សមាជិកសម្ព័ន្ធទន្លេមេគង្គកម្ពុជា ដែលជាបណ្តុំអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ៥២ស្ថាប័ន បដិសេធមិនចូលរួមវេទិកាពិគ្រោះយោបល់ ស្តីពីក្តីកង្វល់ និងផលប៉ះពាល់នានាដោយសារទំនប់វារីអគ្គិសនីប៉ាក់ឡាយ និងប៉ាក់បេង ដែលរៀបចំឡើងដោយគណៈកម្មការទន្លេមេគង្គ។ ហេតុផលសំខាន់ ដែលពួកគេបដិសេធមិនចូលរួម ដោយសារគណៈកម្មការជាតិទន្លេមេគង្គ មិនបានឆ្លើយតបលិខិតរបស់ពួកគេ ដែលទាមទារឲ្យបើកលំហសេរីភាពពិគ្រោះយោបល់ឲ្យគ្រប់ជ្រោយ ពីភាគីពាក់ព័ន្ធ មុនផ្តើមសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីដនសាងហុង និងទំនប់ប៉ាក់បេង ក្នុងប្រទេសឡាវ។
សមាជិកសម្ព័ន្ធទន្លេមេគង្គកម្ពុជា ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី១៣ កញ្ញាថា ការបដិសេធមិនចូលរួមនេះដោយសារតែ គណៈកម្មការទន្លេមេគង្គមិនបានឆ្លើយតបលិខិតរបស់ពលរដ្ឋដែលចង់ឲ្យគណៈកម្មការទន្លេមគង្គទទួលខុសត្រូវក្នុងការផ្តល់សិទ្ធិសេរីភាពពិភាក្សាឲ្យបានពេញលេញពីភាគីពាក់ព័ន្ធ ស្តីពីការបារម្ភ និងផលប៉ះពាល់នានា ទាក់ទិនការស្ថាបនាទំនប់វារីអគ្គិសនីតាមដងទន្លេមេគង្គក្នុងប្រទេសឡាវ ។
សមាជិកអង្គការសម្ព័ន្ធទន្លេមេគង្គ លោក លាង ប៊ុនលាភ យល់ថា ប្រសិនបើពួកគេចូលរួមវេទិកានេះ គ្រាន់តែជាបង្គប់កិច្ចតែប៉ុណ្ណោះ រីឯគម្រោងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីប៉ាក់បេង និង ទំនប់ប៉ាក់ឡាយ អាចនឹងចាប់ផ្តើមដំណើរការដដែរ។ លោកទាមទារ ឲ្យគណៈកម្មការទន្លេមេគង្គ ត្រូវឆ្លើយតបជាផ្លូវការរាល់សំណើរបស់សមាជិកសម្ព័ន្ធទន្លេមេគង្គ ដើម្បីធានាឲ្យបានក្នុងការផ្តល់សិទ្ធិឲ្យអ្នករស់រានមានជីវិតសម្តែងក្តីកង្វល់របស់ខ្លួនឲ្យបានពេញលេញ។ លោកអង្កេតឃើញថា គណៈកម្មការទន្លេមេគង្គដែលមានសមាជិក ៤ ប្រទេស រូមមាន មានថៃ ឡាវ វៀតណាម និងកម្ពុជា បានចុះហត្ថលេខាអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀង ឆ្នាំ១៩៩៥ ក៏ប៉ុន្តែមិនបានអនុវត្ត ខ្លឹមសារកិច្ចព្រមព្រៀងនេះគ្រប់ជ្រុងជ្រោយទេ ផ្ទុយទៅវិញប្រទេសនីមួយៗតែងគិតតែប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនទៅវិញ។ លោកបញ្ជាក់ថា ប្រទេសជាសមាជិកគណៈកម្មការទន្លេមេគង្គ ហាក់មិនបានសហការល្អក្នុងការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀង ដើម្បីពង្រឹងប្រសិទ្ធភាពការងាររបស់ខ្លួននោះទេ មកទល់ពេលនេះ។ «»
