Việt Nam như thế nào thì ai cũng biết. Nhà nước Việt Nam cai trị dân như thế nào thì ai cũng biết và tôi nghĩ thiền sư của Làng Mai càng biết rõ điều đó hơn ai hết nhưng Thầy vẫn chấp nhận tất cả để đi về. Về để làm gì? Về vì Thầy muốn gieo những hạt giống Bồ Đề trên một quê hương đầy hận thù, đầy sa đọa, đầy hư hỏng

Hoà Thượng Thích Nguyên Hạnh

“Một số trong đó là đệ tử của các vị tôn đức trong nước. Ngay cả một số lớn là đệ tử của thượng toạ Đức Nghi nhưng tất cả các tăng sinh đó đều tu học theo pháp môn Làng Mai”

Đề cập đến ý kiến của một số đông người cho rằng sự trở về ViệtNam của Thiền sư Thích Nhất Hạnh là đã giúp Việt Nam được ra khỏi danh sách CPC, những nước cần được quan tâm, hòa thượng Nguyên Hạnh giải thích:

“Tôi nghĩ rằng tình hình Việt Nam như thế nào thì ai cũng biết. Nhà nước Việt Nam cai trị dân như thế nào thì ai cũng biết và tôi nghĩ thiền sư của Làng Mai càng biết rõ điều đó hơn ai hết nhưng Thầy vẫn chấp nhận tất cả để đi về.

Về để làm gì ? Về vì Thầy muốn gieo những hạt giống Bồ Đề trên một quê hương đầy hận thù, đầy sa đọa, đầy hư hỏng. Thầy muốn về để cứu chữa được một cái gì, đặc biệt là cho tuổi trẻ Việt Nam giữa một cái xã hội băng hoại hết mọi thứ, để nuôi dưỡng được một mầm sống nào cho tương lai.”

Trong khi đó Thượng tọa Thích Giác Đẳng, thuộc Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Hải Ngoại - Văn Phòng 2 Viện Hóa Đạo thì cho rằng biến cố Bát Nhã cho thấy là tại ViệtNam chưa bao giờ nhân quyền được tôn trọng:

"Điều đó một lần nữa cho thấy sự phức tạp của tình hình tôn giáo tại Việt Nam. Thật ra trong quá khứ thì có nhiều người, thậm chí nói là ở ViệtNam tình hình tôn giáo và nhân quyền cải thiện rất nhiều nhưng trên thực tế thì tại tu viện Bát Nhã cho chúng ta thấy là sự việc không phải như nhiều người đã tưởng.

Có một điều mà có lẽ tất cả chúng ta đều thấy đau lòng là trong một quốc gia pháp trị mà chính quyền có thể dùng đến những người côn đồ, để có thể đàn áp hay giải quyết một sự việc thì điều đó thật sự không xứng đáng một chút nào trong cương vị một cơ chế cầm quyền”.

Thật ra trong quá khứ thì có nhiều người, thậm chí nói là ở ViệtNam tình hình tôn giáo và nhân quyền cải thiện rất nhiều nhưng trên thực tế thì tại tu viện Bát Nhã cho chúng ta thấy là sự việc không phải như nhiều người đã tưởng.  

Thượng tọa Thích Giác Đẳng              

Trả lời câu hỏi là Phật giáo tại hải ngoại có một giải pháp gì để giúp chư tăng ni tu viện Bát  Nhã không, Hoà thượng Nguyên Hạnh cho biết:

“Giải pháp nào thì cũng phải từ ở trong nước. Ở hải ngoại chúng tôi chỉ có thể cầu nguyện để mong các em tu sinh trẻ tuổi này, dù trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng giữ vững được trái tim trong sáng của mình, vẫn giữ vững được lý tưởng, con đường mà các em đã dám đánh đổi cuộc đời của mình để lựa chọn.

Cầu nguyện cho các em để dù ngay cả ở trong một hoàn cảnh khắc nghiệt nhất, đó là mỗi người mỗi nơi thì các em đó vẫn như là hình ảnh của một đóa sen mọc lên trên quê hương ao tù của Việt Nam hiện nay,”

Thượng tọa Thích Giác Đẳng, thì lại cho rằng:

“Hiện nay trong nỗ lực chung của mọi nơi, không riêng gì Giáo hội, không riêng gì Phật giáo, đã lên tiếng rất nhiều về trường hợp của Bát Nhã. Mong rằng công luận thế giới sẽ làm cho nhà cầm quyền Hà Nội cảm thấy là họ có trách nhiệm để xử lý công việc hợp tình hợp lý hơn là gây đau thương cho đất nước như vậy.

