ពលរដ្ឋ និងសកម្មជនថា ការបូមខ្សាច់ទ្រង់ទ្រាយធំកំពុងកម្រើកឡើងវិញនៅខេត្តកោះកុង
2019.02.13
សកម្មភាពបូមខ្សាច់នៅតំបន់កោះប៉ោ ក្នុងឃុំប៉ាក់ខ្លង ស្រុកមណ្ឌលសីមា ខេត្តកោះកុង កាលពីចុងខែមករា កន្លងទៅ។
រូបថតដោយសកម្មជនបរិស្ថាន អ្នកនាង លីម គីមស័រ
អាជីវកម្មខ្សាច់នៅខេត្តកោះកុង បានចាប់ផ្ដើមកក្រើកឡើងវិញហើយ ក្នុងមួយរយៈពេលចុងក្រោយនេះ បន្ទាប់ពីត្រូវបានផ្អាកអស់រយៈពេលជិត ២ឆ្នាំ។ ប្រជាសហគមន៍នៅក្នុងខេត្តនេះ សង្កេតឃើញថា ថ្មីៗនេះ មានករណីដឹកជញ្ជូនខ្សាច់ញឹកញាប់ជាងមុន ហើយក្រុមហ៊ុនបានប្ដូររូបភាពពីការបូមខ្សាច់ទ្រង់ទ្រាយធំ ជាការបូមក្នុងទ្រង់ទ្រាយតូចវិញម្ដង ប៉ុន្តែកើតមានច្រើនកន្លែង។
ប្រជាពលរដ្ឋ នៅក្នុងខេត្តកោះកុង និងសកម្មជនបរិស្ថានព្រួយបារម្ភអំពីអាជីវកម្មខ្សាច់បែបអានាធិបតេយ្យដែលកំពុងកម្រើកឡើងវិញ នៅតាមប្រព័ន្ធស្ទឹង និងព្រែកតាមដៃសមុទ្រ ដោយសារពួកគេសង្កេតឃើញ មានសាឡង់ដឹកខ្សាច់ច្រើនគ្រឿងបានចូលទៅក្នុងតំបន់នោះជាបន្តបន្ទាប់។
តំណាងស្ត្រីសហគមន៍កោះស្រឡៅ លោកស្រី ម៉ូត សុផា ថ្លែងថា ការធ្វើអាជីវកម្មខ្សាច់នៅតាមស្ទឹង និងព្រែកក្នុងខេត្តកោះកុង មិនបានបញ្ឈប់ទាំងស្រុងនោះទេ ដោយមានទីតាំងអាជីវកម្មខ្លះនៅតែបន្តសកម្មភាពរបស់ខ្លួនដដែល។ លោកស្រីអះអាងថា រូបភាពនៃការធ្វើអាជីវកម្មខ្សាច់នៅពេលនេះ ខុសពីពេលមុន ដោយក្រុមហ៊ុនបានប្រើបំពង់ទុយោ ដើម្បីបូមខ្សាច់ មិនមែនប្រើឧបករណ៍ចាប់ខ្សាច់ទ្រង់ទ្រាយធំ ដូចពីមុននោះឡើយ។ ចំណែកការដឹកជញ្ជូនវិញ លោកស្រីបញ្ជាក់ថា សាឡង់ធំៗបានដឹកខ្សាច់ចេញទៅសមុទ្រខាងក្រៅជាញឹកញាប់ គ្រាន់តែមិនបន្តកន្ទុយគ្នា ដូចកាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុន៖ «មួយថ្ងៃ ១កប៉ាល់ ២កប៉ាល់ គ្រាន់ថា វាមិនបូមដោយក្រចាប់ទេ វាបូមដោយទុយោវិញ។ នៅតែបូមរាល់ថ្ងៃអ៊ីចឹង មិនមែនបញ្ឈប់មែនទែននោះទេ។ សម្រាប់អាជ្ញាធរអត់មានអ្នកអើពើ ព្រួយបារម្ភតែចំពោះពួកយើងដែលជាសហគមន៍នេសាទទេ»។
លោកស្រីបញ្ជាក់ថា ទីតាំងដែលនៅមានការបូមខ្សាច់នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ស្ថិតនៅតំបន់ត្រពាំងរូង ក្នុងស្រុកកោះកុង។ លោកស្រីជឿជាក់ថា ការបូមនេះក៏អាចបង្កផលប៉ះពាល់ដល់សហគមន៍កោះស្រឡៅផងដែរ ដោយសារតំបន់ត្រពាំងរូងស្ថិតនៅខ្សែទឹកខាងលើនៃតំបន់កោះស្រឡៅ។ លោកស្រីបញ្ជាក់ថា ប្រជាសហគមន៍ក៏បានជជែកគ្នាច្រើនដែរពីរឿងក្តីបារម្ភថា នឹងអាចមានការបូមខ្សាច់បែបអានាធិបតេយ្យឡើងវិញនោះ ព្រោះការដ្ឋានលាងខ្សាច់មួយកន្លែងដែលស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃតាតៃ មិនទាន់ត្រូវបានរុះរើចេញនៅឡើយ ហើយទីតាំងនោះតែងតែមានមនុស្សនៅយាមកាមជារៀងរាល់ថ្ងៃ៖ «ការដែលបូមពីព្រែកខាងលើមកកករដី ជាតិប្រេង ជាតិអី វាហូរធ្លាក់មកខាងក្រោមតំបន់ដែលយើងនេសាទហ្នឹងហើយ។ អាហ្នឹងវាជាការបំផ្លាញមួយដែរ អ៊ីចឹងបានជាពួកយើងនៅទីនេះនៅតែបារម្ភ ហើយមន្ត្រីប៉ូលិសនៅក្នុងភូមិហ្នឹងនៅតែបោះពាក្យសម្ដីថា បោះឆ្នោតហើយនឹងមានការបូមខ្សាច់បន្ត»។
តំបន់កោះស្រឡៅ នៃឃុំកោះកាពិ ស្រុកកោះកុង ខេត្តកោះកុង គឺជាទីកន្លែងដែលមានការបូមខ្សាច់ខ្នាតធំអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។ ការធ្វើអាជីវកម្មខ្សាច់តាមប្រព័ន្ធស្ទឹងផ្នែកខាងលើ និងក្បែរតំបន់កោះស្រឡៅ បានកើតឡើងពេញបន្ទុកចាប់ពីឆ្នាំ២០០៦ ដល់ចុងឆ្នាំ២០១៦។
អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានធនធានរ៉ែ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល លោក យស មុនីរ៉ាត់ អះអាងថា រហូតមកទល់នឹងពេលនេះ ក្រសួងមិនទាន់មានគោលការណ៍អនុញ្ញាតឱ្យនាំចេញខ្សាច់សំណង់ និងខ្សាច់ល្បាយភក់ឡើងវិញនៅឡើយទេ ហើយក៏គ្មានក្រុមហ៊ុនណាធ្វើអាជីវកម្មខ្សាច់ក្នុងគោលដៅនាំចេញទៅក្រៅប្រទេសនោះដែរ។ លោកអះអាងថា ការធ្វើអាជីវកម្មខ្សាច់ណាមួយនៅក្នុងខេត្តកោះកុងនៅពេលបច្ចុប្បន្ន គឺសម្រាប់បំពេញតម្រូវការក្នុងស្រុកតែប៉ុណ្ណោះ។ អ្នកនាំពាក្យរូបនេះស្នើឱ្យពលរដ្ឋកុំបារម្ភពីបញ្ហានេះ ព្រោះអាជ្ញាធរចេះគិតគូរពីរឿងនេះហើយ៖ «គាត់ចេះតែដេកយកជើងទ្រមេឃ ដូចត្រដេវវិចអ៊ីចឹងរហូត ឬម៉េច។ បារម្ភបានប្រយោជន៍អី មានពេលទំនេរ រវល់ទៅធ្វើការរកស៊ី កុំទៅបារម្ភរឿងហ្នឹងគេចេះគិតគូរហើយ។ ប្រាប់ថា គេបិទអស់ហើយ ចេះតែនៅបារម្ភ ខ្ញុំឆ្ងល់នោះឆ្ងល់ ប្រជាពលរដ្ឋហ្នឹងចេះតែមានការញុះញង់អ៊ីចឹង។ គាត់ត្រូវការធ្វើផែ ធ្វើផ្ទះ ធ្វើផ្លូវ ដូច្នេះត្រូវការថ្ម ត្រូវការខ្សាច់ហ្នឹងទៅយកមកពីណា? វាមិនដែលអ្នកណាដឹកខ្សាច់ពីក្រចេះ មណ្ឌលគិរី ទន្លេមេគង្គហ្នឹងយកទៅផ្គត់ផ្គង់នៅកោះកុង ដូច្នេះវាត្រូវការរកក្បែរៗហ្នឹងសម្រាប់តម្រូវការក្នុងតំបន់តូចៗហ្នឹង»។
