សកម្មជនបរិស្ថាន និងសហគមន៍ព្រៃឡង់ខេត្តព្រះវិហារ អះអាងថា ស្ទើរជារៀងរាល់ថ្ងៃមានគោយន្តមិនក្រោម ១០០គ្រឿងនោះទេ ដឹកជញ្ជូនឈើចេញពីដែនជម្រកសត្វ នៅព្រៃឡង់លក់ឱ្យក្រុមឈ្មួញនៅមូលដ្ឋាន។ ការលើកឡើងនេះ ក្រោយពីពួកគេបានចុះស៊ើបអង្កេតបទល្មើសព្រៃឈើនៅតំបន់ព្រៃឡង់ទាំង ៤ខែត្ររយៈពេល ១ខែ កាលពីពេលថ្មីៗ នេះ។
សកម្មជនបរិស្ថានឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី១៣ តុលាថា មន្ត្រីបរិស្ថានដែលប្រចាំការនៅតាមស្នាក់ការនីមួយៗ ក្នុងខេត្តកំពង់ធំ ព្រះវិហារ ស្ទឹងត្រែង និងខេត្តក្រចេះ មិនបានអនុវត្តច្បាប់ព្រៃឈើឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពទេ។ ពួកគេអះអាងថា មន្ត្រីបរិស្ថានខ្លះ នៅតែទទួលលុយពីក្រុមអ្នកដឹកឈើតាមគោយន្តជាថ្នូរមិនអនុវត្តច្បាប់ព្រៃឈើ។
សកម្មជនបរិស្ថានដែលចុះអង្កេតករណីនេះ លោក ហេង ស្រស់ អះអាងថា ច្រកព្រះអាទិត្យក្នុងស្រុកសណ្ដាន់ខេត្តកំពង់ធំ ច្រកក្នុងឃុំធ្មាក្នុងស្រុកជ័យសែន និងច្រកមួយចំនួនទៀត ក្នុងស្រុករវៀង ខេត្តព្រះវិហារ មានគោយន្តដឹកឈើជាច្រើនគ្រឿងជារៀងរាល់ថ្ងៃចេញពីព្រៃឡង់ ដោយគ្មានការបង្ក្រាប។ រីឯច្រកក្នុងឃុំកាំងចាម និងច្រកក្នុងឃុំសៀមបូកក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង ក៏មានការដឹកឈើចេញពីព្រៃឡង់តាមគោយន្ត និងតាមផ្លូវទឹក។ លោកថា ក្នុងមួយគោយន្តអាចផ្ទុកឈើចាប់ ២ម៉ែត្រគូបទៅ ៣ម៉ែត្រគូប៖ «នៅខាងក្រចេះច្រើនជាងគេ បើសិនជាយើងរាប់គោយន្តទាំង ៤ខែត្រហ្នឹង វាឈានចូលទៅដល់ ៣០០ ទៅ ៤០០ គោយន្តដែលធ្វើការកាប់ និងដឹកជញ្ជូនក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់។ ក្រឡឹងជុំវិញទាំង ៤ខេត្តចូលទៅដល់រាប់រយគោយន្ត » ។
សកម្មជនបរិស្ថានរូបនេះបន្ថែមថា ឈើកកោះគគីរឈើទាលត្រាច និងដួងចែម ដែលបន្សល់ចុងក្រោយក្នុងព្រៃឡង់កំពុងទទួលរងការកាប់ផ្ដួលធ្វើអាជីវកម្ម។ លោកបន្ថែមថា ក្រុមអ្នកដឹកឈើបង្ហើបថា ពួកគេអាចដឹកឈើចេញពីព្រៃឡង់បាន ត្រូវបង់លុយឱ្យមន្ត្រីបរិស្ថានតាមស្នាក់ការនីមួយៗ ដោយក្នុង ១គោយន្ត ១៥ម៉ឺនរៀល៖ «ច្រកព្រះអាទិត្យមន្ត្រីបរិស្ថានទាំងអស់ហ្នឹង យកលុយក្នុងមួយគោយន្ត ១៥ម៉ឺនរៀល។ នៅខេត្តព្រះវិហារដូចគ្នាចេញតាមច្រកស្រុករវៀង ច្រកឃុំធ្មាមានទីស្នាក់ការ ៣ នៅតំបន់នោះ » ។
អាស៊ីសេរីបានព្យាយាមទាក់ទង អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានលោក នេត្រ ភក្ត្រា និងអ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មការជាតិទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិលោក អេង ហ៊ី ដើម្បីសុំការបំភ្លឺរឿងនេះ តែទូរស័ព្ទហៅចូលច្រើនដងពួកលោកមិនលើកទូរស័ព្ទ នៅថ្ងៃទី១៣ តុលា។
រីឯប្រធានស្នាក់ការបរិស្ថាន ស្រុកសណ្ដាន់ ខេត្តកំពង់ធំ លោក នួន វ៉ាន់ស៊ុយ បដិសេធមិនអធិប្បាយរឿងនេះទេ ដោយអះអាងថា លោកកំពុងជាប់រវល់សិក្សា។
សកម្មជនព្រៃឡង់ខេត្តព្រះវិហារលោក ខេម សុឃី រកឃើញថា គ្រាន់តែច្រកក្នុងឃុំធ្មា ស្រុកជ័យសែន មានគោយន្តដឹកឈើមិនក្រោម ២០គ្រឿងនោះទេ ក្នុងមួយយប់ៗ ដែលគេដឹកលក់បន្តឱ្យដេប៉ូនៅទីរួមខេត្តព្រះវិហារ។ លោកបារម្ភថា ដើមឈើធំៗ សល់ចុងក្រោយនៅព្រៃឡង់កំពុងប្រឈមការបាត់បង់ទាំងស្រុង៖ «ក្នុងការអនុវត្តច្បាប់អាចមានពាក់ព័ន្ធគ្នាក្នុងការប្រព្រឹត្តបទល្មើសហ្នឹង បន្ធូរបន្ថយ បើមិនមានការពាក់ព័ន្ធទេ យើងរឹតបន្តឹងវាចប់បាត់ហើយបទល្មើសហ្នឹង » ។
សកម្មជនបរិស្ថានបន្ថែមថា ព្រៃឡង់ក្នុងខេត្តក្រចេះ ក៏ទទួលរងការកាប់ និងដឹកជញ្ជូនឈើយ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេង ដោយក្រុមឈ្មួញដឹកលក់ឱ្យក្រុមហ៊ុនស៊ីងបាយអូថេក (THINK BIOTECH CAMBODIA) ។ ពួកគេអះអាងថា មន្ត្រីបរិស្ថានខ្លះ ដែលឈរជើងការពារព្រៃ ជុំវិញតំបន់ព្រៃឡង់ នៅតែប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ ឃុបឃិតជាមួយក្រុមជនល្មើសបំផ្លាញ ព្រៃឡង់ដដែលៗ។
អង្គការជីស៊ូត ស័រវីស ខេមបូឌា (Jesuit Service Cambodia) និងបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា បានលាត ត្រដាងរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវថ្មីមួយ ចុះផ្សាយកាលពីខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ បង្ហាញថា ក្នុងរយៈពេល ២០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ទំហំព្រៃឡង់ជាង ១០ម៉ឺនហិកតារ បានក្លាយជាវាលរហោឋាន។ របាយការណ៍បន្ថែមថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០០ រហូតដល់ឆ្នាំ២០១៩ ព្រៃឈើនៅក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ចំនួនជាង ១សែនហិកតារ (១០២.៤៣៦) ឬស្មើនឹង ២៤% ត្រូវបានបាត់បង់។ បន្ថែមពីនេះទៀត គិតត្រឹមឆ្នាំ២០១៩ ព្រៃឡង់ទំហំជិត ៦ម៉ឺនហិកតារ (៥៨.១៣៨) ត្រូវបានបំប្លែងទៅជាដីចម្ការដំណាំ ខណៈផ្ទៃដីជាង ១ពាន់ហិកតារ (១.១១១) ត្រូវបានដុះឡើងវិញ។
ចំណែកទិន្នន័យផ្កាយរណបរបស់មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវរួម (Joint Research Center, JRC) របស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុប និងទិន្នន័យបម្រែបម្រួលព្រៃឈើសាកល (Global Forest Change) របស់សាកលវិទ្យាល័យ ម៉ារីលែន (University of Maryland) នៃសហរដ្ឋអាមេរិក រកឃើញថា មានការកើនឡើងមិនធ្លាប់មានពីមុនមកនូវការបាត់បង់ព្រៃឈើប្រចាំឆ្នាំនៅកម្ពុជា ដោយគ្រាន់តែក្នុងឆ្នាំ២០១៩ មួយ ដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ បានបាត់បង់ព្រៃរហូតដល់ទៅ ៧ពាន់ ៥រយហិកតារ គឺស្មើនឹងការកើនឡើងដល់ទៅ ៧៣% ពីឆ្នាំ២០១៨ ដែលមានន័យថា ក្នុង ១ម៉ោង ដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់នេះ បាត់បង់ព្រៃស្មើនឹងទំហំធំជាងតារាងបាល់ទាត់មួយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។