គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​រង់ចាំ​ការ​សម្រេច​ពី​ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​អំពី​ការ​ចុះ​បញ្ជី នៅ​ចុងសប្ដាហ៍​នេះ

ដោយ យន់ សាមៀន
2023.05.23
គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​រង់ចាំ​ការ​សម្រេច​ពី​ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​អំពី​ការ​ចុះ​បញ្ជី នៅ​ចុងសប្ដាហ៍​នេះ សមាជិក​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន ថត​នៅ​ខាង​មុខ​ទីស្នាក់ការ​គណបក្ស​ខ្លួន នៅស្រុកតំបែរ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី២៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៣។
Photo: RFA

គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​រង់ចាំ​ការ​សម្រេច​ពី​ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ ខណៈ​ដែល​សមាជិក​ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​កំពុង​​ពិនិត្យ និង​គ្រោង​បើក​កិច្ច​ប្រជុំ​ពេញអង្គ​លើ​​ពាក្យ​ប្ដឹង​នេះ នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី២៥ ខែ​ឧសភា​ខាង​មុខ។ ការ​ទន្ទឹង​រង់ចាំ​នេះ គឺ​ក្រោយ​ពេល​គណបក្ស​នេះ​ប្ដឹង​ទៅ​ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ អំពី​ការ​តវ៉ា​របស់​ខ្លួន ជុំ​វិញ​ការ​សម្រេច​របស់ គ..ប ដែល​មិន​ឱ្យ​គណបក្ស​នេះ​ចូលរួម​ប្រកួត​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​ពេល​ខាង​មុខ។

អគ្គលេខាធិការ​នៃ​ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ ឱ្យ​ដឹង​ថា នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី២៥ ខែ​ឧសភា ចុង​សប្ដាហ៍​នេះ លោក អ៊ឹម ឈុនលឹម ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ នឹង​ដឹក​នាំ​កិច្ច​ប្រជុំ​ពេញ​អង្គ ដើម្បី​ពិនិត្យ និង​សម្រេច​លើ​បណ្ដឹង​របស់​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន ដែល​ប្ដឹង​ទាស់​នឹង​សេចក្ដី​សម្រេច​របស់​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត (..) និង​ទាមទារ គ..ប ឱ្យ​ទទួល​ចុះ​បញ្ជី​គណបក្ស​នយោបាយ​ឈរ​ឈ្មោះ​បោះ​ឆ្នោត និង​បញ្ជី​បេក្ខជន​ឈរ​ឈ្មោះ​របស់​ខ្លួន សម្រាប់​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​តំណាងរាស្ត្រ​ អាណត្តិ​ទី៧។

សេចក្ដីប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​ចុះ​ផ្សាយ​ល្ងាច​ថ្ងៃ​ទី២៣ ខែ​ឧសភា ឱ្យ​ដឹង​ទៀត​ថា ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ ក៏​នឹង​ពិនិត្យ និង​សម្រេច​លើ​បណ្ដឹង​របស់​គណបក្ស​មហា​សាមគ្គី​ជាតិ​ខ្មែរ​ដែរ ដែល​ប្ដឹង​សុំ​ឱ្យ​ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​ពិនិត្យ និង​សម្រេច​អំពី​លទ្ធភាព​ស្ដីពី​ការ​ចុះ​បញ្ជី​ឈរ​ឈ្មោះ​របស់​គណបក្ស​នេះ ក្នុង​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ថ្ងៃ​ទី២៣ ខែ​កក្កដា​ខាង​មុខ។

គិត​មក​ដល់​​ថ្ងៃ​ទី២៣ ខែ​ឧសភា ពាក្យ​ប្ដឹង​របស់​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​ដាក់​ប្ដឹង​ទៅ​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​បាន ៤ថ្ងៃ​ហើយ។ តាម​នីតិវិធី​របស់​ស្ថាប័ន​កំពូល​នេះ គឺ​មាន​រយៈ​ពេល ១០ថ្ងៃ ដើម្បី​ដោះស្រាយ​ករណី​គណបក្ស​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត (..) ដែល​សម្រេច​​មិន​ចុះ​បញ្ជី​ឈរ​ឈ្មោះ​ឱ្យ​គណបក្ស​​ភ្លើង​ទៀន ប្រកួត​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​ពេល​ខាងមុខ។

