Phần lớn, các em được các gia đình người Mỹ nhận làm con nuôi, phần còn lại các gia đình ở Canada, Châu Âu hay Australia nhận nuôi dưỡng.
Hơn 30 năm đã trôi qua, các em đều đã trưởng thành. Trong số họ, không ít có những em muốn tìm về cội nguồn, tìm lại người mẹ ruột của mình năm xưa.
Một trong những người đó là chị Trista Goldberg, tên Việt Nam là Nguyễn Thị Thu, người sáng lập tổ chức thiện nguyện mang tên Operation Reunite. Trang Phụ Nữ kỳ này xin được mời quí vị nghe câu chuyện của chị Nguyễn Thị Thu.
Hành trình tìm Mẹ
Theo lời của chị Thu kể lại, sau khi chị cùng người em trai được chương trình Operation Babylift đưa đến Mỹ, thì được một gia đình người Mỹ nhận làm con nuôi. Lúc bấy giờ, chị khoảng 4 tuổi. Ngày tháng dần trôi, chị cũng chẳng hề thắc mắc về thân phận của mình…
Cho đến một ngày, khi chị sắp sửa lập gia đình, bỗng dưng, chị muốn tìm hiểu về nguồn gốc, lai lịch của mình. Chị kể lại:
"Lúc đó, tôi chu ẩn b ị cho đám c ưới c ủa tôi, tôi nghĩ đ ến c ảnh gia đình xum h ọp, r ồi tôi s ẽ có gia đình riêng c ủa tôi… và tôi nghĩ đ ến m ẹ ru ột c ủa tôi. Và tôi cũng có m ột đ ứa em trai k ế, cũng đ ược nh ận làm con nuôi nh ư tôi, chính nó đã khuy ến khích tôi và r ồi c ứ thúc gi ục tôi đi tìm m ẹ ru ột c ủa chúng tôi.
Nó c ứ b ảo là hãy c ố g ắng làm vi ệc này cho nó. Nói chung, có nhi ều s ự thúc đ ẩy l ắm, và cu ối cùng, tôi nghĩ là đã đ ến lúc tôi ph ải đi tìm m ẹ ru ột c ủa chúng tôi."
Tôi gọi cho mẹ tôi, người chị kế của tôi bắt điện thoại, tôi nói rằng: "Tôi là Thu". Chị tôi nói với mẹ tôi. Vừa nghe như thế thì bà đã xỉu ngay lập tức.
Trista Goldberg
Được biết, khỏang năm 2001, thì chị bắt đầu cuộc tìm kiếm. Với một số giấy tờ năm xưa, chị nhờ đến các tổ chức, hội đoàn có liên hệ với Việt Nam trước đây. Từ khái niệm rất mơ hồ về hai chữ “Việt Nam” đó, chị tìm đủ mọi cách và phương tiện để kiếm thông tin về người mẹ ruột của mình.
Thật may mắn, chỉ sau hơn 3 tháng, chị nhận được tin khá chính xác về mẹ của mình, đã định cư cùng với 3 người con khác ở Hoa Kỳ theo chương trình Con Lai từ năm 1990, chị kể lại:
"Lúc đ ầu, tôi tìm ki ếm ở trên Internet, dĩ nhiên là tôi cũng có m ột s ố gi ấy t ờ mà m ẹ nuôi tôi còn gi ữ khi làm th ủ t ục nh ận chúng tôi. Tôi cũng nh ờ đ ến t ổ ch ức Vietnamese Adoptee Network, r ồi c ả t ổ ch ức Holt International là t ổ ch ức năm x ưa đã đ ưa tôi đ ến M ỹ theo ch ương trình Operation Babylift.
Qua nh ững t ổ ch ức này, tôi đã có đôi chút khái ni ệm v ề Vi ệt Nam và hi ểu đ ược ph ần nào các chi ti ết trong các gi ấy t ờ c ủa tôi ngày x ưa. Tôi đã bi ết đ ược tên c ủa m ẹ ru ột tôi, tên c ủa ng ười anh l ớn tôi. Tôi b ắt đ ầu tìm ki ếm ở kh ắp n ơi.
Tôi c ứ nghĩ là m ẹ ru ột tôi còn ở Vi ệt Nam. Tôi nh ờ m ột d ịch v ụ ở Vi ệt Nam tìm, nh ưng sau đó, v ới nh ững thông tin sau này thì tôi bi ết r ằng m ẹ tôi đã ở Hoa Kỳ."
