មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល មិនរំពឹងថា សេដ្ឋកិច្ចជាតិអាចនឹងងើបឡើងវិញ ក្នុងពេលដែលកម្ពុជាកំពុងប្រឈមនឹងការផ្ទុះជំងឺរាតត្បាតកូវីដ១៩ កាន់តែខ្លាំងនោះទេ។ ការលើកឡើងនេះ ស្របពេលដែលធនាគារពិភពលោក (World Bank) ព្យាករណ៍ថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០២១នេះ និងនៅឆ្នាំខាងមុខៗ នឹងនៅតែទាបជាងមុនពេលវិបត្តិផ្ទុះជំងឺកូវីដ១៩។
បើទោះជាធនាគារពិភពលោក ព្យាករណ៍ថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅតែទាបជាងមុនពេលមានវិបត្តិកូវីដ តែអាចនឹងកើនឡើងមកវិញក្នុងរង្វង់ ៤% ក្នុងឆ្នាំ២០២១នេះ ក្រោយពីបានដាំក្បាលចុះរហូតដល់ជាង -៣% (-៣,១%) កាលពីឆ្នាំ២០២០ ក៏ដោយ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល ហាក់ពុំទាន់មានសុទិដ្ឋិនិយមបែបនេះនៅឡើយទេ។ ការណ៍នៅមិនទាន់រំពឹងថា សេដ្ឋកិច្ចអាចនឹងប្រសើរឡើងវិញនេះ គឺដោយសារតែកម្ពុជាកំពុងទទួលរងនូវការផ្ទុះជំងឺរាតត្បាតកូវីដ១៩ កាន់តែខ្លាំងខុសពីឆ្នាំ២០២០ និងកត្តាពីខាងក្រៅមួយចំនួនទៀត។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការសង់ត្រាល់ (CENTRAL) លោក មឿន តុលា យល់ថា ប្រសិនបើស្ថានភាពវាយលុកនៃជំងឺកូវីដ១៩ បច្ចុប្បន្ននៅតែបន្តបណ្តាលឱ្យមានការកើនឡើងខ្ពស់នៃចំនួនអ្នកស្លាប់ និងអ្នកឆ្លងនោះ នោះកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០២១នេះ អាចនឹងនៅតែស្ថិតក្នុងរង្វង់អវិជ្ជមានដដែល៖ «ខ្ញុំមើលតែវិស័យពីរ ឬបី និយាយទៅ ... វិស័យទេសចរណ៍ដែលជាវិស័យសក្ដានុពល គឺមើលទៅដួលខ្ពោកសព្វថ្ងៃនេះ។ ឥឡូវនេះ កម្ពុជាកំពុងតែប្រឈមនឹងរឿងកូវីដ១៩ផង ហើយនឹងរឿងសេចក្តីសម្រេចរបស់សហគមន៍អឺរ៉ុបចុងក្រោយនេះ ហាក់ដូចជាធ្ងន់។ ក្រៅពីនោះ ក៏ហាក់ដូចជាមានការសំឡឹងមើលកម្ពុជារឿងលុយខ្មៅ លុយអីផង អ៊ីចឹងទៅ ខ្ញុំពិបាកនឹងមានសុទិដ្ឋិនិយមថា សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាអាចនឹងមានការកើនឡើងណាស់។ បើសិនជាកម្ពុជាមិនអាចគ្រប់គ្រងស្ថានភាពកូវីដ១៩ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែទៅមុខទៀតនេះទេ គឺមើលទៅសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាអាចនឹងដកវិញ មិនមែនបូកទេ»។
JUST OUT: More than a year into the pandemic, the developing economies of are facing a markedly . <br/> <br/>Read the 's latest :
កាលពីថ្ងៃទី២៥ មីនា ធនាគារពិភពលោក (World Bank)ពន្យល់ថា ការស្ទុះងើបឡើងវិញនៃសេដ្ឋកិច្ចនេះ គឺដោយសារតែការចាប់ផ្តើមបន្តដំណើរការឡើងវិញនូវការនាំចេញក្នុងវិស័យកសិកម្ម និងវិស័យសំណង់។ ក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំទៅមុខទៀត គឺក្នុងឆ្នាំ២០២២ និង២០២៣ ធនាគារពិភពលោកព្យាករណ៍ថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា អាចនឹងមានក្នុងរង្វង់ជាង ៥% (៥,២%)។
