ដីព្រៃសហគមន៍អូរដូនតីនៅស្រុកសណ្ដាន់ត្រូវអ្នកមានអំណាចទន្ទ្រានធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ និងគ្មានការបង្ក្រាប
2023.05.12
ការកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃ ត្រង់ចំណុចក្បាលទទាលទឹក នៅព្រៃសហគមន៍អូរដូនតី ឃុំមានរិទ្ធិ ស្រុកសណ្ដាន់ ខេត្តកំពង់ធំ ថតថ្ងៃទី៥ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៣ ។
រូបភាពសហគមន៍ផ្ដល់ឲ្យ
ដីព្រៃសហគមន៍អូរដូនតី ឋិតនៅស្រុកសណ្ដាន់ ខេត្តកំពង់ធំ ជាច្រើនហិចតា កំពុងរងការកាប់បំផ្លាញយកដីធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ ដោយមិនឃើញមានសមត្ថកិច្ចជំនាញចុះបង្ក្រាបនោះឡើយ។ អាជ្ញាធរឃុំថា ដីព្រៃទាំងនោះរដ្ឋាភិបាលកាត់ឆ្វៀលឲ្យទៅប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងឃុំប្រើប្រាស់។ តែប្រធានសហគមន៍ថា ដីព្រៃទាំងនេះជាព្រៃការពាររបស់សហគមន៍។
ដីព្រៃសហគមន៍អូរដូនតី ស្ថិតនៅឃុំមានរិទ្ធិ ស្រុកសណ្ដាន់ ខេត្តកំពង់ធំ ជាច្រើនហិកតារ ត្រូវបានក្រុមអ្នកមានអំណាចនិងខ្សែស្រឡាយរបស់មេឃុំ ចូលកាប់ទន្ទ្រានយកធ្វើជាកម្មសិទ្ធិដោយមិនឃើញមានសមត្ថកិច្ចខាងណាចុះទប់ស្កាត់ នឹងបង្ក្រាបនោះទេ បើទោះបីជាសហគមន៍បានរាយការណ៍ទៅសមត្ថកិច្ចនិងមន្ត្រីជំនាញហើយក្ដី។
ប្រធានសហគមន៍អូរដូនតី លោក ជឹង ហេង ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី១១ ខែឧសភាថា សព្វថ្ងៃសកម្មភាពកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃកំពុងកើតមានឡើងខ្លាំងនៅតំបន់ព្រៃសហគមន៍ការពារត្រង់ចំណុចក្បាលទទាលទឹក អស់ជាច្រើនហិកតារ ពីសំណាក់អ្នកក្រុមអ្នកមានអំណាចនិងសាច់ញាតិសែស្រឡាយរបស់មេឃុំ ដែលមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ លោកបន្ថែមថា លោកមិនមានអំណាចទប់ស្កាត់នោះទេ ដោយសារព្រៃសហគមន៍មួយនេះ ស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់មន្ត្រីបរិស្ថាន ហើយកន្លែងកាប់ទន្ទ្រាន នៅមិនឆ្ងាយពីទីស្នាក់ការបរិស្ថានច្រកតោនោះទេ។ លោកបន្តទៀតថា មន្ត្រីបរិស្ថានឈរជើងនៅតំបន់នោះក៏បានឃើញការកាប់ទន្ទ្រាននេះដែរ ប៉ុន្តែមិនព្រមទប់ស្កាត់ ឬបង្ក្រាបឡើយ។
លោក ជឹង ហេង៖ «សុំឲ្យគេចុះជួយតែអត់ឃើញជួយសោះ ចេះតែឲ្យសហគមន៍ទៅ ទៅដូចទៅមើលទៅដដែលទៅឃើញគេកាប់ បើចេះជួយគ្នាទៅចេះមានកម្លាំង ហើយសហគមន៍ឲ្យតែគ្នាទៅល្បាតចេះទៅល្បាត ហើយរាយការណ៍ដល់ពេលរាយការណ៍ទៅអត់បានផុលផុសអីផងអាជ្ញាធរឃុំអាជ្ញាធរភូមិ បើភូមិវិញគេអត់ចូលរួម»។
