Tuy nhiên, quá trình kích cầu hàng nội địa vẫn chưa được thực hiện một cách hiệu quả nhất. Nguyên nhân vì sao?
Bộ Chính trị Việt Nam vừa ra Thông báo Kết luận về tổ chức Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”. Trong đó, nêu lên các nhiệm vụ chung cho các cấp, từ trung ương đến các địa phương, các cơ quan chức năng và các doanh nghiệp trong việc kích thích người tiêu dùng sử dụng hàng Việt Nam.
Trên thực tế, trong thời gian qua một số địa phương cũng đã có những chương trình, hành động nhằm mục đích kích cầu hàng nội địa. Thế nhưng, những hoạt động kích cầu này vẫn chưa được phối hợp một cách nhịp nhàng, có hệ thống và vẫn chưa ra khỏi mức độ ảnh hưởng của địa phương.
Các thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng… thường là những địa phương đi đầu về tính năng động trong các hoạt động kinh doanh. Đặc biệt ở TPHCM, thời gian qua đã có nhiều hoạt động sáng tạo như road show chợ phiên hàng Việt Nam, phiên chợ công nhân, hội thi “Đội bán hàng giỏi nhất” v.v… nhằm quảng bá và đưa hàng Việt Nam gần với người tiêu dùng nội địa hơn.
Bỏ quên nông thôn
Tuy nhiên, những mô hình sáng tạo trên vẫn chỉ dừng lại ở một vài địa phương, chưa được nhân rộng hay có sự phối hợp giữa các địa phương với nhau. Ở nhiều tỉnh thành, các chương trình kích cầu vẫn chưa đến được với người tiêu dùng. Thậm chí, nhiều người còn không biết đến “kích cầu” là gì!
Hiện nay mới thấy là đã bỏ quên thị trường nông thôn, cho là người nông dân người ta không có tiền, người ta tiết kiệm, không mua nhưng không phải. Người nông dân bây giờ người ta cũng biết xài những hàng hóa chất lượng cao do Việt Nam sản xuất.
TS kinh tế Đặng Anh Tuấn
Ngay cả những chương trình đưa hàng về nông thôn cũng chỉ mới xuất hiện gần đây, sau khi một vài hội chợ ở nông thôn đã không có đủ hàng để bán. Tiến sĩ kinh tế Đặng Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh Tế và Kinh Doanh Hà Nội, thừa nhận điều này:
“Hiện nay mới thấy là đã bỏ quên thị trường nông thôn, cho là người nông dân người ta không có tiền, người ta tiết kiệm, không mua nhưng không phải. Người nông dân bây giờ người ta cũng biết xài những hàng hóa chất lượng cao do Việt Nam sản xuất. Cho nên vừa rồi, quay vào thị trường nội địa là rất đúng. Ngoài ra, còn phải kích thích cho bà con nông dân làm ra tiền để mà tăng “cầu” lên. Doanh nghiệp Việt Nam phải nhìn thấy là Việt Nam còn 60 triệu là nông dân đấy.”
Cần kích cầu giới tiểu thương
Về phía kênh phân phối, một số trung tâm thương mại, siêu thị cũng có những nỗ lực nhất định nhằm hạn chế hàng nhập khẩu và tăng cường khuyến mãi hàng nội địa. Trả lời báo Pháp Luật TPHCM, bà Dương Thị Quỳnh Trang, Giám đốc đối ngoại Siêu thị Big C Việt Nam cho hay, hiện có đến 95% các mặt hàng kinh doanh tại siêu thị đều là hàng nội.
Đây là một trong những nỗ lực rất lớn từ phía hệ thống phân phối. Điều này chỉ thực sự có được sau khi đã có những phản ánh trên báo chí về việc các siêu thị, trung tâm mua sắm khuyến mãi, kích cầu cả hàng… Trung Quốc!
Riêng đối với các kênh phân phối, bán lẻ truyền thống như các chợ, cửa hàng tư nhân, thì “kích cầu” chưa chạm được tới họ. Các tiểu thương cho rằng Nhà Nước mới chỉ chú ý kích cầu cho các công ty lớn và những mặt hàng mạnh đem lại lợi thế về thuế má, xuất khẩu.
Còn kênh phân phối lẻ truyền thống như các tiểu thương ở chợ, cửa hàng nhỏ thì vẫn chưa được quan tâm. Chính điều này vô tình tạo một “cửa ra” rất lớn cho hàng tồn đọng của Trung Quốc, Đài Loan, Thái Lan, vì so với họ, nhiều mặt hàng Việt Nam chưa cạnh tranh nổi về mặt giá cả, mẫu mã và chất lượng.
Chị chỉ là một nhà bán lẻ thôi, người ta sẽ không quan tâm. Gian hàng của chị tương đối thành phố tiêu thụ nhiều, nhưng mà chị không thấy có một ưu tiên gì hết.
Chị Quỳnh Trang, Đà Nẵng
Chị Quỳnh Trang, một tiểu thương chuyên kinh doanh giày dép, túi xách ở Đà Nẵng, cho biết:
“Chị chỉ là một nhà bán lẻ thôi, người ta sẽ không quan tâm. Gian hàng của chị tương đối thành phố tiêu thụ nhiều, nhưng mà chị không thấy có một ưu tiên gì hết. Chị bán chị phải nộp thuế, tất nhiên không hỗ trợ, nhưng họ vẫn động viên mình xài đồ Việt Nam. Nhưng mà thị hiếu ở ngoài, dân người ta đâu có xài đồ Việt Nam nhiều, người ta thích xài đồ ngoại hơn. Cho nên, gian hàng của chị, chị phải nhập nửa này nửa kia. Về việc Nhà Nước hỗ trợ cho hộ bán lẻ thì hầu như không có.”
Như vậy, có thể thấy các phương án kích cầu hàng nội địa vẫn chưa thực sự tiếp cận được với người tiêu thụ thông qua kênh phân phối truyền thống, trong khi đây lại kênh tiêu thụ phần lớn các sản phẩm.
Tóm lại, để các biện pháp kích cầu hàng nội địa thực sự phát huy hết hiệu quả, cần phải có một hệ thống phối hợp nhịp nhàng cộng với công tác theo dõi, giám sát chặt chẽ hơn.