ពលរដ្ឋ​ខេត្ត​បាត់ដំបង​បារម្ភ​ផល​ប៉ះពាល់​ពី​គម្រោង​ទំនប់ទឹក​របស់​មន្ទីរ​ធនធានទឹក និង​ឧតុនិយម

0:00 / 0:00

ប្រជាពលរដ្ឋ​ស្រុក​រតនៈមណ្ឌល​ព្រួយបារម្ភ​ពី​ផល​ប៉ះពាល់ ផ្ទះសម្បែង និង​ដី​ដាំ​ដុះ ពី​គម្រោង​សាងសង់​ទំនប់​ស្តុក​ទឹក​របស់​អាជ្ញាធរ​នៅក្នុង​មូលដ្ឋាន​របស់​ពួកគាត់​។ ក្ដី​បារម្ភ​នេះ​កើតឡើង បន្ទាប់ពី​មន្ទីរ​ធនធានទឹក​គ្រោង​សាងសង់​ទំនប់ទឹក​ចំនួន​២​កន្លែង​បន្ថែម​នៅ​ខេត្ត​បាត់ដំបង​។ សង្គម​ស៊ីវិល យល់​ថា លោក​គាំទ្រ​ចំពោះ​ការ​អភិវឌ្ឍន តែ​អាជ្ញាធរ​ត្រូវ​គោរព​ពី​សិទ្ធិ​ពលរដ្ឋ​ដែល​អាស្រ័យ​ផល​នៅ​តំបន់​នោះ។

ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ព្រួយបារម្ភ​ពី​ផលដំណាំ​ដែល​បាន​ដាំ​ដុះ​កន្លងមក​ជិត​២០​ឆ្នាំ​នៅ​ក្បែរ​មាត់​ស្ទឹង​ថ្វាក មាន​ដូចជា ស្វាយ មៀន​ប៉ៃលិន និង​ដំណាំ​ហូប​ផ្លែ​ជាច្រើន​ប្រភេទ​ទៀត ក្រោយ​ទទួល​ដំណឹង​ពី​គម្រោង​ទំនប់ទឹក​ចំនួន​២​កន្លែង​ក្នុងស្រុក​រតនៈមណ្ឌល និង​ស្រុក​សំឡូត​ខេត្ត​បាត់ដំបង។

ប្រជាពលរដ្ឋ​រស់នៅ​ឃុំ​អណ្ដើកហែប លោកស្រី កុយ ចាន់ធឿន ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​នៅ​ថ្ងៃទី​១៣ កញ្ញា ថា លោកស្រី​ព្រួយបារម្ភ​ក្រោយ​ទទួល​ព័ត៌មាន​ពី​គម្រោង​សាងសង់​ទំនប់ទឹក​មួយ​កន្លែង​នៅ​តំបន់​លោកស្រី​រស់នៅ​។ លោកស្រី​បន្ត​ថា ចម្ការ​លោកស្រី​នៅ​ជាប់​ដងស្ទឹង​ថ្វាក​ហើយ​ដំណាំ​ទាំងអស់​គឺ​ប្រមូល​ផល​រាល់​ឆ្នាំ និង​បាន​ជួយ​ដល់​ជីវភាព​គ្រួសារ​។ លោកស្រី កុយ ចាន់ធឿន បញ្ជាក់​ថា ដំណាំ​លោកស្រី​មាន​ដើម​មៀន​ប្រមាណ​ជាង ១​ពាន់​ដើម នៅ​លើ​ផ្ទៃដី​៣​ហិកតារ។ លោកស្រី​បារម្ភ​ថា ប្រសិនបើ​អាជ្ញាធរ​ធ្វើ​ទំនប់ទឹក​នោះ វា​នឹង​ប៉ះពាល់​ដល់​ផលដំណាំ​របស់​លោកស្រី​ជាមិនខាន ហើយ​ពេលនោះ​ជីវភាព​គ្រួសារ​លោកស្រី នឹង​ជួប​ការ​លំបាក​ខ្លាំង៖ «និយាយ​រួម​ខ្ញុំ​ព្រួយ​តែ​លិច​ដំណាំ​ហ្នឹងឯង ព្រួយ​អា​រឿង​លិច​ទឹក ព្រោះ​អី​ដំណាំ​យើង​នៅ​មាត់ទឹក​ជាងគេ​អ៊ីចឹង​ហាស និយាយ​រួម​រាល់ថ្ងៃ​វា​ចូល​តាំងពី​ប៉ា​ដាំ​មក​ចូល​ជាង​២០​ឆ្នាំ​ហើយ​ដើម​វា។ វា​មាន​តូច​ដែរ វា​មាន​ដូច​ថា​ទឹក​លិច​មក​ឆ្នាំមុន វា​ហូរ​ដាច់​លិច​អ៊ីចឹង​ខ្ញុំ​ដាំ​វគ្គ​ក្រោយ វា​មាន​តូច​ដែរ​អ៊ីចឹង​ចាស​វា​មាន​តូច​មាន​ធំ​។ ប៉ះពាល់​ច្រើន​ចាស ប៉ះពាល់​ច្រើន​អ៊ីចឹង​ឯង ព្រោះ​ដំណាំ​ធំ ពេល​ដែល​លិច​ផ្លែ​លិច​អី​អ៊ីចឹង គឺ​វា​មាន​ខូច​អ៊ីចឹង​ហាស»។