ពលរដ្ឋសហគមន៍កោះស្រឡៅអះអាងថា ក្តីកង្វល់របស់ពួកគាត់នេះ គឺដើម្បីឱ្យក្រសួងជំនាញចុះពិនិត្យករណីនេះ និងធានាថា គ្មានការបូមខ្សាច់ទ្រង់ទ្រាយធំណាមួយកើតឡើងទៀតនោះឡើយ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ពួកគាត់ធ្លាប់រងគ្រោះដោយសារការធ្វើអាជីវកម្មខ្សាច់បែបអានាធិបតេយ្យនេះប្រមាណ ១០ឆ្នាំ ទើបពួកគាត់មិនអាចនៅស្ងៀមបាន នៅពេលឃើញបញ្ហានេះកម្រើកឡើងវិញ៖ «បើមានការបូមខ្សាច់ ទម្រាំលឺដល់ក្រសួង ឬអ្នកនាំពាក្យ វាធ្វើឱ្យពួកយើងហ្នឹងដាច់បាយនៅនេះដែរ។ គាត់ចេះតែថាកុំឱ្យប្រជាជនបារម្ភហ្នឹង គាត់ក៏អត់បានមកឃើញស្ថានភាពនៅកន្លែងតំបន់ ដែលយើងគួរតែបារម្ភដែរ អ៊ីចឹងដើម្បីបញ្ជាក់ឱ្យគាត់ឃើញ ខ្ញុំចង់សំណូមពរឱ្យគាត់ចុះមកមើលផ្ទាល់តំបន់ដែលយើងនេសាទរាល់ថ្ងៃ ហើយកន្លែងដែលគេបូមខ្សាច់រាល់ថ្ងៃ។ ខ្ញុំចង់ឱ្យគាត់មកឃើញផ្ទាល់ឥលូវនេះ»។
សកម្មជនបរិស្ថានអ្នកនាង លីម គីមស័រ ថ្លែងថា មានចំណុចមួយចំនួនដែលគួរឱ្យសង្ស័យទាក់ទងនឹងការផ្ទុះឡើងវិញនូវការធ្វើអាជីវកម្មខ្សាច់ទ្រង់ទ្រាយធំ។ នាងសង្កេតឃើញថា នៅក្នុងភូមិព្រែកអង្គញ់ ក្នុងឃុំត្រពាំងរូង មានទីតាំងបូមខ្សាច់មួយកន្លែងដែលទំនងជាកំពុងធ្វើអាជីវកម្មលើសពីអ្វីដែលក្រសួងបានកំណត់ ហើយខ្សាច់ដែលក្រុមហ៊ុនបូមបាន ត្រូវដឹកតាមសាឡង់ចេញទៅសមុទ្រខាងក្រៅ មិនមែនសម្រាប់ទុកប្រើប្រាស់នៅក្នុងតំបន់នោះឡើយ។
ចំណែកនៅតំបន់កោះប៉ោ នៃឃុំប៉ាក់ខ្លង ស្រុកមណ្ឌលសីមា ឯណោះវិញ អ្នកនាងសង្កេតឃើញថា មានឧបករណ៍ចាប់ខ្សាច់ និងសាឡង់ដឹកខ្សាច់ជាច្រើនគ្រឿង បានចូលទៅតំបន់នោះ។ អ្នកនាងជំរុញឱ្យក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល ចុះធ្វើអធិការកិច្ចករណីទាំងនេះ ដើម្បីធានាថា វិធានការដែលក្រសួងបានដាក់ចេញនោះ ពិតជាត្រូវបានអនុវត្តដោយមានប្រសិទ្ធភាពមែន៖ «តម្រូវការត្រូវតែបូមខ្សាច់ ប៉ុន្តែទោះបីម៉េចក៏ដោយ ក្រសួងគួរតែកំណត់ទីតាំងច្បាស់លាស់ឱ្យបូម ដូចជានៅកោះប៉ោអីហ្នឹង ការបូមរបស់គាត់ គឺចូលទៅខាងក្នុងជិតទៅដល់ទំនប់វារីអគ្គិសនីឫស្សីជ្រំ អ៊ីចឹងខ្ញុំសុំឱ្យអាជ្ញាធរ ឬក៏ក្រសួងដែលពាក់ព័ន្ធហ្នឹង ចុះទៅសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងពិនិត្យមើលក្រុមហ៊ុនដែលកំពុងតែបូមនៅកោះប៉ោហ្នឹង ហើយចុះទៅពិនិត្យឧបករណ៍បូមហ្នឹងផង តើវាត្រូវស្តង់ដារដែលឱ្យបូមដែរ ឬអត់»។
