"គម្លាតអ្នកមាន និងអ្នកក្រកាន់តែខ្លាំង ខណៈរបបភ្នំពេញអះអាងពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ច"
2019.02.20
លោក កែម ឡី អ្នកសិក្សាការអភិវឌ្ឍសង្គមចូលរួមវេទិកាអ្នកស្ដាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី កាលពីយប់ថ្ងៃទី៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦។
Photo: RFA
អតីតអ្នកវិភាគឯករាជ្យលោក កែម ឡី កាលលោកនៅមានជីវិតផ្ដល់ការវិភាគថា គំលាតរវាងអ្នកមាននឹងអ្នកក្រនៅតែបន្តកើតមានយ៉ាងខ្លាំង បើទោះបីជាលោក ហ៊ុន សែន ប្រឹងប្រែងនិយាយជាសាធារណៈថា ស្ថានភាពនយោបាយ សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច សព្វថ្ងៃ គឺកំពុងឆ្ពោះទៅរកភាពកាន់តែល្អប្រសើរ។ ស្របពេលជាមួយគ្នានេះសហភាពអឺរ៉ុបបានចាប់ផ្ដើមដំណើរការនីតិវិធីដើម្បីព្យួរអនុគ្រោះពន្ធបណ្ដោះអាសន្នពីកម្ពុជា។
គិតមកដល់ត្រឹមខែកុម្ភៈ នេះអំពើឃាតកម្មលើអ្នកស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍន៍សង្គម លោកបណ្ឌិត កែម ឡី បានកើតមានឡើងអស់រយៈពេលជាង២ ឆ្នាំ ៧ខែមកហើយ។ក៏ប៉ុន្តែទស្សនៈរបស់លោកអំពីបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចកាលពីពេលដែលលោកនៅរស់រានមានជីវិតនៅតែមិនសូវមានភាពខុសប្លែកគ្នាប៉ុន្មាននៅក្នុងបរិបទសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជារហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ។
នៅក្នុងខ្ទង់ទស្សនៈ របស់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ដែលមានចំណងជើងថា «គម្លាតរវាងអ្នកមាននឹងអ្នកក្រ»។ លោក កែម ឡី សរសេរថា នៅពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាកំពុងហក់ឡើងខ្ពស់(កំណើនប្រចាំឆ្នាំប្រមាណ៧ភាគរយ) និងផលិតផលសរុបក្នុងមនុស្សម្នាក់ៗកើនរហូតជាង១.២០០ដុល្លារក្នុងប្រជាជនខ្មែរម្នាក់ ក្នុងមួយឆ្នាំនោះ គម្លាតអ្នកមាននិងអ្នកក្រកាន់តែខ្ពស់(វិសមភាពសេដ្ឋកិច្ច) និងអត្រាប្រជាជនដែលរស់នៅក្រោមបន្ទាត់ភាពក្រីក្រនៅតែខ្ពស់។ លោកបានសរសេរថា ប្រជាជន៨៥ភាគរយឬជាង ១២.៧ លាននាក់ក្នុងចំណោម១៤លាននាក់ នៃប្រជាជនកម្ពុជាសរុបរកប្រាក់ចំណូលមិនបាន២.២៥ដុល្លារនៅក្នុងមួយក្នុងមួយថ្ងៃនោះទេ។
លោកបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្នមិនមានលទ្ធភាពកាត់បន្ថយគម្លាតអ្នកមាននិងអ្នកក្របាននោះទេ។ លោកថាបញ្ហាដែលធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះទៅទៀតគឺ ផលអវិជ្ជមានឬផលវិបាកសង្គមជាច្រើនចេញពីស្ថានភាពសង្គមបច្ចុប្បន្នដូចជា ការកើនឡើងអំពើឃាតកម្ម ចោរលួច ចោរឆក់ ចោរប្លន់ ចំណាកស្រុកជនបទ អត្រាបោះបង់ការសិក្សានៅថ្នាក់អនុវិទ្យាល័យ និងថ្នាក់វិទ្យាល័យខ្ពស់បំផុត ការជួញដូរមនុស្ស និងជួញដូរគ្រឿងញៀនកាន់តែខ្ពស់ កុមាររងគ្រោះ និងងាយរងគ្រោះច្រើន និងមនុស្សចាស់ៗតាមជនបទរស់នៅឯកកោរកាន់តែច្រើននិងមានភាពធ្ងន់ធ្ងរបំផុត។
