ព្រៃក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមាបន្តរងការកាប់ឈើធ្វើអាជីវកម្មយកលក់នៅប្រទេសវៀតណាមដោយខុសច្បាប់
2024.12.08
រូបភាពដើមឈើឈ្លិក ដែលពលរដ្ឋ និងសកម្មជនបរិស្ថាន រកឃើញបទល្មើសព្រៃឈើ នៅក្នុងដែនជម្រកកែវសីមា កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
រូបពីពលរដ្ឋ
ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅតាមព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម លើកឡើងថា ព្រៃឈើស្ថិតក្នុងគម្រោងរ៉េដបូក នៃដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា ខេត្តមណ្ឌលគីរី នៅតែមានក្រុមឈ្មួញខិលខូចលួចកាប់ឈើមានតម្លៃធ្វើអាជីវកម្មយកទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាមខុសច្បាប់ដដែល ដោយមិនឃើញមានមន្ត្រីជំនាញចុះទប់ស្កាត់ និងចាត់វិធានការឡើង។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលសង្ស័យថា អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធនៅតំបន់នោះ ជាអ្នកបើកភ្លើងខៀវឲ្យក្រុមឈ្មួញទុច្ចរិតទាំងនោះ។
ដើមឈើមូលធំៗ ដែលមានតម្លៃ ស្ថិតនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា និងជាគម្រោងរ៉េដបូក ដែលក្រសួងបរិស្ថានដាក់លក់ឥណទានកាបូន ក្នុងខេត្តមណ្ឌលគីរី ត្រង់ចំណុចតំបន់អូរម្យេស និងអូរកាំង នៅតែមានក្រុមឈ្មួញលួចកាប់ និងដឹកជញ្ជូនឈើ យកទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាមតាមចក្ររបៀងជារៀងរាល់ថ្ងៃ។
ពលរដ្ឋរស់នៅស្រុកកែវសីមាម្នាក់ សុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ ដោយសារព្រួយបារម្ភពីសុវត្ថិភាព ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី៧ ខែធ្នូថា ជាច្រើនខែមកហើយ ដែលក្រុមឈ្មួញនាំគ្នាសម្រុកកាប់ឈើមានតម្លៃនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា យកទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាម ដោយក្រុមឈ្មួញទាំងនោះប្រើប្រាស់មធ្យោបាយគោយន្តកែច្នៃ ម៉ូតូ និងរទេះគោ ដើម្បីដឹកឈើឆ្លងដែន។ លោកបន្ថែមថា ការ ដែលមានការកាប់ឈើនៅក្នុងតំបន់អភិរក្សរបស់ក្រសួងបរិស្ថានបាន ដោយសារតែមន្ត្រីនៅតំបន់នោះ គឺជាអ្នកបើកដៃឲ្យក្រុមឈ្មួញទាំងអស់នោះ។
ពលរដ្ឋរស់នៅស្រុកកែវសីមាម្នាក់ សុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ៖ «មានការគំរាម ហើយគេចង់រំលាយសហគមន៍ការពារធនធានធម្មជាតិចោលថែមទៀត នាយករដ្ឋមន្ត្រីឲ្យពួកគាត់អនុវត្តនៅកន្លែងនឹង និយាយរួម ផ្ទុយខុសពីច្បាប់នាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រកាសលើវេទិកាកន្លងមក»។
ពលរដ្ឋបន្ថែមទៀតថា អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធនៅតំបន់នោះ មិនបានទប់ស្កាត់ការកាប់ឈើ និងដឹកជញ្ជូនឈើទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាមនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធនៅតំបន់នោះ គំរាមដកហូតដីស្រែចម្ការរបស់ពលរដ្ឋរូបណា ដែលហ៊ានចេញមុខរិះគន់ និងផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានអំពីការកាប់ឈើក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមាជាសាធារណៈ។
ជុំវិញរឿងនេះ ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ឌិន ប៊ុនធឿន សុំមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយច្រើននោះទេ ដោយលោកគ្រាន់តែបញ្ជាក់ថា មន្ត្រីជំនាញបានបង្ក្រាបរួចរាល់ហើយ។
