Đường dây rửa tiền
200 cảnh sát bao vây phong tỏa và khám xét một ngân hàng chui ở một thị trấn tại Quảng Châu hồi tháng năm năm nay, tịch thu 70 sổ ký gởi tiền ở ngân hàng, 590 thẻ ngân hàng, hai chiếc xe hơi, sáu máy computer và 680 ngàn đồng nguyên Trung Quốc.
Ngoài ra cảnh sát còn phong toả 327 tài khoản ngân hàng liên can đến vụ rửa tiền, trên sổ sách là 47 triệu rưởi đồng nguyên, tức khoảng 7 triệu đô la. Bảy nghi can bị bắt giữ từ lúc đó.
Cuộc điều tra cho thấy số tiền chuyển bất hợp pháp lớn hơn nhiều, lên tới 1 tỉ 460 triệu đô la. Tin của Tân Hoa xã hôm thứ hai loan báo sự kiện này.
Không rõ vì sao nội vụ không được loan báo sớm hơn, trong khi luật Trung Quốc buộc các cơ quan an ninh phải thông báo hoạt động mỗi 3 tháng hay 6 tháng một lần. Nhà tư vấn kinh tế của đài Á Châu Tự Do, ông Nguyễn Xuân Nghĩa nhận xét:
" Ở đ ây có ba v ấn đ ề c ả th ảy, v ấn đ ề th ứ nh ất là chuy ện t ư b ản đ ầu t ư, nó là n ước ch ảy vào ch ỗ trũng. T ức là n ếu h ọ không tìm ra đ ược nh ững c ơ h ội đ ầu t ư h ấp d ẫn ở ngay t ại TQ thì h ọ ph ải tìm cách chuy ển nó ra ngoài và m ột n ơi chuy ển ra t ương đ ối d ễ vì ch ế đ ộ ki ểm soát kém là VN, thành ra đó g ọi là m ột hi ện t ượng t ẩu tán t ư b ản r ất d ễ x ảy ra trong n ền kinh t ế đó.
Khía c ạnh th ứ hai là v ấn đ ề pháp lý. Khi r ửa ti ền nghĩa là g ốc gác c ủa đ ồng ti ền mà ki ếm ra đ ược t ại TQ là đ ồng ti ền phi pháp thành ra h ọ mu ốn h ợp pháp hóa, t ức là h ọ ng ụy trang thành m ột quy ch ế nào đó có v ẻ h ợp pháp h ơn nh ư là đ ầu t ư ra ngoài ch ẳng h ạn, vì v ậy h ọ m ới d ựng ra nh ững ngân hàng làm bình phong.
Và khía c ạnh th ứ ba là bây gi ờ TQ m ới b ắt đ ầu công b ố ra trong s ố 11 ng ười b ị b ắt có 8 ng ười VN thì tôi nghĩ r ằng khía c ạnh th ứ ba này là khía c ạnh chính tr ị, t ức là cái g ốc chuy ện hình s ự này x ảy ra t ại TQ thì t ại sao s ố ng ười b ị b ắt là VN l ại đông h ơn?
Ng ười VN đó ch ỉ là ng ọn thôi, còn cái g ốc ở bên trong là TQ. Tôi nghĩ là trong m ấy tháng v ừa r ồi h ọ đã đi ều tra và cu ối cùng h ọ công b ố k ết qu ả đó đ ể làm th ế nào mà th ủ th ế cho phía g ốc và phía bên trong. Làm th ế nào mà cho th ấy r ằng chuy ện này có s ự toa r ập c ủa phía VN nh ưng th ủ ph ạm chính bên trong đó là TQ. Và đó là nh ững nhân v ật nào, nh ững nhân s ự ra làm sao thì chúng ra ch ưa bi ết h ết đ ược."
Vai trò của 8 người Việt?
