Nỗi lo sợ của ngư dân Việt Nam

Trong những ngày qua, báo chí tại Việt Nam đăng nhiều bài kể chuyện ngư dân, nhất là giới làm biển ở khu vực miền Trung dù đang trong mùa khai thác, nhưng phải nằm bờ do lệnh cấm mà phía Trung Quốc đưa ra hồi tháng năm vừa qua.

Theo lệnh đó thì từ ngày 16 tháng 5 cho đến 1 tháng 8 tới đây, phía cơ quan chức năng trên biển của Trung Quốc sẽ cấm khai thác tại những khu vực mà trong đó có những vùng thuộc lãnh hải Việt Nam.

Lệnh cấm đó tạo thêm khó khăn trong họat động sinh kế của ngư dân Việt Nam.

Sự thật đã có những ngư dân Thanh Hóa bị phía Trung Quốc bắn chết hồi năm 2005, và gần đây nhiều tàu của ngư dân Việt Nam bị tàu lạ đâm chìm và bỏ chạy.<br/>

Lo bão tố nay lại lo thêm tầu TQ tấn công

Trong tất cả các nghề lao động tay chân, nghề đi biển là nghề thuộc lại vất cả hàng đầu. Ngoài khả năng sức vóc, người làm nghề đi biển bị lệ thuộc vào quá nhiều yếu tố, và mạng sống của người ngư dân trước sóng gió, thật mong manh vì vào khi đó không có nơi nào cho họ bám víu.

Đối với ngư dân Việt Nam thì gần đây ngoài những rủi ro của nghề nghiệp, họ còn phải đối phó với nguy cơ gặp phải tàu lạ, thường là tàu của phía Trung Quốc, khi mà tàu Trung Quốc cho rằng ngư dân Việt Nam vi phạm vùng đánh cá. Sự thật đã có những ngư dân Thanh Hóa bị phía Trung Quốc bắn chết hồi năm 2005, và gần đây nhiều tàu của ngư dân Việt Nam bị tàu lạ đâm chìm và bỏ chạy.

Một ngư dân từ Đà Nẵng cho biết nổi sợ khi gặp tàu Trung Quốc:

Ví dụ 'hắn' bắt được là phạt 8 ngàn, mà tiền đâu nộp phạt. Thấy là tránh, chuyện chủ quyền là việc Nhà nước, pháp luật chứ chúng tôi đâu biết. Chúng tôi ra 111-112 độ đông, độ bắc thì 16-17 chứ lên 18-19 không dám lên. Thấy tàu nước ngoài là sợ bỏ chạy, nhiều khi có cá cũng phải bỏ đi, sợ.

Một ngư dân ở Nghệ An cũng cho biết tình trạng liên quan:

Vùng đánh cá chung ở Vịnh Bắc Bộ thì không đến vì sợ như trường hợp các ngư dân Thanh Hóa trước đây đụng với tàu Trung Quốc bị bắn chết…

<i>Thấy là tránh, chuyện chủ quyền là việc Nhà nước, pháp luật chứ chúng tôi đâu biết. Chúng tôi ra 111-112 độ đông, độ bắc thì 16-17 chứ lên 18-19 không dám lên. Thấy tàu nước ngoài là sợ bỏ chạy, nhiều khi có cá cũng phải bỏ đi, sợ.</i> <br/>

Nổi sợ mà người ngư dân vừa nói xuất phát từ trang bị kém cỏi của phía Việt Nam so với phía Trung Quốc.

Bên ta kém, bên 'nó' mạnh.

Một ngư dân từ huyện Hoằng Trường, tỉnh Thanh Hóa nói về điều này:

Bên ta kém, bên 'nó' mạnh.

Vì yếu hơn nên phần thiệt thòi bao giờ cũng thuộc về người ngư dân như trường hợp ông Nguyễn Thanh Thu ở huyện Bình Chánh, tỉnh Quảng Ngãi, chủ chiếc tàu vừa bị tàu lạ đâm chìm hồi tháng năm vừa qua:

Tàu hồi đó đóng cũng 650 'triệu', tổng số tiền đi biển chuyến đó cũng gần cả tỷ. 'Sau tai nạn đó' thì gửi đơn đi nhiều nơi, nhưng chưa trả lời gì, giờ khổ lắm.

Chính ông Chu Tiến Vĩnh, Cục truởng Cục Khai thác và Bảo vệ Nguồn lợi thủy sản, thuộc Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn Việt Nam cũng thừa nhận về khả năng còn hạn chế của các lực lượng trên biển của Việt Nam:<br/>

Chính ông Chu Tiến Vĩnh, Cục truởng Cục Khai thác và Bảo vệ Nguồn lợi thủy sản, thuộc Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn Việt Nam cũng thừa nhận về khả năng còn hạn chế của các lực lượng trên biển của Việt Nam:

TQ là một trong những cường quốc thế giới, phát triển rất mạnh về hải quân, trong khi nước ta còn nghèo nên trang thiết bị chưa thật hiện đại. Như Mỹ với TQ, TQ với Nga cũng khác nhau chứ.

Tại Việt Nam, lâu nay người ta ít khi được nghe tin các cơ quan chức năng về biển bắt các tàu đánh cá đi vào vùng biển của Việt Nam, thế nhưng ngư dân Việt thì hay bị bắt bởi lực lượng chức năng biển của các nước khác như trình bày của một ngư dân tại Phú Yên:

Tại Việt Nam, lâu nay người ta ít khi được nghe tin các cơ quan chức năng về biển bắt các tàu đánh cá đi vào vùng biển của Việt Nam, thế nhưng ngư dân Việt thì hay bị bắt bởi lực lượng chức năng biển của các nước khác như trình bày của một ngư dân tại Phú Yên:<br/>

Kiểm ngư VN đâu có đi xa, chỉ theo dõi trong bờ thôi, nói sự thật để trên nghiên cứu. Cả hải quân, khi có gì thường thường không thấy hải quân đi ngoài đó. Mình chỉ biết nơi mình đánh bắt để báo cho cơ quan chức năng, để nhà nước theo dõi có thể hổ trợ khi đột xuất về thời tiết thôi, và khi thấy gì khả nghi thì báo cho nhà nước.

Bị đuổi bắt thường ở vùng 5, sâu gần Malaysia hay Indonesia nếu mình đi vào vùng họ là họ bắt.

Người ngư dân Phú Yên bày tỏ nguyện vọng được chính quyền hổ trợ để họat động ra khơi làm ăn của họ được ổn định:

Mong muốn nhà nước hổ trợ về thông tin, di chuyển sao cho dân có cuộc sống ổn định hơn.

Người ngư dân tại Nghệ An cũng có mong muốn:

Từ trung ương đến địa phương cần có hổ trợ như việc thông tin khí tượng chính xác, thông tin về khu vực đánh bắt an toàn ở Vịnh Bắc Bộ, địa phương thì có đầu tư về cơ sở hạ tầng, môi trường…

Cũng như các ngành nghề khác, ngoài việc tự bươn chải các ngư dân Việt Nam cần có sự hổ trợ tích cực từ phía cơ quan chức năng thì họ mới mong duy trì được nghề nghiệp, phương kế sinh nhai bền vững.