លោក ហ៊ុន សែន អះអាង​​ជា​ថ្មី​ថា​នឹង​ស្នើ​ឲ្យ​ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក​ថ្មី​លុប​បំណុល​ចាស់​ចោល

ដោយ រាជ វិញ្ញូ
2017.01.21
ហ៊ុន សែន ២០១៦ ៨៥៥ លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែង​ក្នុង​ពិធី​សម្ពោធ​ស្ថានីយ​អ្នក​ដំណើរ​ថ្មី នៃ​អាកាសយានដ្ឋាន​អន្តរជាតិ​ភ្នំពេញ នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី​១៦ ខែ​មីនា ឆ្នាំ​២០១៦។
RFA/Brach Chev

លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អះអាង​ជា​ថ្មី​ថា លោក​នឹង​ស្នើ​ឱ្យ​លោក ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) ដែល​ទើប​នឹង​ស្បថ​ចូល​កាន់​តំណែង​ជា​ប្រធានាធិបតី​សហរដ្ឋអាមេរិក​ថ្មី លុប​ចោល​បំណុល​ដែល​កម្ពុជា ជំពាក់​សហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុង​សម័យ​លោក លន់ នល់។ ប៉ុន្តែ​អ្នក​វិភាគ​វិញ​យល់​ថា ដរាប​ណា​សហរដ្ឋអាមេរិក នៅ​តែ​ចាត់​ទុក​ថា របប​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា ដើរ​ថយ​ក្រោយ និង​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ​តែ​មាន ដរាប​នោះ​សហរដ្ឋអាមេរិក នឹង​មិន​សម្រេច​លុប​ចោល​បំណុល​នោះ​ឡើយ។

មិន​មែន​ជា​រឿង​ថ្មី​ឡើយ​ដែល​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គ្រោង​ស្នើ​ឱ្យ​ប្រធានាធិបតី​ថ្មី​សហរដ្ឋអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ គិតគូរ​លុប​ចោល​បំណុល​ដែល​កម្ពុជា ជំពាក់​តាំងពី​សម័យ​របស់​លោក​សេនាប្រមុខ លន់ នល់។ រយៈពេល​កន្លង​មក លោក ហ៊ុន សែន ក៏​ធ្លាប់​បញ្ជាក់​ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​ដែរ តាំង​ពី​លោក​ប្រកាស​សរសើរ​បេក្ខភាព​ប្រធានាធិបតី​របស់​លោក ដូណាល់ ត្រាំ មុន​លោក​ស្បថ​ចូល​កាន់​តំណែង​ជា​ប្រធានាធិបតី​ថ្មី​សហរដ្ឋអាមេរិក​ម្ល៉េះ។

នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២០ ខែ​មករា ក្រោយ​លោក ដូណាល់ ត្រាំ ស្បថ​ចូល​កាន់​តំណែង​ជា​ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក ផ្លូវ​ការ​​ភ្លាម លោក ហ៊ុន សែន បាន​ឆ្លៀត​ឱកាស​នៅ​ក្នុង​មជ្ឈមណ្ឌល​សន្និបាត​ស្ដីពី​វេទិកា​សេដ្ឋកិច្ច​ពិភពលោក (World Economic Forum) នៅ​ក្នុង​ទីក្រុង​ដាវ៉ូស (Davos) ប្រទេស​ស្វីស (Switzerland) ថា ដោយសារតែ​សង្គ្រាម​ឈ្លាន​ពាន​សហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បី​គាំទ្រ​រដ្ឋាភិបាល​ខុស​ច្បាប់​របស់​លោក លន់ នល់ ក្នុង​ការ​ធ្វើ​រដ្ឋប្រហារ​ទម្លាក់​អតីត​ព្រះមហាក្សត្រ ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧០ ទើប​ធ្វើ​ឱ្យ​កម្ពុជា មាន​កាក​សំណល់​ជាតិ​ផ្ទុះ​ជា​ច្រើន​មិន​ទាន់​ដោះ​ចេញ​ពី​ដី​អស់ ដូច្នោះ​កម្ពុជា គឺ​ជា​ជនរងគ្រោះ​នៃ​សង្គ្រាម ហើយ​អាមេរិក គួរ​តែ​លុបចោល​បំណុល​នោះ៖ «ខ្ញុំ​នឹង​អំពាវនាវ​ឱ្យ​រដ្ឋបាល​លោក ត្រាំ ដែល​ទើប​ចូល​កាន់​តំណែង​ប៉ុន្មាន​ម៉ោង​ថ្មីៗ​នេះ ឱ្យ​លុប​ចោល​បំណុល​ដែល​កម្ពុជា ជំពាក់​ក្នុង​ចន្លោះ​រដ្ឋាភិបាល​ខុស​ច្បាប់ (របប​សាធារណរដ្ឋ​ខ្មែរ​របស់​លោក លន់ នល់) ដែល​គាំទ្រ​ដោយ​អាមេរិក»

