ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង និងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលសាទរ ចំពោះចំណាត់ការរបស់អាជ្ញាធរខេត្តមណ្ឌលគិរី ដែលឃាត់ខ្លួនមន្ត្រីយោធា និងមន្ត្រីនគរបាលចំនួន ៩នាក់ពាក់ព័ន្ធបទល្មើសព្រៃឈើ និង ឃុបឃិតជាមួយជនជាតិវៀតណាមនាំឈើចេញខុសច្បាប់នៅតំបន់អូរហ៊ុច ស្រុកកែវសីមា ដែលជាកន្លែងមានភាពចម្រូងចម្រាស ក្នុងការបោះបង្គោលព្រំដែនកម្ពុជា និងវៀតណាម។ ពួកគេស្នើឱ្យអាជ្ញាធរ និងតុលាការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យតឹងរ៉ឹង និងស្វែងរកអ្នកពាក់ព័ន្ធថែមទៀត។
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង និងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលយល់ថា ចំណាត់ការនេះ នៅមិនទាន់គ្រប់ជ្រុងជ្រោយនៅឡើយទេ ប៉ុន្តែពួកគេសង្ឃឹមថា អាចនឹងកាត់បន្ថយបទល្មើសព្រៃឈើឆ្លងដែនបានខ្លះ។ ពួកគេសង្កេតឃើញថា ការឃុបឃិតគ្នានាំឈើទៅប្រទេសវៀតណាម និងសកម្មភាពកាប់ឈើនៅតំបន់អភិរក្សមានជាប់ពាក់ព័ន្ធមន្ត្រីយោធា នគរបាល និងអាជ្ញាធរខេត្តមណ្ឌលគិរី ជាច្រើនរូបទៀត ដែលទាមទារឱ្យគណៈកម្មការជាតិស៊ើបអង្កេតឱ្យច្បាស់លាស់ ដើម្បីផ្តន្ទាទោសទៅលើជនល្មើសតាមច្បាប់។
ការលើកឡើងនេះ បន្ទាប់ពី កងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេសបានចាប់ខ្លួន មន្ត្រីយោធា និងនគរបាល ៩រូប កាលពីសប្ដាហ៍មុន ទាក់ទិនករណីបើកផ្លូវឱ្យជនជាតិវៀតណាម ចូលកាប់ឈើក្នុងតំបន់អូរហ៊ុច ដើម្បីដឹកជញ្ជូនយកទៅប្រទេសវៀតណាម។ គណៈកម្មការជាតិបានបង្ហោះសារតាមបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុកថា មន្ត្រីយោធា និងនគរបាលទាំងនោះ ត្រូវបានឃាត់ខ្លួនដោយចោទប្រកាន់ពីបទសមគំនិតជាមួយជនជាតិវៀតណាមលួច ដឹកជញ្ជូនឈើចេញទៅក្រៅប្រទេស។ ក្នុងប្រតិបត្តិការចុះបង្ក្រាបបទល្មើសនេះ សមត្ថកិច្ចបានដកហូតឈើមូលប្រភេទស្រឡៅ ២៥២រយកំណាត់ ត្រាក់ទ័រ ២គ្រឿង ម៉ូតូ ២គ្រឿង និងរណារយន្ត ១គ្រឿង។
ទីប្រឹក្សាបណ្ដាញសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង លោក គ្រើង តុលា ចាត់ទុកការអនុវត្តច្បាប់នេះថា ប៉ះចំចំណុចស្នូល អាចកាត់បន្ថយសកម្មភាពដឹកឈើឆ្លងដែនទៅក្រៅប្រទេសបានខ្លះ។ លោកសង្កេតឃើញថា ឈើហ៊ុបធំៗ នៅតំបន់ផ្សេងៗ ស្ទើរតែអស់ទាំងស្រុង ហើយបច្ចុប្បន្នក្រុមឈ្មួញបាននាំគ្នាទៅកាប់ឈើនៅតំបន់អូរហ៊ុច ព្រោះតំបន់នោះ នៅសល់ឈើមានតម្លៃច្រើន។ លោកបន្ថែមថា តំបន់នោះ ឋិតក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា គ្រប់គ្រងដោយក្រសួងបរិស្ថាន ឋិតនៅជាប់ព្រំដែនកម្ពុជា និងវៀតណាម៖ «ដើមហេតុមកពីប្រធានច្រកទេ ដូចជា មេប៉ុស្តិ៍អ៊ីចឹងទេ អ្នកដែលប្រព្រឹត្ត។ ឥឡូវខ្ញុំគិតថា ខ្ញុំសាទរ អ្នកដែលចាប់មេៗ ច្រកហ្នឹង ការចាប់ហ្នឹង គឺចំគោលដៅតែម្ដង កាលពីមុនមានការឃុបឃិតលួចលាក់។ យើងឃើញថា បទល្មើសនៅតែកើតឡើង រាល់ថ្ងៃ ដល់ពេលឥឡូវ នៅមានការរាងចាលខ្លះៗ ដល់ពេលចាប់ប្រធានច្រក » ។
