រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល អះអាងថា រ៉ែមាសត្រូវបានរកឃើញនៅខេត្តរតនគិរី លើផ្ទៃដីលាតសន្ធឹងពីស្រុកអូរយ៉ាដាវ ខេត្តរតនគិរី ទៅទល់នឹងប្រទេសវៀតណាម និងប្រទេសឡាវ ជាប់ព្រំដែននៃខេត្តភាគឦសានមួយនេះ។ ប្រភពរ៉ែមាសក្នុងដីនេះមានសក្ដានុពលក្នុងការវិនិយោគអាជីវកម្មរ៉ែមាសក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នៅពេលឆាប់ៗនេះ។
ការអះអាងនេះ ធ្វើឡើងក្នុងសន្និសីទកាសែតស្ដីពីការវិនិយោគធនធានរ៉ែ និងផលប៉ះពាល់នានានៅសាលាខេត្តរតនគិរី ព្រឹកថ្ងៃទី១៣ ខែមករា។
រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល លោក ម៉េង សក្កិធារ៉ា ថ្លែងថា រាជរដ្ឋាភិបាលនឹងផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណធ្វើអាជីវកម្មទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនឈ្មោះ មេសហ្គោល (Meas Goal) របស់ប្រទេសឥណ្ឌា ធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាសនៅស្រុកអូរយ៉ាដាវ លើផ្ទៃដីខាងលើ ៥០ហិកតារ ជម្រៅចុះទៅក្រោមដី ៣០ម៉ែត្រ និងទំហំវិនិយោគក្រោមដី ១២គីឡូម៉ែត្រការ៉េ។ លោកបន្តថា ក្រុមហ៊ុនមានភារកិច្ចទទួលខុសត្រូវគ្រប់គ្រងហានិភ័យ នៃការវិនិយោគ និងសិក្សាផលប៉ះពាល់ប្រជាពលរដ្ឋរយៈពេល ៦ខែមុនចាប់ដំណើរការធ្វើអាជីវកម្ម៖ «ការបែងចែកយកផល គាត់ត្រូវធ្វើឲ្យច្បាស់លាស់ឲ្យយើង ដើម្បីយើងពិនិត្យដែរ។ ការបែងចែកយកផលហ្នឹង ទាល់តែរដ្ឋយើងមានចំណេញផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ហើយមានភាពយុត្តិធម៌ ទើបយើងអនុញ្ញាតដែរ»។
កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៤ ប្រជាពលរដ្ឋភូមិពាក់ ឃុំយ៉ាទុង បាននាំគ្នាតវ៉ាប្រឆាំងនឹងក្រុមហ៊ុនអង្គរហ្គោល (Ankor Goal) បន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុនបានជីកកកាយដីជារណ្ដៅធំៗ ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់គុណភាពទឹកអូរប្រជាពលរដ្ឋប្រើប្រាស់ និងធ្វើរបងហ៊ុមព័ទ្ធតំបន់ដីចម្ការ និងតំបន់ព្រៃឈើប្រជាពលរដ្ឋប្រើប្រាស់ជាលក្ខណៈប្រពៃណី។
ទាក់ទិនករណីនេះ អភិបាលស្រុកអូរយ៉ាដាវ លោក ម៉ា វិចិត្រ មានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា កន្លងមកប្រជាពលរដ្ឋក្នុងភូមិពាក់ បានដាក់ពាក្យប្ដឹងក្រុមហ៊ុនដែលបានបង្កផលប៉ះពាល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានស្រុកខេត្ត បានដោះស្រាយសម្របសម្រួលឲ្យក្រុមហ៊ុនដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ប្រជាពលរដ្ឋរួចរាល់ហើយ ក៏ប៉ុន្តែលោកអំពាវនាវឲ្យក្រុមហ៊ុនសហការជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ដទៃទៀត ខណៈដែលក្រុមហ៊ុនធ្វើអាជីវកម្ម៖ «សូមឲ្យមានការសហការជាមួយអាជ្ញាធរដែនដីគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ដើម្បីសម្របសម្រួលតាមការចង់បានរបស់ពលរដ្ឋ»។
ក្រុមហ៊ុនអង្គរហ្គោល របស់ប្រទេសអូស្ត្រាលី បានសិក្សាស្រាវជ្រាវរយៈពេល ១០ឆ្នាំ ស្ដីពីការវិនិយោគធនធានរ៉ែលោហៈធ្ងន់ នៅឃុំយ៉ាទុង ស្រុកអូរយ៉ាដាវ តាំងពីឆ្នាំ២០០៣ រហូតបច្ចុប្បន្នហ្នឹង បានរកឃើញមានរ៉ែមាសនៅតំបន់នោះ ក៏ប៉ុន្តែក្រុមមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធ និងក្រុមហ៊ុន មិនបានផ្តល់ទិន្នន័យពីបរិមាណរ៉ែមាសដែលមាននៅតំបន់នោះនៅឡើយ។
ទាក់ទិនករណីដែរ នាយិកាប្រតិបត្តិអង្គការសម្ព័ន្ធភាពកម្ពុជា ដើម្បីអភិវឌ្ឍតម្លាភាពនាំចូលធនធាន (CRRH) អ្នកស្រី គឹម ណាតាសា មានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា អង្គការអ្នកស្រីមានតួនាទីតាមដានប្រាក់ចំណូលបានមកពីការវិនិយោគអភិវឌ្ឍន៍ធនធានរ៉ែ។ អ្នកស្រីបន្តថា អង្គការអ្នកស្រីបានចុះស៊ើបអង្កេតពីស្ថានភាពជាក់ស្តែងពីដំណើរការអាជីវកម្ម និងការទាមទាររបស់ពលរដ្ឋតាមសហគមន៍មានផលប៉ះពាល់ ស្ដីពីការធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាស ដើម្បីរួមចំណែកធ្វើការសម្របសម្រួលឲ្យដំណើរការធ្វើអាជីវកម្មរបស់ក្រុមហ៊ុន ធ្វើឡើងប្រកបដោយតម្លាភាព៖ «របៀបធ្វើការហ្នឹងរបៀបសហការ នឹងមាននៅពេលខាងមុខទៀត គឺដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋអ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ និងប្រទេសជាតិ»។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតសមាគមអាដហុក (adhoc) ខេត្តរតនគិរី លោក ឆាយ ធី បារម្ភថា ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិចឃុំយ៉ាទុង គឺពឹងអាស្រ័យលើធនធានធម្មជាតិ ជាពិសេសការប្រើប្រាស់ទឹកអូរ។ ហេតុនេះ លោកអំពាវនាវឲ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ និងក្រុមហ៊ុន យកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ប្រជាពលរដ្ឋឲ្យបានប្រសើរ ជាពិសេសបំពេញគោលការណ៍ដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ និងការអភិវឌ្ឍសង្គមជូនសហគមន៍បានត្រឹមត្រូវតាមគោលការណ៍កំណត់៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។