កាលពីចុងខែសីហា គណៈកម្មការទន្លេមេគង្គបានប្រកាស ថានឹងរៀបចំវេទិកាមួយនៅទីក្រុងវៀងចន្ទន៍ ប្រទេសឡាវ ដើម្បីពិភាក្សាពីក្ដីកង្វល់ និងផលប៉ះពាល់នានានៃសំណើគម្រោងសាងសង់វារីអគ្គិសនីប៉ាក់ឡាយ និងប៉ាក់បេង ដែលនឹងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី២០ និង២១ ខែកញ្ញាខាងមុខនេះ។
អាស៊ីសេរីនៅមិនទាន់សុំការបំភ្លឺរឿងនេះ ពីគណៈកម្មការជាតិគ្រប់គ្រងទន្លេមេគង្គជាតិកម្ពុជា លោក តែ ណាវុធ បាននៅឡើយទេ នៅថ្ងៃទី១៣ កញ្ញា ព្រោះទូរស័ព្ទមិនអាចទាក់ទងបាន។
ទោះជាយ៉ាងណា នាយកប្រតិបត្តិលេខាធិការដ្ឋាននៃគណៈកម្មការជាតិគ្រប់គ្រងទន្លេមេគង្គ លោក ផាំ តន់ផាន់ បានប្រាប់កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា វេទិកានេះបានលើកទឹកចិត្តឱ្យភាគីពាក់ព័ន្ធសម្តែងពីក្ដីបារម្ភ និងសំណូមពរសមស្របគម្រោងទំនប់វារីអគ្គិសនី ប៉ាក់ឡាយ និងគម្រោងសេសសល់ផ្សេងទៀត។ លោកថា ការបើកវេទិកានេះ ក្នុងបំណងកត់ត្រាទុក និងចែករំលែកក្ដីបារម្ភជាមួយប្រទេសជាសមាជិកគណៈកម្មការទន្លេមេគង្គ ដែលលោកចាត់ទុកថា ជាឱកាសពិសេសគ្មាននរណាម្នាក់ប្រកែកបាន។
ប្រទេសឡាវមានគម្រោងស្ថាបនា និងកំពុងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីខ្នាតធំចំនួន ៤ទៀត តាមដងទន្លេមេគង្គរួមមាន ទំនប់ដនសាងហុង (Don Sahong) ដែលកំពុងឋិតក្នុងដំណើរការសាងសង់បានប្រហែល ៦០ ភាគរយ ទំនប់សាយ៉ាប៊ូរី (Xayaburi ) ទំនប់ប៉ាក់ឡាយ និងទំនប់ប៉ាក់បេង (Pakbeng)។
កាលពីចុងខែកក្កដាកន្លងទៅ ភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំងនៅប្រទេសឡាវ នាំឲ្យទឹកទន្លេសេពាន ហក់ឡើងលឿន បណ្តាលឲ្យបាក់ទំនប់វារីអគ្គិសនី សេពាន សេណាមណយ ឋិតក្នុងស្រុកសាណាមសៃ ខេត្តអត្តពឺ ( Attapeu ) ប្រទេសឡាវ បង្កឲ្យពលរដ្ឋឡាវស្លាប់កើនឡើង ៤០ និងជាង ២០ នាក់ទៀតបញ្ជូនទៅសង្គ្រោះបន្ទាន់ ហើយចំនួនអ្នកបាត់ខ្លួន ៣៣១ នាក់ ប៉ុន្តែប្រភពខ្លះថា ចំនួនបាត់ខ្លួនមានច្រើនជាងនេះ។ គ្រោះមហន្តរាយនេះបង្កប៉ះពាល់ភូមិឡាវចំនួន ១២ និងមនុស្សជាង ៣ ពាន់នាក់ (៣.០៦០) ស្មើ ៨៥១គ្រួសារ បាត់បង់ទីជម្រក។ ឥទ្ធិពលនៃការបាក់ទំនប់នេះ ធ្វើឲ្យពលដ្ឋរស់នៅស្រុកសៀមប៉ាង ខេត្តស្ទឹងត្រែងជាង ១ ពាន់ ២ រយគ្រួសារ ស្មើនឹងជាង ៥ពាន់នាក់ ត្រូវជម្លៀសពីលំនៅឋាន ខូចខាតដំណាំកសិកម្មរាប់រយហិកតារ ផ្លូវថ្នល់ និងមានមន្ត្រីយោធាម្នាក់ស្លាប់ក្នុងបេសកម្មជួយសង្គ្រោះពលរដ្ឋជាដើម។
