Thanh Trúc hỏi chuyện ông Lê Xuân Nghĩa, nguyên viện trưởng Viện Nghiên Cứu Chiến Lược Ngân Hàng Nhà Nước , hiện là phó chủ tịch Uỷ Ban Giám Sát Tài Chính Quốc Gia, và chuyên gia kinh tế tài chánh Bùi Kiến Thành, cố vấn cao cấp các tập đoàn kinh doanh lớn ở Hà Nội.
Nếu có hạ cũng không đáng kể
Trước hết mời quí vị nghe ông Lê Xuân Nghĩa nhận định về chuyện liệu có hạ giá đồng bạc Việt Nam không:
Ô. Lê Xuân Nghĩa : Chính phủ đã có một cái đề án giải quyết đồng bộ cái tỷ giá hối đoái. Sắp tới đây hội đồng tư vấn của thủ tướng sẽ họp bàn , sau đó thì kiến nghị để thủ tướng xử lý. Thành thử bây giờ tôi chưa biết nói như thế nào, tôi cũng chưa được đọc cái đề án của ngân hàng trung ương.
Thanh Trúc: Thưa ông Lê Xuân Nghĩa, vào ngày 16 tại Hà Nội một đô la đổi được 17.874 đồng, đến chiều thì hạ xuống chút đỉnh. Nhưng ở thanh phố Hồ Chí Minh vào ngày 17 thì một đô la đổi được 19.120 đồng bạc Việt Nam. Thưa như vậy có phải đồng bạc Việt Nam mất giá khá nhiều so với đồng đô la không?
Tôi nghĩ rằng quan trong nhất là chính phủ và ngân hàng trung ương cần phải để cho tỷ gia hối đoái nó linh hoạt theo nguyên tắc thị trường thì tất cả những cái gọi là tắc nghẽn về thị trường hối đoái cũng như về những cái kém thanh khoản của thị trường hối đoái sẽ được khắc phục.
Ô. Lê Xuân Nghĩa
-Tôi nghĩ cũng có thể đồng bạc Việt Nam đang mất giá so với đồng đô la, nhưng mà không nhiều lắm. Quan trọng là cứ để cái tỷ giá hối đoái như vậy hoặc không cho nó biến động thì cái distorsion (mức chênh lệch) lại càng lớn hơn, và cái khoảng cách giữa giá thị trường tự do với giá thị trường chính thức nó càng rộng ra.
Và như vậy sẽ tạo ra cái tâm lý là người ta kỳ vọng đồng bạc Việt Nam sẽ được điều chỉnh trong tương lai, và thế là những người có ngoại tệ, đặc biệt là các nhà xuất khẩu thì người ta cứ giữ ngoại tệ trong tài khoản của họ chứ không bán, trong khi đó những người nhập khẩu thì tìm kiếm ngoại tệ để mua thì không mua nổi.
Tôi nghĩ rằng quan trong nhất là chính phủ và ngân hàng trung ương cần phải để cho tỷ gia hối đoái nó linh hoạt theo nguyên tắc thị trường thì tất cả những cái gọi là tắc nghẽn về thị trường hối đoái cũng như về những cái kém thanh khoản của thị trường hối đoái sẽ được khắc phục.
Quan trọng nhất là làm cho cái regime của tỷ giá hối đoái được linh hoạt, phải theo nguyên tắc thị trường thì mới khắc phục một cách căn bản và lâu dài cái mức chênh lệch hiện nay được. Nếu không thì các ông cứ phá giá một ít rồi dân chúng lại có kỳ vọng phá giá thêm nữa, cứ thế cứ thế thì chả bao giờ dứt được
Ô. Lê Xuân Nghĩa
Thanh Trúc: Thưa ông , theo dự đoán của Australia and New Zealand Banking Group thì ngân hàng nhà nước sẽ hạ giá đồng bạc xuống 3,4% cuối năm nay, tức là một đô la chạy 18.500 đồng. Trong khi đó ông Joseph Lau, kinh tế gia ở Hongkong thuộc Credit Suisse Group AG thì chính phủ Việt nam thường hay nói sẽ không hạ đồng bạc Việt Nam nhưng rồi sau đó lại hạ. Đối với những tin đồn như vậy thì cái nhìn đứng đắn nhất là như thế nào?
