ပင်နဲ႟ိုးတင်သြင်းတော့မည့် ူမန်မာ့လူႛအခြင့်အရေး အစီရင်ခံစာ

လူႛအခြင့်အရေး ခဵိြးဖောက်မမြဵားကို လေ့လာစုံစမ်းရန် ူမန်မာိံိုင်ငံသိုႛ သြားရောက်ခဲ့သော ကုလသမဂ္ဂ လူႛအခြင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလြယ် မင်္စတာ ပေၞလို ဆာဂဵီယို ပင်နဲ႟ိုး (ဝဲမဒြုတိယ) ိံိုဝင်ဘာ ၁၂ရက်နေႛက ရန်ကုန်္ဘမိြႚတြင် ဒေသဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်မဵားိံြင့် တြေႚဆုံနေပုံ ူဖစ်ပၝသည်။ (Photo: AFP) ပုံဋ္ဌကီးုကည့်လိုလ္တွင်။ >>

ဆြစ်ဇာလနိံိုင်ငံ ဂဵီနီဗ္ဘာမိြႚမြာရြိတဲ့ ကုလသမဂ္ဂ႟ုံးခဵြပ်မြာ ကဵင်းပတဲ့ လူႛအခြင့်အရေးကောင်စီ ညီလာခံမြာ ူမန်မာိံိုင်ငံက လူႛအခြင့်အရေးအေူခအနေတေနြဲႛ ပတ်သက်လိုႛ ူမန်မာိံိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလြယ် မင်္စတာ ပေၞလိုဆာဂဵီယို ပင်နဲ႟ိုးက ဒီကနေႛ ဒီဇင်ဘာ ၁၁ရက် အဂဿၝနေႛမြာ အစီရင်ခံစာတင်သြင်းမြာ ူဖစ်ပၝတယ်။

ဒီအစီရင်ခံစာမြာ မင်္စတာပင်နဲ႟ိုးက အဖမ်းဆီးခံရတဲ့ လူပုဂ္ဂိြလ် ၆၀၀ ကေဵာ်နဲႛ ပေဵာက်ဆုံးနေသူ ၇၄ ဦး၊ အသတ်ခံရသူ ၁၆ ဦးရဲ့ စာရင်းကို ူမန်မာစစ်အစိုးရကို အုကံပေးိံိုင်ဖိုႛ တင်ူပခဲ့တဲ့အေုကာင်း၊ ဒီလူသေ လူပေဵာက်နဲႛ အဖမ်းဆီးခံရတဲ့ ဒီစာရင်းကို အသစ်တြေႚရြိခဵက်တေနြဲႛ ပုံမြန် ူဖည့်သြားမြာ ူဖစ်ေုကာင်း ဖော်ူပထားပၝတယ်။

အစီရင်ခံစာမြာ ဖော်ူပထားတဲ့ အူဖစ်ပဵက်တေဟြာ ူမန်မာလူႛအဖြဲႚအစည်းရဲ့ စီးပြားရေး လူမြရေးမတည်္ဘငိမ်တာကို ထင်ဟပ်န္ဘေပီး ူမန်မာစစ်အစိုးရအနေနဲႛ ရြေးဟောင်း ဥပဒေတေနြဲႛ စည်းကမ်းသတ် မြတ်တာတေကြို ိံိုင်ငံတကာလူႛအခြင့်အရေး စံတေနြဲႛအညီ ူပန်လည်ူပင်ဆင်သင့်တယ်လိုႛလည်း ဆိုပၝတယ်။

မင်္စတာပင်နဲ႟ိုးးရဲ့ ူမန်မာိံိုင်ငံဆိုင်ရာ လူႛအခြင့်အရေးအစီရင်ခံစာနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ လောလောဆယ် ဆြစ်ဇာလနိံိုင်ငံ ဂဵီနီဗ္ဘာမိြႚက လူႛအခြင့်အရေးကောင်စီကို တက်နေတဲ့ အာရလြူႛအခငြ့်ရေးကော်မရြင်က ဂဵီနီဗာဌာနေကိုယ်စားလြယ် မင်္စတာ မိုက်ကယ်အန်သိုနီက RFAကို အခုလို ေူပာူပပၝတယ်။

ပထမဆုံးအနေနဲႛ မင်္စတာပင်နဲ႟ိုးရဲ့ အစီရင်ခံစာကို ဋ္ဌကိဆြိုရမြာူဖစ်ပၝတယ်။ ဒၝဟာ အရေးပၝတဲ့ ေူခလြမ်းတရပ်လည်းူဖစ်ပၝတယ်။ မင်္စတာပင်နဲ႟ိုးကိုယ်တိုင် အစီရင်ခံစာမြာ ေူပာထားသလို ဒၝဟာ ပထမေူခလြမ်းူဖစ်သလို သူူမန်မာိံိုင်ငံကို သြားရောက်လေ့လာခဲ့တာကလည်း တိုတောင်းပၝတယ်။ သူႛအနေနဲႛ ူမန်မာိံိုင်ငံကို နောက်ထပ်သြားခြင့်ရမယ်လိုႛလည်း မ္တေွာ်လင့်တယ်။ ဘာူဖစ်လိုႛလည်းဆိုတော့ ္ဘပီးခဲ့တဲ့အခေၝက်မြာ လူႛအခြင့်အရေး ခဵိြးဖောက်တာတေကြို စုံစမ်းစစ်ဆေးတာ မလုပိံိုင်ခဲ့လိုႛပၝလိုႛ သူေူပာေုကာင်း အာရြြ လူႛအခြင့်အရေးကော်မရြင် ဂဵီနီဗာဌာနေကိုယ်စားလြယ်က ေူပာသြားပၝတယ်။