ពលរដ្ឋរស់នៅជិតព្រំដែនឡាវ ក្នុងឃុំព្រះរំកិលស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខេត្តស្ទឹងត្រែង លោក ផយ វណ្ណា បារម្ភពីហានិភ័យនានា ដែលអាចនឹងកើតឡើងនៅថ្ងៃខាងមុខ នៅពេលដែលប្រទេសឡាវបានស្ថាបនាទំនប់វារីអគ្គិសនីដនសាងហុងសម្រេចបាន ៦០ភាគរយ ដែលមានភូមិសាស្ត្រ នៅឆ្ងាយពីព្រំដែនកម្ពុជា ១ ពាន់ ៥ រយម៉ែត្រ។ លោកថា ពលរដ្ឋរស់នៅឃុំព្រះរំកិលទាំងមូលនៅគៀកនឹងទំនប់ដនសាហុង អាចជួបហានិភ័យខ្ពស់ ប្រសិនបើទំនប់នេះបញ្ហាបច្ចេកទេសនៅថ្ងៃអនាគត។ លោកថា ថ្មីៗនេះ ដើមឈើធំៗ លើកោះល្ងរទល់មុខទំនប់ដនសាហុង ឋិតក្នុងទឹកដីខ្មែរ បានបាក់រំលំជាច្រើនដើម បង្កប៉ះពាល់ដល់វិស័យទេសចរក្នុងតំបន់ និងប្រាក់ចំណូលរបស់សហគមន៍។ «»
រីឯពលរដ្ឋរស់នៅឃុំសេកុង ស្រុកសៀមប៉ាង ខេត្តស្ទឹងត្រែង រងគ្រោះដោយទឹកជំនន់ថ្លែងសុំលាក់ឈ្មោះ ឲ្យដឹងថា អ្នកភូមិហាក់គ្មានជំនុកចិត្ត លើប្រសិទ្ធភាពការងាររបស់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ដែលជម្រុញឲ្យភាគីឡាវទទួលខុសត្រូវពីផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាននានា ដោយសារគ្រោះមហន្តរាយបាក់ទំនប់នៅឡាវនោះទេ ព្រោះពលរដ្ឋរងគ្រោះនៅមិនទាន់ត្រូវបានអាជ្ញាធរ កោះហៅមកពិភាក្សាពិគ្រោះយោបល់បញ្ហានេះនៅឡើយទេ រហូតមកទល់ពេលនេះ។ «»
កាលពីដើមខែសីហាកន្លងទៅ អង្គការ Save the Mekong ជាសម្ព័ន្ធនៃអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ក្រុមសហគមន៍ និងប្រជាពលរដ្ឋ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ចំនួនពីរទំព័រជំរុញ ឲ្យអ្នកអភិវឌ្ឍន៍គម្រោង និងអ្នកផ្ដល់ហិរញ្ញវត្ថុ ត្រូវទទួលខុសត្រូវទាំងស្រុងពីផលប៉ះពាល់ដោយការបាក់ទំនប់នេះ លើប្រជាជនឡាវ និងប្រជាជនកម្ពុជា។ ក្រៅពីនេះត្រូវបង្កើតប្រព័ន្ធឯករាជ្យមួយ ដើម្បីផ្តល់សិទ្ធិឲ្យអ្នករស់រានមានជីវិតសម្តែងក្តីកង្វល់របស់ខ្លួនឲ្យបានពេញលេញ ពីការខូចខាត ឬទំហំផលប៉ះពាល់ និងការទាមទារសំណង ជាពិសេសត្រូវអនុវត្តផែនការរយៈពេលវែង ដើម្បីស្តារឡើងការខូចខាត។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍បន្តថា រដ្ឋាភិបាលតាមដងទន្លេមេគង្គ ត្រូវផ្អាកគម្រោងទំនប់វារីអគ្គិសនីតាមដងទន្លេមេគង្គទាំងអស់ រង់ចាំឲ្យមានការវាយតម្លៃ ដោយឯករាជ្យ និងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។