ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួន ចាប់ផ្ដើមត្អូញត្អែររឿងប្រេងសាំងឡើងថ្លៃឡើងវិញ ក្នុងគ្រាដែលពួកគាត់កំពុងរងគ្រោះពីវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ បំប្លែងថ្មី អូមីក្រុង (Covid-19 Omicron) ម្ដងទៀត។ ការត្អូញត្អែររឿងតម្លៃសាំងនេះ កើតឡើងក្រោយពេលអាជ្ញាធរពន្ធដារបង្ហាញថា រដ្ឋប្រមូលពន្ធបានលើសផែនការទាំងនៅឆ្នាំ២០២១ និងនៅដើមឆ្នាំ២០២២នេះ។ សង្គមស៊ីវិលជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាល រកយន្តការដោះស្រាយបញ្ហានេះ បើពុំដូច្នេះទេ ពលរដ្ឋនឹងធ្លាក់ខ្លួនក្រីក្រ យ៉ាងឆាប់រហ័សនៅក្នុងស្ថានភាពកំពុងលំបាកនេះ។
ពលរដ្ឋក្រីក្រអះអាងថា រយៈពេលប៉ុន្មានសប្ដាហ៍ចុងក្រោយនេះ ពួកគាត់រងផលប៉ះពាល់ពីការឡើងថ្លៃសាំងខ្លាំង ដោយសារការរកចំណូលធ្លាក់ចុះ តែត្រូវចំណាយច្រើនជាងសព្វដង។
អ្នករត់រ៉ឺម៉កសណ្ដោង ឬកង់បីនៅរាជធានីភ្នំពេញលោក សឿង អសោក ឲ្យដឹងថា ចាប់តាំងពីសាំងហក់ឡើងមួយលីត្រជិតប្រាំពាន់ (៥.០០០) រៀលមក លោករត់រ៉ឺម៉កមិនសូវសល់លុយទេ។ លោកព្រួយបារម្ភថា ខែនេះ លោកនឹងមិនមានលុយសងបំណុលធនាគារឡើយ ព្រោះជំងឺកូវីដ១៩ ប្រភេទបំប្លែងថ្មី អូមីក្រុង កំពុងឆ្លងខ្លាំង ហើយសាំងក៏ប្រជែងឡើងថ្លៃ តាមគ្នាដែរ។
លោកបន្តថា នៅពេលសាំងឡើងថ្លៃ បណ្ដាលឲ្យទំនិញគ្រប់មុខឡើងថ្លៃតាម ប៉ុន្តែប្រាក់ឈ្នួលរបស់កម្មករ ការប្រកបរបររកស៊ីរបស់អ្នករត់រ៉ឺម៉ក់កង់បី ឬអ្នកមុខរបរក្រៅប្រព័ន្ធមួយចំនួនទៀត មិនអាចឡើងថ្លៃបានទេ ព្រោះថា បើហ៊ានតែឡើងថ្លៃពលរដ្ឋនឹងឈប់ជិះកង់បីតែម្ដង៖ «ជួយអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ជួយបញ្ចុះតម្លៃប្រេងសាំងបន្តិចទៅ ហើយជួយអន្តរាគមន៍ទៅធនាគារវិស័យឯកជនហ្នឹង កុំឲ្យគាត់បន្ដឹងពេកណា»។
អ្នករត់រ៉ឺម៉ក់រូបនេះបន្តទៀតថា ការឡើងថ្លៃប្រេងសាំង គឺជាបញ្ហាធំ ដែលប៉ះពាល់ដល់មុខរបរ និងជីវភាពគ្រួសារទាំងមូល ព្រោះលោកត្រូវកាត់បន្ថយថ្លៃចំណាយផ្សេងៗ រួមទាំងថ្លៃម្ហូបអាហារផង ដើម្បីទុកទូទាត់ថ្លៃសាំងចាក់រឺម៉ក់ម៉ូតូ។
ចំណែកក្រុមអ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គម (facebook) ក៏បង្ហាញក្ដីបារម្ភចំពោះការឡើងថ្លៃសាំងនេះដែរ។ អ្នកខ្លះរិះគន់រដ្ឋាភិបាលថា គ្មានចំណាត់ការច្បាស់លាស់ ទើបបណ្ដាលឲ្យសាំងឡើងថ្លៃម្ដងហើយម្ដងទៀត។ ឯអ្នកខ្លះឡកលើយថា ប្រេងសាំង និងម៉ាសូតឡើងថ្លៃមធ្យម ងំកេងបន្លំចាក់មិនគ្រប់លីត្រ ឬករណីសាំងលាយប្រេងថែមទៀត។
