រដ្ឋាភិបាលបដិសេធការលើកឡើងរបស់មេបក្សភ្លើងទៀន រឿងដាក់កាមេរ៉ាឃ្លាំមើលខាងមុខផ្ទះ
2024.02.07
(ឆ្វេង) លោក សុន ឆ័យ អនុប្រធានគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ និងលោក ទាវ វណ្ណុល ប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកគណបក្សភ្លើងទៀន
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលច្រានចោលការលើកឡើងរបស់ប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន ដែលបានប្រាប់សារព័ត៌មានជប៉ុនថា អាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល បានដាក់កាមេរ៉ាឃ្លាំមើលតាមមុខផ្ទះរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំបក្សប្រឆាំង និងថា ការដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កាន់តែអាក្រក់ ដោយមានការចាប់ឃុំខ្លួនអ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំង។ អ្នកវិភាគ យល់ថា ការបកស្រាយនេះ រដ្ឋាភិបាលមិនអាចលុបលាងកេរ្តិ៍ឈ្មោះអាក្រក់បានទេ ប្រសិនបើមិនបញ្ឈប់ការគាបសង្កត់ថ្នាក់ដឹកនាំបក្សប្រឆាំង និងមិនស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលលើកឡើងក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ នៅថ្ងៃទី៧ កុម្ភៈថា គ្មានការដាក់កាមេរ៉ា ដើម្បីឃ្លាំមើលសកម្មភាពរបស់ប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន លោក ទាវ វណ្ណុល ២៤ម៉ោង។ អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលអះអាងថា ការដាក់កាមេរ៉ានានា នៅតាមទីសាធារណៈ និងនៅរាជធានីភ្នំពេញ គឺក្រោមមូលហេតុរក្សាសន្តិសុខ សុវត្ថិភាព សណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ និងចរាចរណ៍ជូនប្រជាពលរដ្ឋទូទៅតែប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល បន្តថា ចំពោះការអនុវត្តច្បាប់លើអ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំងកន្លងមក គឺដោយសារពួកគេប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់។ អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល ចាត់ទុកការលើកឡើងរបស់លោក ទាវ វណ្ណុល ថា មានចេតនាអាក្រក់ ដើម្បីបង្ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់រដ្ឋាភិបាល។
ប្រតិកម្មរបស់អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលនេះ គឺបន្ទាប់ពីលោក ទាវ វណ្ណុល បានផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់សារព័ត៌មានជប៉ុន នីកគែ អេស៊ា (Nikkei Asia) កាលថ្ងៃទី៥ កុម្ភៈថា គ្មានប្រជាធិបតេយ្យទេ នៅកម្ពុជា។ មេបក្សប្រឆាំងរូបនេះ ថ្លែងថា ចាប់តាំងពីឡើងកាន់អំណាចមកលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានរឹតបន្តឹងការគ្រប់គ្រងលើគូប្រកួតប្រជែងកាន់តែខ្លាំង បើប្រៀបធៀបនឹងឪពុករបស់លោក គឺលោក ហ៊ុន សែន។ លោក ទាវ វណ្ណុល អះអាងថា រដ្ឋាភិបាលថ្មី បានគំរាមកំហែង និងចាប់ខ្លួនអ្នកអ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំងជាបន្តបន្ទាប់ ហើយសូម្បីតែរូបលោក និងថ្នាក់ដឹកនាំបក្សប្រឆាំងជាច្រើននាក់ផ្សេងទៀត ក៏ត្រូវបានគេតាមដានដោយកាមេរ៉ា ២៤ម៉ោងដែរ។ ការលើកឡើងរបស់លោក ទាវ វណ្ណុល នេះ ក្នុងពេលលោកទៅបំពេញ ទស្សនកិច្ចក្នុងប្រទេសជប៉ុន រយៈពេល ៧ថ្ងៃពីថ្ងៃទី២ ដល់ថ្ងៃទី៧ កុម្ភៈ។ នៅទីនោះ លោក បានជួបអ្នកគាំទ្រ និងបានជួបជាមួយសមាជិកសភាជប៉ុន និងមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសជប៉ុន ក្នុងបំណងស្វែងរកការគាំទ្រពីរដ្ឋាភិបាលជប៉ុនឲ្យជួយអន្តរាគមន៍ទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឲ្យបើកលំហប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស។