- Quan trọng nhất là làm cho cái regime của tỷ giá hối đoái được linh hoạt, phải theo nguyên tắc thị trường thì mới khắc phục một cách căn bản và lâu dài cái distortion(mức chênh lệch) hiện nay được. Nếu không thì các ông cứ phá giá một ít rồi dân chúng lại có kỳ vọng phá giá thêm nữa ...cứ thế cứ thế thì chả bao giờ dứt được.
Thanh Trúc:Thưa như vậy là ngân hàng nhà nước Việt Nam sẽ không hạ giá đồng bạc vào cuối năm nay?
- Khó trả lời quá...
Thanh Trúc:Thưa vàng tăng vọt tới hai mươi bảy triệu một lượng, chính phủ đang nhập vàng về để hạ cơn sốt giá , trong lúc có tin sẽ hạ giá hoặc là thả nổi đồng bạc. Trước những điều như vậy người ta thường sợ lạm phát trở lại. Theo ông phải làm thế nào để tránh lạm phát?
- Giả sử chính phủ có điều chỉnh giá đồng Việt Nam thì chắc cũng điều chỉnh không lớn. Thường khi điều chỉnh thì tỷ giá chính thức giá đồng Việt Nam trên thị trường chợ đen sẽ giảm chứ không tăng, tại vì áp lực cầu trên thị trường chợ đen giảm đi.
Và tỷ giá thị trường chợ đen với tỷ giá thị trường chính thức gần nhau hơn ở cái mức thấp hơn là hiện nay của thị trường chợ đen. Còn tác động của tỷ giá đối với lạm phát thì chúng tôi đã nghiên cứu và đã thấy chủ yếu là dài hạn. Trong vòng khoảng mười năm, nếu mà trị giá tăng lên độ 10% thì lạm phát cỡ khoảng sáu đến bảy phần trăm. Còn trong ngắn hạn thì ảnh hưởng không đáng kể.
Giả sử chính phủ có điều chỉnh giá đồng Việt Nam thì chắc cũng điều chỉnh không lớn. Thường khi điều chỉnh thì tỷ giá chính thức giá đồng Việt Nam trên thị trường chợ đen sẽ giảm chứ không tăng, tại vì áp lực cầu trên thị trường chợ đen giảm đi.
Ô. Lê Xuân Nghĩa
Thanh Trúc:Trong cách sử dụng từ thì ông nói chính phủ sẽ có cách điều chỉnh đồng bạc Việt Nam . Có khi nào người ta hiểu cái sự điều chỉnh đó cũng là hình thức hạ giá hay là thả nỗi đồng bạc chẳng hạn ?
- Nó có thể hạ giá có thể tăng giá, mà tôi nghĩ xu hướng hạ giá là có thể xảy ra và hạ ít thôi, không lớn lắm đâu..
Thanh Trúc:3,4% thì có lớn lắm không?
Tôi nghĩ có thể thấp hơn, bởi vì mức giao động của tỷ giá hối đoái giữa các đồng tiền với nhau thường nó rất là lớn, có thể là 5 hay 7%. Thậm chí có những lúc 10% một năm ví dụ như đồng đô la với đồng Bảng Anh hoặc là đồng euro thì nó có thể giao động 10 đến 20% . Kinh nghiệm như năm ngoái với năm kia thì đồng Việt Nam thường là mất giá so với đồng đô la một năm 8 đến 9% .
Không dễ tạo lại niềm tin cho đồng bạc VN
Khác với nhận định khá dè dặt của ông Lê Xuân Nghĩa, phó chủ tịch Uỷ Ban Giám Sát Tài Chính Quốc Gia, chuyên gia tài chánh Bùi Kiến Thành hiện làm cố vấn cao cấp cho các tập đoàn kinh doanh lớn ở Hà Nội, nói rằng chắc chắn nhà nước phải điều chỉnh vấn đề tỷ giá và không phải chỉ điều chỉnh thôi mà phải có chính sách ổn định bền vững hơn nữa .