ជុំវិញ​រឿង​នេះ អភិបាលស្រុក​រតនៈមណ្ឌល​លោក គុយ វណ្ណូ ប្រាប់​អាស៊ីសេរី​ថា លោក​មិន​ទាន់​ទទួល​បាន​ការណែនាំ ឬ​ព័ត៌មាន​ពី​មន្ទីរ​ធនធានទឹក​នៅឡើយ​ទេ ពាក់ព័ន្ធ​គម្រោង​ការ​ធ្វើ​ទំនប់ទឹក​នេះ​។ លោក​បន្ត​ថា ស្ទឹង​ថ្វាក​គឺ​មិន​អាច​ធ្វើ​ទំនប់ទឹក​កើត​ឡើយ ព្រោះ​ស្ទឹង​នេះ​ខ្ពស់​ខ្លាំង​។ លោក គុយ វណ្ណូ អះអាង​ថា លោក​ធ្លាប់​ចុះ​សិក្សា​ជាមួយ​ខាង​មន្ទីរ​ធនធានទឹក​ម្ដង នៅ​ខាង​សំឡូត​ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្ន លោក​មិនទាន់​ដឹង​គម្រោង​យ៉ាងណា​នោះ​ទេ៖ «ឥឡូវនេះ​អត់​លឺ​សូរ បើ​ស្រុក​ខ្ញុំ​អត់​លឺ​ទេ​បាទ អាហ្នឹង​អត់​លឺ​អ្នកណា​ធ្វើ​អី​អ៊ីចឹង​ណា ខ្ញុំ​អត់​បានដឹង ប៉ុន្តែ​ចាំ​មើល​ខ្ញុំ​សួរ​ធនធានទឹក​វិញ​ណា បើ​អត់​លឺ​សូរ​ព័ត៌មាន​មកដល់​ហ្នឹង​ផង​។ បើ​នៅ​ពាម​តា​ (​ ស្រុក​សំឡូត​ ) ខ្ញុំ​ចុះទៅ​សិក្សា​កាល​ហ្នឹង​ហាស ហ្នឹង​គេ​សិក្សា​ពី​សំណង​ផល​ប៉ះពាល់​ក្នុងភូមិ ក្នុង​អី​អ៊ីចឹង​ហាស ប៉ុន្តែ​ខាង​ខ្ញុំ​អត់​មាន​ទេ ខាង​រតនៈមណ្ឌល​អត់​មាន​ទេ»។

ចំណែក​អភិបាលស្រុក​សំឡូត លោក សើ សាម៉េត វិញ លោក​ថ្លែង​ថា លោក​មិន​ទាន់​ទទួល​ប្លង់ ការ​ណែនាំ​ពី​អភិបាល​ខេត្ត និង​ខាង​មន្ទីរ​ធនធានទឹក​នៅឡើយ​។ ប៉ុន្តែ​លោក​បញ្ជាក់​ថា បើ​មានការ​សាងសង់​មែន ក៏​មិន​សូវ​មាន​ការ​ប៉ះពាល់​ដល់​ពលរដ្ឋ​ឡើយ ព្រោះ​ដី​ជាប់​មាត់​ស្ទឹង និង​ដី​បម្រុង​សុទ្ធតែ​ជា​តំបន់​ព្រៃ​ការពារ​បរិស្ថាន​នៅឡើយ។

វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​មិន​អាច​ទាក់ទង​ប្រធាន​មន្ទីរ​ធនធានទឹក និង​ឧតុនិយម​ខេត្តបាត់ដំបង លោក ឡុង ផលគុណ ដើម្បី​សាកសួរ​រឿង​នេះ​បានទេ កាល​ពី​ថ្ងៃទី​១៣ កញ្ញា ដោយ​ទូរស័ព្ទ​ចូល តែ​ពុំ​មាន​អ្នកទទួល។

