សាច់ញាតិរបស់អ្នកទោសនយោបាយ ដែលមិនទាន់ទទួលបានការដោះលែង ស្នើសុំតុលាការឱ្យពន្លឿនការដោះលែង
2019.11.30
សាច់ញាតិរបស់ក្រុមអ្នកទោសនយោបាយ ដែលកំពុងបន្តជាប់ឃុំ នៅក្នុងពន្ធនាគារ ស្នើសុំឲ្យតុលាការពន្លឿននីតិវិធី ដោះលែងស្វាមីឲ្យបានលឿន ដើម្បីពួកគេបានជួបជុំគ្រួសារឡើងវិញ។ អ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស ក៏ជំរុញឲ្យមានការដោះលែង និងទម្លាក់ចោលបទចោទលើអ្នកទោសពាក់ព័ន្ធរឿងនយោបាយ ទើបធ្វើឲ្យស្ថានភាពល្អប្រសើរ។
ភរិយា របស់អ្នកទោសនយោបាយ ដែលអាជ្ញាធរ មិនទាន់ដោះលែង លើកឡើងពីភាពសង្វេគរបស់គ្រួសារ និងកូនៗ ពួកគាត់ ក្នុងការបន្តបែកបាក់គ្រួសារ។ ក្រុមភរិយារបស់អ្នកទោសនយោបាយទាំងនោះ ទទូចសុំតុលាការ ឱ្យលៃលកដោះលែងប្ដីរបស់ពួកគេឲ្យបានឆាប់ៗ។
ភរិយារបស់សកម្មជនបក្សប្រឆាំងខេត្តព្រះសីហនុ លោក ម៉ៃ ហុងស្រៀង គឺអ្នកស្រី គា ស៊ីសុគន្ធី រៀបរាប់ថា អ្នកស្រី និងកូនតូចៗ ស្រក់ទឹកភ្នែកនឹកប្ដី រាល់ពេលឃើញអ្នកជាប់ឃុំ ត្រូវបានគេដោះលែងជាបន្តបន្ទាប់ បែរជាអភ័ព្វតែស្វាមីរបស់អ្នកស្រី ត្រូវបន្តជាប់ឃុំ គ្មានដំណឹងនៃការដោះលែងសោះ។ ស្ត្រីជាគ្រូបង្រៀននៅខេត្តព្រះសីហនុរូបនេះ បានឡើងមកភ្នំពេញ ជិតមួយសប្ដាហ៍ កាលពីក្រោយថ្ងៃទី១៤ វិច្ឆិកា ដើម្បីរង់ចាំដំណឹងនៃការដោះលែង លោក ម៉ៃ ហុងស្រៀង ជាប្ដី ប៉ុន្តែមិនបានដូចក្ដីរំពឹងទេ គឺកន្លះខែទៅហើយ តុលាការមិនទាន់ដោះលែងស្វាមីអ្នកស្រីទេ។ អ្នកស្រីបន្តថា ស្វាមីអ្នកស្រី បានដាក់ពាក្យសុំនៅក្រៅឃុំ និងធ្វើតាមការណែនាំទាំងអស់រួចហើយ នៅតែមិនទាន់មានការដោះលែងទៀត។ អ្នកស្រី សុំអង្វរតុលាការឱ្យពន្លឿននីតិវិធី ដោះលែងលោក ម៉ៃ ហុងស្រៀង ឲ្យលឿន ដើម្បីបានរស់នៅជួបជុំគ្រួសារវិញ៖ «ខ្ញុំឃើញគេដោះលែងបណ្ដើរៗ យូរៗ មួយ យូរៗ មួយ អ៊ីចឹងណា។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា ប្ដីខ្ញុំនឹងគេដោះលែងដូចគ្នា អ៊ីចឹងដែរ។ ទន្ទឹងដូចតែគ្នា ទាំងខ្ញុំ ទាំងគាត់ គឺទន្ទឹងចាំថ្ងៃ ដែលគេដោះលែងឲ្យមានសេរីភាពហ្នឹងណា។ មកដល់ពេលនេះហើយ ស្រាប់តែអត់ទាន់។ សង្ឃឹមកាលថ្ងៃទី១៥ ដែលលោកនាគព័ន្ធ គាត់ចេញនោះ។ ដល់ហើយ បែរជាអត់វិញទៅ ខ្ញុំបែរជាខកដែល ខំឡើងទៅចាំ។ អ៊ីចឹង ខ្ញុំសង្ឃឹមថា គេនឹងដោះលែងគាត់ឆាប់ៗនៅពេលខាងមុខនេះ»។