អ្នកនាំពាក្យ​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​លោក គីមសួរ ភីរិទ្ធ ​ជឿជាក់​ថា ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​នឹង​ពិនិត្យ​ពិចារណា​លើ​ភាព​ស្រប​ច្បាប់​របស់​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន។ អ្នកនាំពាក្យ​រូប​នេះ នៅតែ​បង្ហាញ​ថា ជំហរ​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន ជា​គណបក្ស​ស្រប​ច្បាប់​ដែល​មាន​សិទ្ធិ​គ្រប់គ្រាន់​អាច​​ចូលរួម​ប្រកួតប្រជែង​សម្រាប់​ការបោះឆ្នោត​​ជាតិ​ថ្ងៃ​ទី២៣ ខែ​កក្កដា ខាង​មុខ។​ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា លោក គីមសួរ ភីរិទ្ធ ក៏​មាន​ការ​បារម្ភ​ខ្លះ​ដែរ ប្រសិន​បើ​មាន​ឥទ្ធិពល​នយោបាយ​ជ្រាប​ចូល​ក្នុង​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​របស់​ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​លើ​រឿង​នេះ។

លោក គីមសួរ ភីរិទ្ធ៖ «គេ​ទទួល​ស្គាល់​ណាស់​មានន័យ​ថា យើង​ជា​គណបក្ស​មួយ​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល​ក្នុង​ចំណោម​ប្រជាពលរដ្ឋ ដែល​បោះ​ឆ្នោត។ អ៊ីចឹង ខ្ញុំ​នៅតែ​មាន​ក្ដី​សង្ឃឹម​ថា ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​នឹង​ពិនិត្យ​និង​ពិចារណា​ដល់​ការ​យក​ចិត្ត​ទុកដាក់​សម្រាប់​អ្នក​បោះឆ្នោត និង​ផ្ដល់​ឱ្យ​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​ចុះ​បញ្ជី​ឈ្មោះ​ប្រកួត​ប្រជែង​ក្នុង​ការ​បោះឆ្នោត​ពេល​ខាងមុខ»

គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន បាន​ប្ដឹង​ទៅ​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​កាលពី​ថ្ងៃ​ទី១៩ ឧសភា ប្រឆាំង​សម្រេច​របស់​គ..ប ដែល​មិន​ចុះ​បញ្ជី​​ឈ្មោះ​ឱ្យ​គណបក្ស​នេះ​​អាច​ចូលរួម​ប្រកួត​បោះឆ្នោត​នៅ​ពេល​ខាងមុខ។ គ..ប បដិសេធ​ការ​ចុះ​បញ្ជី​របស់​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន ដោយ​លើក​ហេតុផល​ថា​ព្រោះ​​គណបក្ស​នេះ​គ្មាន​ឯកសារ​​ច្បាប់​ដើម​នៃ​ការ​ចុះ​បញ្ជី​គណបក្ស​នៅ​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ ដែល​បញ្ជាក់​នីត្យានុកូលកម្ម ដោយ​រដ្ឋបាល​រាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ ​ឱ្យ​បាន​ត្រឹមត្រូវ​​តាម​ច្បាប់​ស្ដីពី​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​តំណាងរាស្ត្រ​។ មន្ត្រី​នាំ​ពាក្យ គ..ប លោក ឌឹម សុណ្ណារុំ ប្រាប់​សារព័ត៌មាន​ក្នុង​ស្រុក​ថា គ..ប អនុវត្ត​ទៅ​តាម​ច្បាប់ ដោយ​គ្មាន​ស្តង់ដារ​ពីរ ចំពោះ​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​ឡើយ។ លោក​ថា គ..ប មិន​បាន​ដឹង​ថា គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​គ្មាន​ឯកសារ​បញ្ជាក់​ពី​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ​នោះ​ទេ​ទើប​គណបក្ស​នេះ​អាច​ចូល​រួម​ការ​បោះឆ្នោត​ឃុំ​សង្កាត់​បាន​។