មន្ត្រីនាំពាក្យក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ លោក មាស សុខសេនសាន និយាយថា ការព្យាករណ៍របស់ធនាគារពិភពលោកនាពេលនេះ មិនសូវជាខុសគ្នាទៅនឹងការព្យាករណ៍របស់រដ្ឋាភិបាលនោះទេ។ លោកទទួលស្គាល់ថា ជាការពិបាកក្នុងការសម្រេចបានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចឱ្យបានដូចនៅមុនពេលមានវិបត្តិកូវីដ១៩៖ «ជារឿងធម្មតាទេ ផលប៉ះពាល់នៃកូវីដ ហើយទម្រាំតែយើងស្តាសេដ្ឋកិច្ចយើងឡើងវិញបាន យើងមិនទាន់សង្ឃឹមថា នឹងឈានទៅដល់កម្រិតមុនកូវីដទេ។ បញ្ហាមួយទៀតគិតថាការព្យាករណ៍របស់យើងសម្រាប់ឆ្នាំក្រោយៗតទៅទៀត យើងនៅមានការប្រុងប្រយ័ត្នមែនទែន ហើយអ្វីដែលយើងសង្ឃឹមថា សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក វានឹងងើបឡើងវិញ ពីព្រោះដោយសារតែយើងជាប្រទេសមួយដែលផលិតដើម្បីបម្រើឱ្យសង្វាក់ផលិតកម្ម ហើយផ្គត់ផ្គង់ទៅទីផ្សារពិភពលោក»។
មន្ត្រីនាំពាក្យក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចរូបនេះ ពុំយល់ស្របថា វិបត្តិជំងឺរាតត្បាតកូវីដ១៩នេះ ធ្វើឱ្យចំនួនពលរដ្ឋរស់នៅក្រោមបន្ទាត់ក្រីក្រ និងវិសមភាពសង្គម ឬគម្លាតរវាងអ្នកមាន និងអ្នកក្រកើនឡើងនោះទេ៖ «បើយើងមើល Gini Coefficient របស់កម្ពុជាយើង ឃើញនៅក្នុងតំបន់ ឃើញនៅទាបនៅឡើយទេ បើប្រៀបធៀបជាមួយប្រទេសមួយចំនួននៅក្នុងតំបន់។ អ៊ីចឹង បើយើងសន្និដ្ឋានថា វាមានការប្រែប្រួល ជាភ្នែកទទេយើងមើលឃើញថា មានការមិនសមភាពគ្នា។ ប៉ុន្តែ យើងត្រូវមើលតាមរបៀបវិទ្យាសាស្ត្រ ហើយវិទ្យាសាស្ត្របានឆ្លើយមកថា ប្រទេសយើងមិនមែនជាប្រទេសមួយដែលមានវិសមភាពសង្គមខ្លាំងនោះទេ។ នេះខ្ញុំមិនដឹងថា យើងអាចបកស្រាយបានថា យ៉ាងម៉េចដើម្បីឱ្យយើងយល់បាន។ ប៉ុន្តែ បើតាមវិទ្យាសាស្ត្រគឺបង្ហាញឱ្យយើងឃើញដូច្នេះ»។
យ៉ាងណា ធនាគារពិភពលោក ពន្យល់ជារួមថា ដោយសារតែជំងឺរាតត្បាតកូវីដ១៩នេះ ប្រជាជនប្រមាណ ៣២លាននាក់នៅក្នុងតំបន់ នៅតែមិនអាចរើខ្លួនចេញផុតពីភាពក្រីក្របាន សម្រាប់ការចំណាយជាង ៥ដុល្លារ (៥,៥ដុល្លារ) ក្នុងមួយថ្ងៃ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ វិសមភាពក្នុងសង្គមក៏ចេះតែកើនឡើងដោយសារតែមកពីការរាតត្បាតជំងឺ និងវិធានការរឹតត្បិតការធ្វើដំណើរ ព្រមទាំងកង្វះលទ្ធភាពស្មើភាពគ្នាក្នុងការទទួលបានសេវាកម្មសង្គម និងបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល។ រីឯស្ត្រីវិញ ក៏ទទួលរងអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារច្រើនជាងមុន។
លោក មឿន តុលា យល់ថា ពលរដ្ឋខ្មែរ អាចស្ថិតនៅក្នុងចំណោមពលរដ្ឋក្នុងតំបន់ទាំងនេះ ដែលមិនអាចរើខ្លួនចេញផុតពីភាពក្រីក្រ និងទទួលរងនូវវិសមភាពក្នុងសង្គមកាន់តែខ្លាំងដោយសារតែវិបត្តិកូវីដ១៩នេះ៖ «ខ្ញុំមើលឃើញថា កម្ពុជាគឺជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសផ្សេងទៀតនៅក្នុងតំបន់ គឺទទួលនូវស្ថានភាពគម្លាតរវាងអ្នកមាន និងអ្នកក្រ ពីព្រោះយើងឃើញហើយ បើទោះជារដ្ឋាភិបាលប្រឹងប្រែងចេញច្បាប់ចាប់បង្ខំមនុស្សប៉ុណ្ណាក៏ដោយ ប៉ុន្តែមនុស្សនៅតែព្យាយាមចេញទៅរកមុខរបរទទួលទាន ពីព្រោះសំខាន់រឿងរដ្ឋាភិបាលអត់បានចេញជាគោលនយោបាយក្នុងការជួយ។ និយាយឱ្យខ្លីទៅគឺកម្មវិធីជំនួយសង្គមទៅដល់ពលរដ្ឋ។ នេះហើយដែលធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ គាត់មិនអាចរកអីបាន គាត់ពិបាកក្នុងការរកចំណូល រក្សាចំណូល ប៉ុន្តែគាត់នៅតែសងលុយទៅធនាគារ ឬក៏គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។ល។ ត្រង់ហ្នឹងហើយដែលខ្ញុំមើលទៅ អ្នកដែលក្រ គឺអ្នកដែលរស់នៅកៀក ឬនៅលើបន្ទាត់ភាពក្រីក្របន្តិចបន្តួចអាចធ្លាក់ទៅក្រោមទៅវិញទេ»។
