មតិយល់ឃើញរបស់ពលរដ្ឋ និងយុវជនចំពោះសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ន
2020.04.02
ព្រះមហាក្សត្រព្រះបាទសម្ដេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ថតរូបជាមួយអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នៅខាងមុខអគាររដ្ឋសភា ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីព្រឹកថ្ងៃ២៣ កញ្ញា ២០១៣។
ក្រុមយុវជន និងនិស្សិតយល់ឃើញថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងប្រទេសជាតិក្នុងភាពអាសន្ននោះ មិនបានបញ្ចាំងឆន្ទៈនយោបាយស្មោះត្រង់ បម្រើផលប្រយោជន៍រួមរបស់ពលរដ្ឋនោះទេ។ តែផ្ទុយទៅវិញ ច្បាប់នេះមានមហិច្ឆតាគំរាមកំហែងសំឡេងរិះគន់ទាំងឡាយ ក្នុងប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនងសង្គម និងផ្ដល់ឱកាសឱ្យអ្នកមានអំណាច កាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងធ្វើអាជីវកម្មឈើខ្នាតធំជាបន្តទៀត។
និស្សិត ក្រុមយុវជន អះអាងថា ច្បាប់នេះបង្ហាញខ្លឹមសារគំរាមកំហែងធ្ងន់ធ្ងរ បំភិតបំភ័យ ដល់សំឡេងប្រឆាំង និងអ្នកបង្ហាញទស្សនាទានតាមបណ្ដាញសង្គម រិះគន់រដ្ឋាភិបាល និងភាពអសកម្មរបស់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល។
និស្សិតរស់នៅរាជធានីភ្នំពេញម្នាក់ គឺកញ្ញា ជា គន្ធីន ឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី២ មេសា ថា ច្បាប់នេះបានកាត់បន្ថយសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិ រឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពដើរហើរ និងធ្វើសកម្មភាពការពារធនធានធម្មជាតិ។ កញ្ញាបារម្ភថា ក្រុមនិស្សិតនឹងកាន់តែលំបាក ក្នុងការចុះសិក្សាពីព្រៃឡង់ និងតាមដានពីប្រសិទ្ធភាពការងាររបស់អាជ្ញាធរជំនាញ អភិរក្សព្រៃឈើ នៅគ្រាដែលច្បាប់នេះចុះជាធរមាន ហើយបទល្មើសព្រៃឈើអាចនឹងកើនឡើង៖ «សិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពលរដ្ឋ ដែលគាត់ចង់បញ្ចេញមតិពិបាកនឹងបញ្ចេញ។ ប្រសិនជាយើងបញ្ចេញមតិអាចនឹងប៉ះពាល់ដល់គេ អាចនឹងមានបញ្ហា។ ខ្ញុំភ័យខ្លាំងមែនទែន ព្រោះអីព្រៃឈើរងការកាប់បំផ្លាញខ្លាំងមែនទែនហ្មងបង បើគេដាក់ប្រទេសជាតិក្នុងភាពអាសន្នអ៊ីចឹងទៀត កាន់តែពិបាកទៀតហើយ ជូនកាលត្រូវសិក្សាពីព្រៃឈើ និងការពារព្រៃឈើ»។
ចំណែកក្រុមយុវជន១០០រាត្រី លោក សុត បាន យល់ថា បច្ចុប្បន្នជំងឺកូវីដ-១៩ រដ្ឋាភិបាល អាចគ្រប់គ្រងបាននៅឡើយទេ តាមរយៈពង្រឹងគុណភាពផ្សព្វផ្សាយឱ្យទូលំទូលាយ និង ពង្រឹងសមត្ថភាពគ្រប់គ្រង់ របស់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ជាពិសេសគុណភាពប្រព័ន្ធសុខាភិបាល មិនគួរប្រញាប់ដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្នពេកទេ។ លោកថា សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ មិនឆ្លុះបញ្ចាំង ឆន្ទៈរួចរបស់ពលរដ្ឋ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងគ្រប់គណបក្សនយោបាយនោះទេ។ ហេតុនេះ លោកស្នើសុំឱ្យរដ្ឋាភិបាល និងរដ្ឋសភា ពិនិត្យពិចារណាឡើងវិញ៖ «បើយើងជំងឺកូវីដ-១៩ មកជាបញ្ហាប៉ុណ្ណឹងហ្នឹង ដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ន ខ្ញុំគិតថា ដូចជាមិនសមទំនងសោះ អាចថា មានរឿងដទៃ និងមានបញ្ហាដទៃទៀត ដែលធ្វើឱ្យគាត់ប្រកាសប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ន។ មានន័យថា ច្បាប់នេះ បើចេញហើយ ពលរដ្ឋមិនមានសិទ្ធិក្នុងការនិយាយជាសាធារណៈ តទៅទៀត»។