ជុំវិញរឿងនេះ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទាន់អាចសុំការឆ្លើយតបបន្ថែមពីលោក ទាវ វណ្ណុល បានទេ នៅថ្ងៃទី៧ ខែកុម្ភៈ ដោយសារលោកកំពុងធ្វើដំណើរតាមយន្តហោះពីប្រទេសជប៉ុនទៅកម្ពុជាវិញ។
កន្លងមក អតីតអនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន និងបច្ចុប្បន្នជាអនុប្រធានគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ លោក សុន ឆ័យ ក៏ធ្លាប់អះអាងថា អាជ្ញាធរ បានដាក់កាមេរ៉ាតាមដានសកម្មភាពលោកដែរ។
ស្រដៀងគ្នានេះ អតីតអ្នកនាំពាក្យគណបក្សភ្លើងទៀន និងបច្ចុប្បន្នជាសមាជិកជាន់ខ្ពស់គណបក្ស ឆន្ទៈខ្មែរ លោក គីមសួរ ភីរិទ្ធ មានប្រសាសន៍ថា ទោះបីជាអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលព្យាយាមបកស្រាយបែបណាក៏ដោយ ប៉ុន្តែក្រោយពេលគណបក្សភ្លើងទៀន ត្រូវបានរារាំងមិនឲ្យចូលរួមការបោះឆ្នោត ស្រាប់តែអាជ្ញាធរ ដើរបំពាក់កាមេរ៉ានៅតាមមុខផ្ទះរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សភ្លើងទៀន រួមទាំងផ្ទះរបស់លោកដែរ ក្នុងពេលព្រមៗ គ្នា។លោក បញ្ជាក់ថា កាមេរ៉ាទាំងនោះ ដាក់ចាប់យករូបភាពតែនៅមុខផ្ទះរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំបក្សប្រឆាំងប៉ុណ្ណោះដោយមិនបានចាប់យករូបភាពតាមបណ្ដោយផ្លូវ ហើយនៅមុខផ្ទះប្រជាពលរដ្ឋផ្សេងទៀតនោះទេ។
លោក គីមសួរ ភីរិទ្ធ៖ «គេថា ដើម្បីសុវត្ថិភាព អាហ្នឹងគេនិយាយ។ តែតាមពិត វាចាប់តែមុខផ្ទះថ្នាក់ដឹកនាំទាំងអស់ រួមទាំងខ្ញុំដែរ។ នេះខ្ញុំសុំបញ្ជាក់ប្រាប់តែការពិតទេ ហើយត្រង់ថា ប្រជាធិបតេយ្យ ធ្លាក់ចុះ ឬមិនធ្លាក់ចុះ ហើយបកស្រាយថា ការនិយាយនេះ វាមិនត្រឹមត្រូវ គឺការពិតនៅតែការពិត ព្រោះអីភ្លើងទៀន មិនត្រូវបានគេអនុញ្ញាតឲ្យចូលរួមការបោះឆ្នោត។ អាហ្នឹងវាបង្ហាញថា មិនមែនជាប្រជាធិបតេយ្យពេញលេញទៅហើយ។ ការចោទប្រកាន់ ការចាប់សកម្មជនបក្សភ្លើងទៀនមួយចំនួន ក៏វាបង្ហាញពីការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពនយោបាយ ក៏ដូចជា សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការនិយាយស្តីមួយផ្នែកទៀតទៅហើយ»។
រដ្ឋាភិបាលតែងតែបកស្រាយថា ការបំបិទសិទ្ធិសេរីភាព និងការចាប់ខ្លួនអ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំង រួមទាំងអ្នករិះគន់ផងថា ជាការពង្រឹងនីតិរដ្ឋ និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ ប៉ុន្តែអ្នកឃ្លាំមើល យល់ថា នេះគឺជាបកស្រាយបំពានការពិត ព្រោះមិនមានប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យណាមួយនៅលើពិភពលោក ចាប់អ្នកនយោបាយដាក់គុកឥតឈប់ឈរ ដោយសារការបញ្ចេញមតិ និងការធ្វើសកម្មភាពនយោបាយដូចនៅកម្ពុជាឡើយ។
