មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលជំរុញឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីបរិស្ថានអាស៊ានផ្ដល់ថវិកាបន្ថែម គាំទ្រដំណើរការអភិរក្សព្រៃឈើ ដើម្បីទប់ទល់ការបំពុលផ្សែងអ័ព្ទឆ្លងដែន ដែលភាយចេញពីប្រទេសរីកចម្រើនផ្នែក ឧស្សាហកម្ម និងសេដ្ឋកិច្ច។ ការលើកឡើងនេះបន្ទាប់ពីរដ្ឋមន្ត្រីអាស៊ានបានបើកកិច្ចប្រជុំពិភាក្សាលើកទី១៥ ស្ដីពីសន្និសីទការបំពុលផ្សែងអ័ព្ទឆ្លងដែន ធ្វើឡើងនៅខេត្តសៀមរាប។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការពាក់ព័ន្ធបរិស្ថាន ចាត់ទុកការបំពុលផ្សែងអ័ព្ទឆ្លងដែនថា ជា បញ្ហាប្រឈមលក្ខណៈសកល ដែលភាយចេញពីប្រទេសមានឧស្សាហកម្ម និងសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើនរួមមាន ប្រទេសចិន ជប៉ុន អាមេរិក និងប្រទេសឥណ្ឌាជាដើម។ ពួកគេស្នើសុំស្ថាប័នបរិស្ថាន និងរដ្ឋមន្ត្រីអាស៊ានថា គួរចេញសេចក្ដីថ្លែងការរួមមួយ បំណងជំរុញប្រទេសទាំងនេះ ឱ្យផ្ដល់ថវិកា ជួយដល់ប្រទេសក្រីក្រ និងសហគមន៍មូលដ្ឋានបន្ថែមទៀត ដើម្បីគាំទ្រដំណើរការអភិរក្សព្រៃឈើ ឬធនធានធម្មជាតិឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
អនុប្រធានបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា លោក ស ម៉ូរី ឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី១០ ខែតុលាថា ប្រទេសដែលមានឧស្សាហកម្មធន់ធ្ងន់នៅតំបន់អឺរ៉ុប និងអាស៊ី គួរតែផ្ដល់ថវិកា ជួយដល់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ឬប្រទេសក្រីក្របន្ថែមទៀត ដើម្បីរក្សាគម្របព្រៃ និងការពារព្រៃឈើឱ្យគង់វង្ស។ បញ្ឈប់សកម្មភាពកាប់រុករានទន្ទ្រាន និងដុតព្រៃយកដីធ្វើកសិកម្មជាតិដើម។ លោកថា ប្រសិនបើប្រទេសនៅតំបន់អាស៊ាន ពុំមានយន្តការច្បាស់លាស់ ទប់ស្កាត់សកម្មភាពនាំឈើខុសច្បាប់ឆ្លងដែននោះទេ លោកមិនសង្ឃឹមថា យន្តការអភិរក្សព្រៃឈើ ដើម្បីទប់ទល់ផ្សែងអ័ព្ទឆ្លងដែនទាំងនេះ នឹងមិនទទួលបានជោគជ័យឡើយ៖ «ប្រទេសឧស្សាហកម្មធន់ធ្ងន់នៅតំបន់អឺរ៉ុប ចិន និងអាមេរិកជាដើម សុទ្ធតែបំភាយបរិយាកាសឧស្ម័នកាបូន ក្នុងបរិយាកាសច្រើនជាងគេ ហើយបច្ចុប្បន្នអ្វីដែលកំពុងទាមទារគឺ គោលការណ៍ ក្រុមហ៊ុន និងអ្នកទាំងឡាយណាក៏ដោយ ឱ្យតែបំភាយឧស្ម័ន ក្នុងបរិយាកាសច្រើនគាត់ត្រូវមានកាតព្វកិច្ចក្នុងការ បង់ពន្ធ និងបង់លុយដើម្បីស្ដារបរិស្ថាន។ ខ្ញុំគិតថា ប្រទេសទាំងអស់នោះគួរតែបង្កើតផ្ដល់ថវិកា កំពុងអភិវឌ្ឍ ឬប្រទេសផ្សេងទៀត ដែលមានព្រៃបៃតង ធ្វើម៉េចរក្សាព្រៃនោះឱ្យគង់វង្សល្អប្រសើរ»។
សន្និសីទនេះ ក្នុងបំណងស្វែងយល់ពីដំណោះស្រាយការបំពុលផ្សែងអ័ព្ទ និងតាមដានការបំពុលផ្សែងអ័ព្ទឆ្លងដែន ដើម្បីបញ្ចៀសផលប៉ះពាល់ បរិស្ថាន និងសុខភាពមនុស្ស ដែលប្រើរយៈពេល ៥ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី៧ ដល់ថ្ងៃទី១១ ខែតុលានេះ ធ្វើឡើងនៅក្រុងសៀមរាប។
អាស៊ីសេរីបានព្យាយាមទាក់ទង អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្ត្រា ដើម្បីសុំការអធិប្បាយបន្ថែមបញ្ហាទាំងនេះ តែទូរស័ព្ទហៅចូលច្រើនដងគ្មានអ្នកទទួលនៅថ្ងៃទី១០ ខែតុលា។
