ក្រុមសមាជិកសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស (APHR) ថាមេដឹកនាំរដ្ឋប្រហារពីររូបគឺលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន និងលោក មីន អ៊ុងលាំង (Min Aung Hlaing) នាំគ្នាធ្វើរដ្ឋប្រហារមួយទៀតក្នុងអាស៊ានដែលបំបែកសាមគ្គីផ្ទៃក្នុងរបស់សមាគមនេះ។
ក្រុមសមាជិកសភាអាស៊ានលើកឡើងនៅក្នុង សេចក្តីថ្លែងការណ៍ កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែមករា ថាដើម្បីដោះស្រាយវិបត្តិនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា(Myanmar) ឬ ភូមា (Burma) បានកម្ពុជាមិនអាចធ្វើអ្វីតែឯងនោះទេគឺត្រូវអនុវត្តតាមក្របខណ្ឌសមូហភាពអាស៊ានដោយមានការព្រមព្រៀងគ្នាជាទូទៅពីសមាជិកអាស៊ាន។
ក្របខណ្ឌសមូហភាពអាស៊ាននេះគឺសំដៅលើគោលការណ៍ព្រមព្រៀងគ្នា ៥ ចំណុច កាលពីខែ មេសា ឆ្នាំ២០២១ ដែលកម្ពុជាក៏យល់ស្របដែរ។គោលការណ៍៍៍ទាំងនោះគឺមានគោលដៅដោះស្រាយបញ្ហាវិបត្តិមនុស្សធម៌និងសិទ្ធិមនុស្ស។ ប៉ុន្តែ ក្រុមសមាជិកសភាអាស៊ានថាគ្រាន់តែចុះហត្ថលេខាមិនទាន់រួចពីដៃផងប្រទេសភូមាបំពានគោលការណ៍ទាំងនេះភ្លាម ដោយបង្កើនអំពើហិង្សា និងការសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងរង្គាល។
ដោយសារតែមេរដ្ឋប្រហារយោធា បំពានគោលការណ៍ ៥ ចំណុចនេះទើបប្រទេសអាស៊ាន ៥ មាន សិង្ហបុរី (Singapore) ម៉ាឡេស៊ី (Malaysia) ឥណ្ឌូនេស៊ី (Indonesia) ហ្វ៊ីលីពីន (Philippines) និងប្រ៊ុយណេ (Brunei) បានសម្រេចចិត្តដ៏គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលមួយជាមួយ មិនអនុញ្ញាតឱ្យមេដឹកនាំយោធាភូមានេះចូលប្រជុំអាស៊ាន។
ក៏ប៉ុន្តែលោក ហ៊ុន សែន ដែលទើបក្លាយជាប្រធានប្តូរវេនរបស់អាស៊ាន នៅឆ្នាំ២០២២ធ្វើផ្ទុយពីស្មារតីនេះដោយទៅចាប់ដៃមេដឹកនាំរដ្ឋប្រហារយោធាដល់ផ្ទះ។
ក្រោយជួបមេរដ្ឋប្រហារយោធាកម្ពុជានិងភូមា ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមអួតអំពី«ជោគជ័យយ៉ាងត្រចះត្រចង់»។លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃទី១០ ខែមករានេះលើកពីលទ្ធផលនៃដំណើររបស់លោកទៅចាប់ដៃលោក មីន អ៊ុងលាំង (Min Aung Hlaing) នោះទៀត ដោយលោកថាមាន៣ គឺការពន្យារពេលបទឈប់បាញ់ការផ្តល់ជំនួយនិងការសន្ទនាជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធរបស់ភូមា។
ប៉ុន្តែ អគ្គរដ្ឋទូតក្រសួងការបរទេសអាស៊ាននៃរដ្ឋាភិបាលបង្រួបបង្រួមជាតិមីយ៉ាន់ម៉ា (Myanmar)ឬភូមា(Burma)លោក បូ ឡាទីន (Bo Hla Tint) ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីកាលពីយប់ថ្ងៃទី៩ ខែមករា ថាលោក ហ៊ុន សែន គ្មានសុឆន្ទៈ និងភាពស្មោះត្រង់ ក្នុងការរកដំណោះស្រាយនៅភូមានោះឡើយព្រោះបទឈប់បាញ់គ្នានោះមានតែលើបបូរមាត់តែការអនុវត្តគ្មាន។មិនតែប៉ុណ្ណោះលោកថាលោក ហ៊ុន សែន មិនបានបង្ហាញជំហរជួបតំណាងប្រជាពលរដ្ឋស្របច្បាប់ ដូចជាអ្នកស្រី អង សានស៊ូជី(Aung San Suu Kyi) ដែលកំពុងជាប់ឃុំយ៉ាងអយុត្តិធម៌ជាដើម និងមិនបានអំពាវនាវឲ្យដោះលែងអ្នកទាំងនោះឡើយ។
ជាងនេះទៅទៀតពីរថ្ងៃក្រោយលោក ហ៊ុន សែន ចាកចេញពីភូមាពួកយោធាបានកាត់ទោសអ្នកស្រីអ៊ុង សានស៊ូជី ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារថែមបួនឆ្នាំទៀត។ រីឯបទឈប់បាញ់គ្នានោះវិញគ្រាន់តែលោក ហ៊ុន សែន ចេញផុតពីភូមាពួកយោធាបើកការវាយប្រហារពីលើអាកាស បាញ់កម្ទេចផ្ទះអ្នកស្រុកឲ្យឆេះជាច្រើនខ្នង។
បណ្ឌិត សេង សារី ដែលធ្លាប់សារទរដំណើររបស់លោក ហ៊ុន សែន ទៅភូមានេះក៏សរសេរសារលើហ្វេសប៊ុក នៅថ្ងៃទី១០ ខែមករា អមដោយរូបថតនៃការវាយប្រហារនោះផងថា៖ «មិនទុកមុខឲ្យគ្នាសូម្បីតែបន្តិច!»។
ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ លោក ហ៊ុន សែន បែរជាលើកឡើងថាបញ្ហាភូមាមិនអាចបញ្ចប់ត្រឹមពេលកម្ពុជាធ្វើប្រធានអាស៊ាននោះទេវានឹងបន្តទៅដល់ឥណ្ឌូនេស៊ីធ្វើជាប្រធានអាស៊ានទៀត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។