មន្ត្រីយោធា និងមន្ត្រីនគរបាលចំនួន ៩នាក់ ដែលអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួន ត្រូវបានតុលាការខេត្តមណ្ឌលគិរីសម្រេចចោទប្រកាន់ពីបទពីបទសមគំនិតជាមួយបរទេសដឹកឈើទៅប្រទេសវៀតណាម និងឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារខេត្តមណ្ឌលគិរី នៅថ្ងៃទី២៦ មិថុនា។ តុលាការចោទប្រកាន់ជនសង្ស័យទាំងនោះ ផ្អែកតាមច្បាប់ស្ដីពីកិច្ចការពារបរិស្ថាន ច្បាប់ស្ដីពីព្រៃឈើ និងក្រមព្រហ្មទណ្ឌ។
អាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចសុំការបំភ្លឺរឿងនេះ ពីអ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក មាស ប្រុស និងអ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មការជាតិ លោក អេង ហ៊ី បានថាយ៉ាងណានៅឡើយទេ នៅថ្ងៃទី៣០ មិថុនា ព្រោះទូរស័ព្ទហៅចូលច្រើនដង តែគ្មានអ្នកទទួល។
ប៉ុន្តែព្រះរាជអាជ្ញារង ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ស៊ាវ ងីឈាន់ បានប្រាប់កាសែត ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា ចៅក្រមស៊ើបសួរ សម្រេចចោទប្រកាន់ជនសង្ស័យទាំងនោះ ពីបទរួមគំនិតក្នុងអំពើនាំចេញផលអនុផលព្រៃឈើដែលគ្មានអាជ្ញាប័ណ្ណ និងធ្វើសកម្មភាពអន្តរាគមន៍ផ្តល់ការអនុញ្ញាតដោយផ្ទាល់និងដោយប្រយោល ដើម្បីធ្វើអាជីវកម្មព្រៃឈើ។
លោកថា ជនសង្ស័យទាំងនោះ បានជួយសម្រួលឱ្យជនជាតិវៀតណាម ចូលមកក្នុងកម្ពុជាដោយលួចលាក់។ លើសពីនេះ មានជនជាតិវៀតណាមចំនួន ២នាក់ទៀត បានរត់គេចខ្លួន ត្រូវបានចោទពីបទកាប់ប្រមូល ដឹកជញ្ជូន ធនធានធម្មជាតិ នាំចេញទៅប្រទេសវៀតណាម ដោយគ្មានអាជ្ញាប័ណ្ណ។
ជុំវិញរឿងនេះ មន្ត្រីពង្រឹងសិទ្ធិអំណាចសហគមន៍មូលដ្ឋាននៃសមាគមអាដហុក លោក ប៉ែន ប៊ុណ្ណារ៍ សាទរចំពោះការអនុវត្តច្បាប់របស់អាជ្ញាធរ តែលោកសង្កេតឃើញថា ការអនុវត្តច្បាប់ក្នុងសំណុំរឿងបទល្មើសព្រៃឈើ នៅមានតិចតួចនៅឡើយ ព្រោះក្រុមឧកញ៉ា និងអ្នកមានឥទ្ធិពលជាច្រើននាក់ទៀត ជាប់ពាក់ព័ន្ធឧក្រិដ្ឋកម្មព្រៃឈើ នៅមិនទាន់ឃើញគណៈកម្មការជាតិ ចាប់ខ្លួនមកផ្ដន្ទាទោសនៅឡើយទេ។ លោកទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរពង្រីងវិសាលភាពអនុវត្តច្បាប់បែបនេះ នៅតំបន់ផ្សេងៗ ទៀត នៅទូទាំងប្រទេស៖ «អ៊ីចឹងសុំឱ្យមានការចាប់វិធានការ ចំពោះការបង្ក្រាបពីមុន ទី១ និងទី២ បទល្មើសផ្សេងៗ ទៀត ឱ្យដូចបទល្មើសដែលបង្ក្រាបឥឡូវ ដែលបានឃុំខ្លួនមន្ត្រីយោធា ប៉ូលិសថ្នាក់តូចរហូតដល់ ៩នាក់ ។ កុំឱ្យពលរដ្ឋលោកចោទថា តុលាការធ្វើបានតែមន្ត្រីតូចតាច ចំពោះមន្ត្រីធំៗ ជាន់ខ្ពស់ និងឧកញ៉ាដែលបង្ក្រាបលើកមុន ឥឡូវស្ងាត់ឈឹង »។
ជនសង្ស័យទាំង ៩នាក់ ដែលមន្ត្រីជំនាញចាប់ខ្លួន រួមមាន មេបញ្ជាការ គ២ នៃវរសេនាតូចលេខ ២ បញ្ជាការរងទទួល ខ២ ខ៣ មេបញ្ជាការ ខ២ ប្រចាំការនៅចំណុចអូរហ៊ុច ខេត្តមណ្ឌលគិរី នាយប៉ុស្តិ៍ និងនាយរងប៉ុស្តិ៍នគរបាលការពារព្រំដែនគោកអូរហ៊ុច រួមទាំងមន្ត្រីយោធាមួយចំនួនទៀត ប្រចាំការតំបន់អូរហ៊ុច។
កាលពីថ្ងៃទី៣០ មករា ឆ្នាំ២០១៨ មន្ត្រីអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល មន្ត្រីអាវុធហត្ថ និងឆ្មាំអភិរក្សរបស់មន្ត្រីបរិស្ថាន ៣រូប ត្រូវបានជនសង្ស័យបាញ់សម្លាប់អំឡុងពេលពួកគាត់ចុះបំពេញបេសកកម្មការពារព្រៃឈើនៅតំបន់អភិរក្សសត្វព្រៃកែវសីមា ឋិតនៅឃុំសែនមនោរម្យ ស្រុកអូរាំង៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។