ប្រតិកម្មទាំងនេះ ធ្វើឡើងក្នុងពេលតម្លៃប្រេងសាំងចាប់ផ្ដើមហក់ឡើងខ្លាំងវិញនៅមួយរយៈចុងក្រោយនេះ។ ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បានប្រកាសថា ចាប់ពីថ្ងៃទី១៦ ដល់ថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈ តម្លៃប្រេងឥន្ធនៈបន្តឡើងថ្លៃបន្ថែមពីររយ (២០០) រៀលទៀត ក្នុងមួយលីត្រ ដោយប្រេងសាំងប្រភេទធម្មតា មួយលីត្រឡើងដល់ជិតប្រាំពាន់ (៤.៧០០) រៀល និងម៉ាស៊ូតតម្លៃជាងបួនពាន់ (៤.៤៥០) រៀល។ ក្រសួងមិនបានបង្ហាញតម្លៃប្រេងសាំងប្រភេទស៊ុបពែរទេ តែជាក់ស្ដែងសាំងប្រភេទនេះក៏ឡើងថ្លៃដែរ គឺជាងប្រាំពាន់ (៥.២០០) រៀលក្នុងមួយលីត្រ។
ជុំវិញនឹងការឡើងថ្លៃប្រេងសាំងនេះ វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចសុំការបញ្ជាក់ពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្មលោក ប៉ែន សុវិជាតិ និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុលោក មាស សុខសេនសាន បានទេ នៅថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ។ ប៉ុន្តែសារព័ត៌មានក្នុងស្រុក ( https://www.kampucheathmey.com ) បានស្រង់សំដីរបស់រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុលោក វង្ស៊ី វិស្សុត លើកឡើងក្នុងវេទិកាសាធារណៈស្តីពីការគ្រប់គ្រងម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងច្បាប់ថវិកាជាតិឆ្នាំ២០២២កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែកុម្ភៈ ដោយលោកបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលមិនអាចបន្ថយថ្លៃពន្ធនាំចូលប្រេងឥន្ធនៈ ដើម្បីទម្លាក់តម្លៃប្រេងសាំងបានទេ ព្រោះអាចប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ ក្នុងពេលដែលរដ្ឋាភិបាលកំពុងត្រូវការយកលុយ ទៅជួយដល់ពលរដ្ឋក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះក្នុងវិបត្តិកូវីដ១៩ ដោយចំណាយជិតសែសិប (៤០លាន) លានដុល្លារ ក្នុងមួយខែ។
ជាមួយគ្នានេះ លោកបានស្នើសុំការយោគយល់ពីអ្នកប្រកបរបរក្រៅប្រព័ន្ធ។ តំណាងរដ្ឋាភិបាលរូបនេះជឿជាក់ថា ថ្ងៃណាមួយអ្នកប្រកបរបរសេវាដឹកជញ្ជូននឹងអាចដំឡើងថ្លៃសេវារបស់ខ្លួន តាមតម្លៃប្រេងសាំងបាន។ បន្ថែមពីនេះ លោក វង្ស៊ី វិស្សុត ក៏បានផ្ដល់យោបល់ឲ្យអ្នកប្រកបរបរដឹកជញ្ជូន បោះបង់អាជីពនេះចោល រួចទៅរកការងារផ្សេងធ្វើ ហើយប្រសិនបើនៅតែពិបាកជីវភាពខ្លាំងទៀត លោកជំរុញឲ្យពលរដ្ឋស្នើសុំទទួលការឧបត្ថម្ភពីរដ្ឋ។