စက်တင်ဘာအရေးအခင်းအူဖစ်ပဵက်တေကြို ူပန်ုကည့်ရင် ူပည်သူတဦးခဵင်းစီရဲ့ လူႛအခြင့်အရေးနဲႛ အညီတောင်းဆိုတာတေကြို တြေႚရမြာူဖစ်္ဘပီး ူမန်မာအစိုးရအနေနဲႛ ူပည်သူလူထုရဲ့ လြတ်လပ်စြာ ေူပာဆိုဆ္ဋိံထုတ်ဖော်ခြင့်ကို ိံြစ်ပေၝင်းမဵားစြာ ဆိုးဆိုးဝၝးဝၝး ခဵြပ်ကိုင်ထားတာတြေႚရမြာူဖစ်ေုကာင်း၊ လူႛအခြင့်အရေးအထူးကိုယ်စားလြယ်ကို ူပည်ဝင်ခြင့်ပေးတာကို ခဵီးကဵြးရမြာူဖစ်ေုကာင်း၊ ဒၝပေမဲ့ ူမန်မာစစ်အစိုးရဟာ လူႛအခြင့်အရေးကောင်စီရဲ့ ဆုံးူဖတ်ခဵက် ၅ မဵဉ်းစောင်း ၁ က အခဵက်တေကြို လိုက်နာ ဆောင်႟ြက်တဲ့ လက္ခဏာမဵိြးလုံးဝ မတြေႚရေုကာင်း၊ လူႛအခြင့်အရေး အထုူးကိုယ်စားလြယ် အနေနဲႛ အမဵိြးသားဒီမိုကရေစီအဖြဲႚခဵြပ် အထြေထေအြတြင်းရေးမြြး ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ တြေႚဆုံခြင့်မရတာကိူ လြန်စြာ စိတ်မကောင်းူဖစ်တဲ့အေုကာင်း အစီရင်ခံစာနိဂုံးမြာ ဖော်ူပထားပၝတယ်။

မင်္စတာပင်နဲ႟ိုးရဲ့ တိုက်တြန်းအုကံပေးခဵက်တေထြဲမြာ အခဵက် ၁၇ ခဵက်ပၝဝင်ပၝတယ်။ ဒီအထဲမြာ ဖမ်းဆီးထားသူတေကြို ႟ုပ်ပိုင်းစိတ်ပိုင်း လုံူခံမြြပေးဖိုႛ၊ အဖမ်းဆီးခံထားရသူတြေ၊ ပေဵာက်ဆုံးနေသူတြေ ဘယ်မြာ ဖမ်းဆီးထားတယ်ဆိုတာ ဖော်ထုတ်ပေးဖိုႛ၊ အကဵဉ်းစခန်းမြာ သေဆုံးခဲ့သူတေရြဲ့ ႟ုပ်အလောင်းတေကြို မိသားစုနဲႛ ဆေမြဵိြးတေဆြီူပန်ပိုႛပေး္ဘပီး သင့်လေဵာ်တဲ့ သ္ဘဂြှဟ်တာတြေ လုပ်ခြင့်ပေးဖိုႛ၊ အကဵဉ်းစခန်းတေမြြာ ိံိုင်ငံတကာုကက်ေူခနီအဖြဲႚဋ္ဌကီး အိုင်စီအာစီကို ဝင်ရောက် ကူညီဆောင်႟ြက်ခြင့်ပေးဖိုႛ၊ ္ဘငိမ်းခဵမ်းစြာ ဆ္ဋိံထုတ်ဖော်သူတေကြို ဖမ်းဆီးထားရာက ကြင်းလုံးကဋ္ဋတ် ူပန်လြတ်ပေးဖိုႛ၊ ထောင်ခဵ စီရင်္ဘပီးသားသူတေကြို လြတ်္ဘငိမ်းခဵမ်းသာခြင့်ပေးဖိုႛ စတဲ့ အခဵက်တေပြၝဝင်ပၝတယ်။

ိံိုင်ငံရေး အကူးအေူပာင်းုကားကာလမြာ ကုလသမဂ္ဂ အထူးကိုယ်စားလြယ်နဲႛ ထိရောက်တဲ့ ဆက်သြယ်ရေးလမ်းေုကာင်း ထားဖိုႛ၊ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ တြေႚဆုံဆြေးေိံြးဖိုႛ၊ ရြေးဟောင်း ဥပဒေတေကြို လူႛအခြင့်အရေးစံတေနြဲႛ အညီ ူပန်ူပင်ဆင်ဖိုႛ၊ အမဵိြးသားညီလာခံရဲ့ ဘောင်ထဲမြာ ူပစ်မနြဲႛ မခြင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေလုပ်ထုံးတေကြို ူပင်ဆင်သတ်မြတ်္ဘပီး ဆ္ဋိံူပတာတေကြို အုပ်ခဵြပ်ေူဖရြင်းတဲ့ ဥပဒေတေကြို ူပင်ဖိုႛ စတဲ့အခဵက်တေကြို မင်္စတာပင်နဲ႟ိုးက အစီရင်ခံမြာ ူဖစ်တဲ့အေုကာင်း သိရပၝတယ်။