Sau khi tìm được số điện thọai của người anh lớn hiện định cưở Kansat, lòng đầy hồi hộp, chị lập tức liên lạc ngay, chị kể tiếp:
"Sau khi tôi có đ ược s ố phone c ủa ng ười anh l ớn nh ất c ủa tôi ở bên Kansat, tôi g ọi cho anh ấy ngay và h ỏi l ại m ột s ố đi ều đ ể cho ch ắc ch ắn vì tôi s ợ tìm l ầm. Ch ỉ m ột phút sau, anh tôi đã ng ắt l ời tôi và nói. " Cô đúng là em Thu r ồi!" Thu là tên ti ếng Vi ệt c ủa tôi, và nói tôi ph ải g ọi cho m ẹ tôi ngay r ồi cho tôi s ố đi ện th ọai c ủa m ẹ tôi, bà đ ịnh c ư ở Hawaii.
Tôi g ọi cho m ẹ tôi, ng ười ch ị k ế c ủa tôi b ắt đi ện tho ại, tôi nói r ằng: "Tôi là Thu". Ch ị tôi nói v ới m ẹ tôi. V ừa nghe nh ư th ế thì bà đã x ỉu ngay l ập t ức (c ười)…"
Cuộc đoàn tụ cảm động
Thế là một cuộc đòan tụ vô cùng cảm động diễn ra ở Los Angles, vì bà Nguyễn Thị Thanh, mẹ của chị Thu định cư tại bang Hawaii. Hơn nữa, gia đình còn bán tín bán nghi… Mặc dù ngôn ngữ bất đồng và phải nhờ đến thông dịch, nhưng cả hai cùng hiểu nhau hơn bao giờ hết qua những dòng lệ tuôn chảy không ngừng.
Giờ đây, khi nhắc lại chuyện cũ năm xưa bà cho hay rằng trước khi tái giá với một sĩ quan người Mỹ, bà đã có hai con riêng, sau khi sinh được 4 người con, tưởng rằng khi anh mãn hạn tại Việt Nam, bà và các con sẽ theo về Mỹ. Không may, anh bị tử trận. Một mình nuôi 6 con thơ, hai đứa nhỏ nhất lại bịnh họan, bà quyết định đến nhờ hội Holt International đem đi chữa bịnh dùm, ai dè… bà nói:
Em rất là mừng, lúc đó bà già em khóc rất là nhiều. Em và mẹ em không bao giờ nghĩ là tìm lại được, vì chỉ có mấy tấm hình làm sao kiếm lại được. Em không thể tưởng tượng được là gặp lại đâu, giống như trong chuyện phim vậy.
Chị Nguyễn Hồng Cúc
"Ổng ch ết r ồi thì th ằng Bích v ới con Thu tui cho đi là vì nó có cái "rún", c ần ch ữa b ệnh… H ồi ch ộn r ộn, tôi cho H ội đ ể qua Washington ch ữa b ệnh. Nguy ễn th ị Thu là con gái tôi, tôi đ ặt tên Nguy ễn H ồng S ơn, Nguy ễn H ồng Cúc, Nguy ễn H ồng Bích, ch ỉ có con Thu là không có "H ồng" thôi!"
Từ Hawaai, người chị ruột tên Nguyễn Hồng Cúc thuật lại:
"H ồi đó bà già con đông quá… lúc đó em cũng đ ược 7 tu ổi r ồi. Em nhìn đ ược là vì trong ng ười c ủa nó có cái "rún l ồi", r ồi em đ ưa hình Thu còn nh ỏ ra, em h ỏi nó ph ải trong ng ười nó có cái rún l ồi không? Nó nói ph ải, em v ạch ra em coi, thì qua M ỹ nó c ắt b ỏ.
Em r ất là m ừng, lúc đó bà già em khóc r ất là nhi ều. Em và m ẹ em không bao gi ờ nghĩ là tìm l ại đ ược, vì ch ỉ có m ấy t ấm hình làm sao ki ếm l ại đ ược. Em không th ể t ưởng t ượng đ ược là g ặp l ại đâu, gi ống nh ư trong chuy ện phim v ậy…"
Tổ chức Operation Reunite
Sau khi tìm lại đưọc mẹ và các anh chị của mình., chị Thu nảy ra ý định thành lập tổ chức Operation Reunite, chị nói:
"Operation Reunite là m ột t ổ ch ức b ất v ụ l ợi v ới m ục đích là h ỗ tr ợ cho nh ững con nuôi ng ười Vi ệt c ủa các gia đình ng ười M ỹ, tìm l ại m ẹ ru ột và gia đình c ủa mình mà vì hòan c ảnh, trong th ời gian chi ến tranh Vi ệt Nam đã b ị chia cách.
Bên c ạnh đó, chúng tôi cũng mu ốn giúp nâng cao s ự nh ận th ức v ề văn hóa, ngôn ng ữ và truy ền th ống gia đình, nh ư m ột di s ản đ ể l ại cho nh ững ng ười con nuôi ng ười Vi ệt này. Trong th ời gian tôi tìm ki ếm gia đình c ủa tôi, tôi ch ỉ mong sao có thêm chút thông tin, chút ki ến th ức đ ể b ổ sung vào cu ộc ki ếm tìm…
Với những kinh nghiệm, những cảm xúc mà tôi đã trải qua, tôi đã nảy ra ý định thành lập tổ chức này để mong sao có thể giúp cho những người con nuôi Việt Nam khác, giống như tôi, muốn tìm kiếm mẹ ruột của mình.