ប៉ុន្តែផ្ទុយពីការអះអាងរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រូបនេះ ខាងអាជ្ញាធរពន្ធដារ និងពន្ធគយ បានប្រកាសថា ចំណូលពន្ធដារ ពន្ធអាករក្នុងស្រុក និងពន្ធនាំចូល សម្រាប់ឆ្នាំ២០២១ បានកើនឡើងហួសផែនការនៃច្បាប់គ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុឆ្នាំ២០២១ ជាងមួយរយម្ភៃ (១២៤,០២%) ភាគរយ។ ចំណែកលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏ប្រកាសថា ការផលិតមាសបានកាន់តែច្រើនឡើងពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ ដោយគ្រាន់តែតំបន់អូរខ្វាវ ស្រុកកែវសីមា ខេត្តមណ្ឌលគិរីមួយ រយៈពេលជាងកន្លះឆ្នាំមកនេះ ក្រសួងរ៉ែផលិតបានមាសជិតពីរពាន់ (១.៧៥១) គីឡូក្រាម។
ជុំវិញរឿងនេះ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលខកចិត្តចំពោះមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ដែលដាក់បន្ទុកឲ្យពលរដ្ឋក្រីក្រ និងអ្នកប្រកបរបរក្រៅប្រព័ន្ធទទួលខុសត្រូវបញ្ហាថ្លៃសាំងដោយខ្លួនឯង។ ប្រធានសមាគមឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធលោក វ៉ន់ ពៅ សោកស្ដាយចំពោះអសមត្ថភាពម្ដងហើយម្ដងទៀត របស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការដោះស្រាយបញ្ចុះតម្លៃប្រេងសាំង។
លោក វ៉ន់ ពៅ ស្នើសុំមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលឈប់ទម្លាក់កំហុសលើតម្លៃប្រេងសាំងអន្តរជាតិ ហើយងាកមកដោះស្រាយបញ្ហានេះជូនពលរដ្ឋក្រីក្រឲ្យទាន់ពេលវេលា បើពុំដូច្នេះទេ លោកព្រួយបារម្ភថា កម្ពុជានឹងកើនឡើងនូវចំនួនអ្នកងាយរងគ្រោះ ឬអ្នកធ្លាក់ខ្លួនក្រីក្រយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ ក្នុងស្ថានភាពចំពោះមុខពេលនេះ លោក វ៉ន់ ពៅ ជឿជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលអាចប្រើប្រាស់យន្តការបន្ធូរបន្ថយតម្លៃពន្ធលើសាំងនាំចូលដើម្បីរួមចំណែកដល់ការបញ្ចុះតម្លៃប្រេងសាំង៖ «រដ្ឋតែងតែអួតអំពីការប្រមូលពន្ធ។ អ៊ីចឹង ! ខ្ញុំគិតថា ប្រសិនបើរដ្ឋមានវិធានការមួយ គឺបញ្ចុះតម្លៃពន្ធនាំចូលទៅលើការនាំចូលប្រេងឥន្ធនៈ ហើយអាចយកពន្ធលើរបស់ដែលមិនមានតម្រូវការចាំបាច់ ដូចជា ស្រា គ្រឿងតុបតែងកាយអ្វីគ្រប់បែបយ៉ាង ខ្ញុំគិតថា រដ្ឋអាចធ្វើទៅបាន»។
កាលពីឆ្នាំ២០២០ ក្នុងពេលរដ្ឋាភិបាលដាក់ចេញវិធានការបិទខ្ទប់ផ្លូវពលរដ្ឋមិនឲ្យចេញពីផ្ទះនោះ តម្លៃប្រេងសាំងបានធ្លាក់ចុះម្ដងហើយ គឺសាំងធម្មតាក្នុងមួយលីត្រ តម្លៃខ្ទង់បីពាន់ (៣.០០០) រៀល ឯម៉ាស៊ូតក្នុងមួយលីត្រជិតបីពាន់ (២.៧៥០) រៀល។ ប៉ុន្តែនៅក្រោយពេលរដ្ឋាភិបាលប្រកាសដាក់ប្រទេសឲ្យដំណើរការធម្មតាឡើងវិញមក តម្លៃប្រេងសាំងបានឡើងថ្លៃវិញជាបន្តបន្ទាប់ រហូតហក់ដល់ខ្ទង់ប្រាំពាន់ (៥.០០០) រៀល ក្នុងមួយលីត្រ ខណៈពលរដ្ឋត្អូញត្អែរថា ប្រាក់ឈ្នួល ឬប្រាក់ចំណូលនៅទ្រឹង ឬក្រិន មិនឡើងដូចថ្លៃសាំង និងទំនិញទាល់តែសោះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។