ទាក់ទង​រឿង​នេះ​វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី​មិន​អាច​សុំ​បញ្ជាក់​ពី​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ លោក ព្រហ្ម វិចិត្រអក្ខរា ដោយសារ​ទូរស័ព្ទ​ចូល​ជា​ច្រើន​ដង តែ​គ្មាន​អ្នក​ទទួល។ បើ​ទោះ​ជា​យ៉ាងណា ​លោក​ ព្រហ្ម​ វិចិត្រអក្ខរា ឱ្យ​សារព័ត៌មាន​ក្នុង​ស្រុក​ដឹង​ថា ​​នៅ​ពេល​​ដែល​ក្រុម​ការងារ​រដ្ឋបាល​នៃ​ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​បាន​ទទួល​ពាក្យ​ប្ដឹង​របស់​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​ រួចហើយ ​នឹង​ត្រូវ​បញ្ជូន​ទៅ​សមាជិក​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​ដើម្បី​ពិនិត្យ។ ទោះ​យ៉ាងណា អ្នក​នាំ​ពាក្យ​រូប​នេះ​ឱ្យ​ទៀត​ថា ការ​សម្រេច​ណាមួយ​លុះ​ត្រា​មាន​មាន​ការ​ឯកភាព​គ្នា​ពី​សមាជិក​ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​ទាំង​៩​រូប។ លោក​បញ្ជាក់​ថា ប្រសិនបើ​មាន​ការ​ចាំបាច់​ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ នឹង​អញ្ជើញ​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ចូលរួម​ជជែក​ដេញដោល។ ចំណែក​អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ លោក គឹម សុខ យល់​ថា គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន ប្ដឹង​ទៅ​ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​ពេល​នេះ​ជា​ជម្រើស​តែ​មួយ​គត់​របស់​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន។ ទោះ​យ៉ាង​ណា​ក្ដី លោក​យល់ថា ទន្ទឹម​នឹង​ការ​ប្ដឹង​នេះ គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន គួរ​​ប្រឹងប្រែង​រក​ការ​សម្របសម្រួល​ជាមួយ​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ផង​ដែរ។

លោក គឹម សុខ៖ «ឱកាស​ចុងក្រោយ​ដ៏​តិចតួច​របស់​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន ដែល​អាច​ចូលរួម​បោះ​ឆ្នោត​បាន​មានតែ​ការ​សម្របសម្រួល​ជាមួយ​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន ហើយ​ធ្វើ​ឱ្យ​លោក ហ៊ុន សែន ស្ងប់​ចិត្ត​លើ​​ពីរ​ចំណុច​សំខាន់»

លោក គឹម សុខ យល់​ថា អ្វី​ដែល​លោក ហ៊ុន សែន ចង់​បាន​ពី​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន គឺ​មិន​ឱ្យ​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​ កុំ​ប្រឆាំង ឬ​តវ៉ា​នឹង​​លទ្ធផល​បោះឆ្នោត ក្រោយ​ការបោះឆ្នោត​ថ្ងៃ​ទី២៣​ខែ​កក្កដា ​ហើយ​ចំណុច​សំខាន់​មួយ​ទៀត គឺ​លោក ហ៊ុន សែន ទាមទារ​ប្ដូរ​ក្បាល​ម៉ាស៊ីន ឬ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន ដែល​ជា​ក្រុម​មនុស្ស​មាន​ស្មារតី​ទន់ភ្លន់​ជាមួយ​គណបក្ស​កាន់អំណាច។ ជុំវិញ​ការ​លើក​ឡើង​របស់​អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​ដូច្នេះ វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី​មិន​អាច​សុំ​ការ​ឆ្លើយតប​ពី​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន បាន​ទេ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី២៣ ខែ​ឧសភា។ ទោះ​យ៉ាងណា លោក​ ហ៊ុន សែន ធ្លាប់​ព្រមាន​ថា ថ្នាក់​ដឹកនាំ​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន គឺ​ដូច​ត្រី​ក្នុង​កន្ត្រក លោក​ចង់​កាច់​ក្បាល​ពេល​ណា​ក៏​បាន៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។