Còn đồng tiền Việt Nam bị mất giá là người ta đánh giá như thế nào, chính sách tài khoá chính sách công của chính phủ và chính sách tiền tệ của nhà nước hiện lên những vấn đề gì để cộng đồng trong nước cũng như những nhà kinh doanh nước ngoài những định chế nước ngoài có quan điểm như thế
Ô.Bùi Kiến Thành
Theo ông , thả nỗi đồng bạc, không thả nỗi đồng bạc, theo nguyên tắc thị trường hay không theo nguyên tắc thị trường đều là những vấn đề cần phải xem xét thật kỹ:
-Hiện nay là vàng đã lên 27 triệu mà có ngày lên tới 29 triệu. Hôm nay trên đài truyền hình báo tin một công ty mua bán vàng phá sản . Rồi đây các ngân hàng hay những định chế tài chính cho vay để đầu tư vàng sẽ gặp khó khăn vì vàng sẽ làm cho rất nhiều người, nhiều tổ chức phá sản.
Còn đồng tiền Việt Nam bị mất giá là người ta đánh giá như thế nào, chính sách tài khoá chính sách công của chính phủ và chính sách tiền tệ của nhà nước hiện lên những vấn đề gì để cộng đồng trong nước cũng như những nhà kinh doanh nước ngoài những định chế nước ngoài có quan điểm như thế đối với đồng tiền Việt nam. Vì thế nhà nước cần có một chính sách hết sức quyết liệt , không thể nào để xảy ra những sự chênh lệch như thế trên thị trường được. Nhà nước phải hết sức thận trọng và kiểm điểm lại những gì xảy ra, đưa đến sự mất tin tưởng như vậy.
Vẫn theo lời ông Bùi Kiến Thành, thật sự thống đốc ngân hàng nhà nước Việt Nam là ông Nguyễn Văn Giàu không có quyền đưa ra quyết định . Nhắc lại lời phó chủ tịch Uỷ Ban giám sát Tài Chính Quốc Gia Lê Xuân nghĩa là hiện chưa có quyết định thả nổi , không thả nổi hoặc lên tới mức nào, ông Bùi Kiến Thành cho rằng lời nói của thống đốc ngân hàng nhà nước không hẳn là khẳng định sau cùng của người có thẩm quyền:
-Cách đây không lâu thì Fitch Ratings cũng đã cảnh báo rằng đồng bạc Việt nam đương bị tuột dốc. Làm sao chữa cái bệnh đấy thì phải có quyết tâm mới được chứ còn nói lòng vòng không giải quyết được vấn đề gì.
Việt Nam như một con tàu mất hướng, không có thuyền trưởng hay thuyền trưởng không biết lái , thì làm sao cộng đồng quốc tế có thể tin tưởng để mà đánh giá cao cái chính sách tiền tệ tài chính mà có thể phục hồi cái sức khỏe của đồng bạc được.
Ô.Bùi Kiến Thành
Đối với chuyên gia kinh tế tài chánh Bùi Kiếnh Thành, thang thuốc chữa trị căn bệnh của đồng bạc Việt Nam trước hết là chấn chỉnh lòng tin:
-Hiện nay giới tài chính trong nước và giới tài chính quốc tế không đánh giá cao năng lực quản lý của các cơ quan trách nhiệm những vấn đề xây dựng chính sách tiền tệ chính sách tài khoá . Ngoài ra các cộng đồng tài chính trong nước cũng như quốc tế không thấy cái nhân sự, tại những nơi mà có quyền điều hành hay quyết định, mà có đủ kiến thức để quản lý những chính sách tiền tệ như vậy. Chính phủ cũng chưa thật sự giao cho những người có trách nhiệm đủ quyền lực để mà thi hành và thức hiện những chính sách đó.
Những vấn đề đó cho thấy Việt Nam như một con tàu mất hướng, không có thuyền trưởng hay thuyền trưởng không biết lái , thì làm sao cộng đồng quốc tế có thể tin tưởng để mà đánh giá cao cái chính sách tiền tệ tài chính mà có thể phục hồi cái sức khỏe của đồng bạc được.
Quí thính giả vừa nghe ý kiến của ông Lê Xuân Nghĩa và ông Bùi Kiến Thành xoay quanh giá trị của đồng bạc Việt Nam trong bối cảnh giá vàng và giá đô la đang làm rúng động thị trường tiền tệ Việt Nam. Thanh Trúc kính chào.