Trista Goldberg
Chính vì th ế, ngay sau khi tôi đã tìm đ ược m ẹ tôi và anh ch ị em c ủa mình, v ới nh ững kinh nghi ệm, nh ững c ảm xúc mà tôi đã tr ải qua, tôi đã n ảy ra ý đ ịnh thành l ập t ổ ch ức này đ ể mong sao có th ể giúp cho nh ững ng ười con nuôi Vi ệt Nam khác, gi ống nh ư tôi, mu ốn tìm ki ếm m ẹ ru ột c ủa mình thì s ẽ d ễ dàng h ơn. Ho ặc, có th ể h ọ mu ốn bi ết thêm v ề vài nét văn hóa c ủa m ột đ ất n ước mà mình đã sinh ra n ơi đó."
Chị Nguyễn Hồng Cúc cũng tiếp tay với cô em của mình, chị kể:
"Thu đ ưa cho em m ột s ố tài li ệu nh ư là I.D, khai sinh c ủa ng ười cho đ ứa bé.., thì em l ục ra. Kỳ đó, em đi qua Đà N ẵng, cái cô đó cho đ ứa con gái, em cũng tìm ra đ ược. Em vô t ới cái xóm đó tìm ra đ ược, ng ười m ẹ còn ở Vi ệt Nam…. mà em không bao gi ờ l ấy đ ồng b ạc nào đâu! Thu đ ưa h ồ s ơ cho em thì em ki ếm dùm thôi.
Nói chung, h ồi em ở Vi ệt Nam em rành đ ường sá l ắm, Thu thì đâu có bi ết… Em giúp cho m ẹ con ng ười ta đoàn t ụ thôi.. em cũng đ ược nh ư v ậy thì mu ốn giúp dùm, th ất l ạc bao nhiêu năm, bây gi ờ m ừng mà c ảm đ ộng mà lâm ly bi đát l ắm, khóc hù h ụ… em không dám nhìn luôn."
Hiện nay, ngòai giờ dậy tại một cơ sở vật lý trị liệu ở bang New Jersey, chị Thu dành hết thời gian còn lại để lo cho tổ chức Operation Reunite. Mỗi khi nghĩ lại bản thân mình, chị luôn cảm thấy vui sướng vì:
"Tôi r ất t ự hào có đ ược cái di s ản truy ền th ống văn hóa c ủa Vi ệt Nam. Tôi c ố g ắng truy ền l ại di s ản ấy cho các con c ủa tôi càng nhi ều càng t ốt.
Tôi l ớn lên và đ ược giáo d ục ở Hoa Kỳ, và ph ải th ật lâu l ắm, mãi v ề sau này tôi m ới c ảm nh ận đ ược tôi có m ẹ ru ột là ng ười Vi ệt Nam và 27 năm sau thì tôi m ới đoàn t ụ cùng m ẹ và anh ch ị c ủa tôi.
Bên c ạnh đó, tôi r ất vui vì còn có đ ược c ả đ ại gia đình, h ọ hàng, c ậu dì, các cháu còn ở bên Vi ệt Nam. Nh ưng kh ổ n ỗi tôi l ại không bi ết ti ếng Vi ệt, nên tôi không bi ết di ễn t ả th ế nào cho h ọ hi ểu c ảm xúc c ủa tôi m ỗi khi có d ịp g ặp h ọ."
Với kinh nghiệm khi làm việc và cơ hội tiếp xúc với những người con nuôi Việt Nam, chị nhận xét rằng:
"Tôi nhìn th ấy nh ững ng ười con nuôi Vi ệt Nam cho dù đã có gia đình, con cái đi chăng n ữa thì đ ều có khuynh h ướng tìm v ề c ội ngu ồn, mu ốn tìm l ại lai l ịch c ủa mình, nh ư tìm l ại di s ản c ủa chính mình.
Tôi r ất m ừng v ề đi ều này và tôi cho đó là ph ần th ưởng cho tôi. Tôi c ảm th ấy r ất t ự hào vì đã đóng góp vào vi ệc giúp cho nh ững ng ười con nuôi, gi ống nh ư tôi, tìm l ại m ẹ ru ột và gia đình c ủa h ọ."
Quí vị và các bạn vừa nghe câu chuyện của chị Trista Goldberg, hay nói đúng ra là Nguyễn Thị Thu, và một vài nét về hội Operation Reunite do chị thành lập. Trang Phụ Nữ xin ngừng nơi đây. Hẹn gặp qúi vị vào kỳ sau.