លោក ម៉ៃ ហុងស្រៀង ត្រូវបានចៅក្រមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ សម្រេចចោទប្រកាន់ពីបទជេរប្រមាថរបបក្រុងភ្នំពេញ និងញុះញង់ តាមរយៈបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក (facebook)។ បច្ចុប្បន្នសំណុំរឿងរបស់លោក ម៉ៃ ហុងស្រៀង កំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលប្ដឹងឧទ្ធរណ៍ ដោយសារលោក មិនពេញចិត្ត នឹងការសម្រេចក្ដីរបស់តុលាការជាន់ទាប។
(លោក ម៉ៃ ហុងស្រៀង សកម្មជនបក្សប្រឆាំងនៅខេត្តព្រះសីហនុ)
តំណាងក្រុមមេធាវី ការពារក្ដីឲ្យអ្នកទោសនយោបាយនៃគណបក្សប្រឆាំង លោកមេធាវី សំ សុគង់ ធ្លាប់ឲ្យដឹងថា សកម្មជន និងអ្នកគាំទ្របក្សប្រឆាំងជាង ២០នាក់ទៀត នៅតាមពន្ធនាគារទូទាំងប្រទេសមិនទាន់បាននៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្នទេ។ អ្នកទាំងនោះ ខ្លះរងបទចោទញុះញង់ ខ្លះរងបទជេរប្រមាថ និងខ្លះទៀត រងបទចោទរួមគំនិតក្បត់។ លោកថា ក្នុងចំណោមអ្នកជាប់ឃុំជាង ២០នាក់នោះ មានកូនក្ដីរបស់លោកតែជាង ១០នាក់ទេ ហើយពួកគេមិនទាន់ទទួលបានការដោះលែង ដោយសារអ្នកខ្លះ កំពុងប្ដឹងឡើងឧទ្ធរណ៍ និងអ្នកខ្លះ សំណុំរឿងចេញផុតពីដៃចៅក្រមស៊ើបសួរ។
អតីតអ្នកទោសមនសិការ ដែលទើបត្រូវបានដោះលែង ឲ្យនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ន លោក គង់ រ៉ៃយ៉ា ឲ្យដឹងថា អ្នកទោសនយោបាយ និងមនសិការ នៅសល់ចំនួន ១២នាក់ទៀត កំពុងជាប់នៅមណ្ឌលកែប្រែ "ម១" នៃពន្ធនាគារព្រៃស។ លោកថា អ្នកទោសនយោបាយទាំង ១២នាក់នោះ ខ្លះជាសកម្មជនបក្សប្រឆាំង ខ្លះមិនមែនជាសកម្មជនបក្សប្រឆាំងទេ តែជាប់ពន្ធនាគារ ដោយសារបញ្ចេញមតិតាមបណ្ដាញសង្គម។