Nhưng mà có lẽ điều mà mọi người trông cậy là sự lên tiếng của cá nhân Hoà thượng Nhất Hạnh, giáo hội Làng Mai là vì chính sự lên tiếng của hòa thượng sẽ cho chúng ta biết thêm về thực trạng của tăng ni Bát Nhã, nhưng trên một phương diện nào đó thì GHPGVNTN cũng như những giáo hội khác, kể cả những tôn giáo khác, thì đều thấy là phải bày tỏ quan điểm, bày tỏ thái độ rất là không đồng ý, không đồng tình trước một hình ảnh rất là xấu, không phải chỉ riêng cho Phật giáo, riêng cho tu viện Bát Nhã mà là cho cả dân tộc Việt Nam”

Hiện nay trong nỗ lực chung của mọi nơi, không riêng gì Giáo hội, không riêng gì Phật giáo, đã lên tiếng rất nhiều về trường hợp của Bát Nhã. Mong rằng công luận thế giới sẽ làm cho nhà cầm quyền Hà Nội cảm thấy là họ có trách nhiệm để xử lý công việc hợp tình hợp lý hơn là gây đau thương cho đất nước như vậy.

Thượng tọa Thích Giác Đẳng 

Thiền sư Nhất Hạnh lên tiếng

Thật ra thiền sư Nhất Hạnh đã chính thức viết thư gửi chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết và gửi nhân sĩ trí thức trong và ngoài nước, yêu cầu che chở bảo vệ chư tăng ni tu viện Bát Nhã, dưới bút hiệu giáo sư Nguyễn Lang. Bình luận đến hai bức thư này, Hòa thượng Nguyên Hạnh cho rằng:

“Sở dĩ Thầy không ký tên Nhất Hạnh là cái tên mà trên thế giới ai cũng biết đến bởi vì Thầy muốn sự việc Bát Nhã này trước hết là nên giải quyết giữa những người việt Nam với nhau để giới hạn những ảnh hưởng có thể không tốt đối với bộ mặt của, ngay cả, Phật Giáo Việt Nam đối với thế giới bên ngoài.

Thứ hai nữa là cũng ở trong giả thuyết cho rằng sở dĩ Thầy lấy tên Nguyễn Lang tức là tác giả của bộ sách ViệtNam Phật Giáo Sử Luận để muốn gửi đi một thông điệp rằng là sự việc này sẽ đi vào trong lịch sử. Và đừng để cho lịch sử sau này sẽ ghi lại đây như là một cái vết ô nhục nhất của nhà nước ViệtNam”   

Và Thượng toạ Giác Đẳng cũng có ý kiến như sau:

“Nguyễn Lang là bút hiệu hoà thượng Nhất Hạnh đã dùng để viết 3 bộ Việt Nam Phật Giáo Sử Luận thì có lẽ HT muốn nhắn nhủ với nhà cầm quyền rằng HT trong tư cách là một sử gia để nói lên quan điểm của mình và quan điểm đó sẽ được ghi vào trong dòng lịch sử của dân tộc.

Mai hậu, vấn đề Bát Nhã không phải là vấn đề của nội bộ mà sẽ là một trong những điều được ghi nhận rằng; trong giai đoạn đó đã có những hình ảnh rất đau lòng cho đạo Phật và cho cả dân tộc Việt nam”

Sở dĩ Thầy không ký tên Nhất Hạnh là cái tên mà trên thế giới ai cũng biết đến bởi vì Thầy muốn sự việc Bát Nhã này trước hết là nên giải quyết giữa những người việt Nam với nhau để giới hạn những ảnh hưởng có thể không tốt đối với bộ mặt của, ngay cả, Phật Giáo Việt Nam đối với thế giới bên ngoài.

Hòa thượng Nguyên Hạnh

Khi nhắc đến bức huyết thư của một số tăng ni trẻ tại Lâm Đồng gửi đến các cơ quan hữu trách địa phương để bênh vực chư tăng ni Bát Nhã, Hòa thượng Nguyên Hạnh nói rằng đã rất xúc động khi biết là huyết thư đó do những tu sĩ sinh ra và lớn lên tại ViệtNam :

”Tôi rất xúc động khi đọc được huyết thư đó. Không những xúc động mà còn có thêm nhiều niềm tin nơi người tu sĩ của Phật Giáo Việt Nam hiện nay.

Mặc dù sống trong một xã hội như vậy. Mặc dù phải ở trong một cái giáo hội mà xưa nay ở ngoại quốc, nhiều người vẫn nói như là một giáo hội mà bị lệ thuộc bởi nhà nước nhưng với huyết thư đó cho thấy một điều là tăng ni Việt Nam, những người lớn lên trong lòng của đất nước Việt Nam, dưới chế độ đó mà họ vẫn có tất cả tâm hồn, lý tưởng cao đẹp.

Tôi tin họ nói thật đó, tức là họ sẵn sàng chết cho tình huynh đệ, sẵn sàng chết cho tình “Linh sơn cốt nhục”. Tôi cám ơn họ”

(Hiền Vy, tường trình từ Houston, Texas)