Nghi can hàng đầu trong vụ này là một người Hoa, mang tên Nguyễn Chí Trung. Một nghi can người Việt có tên là Nguyễn Thị Thoa.
Nhóm này mở nhiều tài khoản tại các ngân hàng hợp pháp ở Quảng tây và Phúc Kiến, để dùng những tài khoản đó chuyển tiền bất hợp pháp ra nước khác bằng mối liên lạc internet của các ngân hàng. Hầu hết những món tiền đó được chuyển về Việt Nam.
Phát ngôn viên Tần Dũng Quân của cảnh sát QuảngTây cho biết một mình Nguyễn Chí Tâm đã mở 77 tài khoản hợp pháp, dùng để chuyển bất hợp pháp số tiền hơn 1 tỉ đô la qua 10 ngàn thưong vụ trong 4 năm qua tính đến tháng 5 năm nay.
Nhiều nhà đầu tư Trung Quốc muốn đầu tư vào thị trường bất động sản nước ngoài thường dùng những ngân hàng lậu như vậy để tránh những quy định của chính quyền về giới hạn của số tiền gửi và vịêc kê khai nguồn gốc các món tiền.
Con số 8 người Việt trong một tổ chức 11 người có mang ý nghĩa nào đặc biệt không. Nhà tư vấn kinh tế Nguyễn Xuân Nghĩa nói:
"Đây ch ỉ là m ột s ự suy đoán, đó là m ột s ố nh ững ng ười VN thu ộc s ắc t ộc thi ểu s ố giáp v ới khu t ự tr ị ng ười Choang ở t ỉnh Qu ảng Châu. H ọ gi ữ vai trò ph ụ thu ộc thôi t ức là h ợp th ức hóa vi ệc đó gi ống nh ư là m ột hi ện t ượng đ ầu t ư và đ ương nhiên h ọ s ẽ th ổi bong bóng đ ầu c ơ v ề đ ất đai đ ịa ốc t ại VN.
Nh ưng h ọ ch ỉ là vai trò ph ụ trong khi vai trò chính là ngu ồn chuy ển ti ền ra đ ến th ị tr ấn Phòng Thành C ảng t ại Qu ảng Tây. V ậy thì cái g ốc ph ải t ừ bên phía Qu ảng Tây. Tôi nghĩ quy mô c ủa nó ph ải khá l ớn m ới có th ể chuy ển h ơn 1 t ỉ đôla trong m ấy năm v ừa r ồi th ưa ông."
Vụ rửa tiền này và những vụ tương tự có thể đem lại ảnh hưởng ra sao cho nền kinh tế Việt Nam? Ông Nguyễn Xuân Nghĩa cho rằng:
"Nó s ẽ th ổi trái bong bóng đ ịa ốc lên t ại VN và s ẽ đ ưa đ ến nh ững n ạn buôn l ậu hay nhi ều nh ững khía c ạnh khác. Tôi l ấy thí d ụ nh ư trong tháng b ảy v ừa r ồi thì TQ cũng mu ốn bán công kh ố phi ếu, t ức là phát hành công kh ố phi ếu tìm cách gi ải quy ết v ấn đ ề kích thích kinh t ế c ủa h ọ, h ọ th ất b ại hoàn toàn, t ức là c ơ h ội có th ể ki ếm đ ược ti ền đ ể đ ầu t ư ngay trên th ị tr ường TQ không có và n ếu c ơ h ội đó có ở VN thì nó là m ột cám d ỗ l ớn.
Và sau cùng thì VN không ki ểm soát đ ược nh ững l ượng ti ền tung vào nh ư v ậy, nó ảnh h ưởng đ ến chuy ện bong bóng đ ầu c ơ và chuy ện l ạm phát, chuy ện kinh t ế c ủa VN. Ch ưa k ể nh ững n ạn buôn l ậu và r ất nhi ều nh ững t ệ n ạn khác trong vùng biên gi ới Hoa - Vi ệt th ưa ông."