លោក គង់ រ៉ៃយ៉ា បន្តថា អ្នកទោសនយោបាយទាំង ១២នាក់ ស្ថិតក្នុងស្ថានភាពលំបាកទាំងការរស់នៅ និងផ្លូវច្បាប់ ព្រោះថា អ្នកខ្លះ មកដល់ចុងខែវិច្ឆិកាទៅហើយ មិនទាន់មានមេធាវីការពារក្ដីឲ្យទេ ដោយសារមេធាវីខាងអង្គការសង្គមស៊ីវិលខ្លះ មិនចង់ពាក់ព័ន្ធរឿងក្ដីនយោបាយ ឯខាងគណបក្សប្រឆាំង មិនបញ្ចេញមេធាវីជួយការពារក្ដីទេ ដោយគិតថា មិនមែនជាសមាជិកបក្ស។ លោកថា ពួកគេទាំង ១២នាក់នោះ បានដាក់លិខិតស្នើសុំនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្នអស់ហើយ និងសុទ្ធតែសង្ឃឹមថា ពួកគាត់នឹងទទួលបានការដោះលែងឆាប់ៗ ដូចអ្នកទោសនយោបាយផ្សេងទៀត៖ «ក្ដីសង្ឃឹមរបស់ពួកគាត់ហ្នឹង វាហាក់រាងនៅឆ្ងាយបន្តិច ដោយសារតែបានកាត់ទោសនៅសាលាដំបូង ឬក៏សាលាឧទ្ធរណ៍រួចហើយ ភាគច្រើននោះណា។ ប៉ុន្តែនៅមានមួយចំនួន ក៏គាត់មិនទាន់បានទទួលកម្រិតទោសនៅឡើយដែរ ហើយមួយចំនួន គឺគាត់អត់មានមេធាវី ការពារក្ដី ខាងអង្គការសង្គមស៊ីវិល គេថា បទល្មើសពាក់ព័ន្ធរឿងនយោបាយច្រើនពេក អ៊ីចឹងទៅ គាត់អត់ហ៊ាន។ ខាងគណបក្សនយោបាយគេថា គាត់មិនមែនជាសកម្មជនគណបក្សនយោបាយ គេអត់ហ៊ានបញ្ចេញមេធាវីឲ្យ»។
ចំណែកស្ថានភាពក្នុងមណ្ឌលអប់រំ កែប្រែ ម១ នៃពន្ធនាគារព្រៃស មានលក្ខណៈចង្អៀតណែន អំពើហិង្សារវាងអ្នកជាប់ឃុំ ការដាក់ឃុំលាយឡំគ្នារវាងអ្នកជក់បារី និងអ្នកមិនជក់ ការខ្វះខាតទីធ្លាហាត់ប្រាណ ដូចនៅតាមពន្ធនាគារផ្សេងទៀតដែរ។ លោក គង់ រ៉ៃយ៉ា ថា បន្ទប់ឃុំឃាំង ទំហំ ៤ម៉ែត្រ ៤ជ្រុង និងមានបង្គន់មួយក្នុងនោះផង ត្រូវផ្ទុកអ្នកជាប់ឃុំ ចំនួន២១ ទៅ ២៧នាក់ ក្នុងមួយបន្ទប់។ លោកថា ករណីហិង្សាឧស្សាហ៍កើតមានណាស់ ព្រោះតែភាពចង្អៀត និងការប្រជ្រៀតគ្នានេះ។
រីឯទីធ្លាក្នុងពន្ធនាគារព្រៃស វិញ លោក គង់ រ៉ៃយ៉ា ថា សឹងតែគ្មានកន្លែងសម្រាប់ហាត់ប្រាណ ព្រោះទីធ្លាទាំងនោះ ត្រូវយកទៅសាងសង់ជាអគារ ឃុំឃាំងអស់ហើយ។ លោកបន្តទៀតថា ក្រោយការស្នើសុំ មន្ត្រីពន្ធនាគារបានយល់ព្រមឲ្យដាក់អ្នកទោសនយោបាយ ចំនួន ១៨នាក់ ក្នុងបន្ទប់ឃុំតែមួយ។ ឆ្មាំពន្ធនាគារ បានរឹតត្បិតមិនឲ្យអ្នកទោសនយោបាយ ទទួលបានព័ត៌មាន ដូចជា ហាមឃាត់ការមើលទូរទស្សន៍ ស្ដាប់វិទ្យុ ឬអានកាសែត ខុសពីអ្នកជាប់ឃុំផ្សេងទៀត។ លោកអះអាងថា ការជាប់ឃុំលើកទី១ កាលឆ្នាំ២០១៦ លោកអាចមើលទូរទស្សន៍ ស្ដាប់វិទ្យុ និងអានកាសែតបាន៖ «"ម១" ខ្ញុំគិតថា ជាពេលដែលត្រូវប្រកាសអាសន្ន ចំពោះការចង្អៀតណែនតាន់តាប់ នៃជនជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារ។ មកដល់ពេលនេះ គឺមានជនជាប់ឃុំប្រមាណជា ៩ពាន់នាក់ហើយ ក្នុងពន្ធនាគារព្រៃស ហើយពន្ធនាគារព្រៃស ស្ទើរតែគ្មានដីទំនេរសោះឡើយ សម្រាប់ជនជាប់ឃុំហាត់ប្រាណ ដោយសារតែពន្ធនាគារបានយកដីទំនេរៗ ពីមុនហ្នឹង មកសង់ជាអគារសម្រាប់ឃុំអស់ហើយ រកដីទំនេរគ្មានឡើយ សម្រាប់ហាត់ប្រាណ»។
ភរិយារបស់អ្នកទោសមនសិការម្នាក់ទៀត គឺជាជនពិការជើង លោក ភុន យុទ្ធ ប្ដីលោកស្រី មុំ រដ្ឋា (ឬ មុំ វិត) ឲ្យដឹងថា ស្វាមីលោកស្រី ក៏មិនទាន់ត្រូវបានដោះលែងដែរ។ លោកស្រីថា លោក ភុន យុទ្ធ បានដាក់លិខិតស្នើសុំនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្នយូរហើយ តែមន្ត្រីឆ្មាំពន្ធនាគារប្រាប់ថា រង់ចាំឯកសារ និងការសម្រេចពីមេនៅភ្នំពេញសិន។ បច្ចុប្បន្ន លោក ភុន យុទ្ធ កំពុងកើតជំងឺច្រើនមុខ ក្នុងពន្ធនាគារខេត្តសៀមរាប។ លោកស្រី មុំ រដ្ឋា ឲ្យដឹងថា លោក ភុន យុទ្ធ តែងសរសេរក្រដាសឲ្យលោកស្រី ទិញថ្នាំយកទៅឲ្យជានិច្ច ដូចជាថ្នាំក្ដៅខ្លួន រលាកក្រពះ និងថ្នាំបំបាត់កន្ទួលរមាស់៖ «ពិបាកដែរហ្នឹងណា ដើរប៉័ងប៉ៀច (ប៉ាក់ប៉ើក) អ៊ីចឹងណាបង។ ចិញ្ចឹមកូន កូននៅតូច អាយុ៥ឆ្នាំជាង។ ខ្ញុំនៅផ្ទះជួលទៀត វេទនាដែរណាបង។ ជួនណា ខ្ញុំទៅលក់ដូរ លក់ខ្សែដៃរបស់ជនជាតិ របស់ប្ដីខ្ញុំលក់។ ប៉ះថ្ងៃណា ដាច់ ថ្ងៃណាមិនដាច់អត់អ៊ីចឹងទៅណាបង។ ខ្ញុំទិញគ្រឿងគ្រៅអ្វីឲ្យគាត់ហូបនៅក្នុង ហើយប្ដីខ្ញុំគាត់សុំលុយខ្ញុំ ជួនណា៥ម៉ឺន ១០ម៉ឺន អ៊ីចឹងទៅ គាត់បង់នៅក្នុងហ្នឹង។ នៅក្នុងពន្ធនាគារហ្នឹង គាត់បង់អ្វីៗ ខ្ញុំអត់សូវដឹង។ គាត់ថា សុំខ្ញុំ៥ម៉ឺន ដប់ម៉ឺន អ៊ីចឹង ទុកជាប់ខ្លួនអ៊ីចឹង បង់អ្វី បង់អ្វី ខ្ញុំអត់សូវដឹងដែរ»។
ស្ត្រីពិការជើងម្ខាងរូបនេះ ទទូចសុំតុលាការឱ្យពន្លឿនដោះលែង ស្វាមីឲ្យបានឆាប់ ព្រោះជីវភាពប្ដីប្រពន្ធពិការជើងមួយគ្រួសារនេះ កំពុងប្រឈមជីវភាពធ្ងន់ធ្ងរ។ លោកស្រីបន្តថា ចាប់តាំងពីប្ដី ត្រូវរងការចាប់ខ្លួនមក លោកស្រី ត្រូវរ៉ាប់រងជីវភាពថ្លៃជួលផ្ទះ ចិញ្ចឹមកូនតូចអាយុ ៥ឆ្នាំ រកលុយឲ្យកូនតូចបានរៀនភាសាអង់គ្លេស និងត្រូវរកលុយផ្គត់ផ្គង់ប្ដី ចាយវាយក្នុងពន្ធនាគារទៀត។ លោកស្រី ថា លោក ភុន យុទ្ធ តែងទូរស័ព្ទពីពន្ធនាគារ មកសុំលុយបន្តិចបន្តួចសម្រាប់ចាយវាយ។ សម្រាប់ការផ្គត់ផ្គង់លោក ភុន យុទ្ធ ចាយវាយក្នុងពន្ធនាគារ គឺចន្លោះ ៥ម៉ឺន ទៅ ១០ម៉ឺនរៀល ក្នុង ១សប្ដាហ៍ ឬកន្លះខែ។ ស្ត្រីពិការជើងម្ខាងរូបនេះបន្តថា ពេលខ្លះ ត្រូវទុកកូនតូចចោលឲ្យនៅតែម្នាក់ឯង ហើយចេញទៅលក់វត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ បន្តពីលោក ភុន យុទ្ធ យកលុយមកផ្គត់ផ្គង់ការចំណាយទាំងនេះ។
លោក ភុន យុទ្ធ អាយុ ៣៦ឆ្នាំ ជាជនពិការជើង (ស្វិតជើង) ទាំងសងខាង មានមុខរបរជាអ្នកលក់វត្ថុអនុស្សាវរីយ៍បែបឆក់កណ្ដៀតនៅខេត្តសៀមរាប។ សមត្ថកិច្ចនៃរបបក្រុងភ្នំពេញ បានចាប់ខ្លួន ជនពិការជើងរូបនេះ នៅផ្ទះជួលមួយកន្លែង ក្រោយវត្តកេសារ៉ារ៉ាម កាលពីព្រលឹមថ្ងៃទី១៨ ខែកក្កដា ដោយជាប់ចោទពីបទញុះញង់ ឲ្យមានការរើសអើង និងជេរប្រមាថជាសាធារណៈ។ ការចាប់ខ្លួននោះ ធ្វើឡើងក្រោយពេលលោក ភុន យុទ្ធ ប្រើគណនេយ្យហ្វេសប៊ុកឈ្មោះ "ខ្ញុំចង់បាននាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មី " បង្ហោះសាររិះគន់របបដឹកនាំសព្វថ្ងៃ និងទាមទារឲ្យលោក ហ៊ុន សែន ចុះចេញពីតំណែង។ ក្រោយការចាប់ខ្លួននោះ គណនេយ្យហ្វេសប៊ុក របស់ លោក ភុន យុទ្ធ លែងអាចរកឃើញនៅក្នុងបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុកទៀតហើយ។
(លោក ភុន យុទ្ធ)
ប្រពន្ធរបស់លោក ភុន យុទ្ធ គឺលោកស្រី មុំ រដ្ឋា សុំអង្វរឲ្យតុលាការពន្លឿន ការដោះលែងស្វាមី ឲ្យបាននៅក្រៅឃុំ ដើម្បីឲ្យក្រុមគ្រួសារពិការជើងទាំងពីរនាក់ប្ដីប្រពន្ធនេះ បានរស់នៅជួបជុំគ្នា ផ្ដល់ភាពកក់ក្ដៅ ឲ្យកូនស្រីតូចម្នាក់ផង។
អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក ស៊ឹង សែនករុណា យល់ថា ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ គួររកគន្លឹះដោះលែង និងទម្លាក់ចោលបទចោទ លើអ្នកជាប់ឃុំពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនយោបាយ ទាំងអស់ ទើបជារឿងប្រសើរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។