លោក ឌិន ប៊ុនធឿន៖ «មាន តែយើងបានបង្ក្រាបអស់ហើយ ខ្លាចតែនៅកៀនៗ ខាងក្រៅ ដែលគាត់បើកដៃ។ ប៉ុន្តែខាងក្នុង បង្ក្រាបអស់ហើយ»។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក (Adhoc) ប្រចាំខេត្តមណ្ឌលគីរី លោក ប៊ី វ៉ាន់នី យល់ឃើញថា បទល្មើសនៅតែបន្តកើតមាននៅក្នុងតំបន់ការពារ ដោយសារតែមន្ត្រីជំនាញនៅតំបន់នោះ មិនបានអនុវត្តច្បាប់ឲ្យបានតឹងរ៉ឹង ទៅលើជនល្មើសទាំងនោះ។ លោកបន្ថែមថា ដើម្បីទប់ស្កាត់បទល្មើសឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែសិក្សាស្រាវជ្រាវរកជនល្មើសធំៗ និងអាជ្ញាធរ ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយជនល្មើស យកទៅផ្ដន្ទាទោសឲ្យបានត្រឹមត្រូវទៅតាមច្បាប់។
លោក ប៊ី វ៉ាន់នី៖ «បើយើងមានតែច្បាប់ និងមន្ត្រី ហើយមន្ត្រីរបស់យើងមិនអនុវត្តច្បាប់ បទល្មើសព្រៃឈើវានៅតែបន្ត ហើយអំពើពុករលួយ គឺជាឧបសគ្គ ក្នុងការទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ។ អ៊ីចឹង អំពើពុករលួយជាដើមចម នៃការបាត់បង់ព្រៃឈើពិតប្រាកដ អ៊ីចឹងហើយ យើងស្នើសុំឲ្យមានចាត់វិធានការឲ្យបានតឹងរ៉ឹង ហើយមិនត្រូវលើកលែងចំពោះមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើសព្រៃឈើ និងមន្ត្រី ដែលចុះហត្ថលេខាលក់ដីព្រៃ នៅក្នុងតំបន់ការពារទាំងអស់នេះនោះទេ»។
កាលពីចុងឆ្នាំ២០២៣ រដ្ឋាភិបាលចាស់បានប្រកាសអំពីការពង្រីកទំហំផ្ទៃដីដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា ពីជាង ២៩ម៉ឺនហិកតារ (២៩២៦៩០) ទៅជាង ៣១ម៉ឺន (៣១៧៤៥៦)ហិកតារ។ បច្ចុប្បន្ន ក្រសួងបរិស្ថានកំពុងអនុវត្តគម្រោងកាត់បន្ថយឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ ដែលបណ្ដាលមកពីការបាត់បង់ និងការរេចរឹលនៃព្រៃឈើ ឬហៅថា គម្រោងរ៉េដបូក (REDD+) នៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១០ មក លើផ្ទៃដីជិត ២សែនហិកតារ ហើយក្រសួងសាមីបានប្រមូលបានថវិកាពីការលក់ឥណទានកាបូនរាប់សិបលានដុល្លារ និងបានកៀរគររកថវិកាពីម្ចាស់ជំនួយអន្តរជាតិជិត ១០ស្ថាប័នបន្ថែមទៀត ដើម្បីយកលុយទាំងនោះមកការពារតំបន់អភិរក្សមួយនេះ មានដូចជា ទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់កិច្ចអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ (USAID) និងទីភ្នាក់ងារបារាំង នៃការអភិវឌ្ឍ ហៅកាត់ថា អាអេហ្វដេ (AFD) ជាដើម។ បើទោះបីរដ្ឋាភិបាលពង្រីកផ្ទៃដី បង្កើតគម្រោងលក់ឥណទានកាបូន និងមានម្ចាស់អន្តរជាតិស្អេកស្កះជួយជ្រោមជ្រែងយ៉ាងណាក្ដី ក៏តំបន់ការពារមួយនេះ នៅតែរងការកាប់យកឈើមានតម្លៃ និងមានការកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃពីក្រុមឈ្មួញយ៉ាងអនាធិបតេយ្យផងដែរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- លោក ឃួង ស្រេង ពីមន្ត្រីខណ្ឌតូចតាចទៅជាអភិបាលក្រុងភ្នំពេញដោយសារស្នាដៃបម្រើគ្រួសារត្រកូលហ៊ុន
- លោក ហេង សិទ្ធី ត្រូវបានចាប់ខ្លួនដល់រុស្សីក្រោយស្នើឱ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចុះចេញពីតំណែង
- លោក ហ៊ុន ម៉ានី ស្នើឲ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដកប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានចំនួន៤ ខេត្ត នៅជុំវិញតំបន់ព្រៃឡង់
- មនុស្ស ៤នាក់ស្លាប់ និង ៥នាក់ទៀតរបួសធ្ងន់ ពេលប្រជ្រៀតគ្នាយកអាំងប៉ាវនៅភូមិគ្រឹះលោក សុខ គង់
- លោក សម រង្ស៊ី អំពាវនាវឱ្យកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ និងអ្នកនយោបាយរួមគ្នាផ្លាស់ប្ដូររបបត្រកូល ហ៊ុន