ដោយឡែក អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចនយោបាយ និងជាអ្នកស្រាវជ្រាវនៅសាកលវិទ្យាល័យ University College London នៃចក្រភពអង់គ្លេស បណ្ឌិត យង់ សុភា ក៏យល់ស្របថា ពលរដ្ឋក្រីក្រអាចនឹងកើនឡើងដោយសារតែវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ដែរ៖ «ជាការពិតហើយ នៅពេលដែលមានគ្រោះអាសន្នដូច្នេះ ធ្វើឱ្យមានភាពក្រីក្រកាន់តែកើនឡើង ហើយវិសមភាពក៏វាអាចដំណើរទៅជាមួយគ្នាដែរ។ ជាពិសេស ដោយសារតែ ស្រុកខ្មែរយើងមានវិស័យកសិកម្ម ក៏ត្រូវតែពឹងផ្អែកលើផ្នែកមួយចំនួន ជាពិសេសខាងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ ខាងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ឬក៏ធនាគារ គឺកំពុងតែមានការពិភាក្សាគ្នា ធ្វើម៉េចឱ្យមានការលើកលែងការយកការប្រាក់ បន្ថយការប្រាក់ ឬក៏ពន្យារពេលនៃការបង់ការប្រាក់»។
នៅមុនពេលមានវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ ធនាគារពិភពលោក ធ្លាប់គូសបញ្ជាក់ថា ចំនួនពលរដ្ឋដែលរស់នៅកៀកនឹងបន្ទាត់ភាពក្រីក្រ ឬដែលងាយនឹងធ្លាក់ខ្លួនក្រីក្រឡើងវិញ គឺមានរហូតដល់ទៅប្រមាណជាង ៤លាន៥សែននាក់។ ធនាគារដដែលកាលពីឆ្នាំ២០២០ បានព្យាករណ៍ថា យ៉ាងហោចណាស់ ពលរដ្ឋកម្ពុជាជាង ១លាន ៧សែននាក់ ពិសេសក្នុងចំណោមគ្រួសារដែលធ្វើការក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ ទិញលក់ដុំ និងរាយ វិស័យកាត់ដេរ វិស័យសំណង់ ពាណិជ្ជកម្ម និងឧស្សាហកម្មផលិតកម្ម ប្រឈមនឹងការបាត់បង់ការងារធ្វើ។ រីឯ អង្គការកម្មវិធីអភិវឌ្ឍសហប្រជាជាតិ UNDP ក៏បានវាយតម្លៃពីផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមដោយសារតែវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ ថា អត្រាពលរដ្ឋរស់នៅក្រោមបន្ទាត់ភាពក្រីក្រ ឬចំណាយតិចជាង ២ដុល្លារក្នុងមួយថ្ងៃ អាចនឹងកើនឡើងរហូតដល់ ១៧,៦% ឬស្មើនឹងចំនួនពលរដ្ឋប្រមាណជិត ៣លាននាក់។
ទន្ទឹមនឹងនេះ របាយការណ៍ចុងក្រោយរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ បានរកឃើញថា គិតត្រឹមចុងឆ្នាំ២០១៩ ពលរដ្ឋកម្ពុជា ប្រមាណ ២លាន៦សែននាក់ ជំពាក់បំណុលគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ដែលមានតម្លៃបំណុលសរុបជាង ១ម៉ឺនលានដុល្លារ ហើយបំណុលជាមធ្យមមានប្រមាណ ៤ពាន់ដុល្លារសម្រាប់ពលរដ្ឋម្នាក់ៗ។ នេះ គេនៅមិនទាន់គិតពីចំនួនពលករចំណាកស្រុកខ្មែរអត់ការងារធ្វើនៅក្នុងប្រទេស រួចរត់ទៅធ្វើការខុសច្បាប់ នៅក្រៅប្រទេស ដែលមានដល់ទៅរាប់សែននាក់នៅឡើយផង។ រីឯ រដ្ឋវិញ ក៏កំពុងជាប់ជំពាក់បំណុលបរទេសជិត ៨ពាន់លានដុល្លារ ដែលក្នុងនោះបំណុលស្ទើរតែជិតពាក់កណ្ដាលជារបស់ «មហាមិត្ត» ចិន៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។