អ្នកវិភាគនយោបាយ លោក គឹម សុខ និយាយថា ការព្យាយាមបកស្រាយរបស់អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល មិនអាចជួយលុបលាងទង្វើអាក្រក់របស់រដ្ឋាភិបាលបានទេ។ លោកយល់ថា ការដាក់កាមេរ៉ា ដើម្បីតាមដានសកម្មភាពរបស់លោក ទាវ វណ្ណុល និងថ្នាក់ដឹកនាំបក្សប្រឆាំងផ្សេងទៀត គឺជាទង្វើការបំពានច្បាប់ធ្ងន់ធ្ងរ។
លោក គឹម សុខ៖ «មិនអាចការពារកេរ្តិ៍ឈ្មោះរដ្ឋាភិបាលបានទេ ពីព្រោះកាមេរ៉ាសុវត្ថិភាពរបស់រដ្ឋាភិបាល ចាប់មិនបានជនទាំងឡាយណា ដែលធ្វើបាបមន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំងសោះឡើយ មានការវាយសំពង ការសម្លាប់សកម្មជន និងមន្ត្រីបក្សប្រឆាំង វាយនៅខាងមុខរដ្ឋសភា វាយសមាជិករដ្ឋសភាជាដើម ប៉ុន្តែ កាមេរ៉ាសុវត្ថិភាព ចាប់អត់បាន។ ជូនកាលចាប់អ្នកទាំងនោះបានហើយទៅដាក់ទោសកំហុសបន្តិច រួចទៅដំឡើងបុណ្យស័ក្ដិកាន់តែធំ»។
មិនមែនតែគណបក្សប្រឆាំងនោះទេ ដែលលើកឡើងអំពីការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាព និងការធ្លាក់ចុះលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត។ កាលពីថ្ងៃទី១១ មករាកន្លងទៅ អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) ក៏បានចេញរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំ២០២៤ ដោយបង្ហាញថា បើទោះជាកម្ពុជាបានផ្លាស់ប្ដូរមេដឹកនាំថ្មី ក៏ដោយ តែនេះគ្រាន់តែជាការផ្លាស់ប្ដូរមនុស្សតែប៉ុណ្ណោះ រីឯរបៀបដឹកនាំវិញ គឺនៅដដែល។ រដ្ឋាភិបាល នៅតែប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការ យាយីលើអ្នករិះគន់ រារាំងគណបក្សភ្លើងទៀនមិនឲ្យចូលរួមការបោះឆ្នោត ការរឹតត្បិតប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ និងប្រើអំពើហិង្សាចាប់ចងអ្នករិះគន់ឥតស្រាកស្រាន្តជាដើម៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- មេធាវីគ្រោងដាក់សេចក្តីសន្និដ្ឋានទៅសាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញបញ្ជាក់ពីភាពស្អាតស្អំលោក កឹម សុខា
- អ្នកតាមដាននយោបាយថា អាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្ម លោក លី យ៉ុងផាត់ ជាការកាត់ផ្ដាច់សរសៃឈាមសេដ្ឋកិច្ចរបស់បក្សកាន់អំណាច
- កម្មករវៀតណាមកំពុងសម្ងំធ្វើការក្នុងក្រុមហ៊ុនចម្ការចេកខេត្តរតនគិរី
- លោក ហ៊ុន សែន អួតនៅក្នុងវេទិកាប្រទេសកូរ៉េថា កម្ពុជាមានសន្តិភាព ខណៈអ្នកតវ៉ាទាមទារប្រជាធិបតេយ្យ
- ក្រសួងការបទេស និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាចាត់ទុកថា ជារឿងអយុត្តិធម៌ ដែលក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្មលើលោក លី យ៉ុងផាត់
អត្ថបទពេញនិយម
នយោបាយ
- លោក រ៉ុង ឈុន ថា លោកមិនខ្លាចក្នុងការចូលបំភ្លឺតុលាការទេ ពាក់ព័ន្ធបទចោទ «មិនរាងចាល»
- ពលរដ្ឋខ្មែរប្រកាសនាំគ្នាតវ៉ាប្រឆាំងលោក ហ៊ុន សែន នៅមុខអគាររៀបចំវេទិកាចំណេះដឹងពិភពលោកក្នុងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង
- ពលរដ្ឋខ្មែរនៅកូរ៉េនឹងធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងវត្តមានលោក ហ៊ុន សែន ដែលនឹងចូលរួមវេទិកានៅកូរ៉េ
- អ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមថា គ្រួសារ ហ៊ុន សែន ជាគ្រួសារនាំគ្រោះដល់ប្រទេសជាតិ
- គណបក្សកម្លាំងជាតិ នឹងធ្វើសមាជវិសាមញ្ញ នៅថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា