កម្មករ និងពលករថា រដ្ឋាភិបាលសន្យាប្រជាភិថុតិ រឿងផ្ដល់ទុនឲ្យចិញ្ចឹមត្រីជាលក្ខណៈគ្រួសារ ដល់អ្នកបាត់បង់ការងារដោយសារវិបត្តិកូវីដ១៩
2020.10.06
កម្មករ និងពលករមួយចំនួន ដែលបាត់បង់ការងារ ដោយសារវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ (Covid-19) អះអាងថា ពួកគេ នៅមិនទាន់ទទួលបានដើមទុន សម្រាប់ចិញ្ចឹមត្រី និងកង្កែប ដែលរដ្ឋាភិបាលសន្យាថា ផ្ដល់ឲ្យជាលក្ខណៈគ្រួសារនៅឡើយទេ។ ពួកគេ ហៅការសន្យានេះ ថា បោកប្រាស់ និងធ្វើប្រជាភិថុតិ។
កម្មករ និងពលករខ្លះ ឲ្យដឹងថា ពួកគេ បានបាត់បង់ការងារធ្វើដោយសារជំងឺកូវីដ១៩ ច្រើនខែមកហើយ តែមិនទាន់ទទួលបានទុនសម្រាប់ចិញ្ចឹមត្រី ជាលក្ខណៈគ្រួសារនៅឡើយទេ ហើយអាជ្ញាធរជលផល និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ក៏មិនដែលបានចុះផ្សព្វផ្សាយ ពីរឿងនេះដែរ។
កម្មការិនីម្នាក់ និងជាតំណាងកម្មករនៃរោងចក្រ អេ ខូបេស (Eco-best) នៅសង្កាត់សិត្បូ ក្រុងតាខ្មៅ លោកស្រី ឡេង ស្រី ឲ្យដឹងថា កម្មករមិនទាន់ទទួលបានទុន សម្រាប់ចិញ្ចឹមត្រី ឬទុនវិស័យកសិកម្មពីរដ្ឋាភិបាលទេ តាំងពីរោងចក្រនេះ បិទដោយសារ គ្មានអ្នកបញ្ជាទិញជាងកន្លះឆ្នាំមកហើយ។
លោកស្រីបន្តថា កម្មករភាគច្រើន នាំគ្នាទៅធ្វើការងារសំណង់ ស៊ីឈ្នួលប្រើកម្លាំងបាយ និងខ្លះទៀត រកស៊ីលក់ផលិតផល តាមអនឡាញ (Online)។ លោកស្រីបញ្ជាក់ថា មិនមានកម្មករណាម្នាក់ ធ្លាប់ទទួលបានទុនពីរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីចិញ្ចឹមត្រីជាលក្ខណៈគ្រួសារ នៅស្រុកកំណើតឡើយ ហើយ កម្មករខ្លះ មិនទាំងដឹងពីព័ត៌មាននេះផង៖ «អត់ដែលលឺគេនិយាយអ្វីផង ឲ្យឈឹង អត់ដែលលឺ (អាជ្ញាធរ)ខាងណា គេប្រាប់ផង។ (រកការងារធ្វើ) ដើរទៅធ្វើតេស្តខ្លួនឯង។ អ្នកខ្លះ ទៅធ្វើតេស្តអ្នកខ្លះទៅ ក៏រកស៊ីឈ្នួលគេ។ ស៊ីឈ្នួលថ្ងៃ ដូចថា រោងចក្រគេខ្វះកម្មករអ្វីអ៊ីចឹង ហើយយើងមានមុខជំនាញអ៊ីចឹងទៅ ក៏ចូលស៊ីថ្ងៃទៅ។ អ្នកខ្លះក៏ចូលរោងចក្រ(ថ្មី)ហ្នឹង ជាខែអ៊ីចឹងទៅតាមកម្មករម្នាក់ៗ។ ខ្លះទៀត ក៏ទៅលក់នៅហាងអ្វីអ៊ីចឹងទៅ ឲ្យតែគេរើសចេះតែធ្វើទៅ។ បើស្ដាប់គាត់(កម្មករ)និយាយគឺជីវភាពយ៉ាប់ណាស់»។
ចំណែកពលករ ដែលបាត់បង់ការងារ នៅក្រៅប្រទេស ហើយត្រលប់មកកម្ពុជាវិញ ក៏មិនទទួលបានទុនសម្រាប់ចិញ្ចឹមត្រី ជាលក្ខណៈគ្រួសារ ពីរដ្ឋាភិបាលដែរ។
ពលករម្នាក់ កំពុងធ្វើការរោងចក្រ នៅក្នុងប្រទេសថៃ លោក កួច កី ប្រាប់ថា បងប្អូនរបស់លោក ច្រើននាក់ បានវិលត្រលប់មកស្រុកកំណើតវិញ កាលពីថៃប្រកាសបិទប្រទេស ហើយមកដល់ពេលនេះ ពួកគេនៅមិនទទួលបានទុន សម្រាប់ចិញ្ចឹមត្រី និងកង្កែប ដូចការប្រកាសរបស់រដ្ឋាភិបាលឡើយ។
លោក កួច កី ឲ្យដឹងថា បងប្អូនរបស់លោក មួយចំនួន កំពុងរកវិធីឆ្លងដែនខុសច្បាប់ត្រលប់ទៅរកការងារធ្វើនៅប្រទេសថៃវិញ ដោយសារគ្មានមុខរបរ និងប្រាក់ចំណូល នៅស្រុកកំណើត។ មកដល់ពេលនេះ លោក កួច កី គ្មានជំនឿថា រដ្ឋាភិបាលផ្ដល់ទុនចិញ្ចឹមត្រីឲ្យពលករទេ។ លោកហៅ ប្រកាសផ្ដល់ទុនសម្រាប់ចិញ្ចឹមត្រី របស់មេដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលនោះថា ជាការធ្វើប្រជាភិថុតិ បោកប្រាស់ពលរដ្ឋ៖ «ជីវភាព(បងប្អូន)នៅខ្មែរ ដូចយើងដឹងហើយ ថា គ្មានការងារអ្វីធ្វើទេ ហើយបើសង្ឃឹមថា កូនត្រី កូនកង្កែបដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រី (សន្យា)ផ្ដល់ ប្រគល់ឲ្យ គឺអត់មានទេ។ បញ្ហាបំផុត គឺជីវភាពគ្រួសារ»។
កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រកាស នៅខេត្តព្រៃវែង ថា នឹងបញ្ចេញថវិការដ្ឋ ចំនួនប្រាំលាន (៥លាន) ដុល្លារថែមទៀត សម្រាប់ជួយជំរុញឲ្យកម្មករ និងពលករ ដែលបាត់បង់ការងារធ្វើ ដោយសារវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ ងាកមកប្រកបមុខរបរចិញ្ចឹមត្រី និងកង្កែបជាលក្ខណៈគ្រួសារវិញ។
លោក ហ៊ុន សែន អះអាងនៅពេលនោះថា រដ្ឋាភិបាល បានបញ្ចេញថវិការដ្ឋ ប្រាំសែន (៥០ម៉ឺន) ដុល្លារ រួចហើយ សម្រាប់ជួយដល់ការចិញ្ចឹមត្រីជាលក្ខណៈគ្រួសារ គិតត្រឹមថ្ងៃលោកប្រកាស។ ថវិការដ្ឋ ប្រាំសែន (៥០ម៉ឺន) ដុល្លារ កាលនោះ លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា បានផ្ដល់ជាទុនឲ្យកសិករ បានជាង ៤៦.០០០គ្រួសារ កំពុងប្រកបរបរចិញ្ចឹមត្រីក្នុងស្រះ ហើយលោកមានបំណង ជំរុញឲ្យមានការចិញ្ចឹមត្រីជាលក្ខណៈគ្រួសារបន្ថែមទៀតយ៉ាងហោចណាស់ ឲ្យបានចំនួន ៥០.០០០គ្រួសារ។ លោកស្រមៃចង់ឃើញ កម្ពុជាជាប្រទេសដែលមានត្រីអណ្ដែងច្រើនជាងគេ ទើបលោកសន្យាប្រកាសផ្ដល់ទុនឲ្យកម្មករ និងពលករ បាត់បង់ការងារធ្វើ ងាកមកចិញ្ចឹមត្រីវិញ៖ «ខ្ញុំក៏អំពាវនាវកម្មករ កម្មការិនី និងបងប្អូនត្រឡប់មកពីថៃ ចូលរួមនៅក្នុងវិស័យកសិកម្ម ជំរុញវិស័យកសិកម្ម។ ឥឡូវបង្កើតមុខរបររបៀបចិញ្ចឹមត្រី។ ឥឡូវ បើថា ៥០ម៉ឺនដុល្លារហ្នឹង វាមិនគ្រប់យើងបន្ថែមដើម្បីឲ្យអ្នកទាំងនោះ ចិញ្ចឹមត្រីត្រីអណ្ដែងឲ្យពួកគាត់មានដើមទុន មានដើមទុន។ អាហ្នឹង យើងឲ្យទទេហ្មង ឲ្យទទេ កូនត្រីក៏យើងឲ្យទទេ អាតង់ក៏យើងឲ្យទទេ ហើយយើងទៅជួយបង្ហាត់បង្ហាញជួយឲ្យគាត់មានមុខរបរ»។
អាស៊ីសេរីបានព្យាយាមសុំការបំភ្លឺរឿងនេះពីប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាល និងជាប្រធានរដ្ឋបាលជលផល លោក អេង ជាសាន ច្រើនដង តែត្រូវលោកចុចផ្ដាច់ ខណៈអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន មិនទទួលទូរស័ព្ទ នៅថ្ងៃទី៦ តុលា។
ចំណែកគេហទំព័រក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខា ប្រមាញ់ និងនេសាទ ចុះផ្សាយថា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម លោក វេង សាខុន បានចុះចែកទុនសម្រាប់ចិញ្ចឹមត្រី តាមអនុសាសន៍របស់លោក ហ៊ុន សែន ដល់កសិករ ៥០គ្រួសារ នៅស្រុកឧដុង្គ ស្រុកថ្ពង និងស្រុកឱរ៉ាល់ កាលពីថ្ងៃទី៣ តុលា។
ក្នុងនោះ គ្រួសារនីមួយៗ ទទួលបានកូនត្រីអណ្ដែង ៧០០ក្បាល ចំណី ៤បាវ តង់សម្រាប់ចិញ្ចឹមត្រី ១ និងថ្នាំវីតាមីនសម្រាប់ត្រី ចំនួន ៤កញ្ចប់។ ប៉ុន្តែក្រសួងកសិកម្មចុះផ្សាយថា ការចុះចែកទុននេះ គឺសម្រាប់កសិករមិនមែន ជាកម្មករ និងពលករ ដែលបាត់បង់ការងារធ្វើទេ។
ប្រធានសហភាពការងារកម្ពុជា លោក អាត់ ធន់ មិនទាន់ឃើញកម្មករណាម្នាក់ ដែលបាត់បង់ការងារ ដោយសារជំងឺកូវីដ១៩ បានទទួលទុនពីរដ្ឋក្នុងការចិញ្ចឹមត្រី ឬកង្កែបជាលក្ខណៈគ្រួសារ នៅឡើយទេ។ លោកជំរុញរដ្ឋាភិបាល គោរពការសន្យា ដើម្បីជួយឲ្យកម្មករមានទុន និងប្រាក់ចំណូលត្រឹមត្រូវ។
លោកក៏ចង់ឲ្យរដ្ឋាភិបាល ផ្សព្វផ្សាយពីគម្រោងផ្ដល់ទុននេះឲ្យទូលាយ ដើម្បីជួយសម្រួលដល់កម្មករ និងពលករ ដែលគ្មានការងារធ្វើទាំងនោះ។ តែយ៉ាងណា សហជីពរូបនេះព្រួយបារម្ភថា បើអាជ្ញាធរ នៅតែបន្តលាក់បាំងព័ត៌មាននៃការសន្យានេះ ឬពន្យារពេលទម្លាក់ទុនទៀត នឹងធ្វើឲ្យកម្មករ និងពលករ ខាតប្រយោជន៍ និងគ្មានប្រាក់ចំណូល៖ «មិនដឹងគ្រាន់តែការសន្យា ឬមិនទាន់ចាប់ផ្ដើមក៏មិនដឹង ឬក៏គេបានធ្វើ នៅក្នុងក្របខណ្ឌយ៉ាងម្ដេចយើងអត់ដឹងម្ដេចមិនដឹងព្រោះយើងអត់ឃើញផង។ បើសិនបានធ្វើអាចកាត់បន្ថយការលំបាកខ្លះដែរ តែបើមិនធ្វើទេ ហើយបើសិននិយាយចោល ខ្ញុំគិតថា វាមិនល្អទេ»។
ទាក់ទងនឹងរឿងនេះ ក្រុមអ្នកជំនាញចិញ្ចឹមត្រី និយាយថា រដ្ឋាភិបាល មិនទាន់ផ្ដល់ទុន និងបច្ចេកទេស ដល់ក្រុមអ្នកនេសាទ និងអ្នកចិញ្ចឹមត្រីផង កុំថាឡើយក្ដីស្រមៃ ផ្ដល់ឲ្យកម្មករ និងពលករនោះ។ ប្រធានសម្ព័ន្ធប្រជានេសាទកម្ពុជា លោក ឡុង សូចែត ធ្លាប់អះអាងថា អ្នកចិញ្ចឹមត្រី និងអ្នកនេសាទ ក៏ជាអ្នករងគ្រោះពីវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ ដែរ។ ដូច្នេះ រដ្ឋាភិបាលត្រូវគិតគូរជួយដល់ក្រុមអ្នកទាំងនោះផង។ ក្រុមអ្នកប្រកបរបរចិញ្ចឹមត្រីស្រាប់ តែងតែត្អូញត្អែរថា ការចិញ្ចឹមត្រីរបស់ពួកគេ ប្រឈមការខាតបង់ខ្លាំង បណ្ដាលមកពីខ្វះទីផ្សារ ឬតម្លៃចុះថោក ដោយសារតែអាជ្ញាធរបើកដៃឲ្យប្រទេសជិត ខាងជាពិសេស វៀតណាមដឹកជញ្ជូនត្រីចូលកម្ពុជាដោយសេរី។
ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋ ដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយជំងឺកូវីដ នៅតែទទូចឲ្យរដ្ឋាភិបាល គោរពតាមការសន្យាផ្តល់ដើមទុន និងបច្ចេកទេស សម្រាប់ឲ្យពួកគេចាប់ផ្ដើមមុខរបរចិញ្ចឹមត្រី ឬកង្កែប បើពុំនោះទេ ពួកគេកាន់តែជួបការលំបាកកាន់តែខ្លាំង ហើយនឹងបង្ខំចិត្តធ្វើចំណាកស្រុកឆ្លងដែនចូលប្រទេសថៃទាំងប្រថុយប្រថាន ដើម្បីរកការងារធ្វើ
សម្រាប់ដោះស្រាយជីវភាព៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។