មេឃុំមានរិទ្ធិ លោក ស្រី សៀក បានឲ្យដឹងថា ករណីកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃនេះ លោកមិនទាន់បានចុះស្រាវជ្រាវឲ្យច្បាស់លាស់នោះទេ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលសម្រេចកាន់ឆ្វៀលជូនទៅប្រជាពលរដ្ឋដែលខ្វះខាត ដែលមានដីព្រៃបម្រុងទុកអចិន្ត្រៃយ៍ប្រមាណជាង ១ពាន់ហិកតារស្ថិតនៅក្នុងឃុំមានរិទ្ធិ និងឃុំសណ្ដាន់។ លោកបន្ថែមថា ដីព្រៃសហគមន៍នៅជុំវិញតំបន់នោះ គឺស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់មន្ត្រីបរិស្ថាន។
លោក ស្រី សៀក៖ «កាត់ឲ្យប្រជាជនហើយប៉ុន្តែមិនដឹងជាវាក្នុងតំបន់ផែនទី កាត់ឆ្វៀល ឬខាងក្រៅវាអត់ដឹងច្បាប់ដែរ សួរខាងបរិស្ថានបានច្បាប់ខ្ញុំអត់ច្បាប់ដែរ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចសុំការបំភ្លឺបកស្រាយពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត ភក្ត្រា និងប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តកំពង់ធំ លោក តុប កក្កដា បានទេដោយទូរស័ព្ទចូលច្រើនដងមិនមានអ្នកទទួលនៅថ្ងៃទី១១ ខែឧសភានេះ។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលគម្រោងនៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា (CYN)លោក អូត ឡាទីន ដែលបានចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃជុំវិញតំបន់ព្រៃឡង់ សង្កេតឃើញថា គ្រប់តំបន់ការពារធម្មជាតិទាំងអស់ សុទ្ធសឹងមានករណីកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃនេះ ហើយការប្រព្រឹត្តិទង្វើបែបនេះទៅបានគឺដោយសារអាជ្ញាធរមិនព្រមអើពើ ទប់ស្កាត់ មិនតែប៉ុណ្ណោះរួមផ្សំគំនិតគ្នាទើបបញ្ហាកើតឡើងដោះស្រាយមិនចេញ។
លោក អូត ឡាទីន៖ «នៅពេលដែលសហគមន៍ធ្វើការរាយការណ៍នឹងធ្វើការជូនដំណឹងទៅអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចកម្រធ្វើការកិច្ចអន្តរាគមន៍ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនោះណាស់ហើយបញ្ហាហ្នឹងទំនងជាមានការជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងក្រុមអ្នករកស៊ីមានន័យថា ក្រុមឈ្មួញនិងក្រុមអាជ្ញាធរដែលនៅការពារក្នុងតំបន់នោះ»។
ព្រៃសហគមន៍អូរដូនតី មានទំហំជិត ២ពាន់ហិកតារ (១.៨៤២)ជាព្រៃសហគមន៍មួយក្នុងចំណោមព្រៃសហគមន៍ទាំង ១៤ ស្ថិតក្រោមគម្រោងតំបន់ទុំរីងរ៉េដបូក ឋិតនៅស្រុកសណ្ដាន់ ខេត្តកំពង់ធំ។ ព្រៃមួយនេះសំបូរទៅដោយដើមឈើធំដូចជាធ្នង់ សុក្រំ កកោះ គគីរ ផ្ចឹក និងឈើទាល និងជាជម្រកសត្វព្រៃផងដែរ។ប៉ុន្តែពេលនេះ ព្រៃសហគមន៍អូរដូនតី បានក្លាយជាវាលស្រែចម្ការ គ្រប់គ្រងជាកម្មសិទ្ធិឯកជន។