លោក ស ម៉ូរី បន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលអាស៊ាន នៅពុំទាន់មានយន្តការថ្នាក់តំបន់ ដើម្បីរួមចំណែកការពារបរិស្ថាននៅឡើយទេ ខណៈប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ការបំភាយឧស្ម័នពុល ក្នុងស្រទាប់បរិយាកាសកំពុងកើតមានគួរឱ្យបារម្ភ នាំឱ្យប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ប៉ះពាល់បរិស្ថាន និងមនុស្ស។ លោកសង្កេតឃើញថា ការបំពុលបរិយាកាសនៅប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ាន មានច្រើនរូបភាពរួមមាន ភ្លើងឆេះព្រៃរាប់ម៉ឺនហិកតារ ការដុតព្រៃដើម្បីយកដីធ្វើកសិកម្ម និងការសាងសង់ថាមពលធ្យូងថ្ម គឺជាមូលហេតុចម្បង នាំឱ្យកើតមាន ការបំពុលខ្យល់ និងបរិយាកាស។ លោករំពឹងថា លទ្ធផលនៃសន្និសីទអាស៊ានស្ដីពីការបំពុលផ្សែងអ័ព្ទឆ្លងដែននេះ មន្ត្រីបរិស្ថានអាស៊ាននឹងរកដំណោះស្រាយរួមមួយ ដោះស្រាយវិបត្តិបរិស្ថានឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព៖ «ប៉ុន្តែយើងមើលឃើញថា រឿងមួយដែលលំបាកក្នុងវិស័យព្រៃឈើដូចជា ឧក្រិដ្ឋកម្មឈើឆ្លងដែនជាដើម ដូចយើងដឹងស្រាប់ហើយ ការកាប់ឈើក្នុងប្រទេសកម្ពុជា យើងមានការនាំឈើចេញឆ្លងដែនទៅប្រទេសវៀតណាម ហើយប្រទេសវៀតណាមយកឈើចិន និងទីផ្សារអឺរ៉ុបជាដើម។ ប្រសិនជា នៅក្នុងតំបន់អាស៊ានពុំមានវិធានការទប់ស្កាត់ ការនាំឈើឆ្លងដែនទេ ខ្ញុំគិតថា ការរួមចំណែកអភិរក្សព្រៃឈើ ដើម្បីជួយជួយកាត់បន្ថយឧស្ម័នកាបូនក្នុងបរិកាសនេះ គឺមិនជោគជ័យទេ»។
កាលពីឆ្នាំ២០១៦ អង្គការសហប្រជាជាតិ បានផ្ដួចផ្ដើមឱ្យប្រទេសនៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន បើកសន្និសីទដ៏ធំមួយ ប្រារព្ធឡើងនៅទីក្រុងប៉ារីសស្ដីពីការប្រែប្រួល =បម្រែបម្រួល អាកាសធាតុ និងការប្ដេជ្ញាចិត្តរួមចំណែក ការបំភាយឧស្ម័នកាបូន។ កិច្ចពិភាក្សានោះ ប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ាន បានប្ដេជ្ញាចិត្តរួមគ្នា ដោយត្រូវបង្កើតគម្របព្រៃឈើ និងការពារព្រៃឈើឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីឱ្យព្រៃឈើស្រូបយកឧស្ម័នពុល ឬកាបូន។ លើសពីនេះ ត្រូវកាត់បន្ថយ ការបង្កើតរោងចក្រឧស្សាហកម្ម និងរោងចក្រផលិតថាមពលអគ្គិសនី ដែលបំភាយឧស្ម័នកាបូន ក្នុងបរិយាកាស។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលមើលឃើញថា ប្រទេសចិន ឥណ្ឌា ជប៉ុន និងសហរដ្ឋអាមេរិក បានបំភាយឧស្ម័នកាបូនក្នុងបរិយាកាសច្រើនជាងគេនៅលើពិភពលោក។
អាស៊ីសេរីនៅមិនទាន់ទទួលបានសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមនៅឡើយទេ ទាក់ទិនកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីអាស៊ាន នៅរសៀល ថ្ងៃទី១០ ខែតុលា នេះ។ រីឯអគ្គលេខាធិការអាស៊ាន បានថ្លែងក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះថា សមាជិកអាស៊ាន មានបំណងពង្រឹងសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ ដើម្បីទប់ស្កាត់ផ្សែងអ័ព្ទនេះ ជាពិសេស ត្រូវប្រឹងប្រែងរួមគ្នា បង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ និងអន្តរជាតិ ផ្អែកតាមស្មារតីសាមគ្គីភាពរឹងមាំ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។