ទាក់ទង​រឿង​នេះ អ្នកសម្របសម្រួល​ផ្នែក​ឃ្លាំមើល​ការរំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស​នៃ​អង្គការ​លីកាដូ (LICADHO) ប្រចាំ​នៅ​ខេត្តបាត់ដំបង​លោក អ៊ិន គង់ជិត លើកឡើង​ថា ការ​សាងសង​ទំនប់ទឹក​ទាំង​២​នេះ គឺ​អាជ្ញាធរ និង​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ​ត្រូវ​សិក្សា​អោយ​ច្បាស់លាស់​ទាក់ទង​ផល​ប៉ះពាល់​ជាមួយ​ពលរដ្ឋ​។ លោក​បន្ត​ថា អាជ្ញាធរ​ត្រូវ​មាន​ការ​ពិគ្រោះ​យោបល់ និង​ស្ដាប់​ពី​កង្វល់​របស់​ពលរដ្ឋ​ដែល​រង​ផល​ប៉ះពាល់​ឱ្យ​បាន​ច្រើន ដើម្បី​ងាយស្រួល​ដោះស្រាយ និង​ស្វែងយល់​ពី​គ្នា​ទៅវិញទៅមក​។ លោក​គាំទ្រ​ការ​អភិវឌ្ឍ​របស់​រដ្ឋ ប៉ុន្តែ​អាជ្ញាធរ​ត្រូវ​​ដោះស្រាយ​សំណង ដែល​អាច​ទទួល​យក​បាន​ទាំង​ពលរដ្ឋ​ប៉ះពាល់ និង​រដ្ឋ ដើម្បីអោយ​ការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រកបដោយ​តម្លាភាព​ចំពោះមុខ​ច្បាប់៖ «គម្រោង​នេះ​គួរតែ​មាន​ការសិក្សា​ឱ្យ​បាន​ច្បាស់លាស់ ម្យ៉ាងទៀត​សិក្សា​អំពី​ផល​ប៉ះពាល់​ទៅលើ​តំបន់​ហ្នឹង ដែល​អាច​នឹង​ប៉ះពាល់​ទៅលើ​ដំណាំ​ចម្ការ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​វាលស្រែ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយនឹង​ត្រូវ​មាន​វេទិកា​ពិគ្រោះ​យោបល់​ជាមួយ​អ្នក​រង​ផល​ប៉ះពាល់​ហ្នឹង​ដែរ ត្រូវ​ស្ដាប់​កង្វល់​របស់​ពួកគាត់​ឱ្យ​បាន​ច្រើន នឹង​ត្រូវ​ត្រៀម​សម្រាប់​ផ្ដល់​សំណង​ទូទាត់​ដ៏​សមរម្យ​សម្រាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​រស់នៅ​តំបន់​ហ្នឹង»។

កន្លងទៅ ស្រុក​រតនៈមណ្ឌល​ក៏​មាន​ការសាងសង់​ទំនប់ទឹក​ដែរ​នៅ​តំបន់​សេកសក​គឺ ទំនប់​ពហុ​បំណង​សេកសក ដែល​អាច​ផលិត​ថាមពល​អគ្គិសនី​បាន​ប្រមាណ ១៣​មេហ្គាវ៉ាត់ ជា​គម្រោង​របស់​រដ្ឋាភិបាល គ្រប់គ្រង​ដោយ​ក្រសួង​ធនធានទឹក និង​ឧតុនិយម និង​សាងសង់​ដោយ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន ដែល​ជា​ប្រាក់កម្ចី​ពី​ប្រទេស​ចិន ដែល​បាន​ដាក់​ឲ្យ​ប្រើប្រាស់​កាលពី​ឆ្នាំ​២០១៨​។ ទំនប់​ពហុ​បំណង​សេកសក​ជា​អាង​ស្តុក​ទឹក​ដ៏​សំខាន់​សម្រាប់​ផ្គត់ផ្គង់​ទឹក​បន្ត​ទៅ​ទំនប់​ដង្ហត ដែល​ស្ថិតនៅ​ផ្នែក​ខាងក្រោម​តំបន់​សេកសក ក្នុងស្រុក​បាណន់ ដោយ​អាច​ស្រោចស្រព​លើ​ផ្ទៃដី​កសិកម្ម​បាន​ប្រមាណ ៧​ម៉ឺន​ហិកតារ គ្របដណ្ដប់​លើ​ស្រុក​៤ គឺ​ស្រុក​គាស់ក្រឡ មោងឫស្សី ស្រុក​បាណន់ និង​ក្រុង​បាត់ដំបង​។ ប៉ុន្តែ​មាន​ផ្ទៃដី​កសិកម្ម​ជាង ១០​ម៉ឺន​ហិកតារ​ត្រូវ​បាន​លិចលង់​ជា​រៀងរាល់​ឆ្នាំ ក្រោយ​ពី​ទំនប់​ពហុ​បំណង​សេកសក​នេះ​សាងសង់​រួច។

អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​យល់​ថា អាជ្ញាធរ​ត្រូវតែ​សិក្សា​ស៊ីជម្រៅ​ពី​ផល​ប៉ះពាល់​គម្រោង មុន​នឹង​ធ្វើ​ទំនប់​នេះ ដើម្បី​បញ្ចៀស​បញ្ហា និង​ផល​ប៉ះពាល់​លើ​ពលរដ្ឋ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។