យុវជនម្នាក់ទៀត លោក ឯម សុខសុវណ្ណ យល់ឃើញថា នៅគ្រាដែលជំងឺសាហាវនេះវាយលុកខ្លាំង រដ្ឋាភិបាលប្រញាប់ធ្វើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះគឺជារឿងល្អ ប្រសិនបើច្បាប់នេះ បម្រើសុខភាពសាធារណៈ បម្រើប្រយោជន៍រួមរបស់ពលរដ្ឋ និងមានបំណងទប់ទល់ជំងឺកូវីដ-១៩។ ក៏ប៉ុន្តែលោកបារម្ភថា ខ្លឹមសារច្បាប់នេះ មិនកំណត់ថិរវេលាច្បាស់លាស់ អាចនឹងប្រឆាំងខ្លឹមសាររដ្ឋធម្មនុញ្ញ៖ «គ្រាន់តែជាការព្រួយបារម្ភប្រសិនជា ដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្នណាមួយយើង រយៈពេលប៉ុន្មាន ឧទាហរណ៍ថា រយៈពេល ១០០ថ្ងៃ ឬក៏ ២០០ ថ្ងៃ មួយត្រីមាសអ៊ីចឹងទៅ ឱ្យវាមានភាពជាក់លាក់ ព្រោះក្នុងស្ថានភាពមួយ យើងអាចគ្រប់គ្រងបានដែរ ថាតើកូវីដហ្នឹង វាមានថិរវេលាប៉ុន្មាន? ប្រទេសកម្ពុជាមិនទាន់ខ្លាំងក្លាណាស់ដែរ ដែលជំងឺវារាលដាល មិនទាន់ឈានដល់សហគមន៍អីទេ»។
ចំណែកប្រធានចលនាមាតាធម្មជាតិ លោក អាឡិច ហាន់ដ្រូ ហ្គាន់ហ្សាឡេស ដេវីតសុន (Alejandro Gonzalez Davidson) (ហៅថា អាឡិច) យល់ថា ជំងឺកូវីដ-១៩វាលុកខ្លាំង បានគំរាមកំហែងធ្ងន់ធ្ងរដល់អំណាចរបស់លោក ហ៊ុន សែន។ លោកថា នៅគ្រាសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចុះ នឹងប៉ះពាល់ប្រជាធិបតេយ្យ និងសង្គមជាតិធ្ងន់ធ្ងរ ហើយលោក ហ៊ុន សែន នឹងគ្មានជម្រើសផ្សេង ក្រៅពីសុំលុយចិន មកទប់ទល់វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនេះទេ។ លោកបញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើប្រទេសចិន ជួយដោះស្រាយវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនេះមិនរួចទេ លោក ហ៊ុន សែន អាចនឹងចរចាជាមួយ សហគមន៍អឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក អនុញ្ញាតឱ្យបក្សសង្គ្រោះជាតិដំណើរការឡើងវិញ ដើម្បីរួមគ្នាដោះស្រាយវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចទាំងនេះ៖ «រឿងដែលគាត់បារម្ភ ( ហ៊ុន សែន) គឺរដ្ឋក្ស័យធន ឥឡូវចំណូលក៏មិនសូវមាន ការនាំចេញក៏ស្ទើរតែអត់ អ៊ីចឹងមានន័យថា រដ្ឋក៏ត្រូវតែមាន ដំណោះស្រាយណាមួយលើបញ្ហាហ្នឹង ប្រសិនជាគាត់មិនមានលទ្ធភាពរកដំណោះស្រាយលើបញ្ហាហ្នឹង។ អាចនឹងអស់លុយបណ្ដោយ កាលណាអត់លុយក៏អាហ្នឹងក៏ជាបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរបំផុត។ ប្រជាជនងើបអ៊ីចឹងទៅគាត់ទប់ទល់អត់បាន អាហ្នឹងជាការគំរាមកំហែងលើគាត់ ប៉ុន្តែរឿងហ្នឹងជាការគំរាមកំហែងសម្រាប់ប្រជាធិបតេយ្យ សម្រាប់ប្រទេសជាតិដែរ ព្រោះអីគាត់ខ្ញុំឃើញថា អត់មានជម្រើសណាមួយ ក្រៅពីសុំលុយពីចិន»។
លោក អាឡិច បន្ថែមថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាល ពឹងតែលើលុយចិន មកដោះស្រាយគ្រោះអាសន្ននេះ គុណភាពប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា នឹងធ្លាក់ដុបដាបខ្លាំង ហើយសិទ្ធិសេរីភាពពលរដ្ឋកាន់តែធ្លាក់ថយក្រោយ។ លោកយល់ថា លោក ហ៊ុន សែន ហាក់ភ័យស្លន់ស្លោ នៅគ្រាដែលផ្ទុះជំងឺដ៏សាហាវនេះ ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរជាងគេ គឺវិស័យទេសចរណ៍ និងវិស័យកាត់ដេរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- លោក ថេង សាវឿន និងសហការីសរសេរលិខិតសុំទោសលោក ហ៊ុន សែនដើម្បីរួចពីការឃុំខ្លួន
- ពលករខ្មែរមួយចំនួនធ្វើការនៅប្រទេសថៃប្រកាសស្វាគមន៍អមដំណើរលោក សម រង្ស៊ី វិលចូលស្រុកវិញ
- ហេតុអ្វីលោក ឡេង ណាវ៉ាត្រា និងអតិថិជនមិនប្រើប្រាស់តុលាការដោះស្រាយវិវាទបែរជាវាយប្រហារគ្នាតាមបណ្ដាញសង្គម?
- លោក ហ៊ុន សែន ផ្ដល់មរតកនយោបាយកំសាកដល់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ជាបន្តបន្ទាប់
- កម្មករត្រូវបានបង្ខំឱ្យទៅស្ដាប់លោក ហ៊ុន សែន និយាយ