ការលើកឡើងអំពីទស្សនៈសេដ្ឋកិច្ចរបស់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី តាំងពីពេលលោកនៅរស់រានមានជីវិតហាក់បីដូចជាមិនសូវខុសគ្នាប៉ុន្មានទៅនឹងស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន បើទោះបីជារបបនេះអះអាងពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចឆ្ពោះទៅរកភាពល្អប្រសើរក៏ដោយ។
លោក ហ៊ុន សែន បានសរសេរថានៅក្នុងគេហទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកកាលពីថ្ងៃ១២ កុម្ភៈថា ស្ថានភាពនយោបាយ សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច នៅក្នុងប្រទេសជាតិសព្វថ្ងៃ គឺកំពុងឆ្ពោះទៅរកភាពកាន់តែល្អប្រសើរ។
លោកបញ្ជាក់ថា ចំពោះចំណូលពន្ធ គឺបានកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់។ សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាដែលពីមុនហ៊ុមព័ទ្ធដោយទារុណកម្ម និងការគាបសង្កត់ ប៉ុន្តែពេលនេះគឺបានងើបលូតលាស់និងកាន់តែរឹងមាំ។
លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា ប្រទេសយើងពីមុនដែលធ្លាប់ជាប្រទេសក្រីក្រធ្លាក់ដល់បាតដាល ប៉ុន្តែឥឡូវគឺបានងើបលេចធ្លោរួចផុតពីភាពក្រីក្រជាមួយនឹងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងរង្វង់ ៧%។ ដោយសារចំណូលពន្ធកាន់តែខ្ពស់ ការព្យាករណ៍របស់យើងនៅថ្ងៃអនាគត គឺកម្ពុជានឹងក្លាយជាប្រទេសមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៣០ និងប្រាក់ចំណូលខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៥០។
អ្នកវិភាគឯករាជ្យលោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ បានយល់ស្របទៅនឹងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ក៏ប៉ុន្តែលោកបញ្ជាក់ថា ត្រូវតែពិនិត្យមើលថា ការកើនឡើងនេះ វាបានផលចំណេញទៅអ្នកណាខ្លះនៅក្នុងសង្គមនិងប្រភពការលូតលាស់ខាងសេដ្ឋកិច្ច។
លោកនិយាយថា កម្ពុជានៅតែជំពាក់បំណុលបរទេស លក់ទ្រព្យសម្បត្តិជាតិដូចជាព្រៃឈើ និងធនធានរ៉ែ ដែលធ្វើឱ្យមានភាពខុសគ្នារវាងអ្នកមាន និងអ្នកក្រកាន់តែខ្លាំង៖ «គម្លាតរវាងអ្នកមាននិងអ្នកក្រកាន់តែខ្លាំង នេះគឺអយុត្តិធម៌ក្នុងសង្គម អំពើពុករលួយបន្ថែមទៅទៀតមក។ គម្លាតអ្វីៗទៀតដូចជាការអប់រំ ក៏មានគម្លាតដែរ»។
បើទោះបីជាមានការរិះគន់ពីអ្នកវិភាគឯករាជ្យលើបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចក៍ដោយ ក៍អ្នកនាំពាក្យរបបក្រុងភ្នំពេញលោក ផៃ ស៊ីផាន និយាយថា អ្វីដែលបានលើកឡើងរបស់អ្នកវិភាគគឺមិនបានវាយតម្លៃអំពីស្ថានភាពជាក់ស្ដែងនៅកម្ពុជា គឺគ្រាន់តែបម្រើវោហារសាស្ត្រ នឹងនយោបាយរបស់ខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះ៖ «អ្នកវិភាគហ្នឹងគ្រាន់តែបង្ហាញពីការយល់ដឹងរបស់ពួកគាត់ទេ មិនមែនផ្លូវការទេពីព្រោះគាត់គ្រាន់តែដើររើសព័ត៌មាន តាមកាសែតតែប៉ុណ្ណោះទេ គាត់គ្មានយន្តការត្រឹមត្រូវក្នុងការរៀបចំឱ្យមានស្ថិតិ រៀបចំឱ្យមានការវាយតម្លៃ»។
ទោះបីជាកម្ពុជាបានអះអាងពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចក៏ដោយ ក៏របបលោក ហ៊ុន សែន នៅតែបន្តខ្ចីលុយបរទេសរហូតដល់ចំនួនជិត ១ម៉ឺនលានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក និងបានកាប់ព្រៃឈើ លក់ធនធានធម្មជាតិ និងសម្បត្តិជាតិស្ទើររលាយហិនហោច។
អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចចាត់ទុកថា កម្ពុជាកំពុងឋិតក្នុងចំណោមប្រទេសដែលក្រីក្រខ្លាំងជាងគេបំផុតមួយនៅលើពិភពលោក។ អត្រានៃភាពក្រីក្រនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បានថយចុះមែនក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ តែអ្នកជំនាញរកឃើញថា ក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរជាង ១៥លាននាក់ មានអ្នកក្រ និងអ្នកជិតក្រ ជាង ៨លាននាក់។ បើតាមតួលេខនេះ ពលរដ្ឋកម្ពុជា ជាងពាក់កណ្តាលនគរសុទ្ធតែជាអ្នកក្រ និងអ្នកហៀបតែនឹងធ្លាក់ខ្លួនក្រ។
តែទោះជាយ៉ាងនេះក្តីក៏ធនាគារពិភពលោកបានព្យាករណ៍ថា សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅបន្តមានភាពរឹងប៉ឹងដដែលក្ និងការកើនឡើងចំណាយរបស់រដ្ឋាភិបាល ខណៈឆ្នាំ២០១៧ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាមានត្រឹមតែ ៦.៩ ភាគរយ។ ធនាគារពិភពលោកបានកលើកយកកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនេះនឹងធ្វើឱ្យភាពក្រីក្រធ្លាក់ចុះថែមទៀត។ ប៉ុន្តែ ការកើនឡើងនៃឱនភាពសារពើពន្ធ និងការខូចខាតបន្ទាប់បន្សំពីសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មសកលជាហានិភ័យចំពោះទស្សនវិស័យកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា ទៅថ្ងៃខាងមុខ។
ការព្យាករណ៍របស់ធនាគារពិភពលោកអំពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាកើតមានឡើងក្រោយការចេញរបាយការណ៍របស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) និងមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF) ដែលបានឱ្យដឹងពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅក្នុងរង្វង់ ៧ភាគរយទៅ ៧.២៥ភាគរយជាបន្តបន្ទាប់គ្នា។
បើទោះបីជានៅក្នុងអំឡុងពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាមានការកើនឡើង៧% ដូចជាការព្យាករណ៍របស់ធនាគារពិភពលោកក៏ដោយ ក៏លោកបណ្ឌិត កែម ឡី កាលពីលោកនៅរស់រានមានជីវិតបានសរសេរថា ប្រទេសណាដែលមានអំពើពុករលួយច្រើន ប្រទេសនោះមានអ្នកក្រីក្រកាន់តែច្រើន ហើយគម្លាតអ្នកមាននឹងអ្នកក្រកាន់តែខ្ពស់៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ពលរដ្ឋរិះគន់ថា ភ្លើងឆេះព្រះឆាយាល័ក្ខណ៍ព្រះមហាក្សត្រ ជាការធ្វេសប្រហែសរបស់អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញ
- ប៉ូលិសថៃស៊ើបអង្កេតឃើញថា ករណីធ្វើឃាតលើលោក លិម គិមយ៉ា មានការរៀបចំជាប្រព័ន្ធ ដោយមានមេខ្លោងនៅកម្ពុជា
- អតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក លិម គិមយ៉ា ត្រូវឃាតកបាញ់សម្លាប់នៅប្រទេសថៃ
- ខ្មាន់កាំភ្លើងមិនទាន់ហ៊ានលាតត្រដាងមេខ្លោងនៅពីក្រោយ ព្រោះបារម្ភពីសុវត្ថិភាពគ្រួសារ
- អតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក លិម គិមយ៉ា ដែលរិះគន់រដ្ឋាភិបាលត្រកូល ហ៊ុន ត្រូវឃាតកបាញ់សម្លាប់នៅប្រទេសថៃ