សកម្មជនរូបនេះ បន្ថែមថា តំបន់ដែលមានការបូមខ្សាច់នៅក្នុងខេត្តកោះកុង សុទ្ធសឹងតែមានសក្ដានុពលខាងទេសចរណ៍ ដូច្នេះស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធគួរតែគិតគូរបង្កើតតំបន់អេកូទេសចរណ៍ សម្រាប់ពលរដ្ឋមូលដ្ឋានវិញ ជាជាងការអនុញ្ញាតឱ្យក្រុមហ៊ុនបូមខ្សាច់ ព្រោះអាជីវកម្មនេះបម្រើតែផលប្រយោជន៍របស់នាយទុនប៉ុណ្ណោះ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត អាជីវកម្មនេះបានបង្កផលប៉ះពាល់យ៉ាងច្រើនសម្បើមដល់បរិស្ថាន និងជីវភាពពលរដ្ឋ។
កាលពីពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០១៧ កន្លងទៅ ក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល បានបញ្ឈប់ការនាំចេញខ្សាច់សំណង់ និងខ្សាច់ល្បាយភក់ទៅក្រៅប្រទេស បន្ទាប់ពីសកម្មជនបរិស្ថាន និងអ្នកសារព័ត៌មាន បានលាតត្រដាងជាបន្តបន្ទាប់អំពីរឿងការនាំចេញខ្សាច់គេចពន្ធ និងរឿងអាស្រូវខាតបង់ចំណូលពន្ធគយជាច្រើនលានដុល្លារពីការនាំចេញខ្សាច់ទៅក្រៅប្រទេស។
តាមរយៈសេចក្ដីសម្រេចរបស់ក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល រាល់ក្រុមហ៊ុនដែលទទួលបានអាជ្ញាប័ណ្ណធ្វើអាជីវកម្មខ្សាច់ដើម្បីនាំចេញ ត្រូវបញ្ឈប់សកម្មភាពរបស់ខ្លួន ក៏ប៉ុន្តែវិធានការនេះ មិនគ្របដណ្តប់លើការធ្វើអាជីវកម្មខ្សាច់សម្រាប់បំពេញតម្រូវការក្នុងស្រុកនោះទេ ហើយក៏មិនគ្របដណ្ដប់លើការនាំចេញខ្សាច់ប្រភេទស៊ីលីកា (Silica) ឬខ្សាច់សទៅក្រៅប្រទេសនោះដែរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- វៀតណាមព្រមានថា ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោអាចជួយសម្រួលវត្តមានយោធាចិនក្នុងទឹកដីកម្ពុជាកាន់តែជ្រៅ
- ពលរដ្ឋនៅតំបន់បឹងតាមោក ចោទប្រកាន់អាជ្ញាធរខណ្ឌព្រែកព្នៅថា ប្រើអំពើហិង្សា
- អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញមិនអនុញ្ញាតឱ្យបក្សកម្លាំងជាតិធ្វើបាតុកម្ម នៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ
- ក្រសួងដែនដីបានហៅអតិថិជនបុរីពិភពថ្មីទៅពិភាក្សា ដើម្បីរកដំណោះស្រាយ
- ពលរដ្ឋខ្មែរ-អូស្ត្រាលីម្នាក់ ដែលរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា រងការវាយដំពីជនមិនស្គាល់មុខមួយក្រុម ពេលទៅលេងស្រុកខ្មែរ