កាលពីឆ្នាំ២០២០កន្លងទៅ សហព័ន្ធចលនាដើម្បីបរិស្ថាន (Korea Federation for Environmental Movements) ដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសកូរ៉េ បានចេញផ្សាយរបាយការណ៍ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើទ្រង់ទ្រាយធំ នៅតំបន់រ៉េដបូក របស់កូរ៉េក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដោយរកឃើញថាក្រសួងកសិកម្មបានបរាជ័យក្នុងការអនុវត្តគម្រោងលក់ឥណទានកាបូនឱ្យប្រទេសកូរ៉េដោយសារមានការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើទ្រង់ទ្រាយធំ។ របាយការណ៍នេះរកឃើញថាព្រៃសហគមន៍ចំនួន ១៤មានផ្ទៃដីសរុបជាង ៧ម៉ឺនហិចតារនៅជាប់ព្រៃឡង់ក្នុងខេត្តកំពង់ធំបានបាត់បង់ព្រៃឈើជាង២ម៉ឺនហិចតារ នៅរយៈពេល៦ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ធ្វើឱ្យការអនុវត្តគម្រោងរ៉េដបូកបានបរាជ័យ។ ក្រៅពីនេះទំហំព្រៃឈើដែលបាត់បង់ភាគច្រើនបានប្រែក្លាយទៅជាដីស្រែចម្ការមានដំណាំដំឡូងមី កៅស៊ូនិងស្វាយចន្ទីជាដើមគ្រប់គ្រងកម្មសិទ្ធិឯកជន។
ច្បាប់ស្ដីពីព្រៃឈើ និងច្បាប់ស្ដីពីតំបន់ការពារធម្មជាតិ កំណត់ថា ការគាស់ រុករានដីព្រៃ ឆ្ការ ដុត និងឈូសឆាយដីព្រៃដើម្បីយកធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ គឺជាបទល្មើសឧក្រិដ្ឋដែលជនប្រព្រឹត្តល្មើសនឹងត្រូវផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ៥ ដល់ ១០ឆ្នាំ និងទោសពិន័យជាប្រាក់ពី ១០លានរៀល ទៅ ១៥០លានរៀល។ ចំណែក មន្ត្រីពាក់ព័ន្ធធ្វេសប្រហែស ឬមិនគោរពច្បាប់នេះ ត្រូវទទួលវិន័យរដ្ឋបាលនិង ត្រូវចោទប្រកាន់ចំពោះមុខតុលាការ ហើយបើមន្ត្រីទាំងនោះសមគំនិត ត្រូវផ្ដន្ទាទោសដូចជនប្រព្រឹត្តដែរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- មន្ត្រីធនាគារបង្ខំឲ្យកូនបំណុលលក់ទ្រព្យសម្បត្តិសងលុយទៅធនាគារខ្លួន
- តំណាងរាស្ត្រនិងទីប្រឹក្សាបក្សប្រជាជនប្រតិកម្មលើការប្រមូលពន្ធថា គាបសង្កត់ពលរដ្ឋក្នុងគ្រាលំបាក
- អាជ្ញាធរបញ្ជូនកញ្ញា សេង ធារី ទៅឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារព្រៃសវិញ ក្រោយពេលមន្ត្រីអាមេរិកជួបលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ផ្ទួនៗ គ្នា
- អាមេរិកផ្ដល់ជំនួយ ១៨លានដុល្លារមកកម្ពុជាវិញ តែមិនបានទទួលស្គាល់ថា ការបោះឆ្នោតត្រឹមត្រូវទេ
- អ្នកវិភាគថា អាមេរិកផ្ដល់ជំនួយឲ្យកម្ពុជាឡើងវិញ ដើម្បីទប់ទល់នឹងឥទ្ធិពលចិន