​បំណុល​ដែល​កម្ពុជា ជំពាក់​សហរដ្ឋអាមេរិក នៅ​ក្នុង​សម័យ​សាធារណរដ្ឋ​ខ្មែរ​របស់​លោក​សេនាប្រមុខ លន់ នល់ មក​ទល់​ពេល​នេះ​គិត​សរុប​ទាំង​អស់​ជាង ៣០០​លាន​ដុល្លារ​សហរដ្ឋអាមេរិក។ ក្រៅ​ពី​ស្នើ​លុប​បំណុល​នេះ លោក ហ៊ុន សែន ក៏​ចាត់​ទុក​បំណុល​នេះ​ថា គឺ​ជា​បំណុល​កខ្វក់ ហើយ​សហរដ្ឋអាមេរិក គួរ​ជំនួស​មក​វិញ​នូវ​ការ​សង​ថ្លៃ​ខូចខាត​បន្ថែម ជា​ការ​សង​ជំងឺ​ចិត្ត​ចំពោះ​កម្ពុជា ដើម្បី​ដោះស្រាយ​គ្រាប់​មីន​មិន​ទាន់​ផ្ទុះ ប្រសើរ​ជា​ជាង​ទារ​បំណុល​មក​ខ្មែរ​ជំនាន់​ក្រោយ​បែប​នេះ។

​ទោះ​ជា​យ៉ាង​នេះ​ក្ដី អ្នកឃ្លាំមើល​ការ​អភិវឌ្ឍ​សង្គម និង​ជា​អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ បណ្ឌិត មាស នី យល់​ថា ថ្វី​ត្បិត​លោក ដូណាល់ ត្រាំ បាន​ចូល​កាន់​តំណែង​ជា​ប្រធានាធិបតី​ថ្មី​សហរដ្ឋអាមេរិក ជំនួស​ឱ្យ​លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា (Barack Obama) ប៉ុន្តែ​លោក ត្រាំ ដែល​លោក ហ៊ុន សែន តែង​សរសើរ​នោះ មិន​មែន​ជា​អ្នក​សម្រេច​ថា នឹង​លុប​បំណុល​ដែល​មាន​តម្លៃ​រាប់​លាន​ដុល្លារ​ឱ្យ​កម្ពុជា តាម​តែ​អំពើ​ចិត្ត​ឡើយ គឺ​ត្រូវ​ឆ្លង​កាត់​ការ​សួរ​ដេញ​ដោល និង​យល់​ព្រម​ពី​សភា​សហរដ្ឋអាមេរិក ជា​មុន​សិន។ លើស​ពី​នេះ ប្រសិន​សភា​សហរដ្ឋអាមេរិក ពិត​ជា​លើក​យក​បំណុល​ដែល​កម្ពុជា ជំពាក់​ទៅ​ពិភាក្សា​គ្នា​មែន​នោះ ចៀស​មិន​ផុត គឺ​ពួកគេ​នឹង​លើក​ឡើង​អំពី​គោលការណ៍​គោរព​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និង​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា ស្រប​ពេល​សហរដ្ឋអាមេរិក តែងតែ​ចាត់​ទុក​ថា កំពុង​ដើរ​ថយ​ក្រោយ​នោះ៖ «នៅ​ពេល​មាន​ការ​សួរ​ដេញដោល​គ្នា​នៅ​ក្នុង​សភា​អាមេរិក ខ្ញុំ​រំពឹង​ថា នឹង​លើក​ឡើង​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស និង​អំពើ​អយុត្តិធម៌​ផ្សេងៗ ដែល​កើត​ឡើង​នៅ​ស្រុក​ខ្មែរ ទៅ​ដាក់​លើ​តុ ដើម្បី​ពិចារណា ហើយ​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​គឺ​អាស្រ័យ​លើ​ទង្វើ​ទាំង​នេះ»

​លោក​បណ្ឌិត មាស នី យល់​ថា ដើម្បី​ឱ្យ​សហរដ្ឋអាមេរិក អាច​គិតគូរ​លុប​បំណុល​ចោល ទាល់តែ​ប្រព័ន្ធ​គ្រប់គ្រង​របស់​កម្ពុជា សំខាន់ៗ ដូចជា​ស្ថាប័ន​តុលាការ រដ្ឋ​សភា និង​រាជរដ្ឋាភិបាល អាច​ក្លាយ​ជា​ស្ថាប័ន​ឯករាជ្យ និង​ងាក​មក​បម្រើ​ផលប្រយោជន៍​ឱ្យ​ប្រជាជន​ជា​ធំ​វិញ ហើយ​មិន​មែន​ជា​ការ​ត្រួតត្រា​ក្រោម​ឥទ្ធិពល​របស់​បុគ្គល​ណា​ម្នាក់។

អ្នកស្រាវជ្រាវ​ផ្នែក​អភិវឌ្ឍ​សង្គម​រូប​នេះ​បញ្ជាក់​ថា សព្វថ្ងៃ​វា​ពិបាក​ឱ្យ​សហរដ្ឋអាមេរិក សម្រេច​លុប​ចោល​បំណុល​តាម​ការ​អំពាវនាវ​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ណាស់ ព្រោះ​អី​មិន​មែន​ត្រឹម​ស្ថាប័ន​រាជរដ្ឋាភិបាល​មិន​ឯករាជ្យ​ទេ សូម្បី​តុលាការ និង​រដ្ឋសភា ក៏​គេ​សង្កេត​ឃើញ​ថា បំពេញ​ការងារ និង​ដើរ​តួនាទី​កន្លង​មក​តាម​ការ​បង្គាប់​បញ្ជា​របស់​បុគ្គល​ម្នាក់ ដែល​ជា​មូលហេតុ​ធ្វើ​ឱ្យ​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និង​ការ​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា រង​ការ​រិះគន់​ថា ធ្លាក់​ចុះ​បន្តបន្ទាប់។

ថ្វី​ត្បិត​លោក ហ៊ុន សែន ចាត់​ទុក​ជំនួយ​របស់​សហរដ្ឋអាមេរិក ផ្ដល់​ឱ្យ​របប លន់ នល់ ថា​ជា​ជំនួយ​កខ្វក់​ដែល​គេ​សំដៅ​ទៅ​ដល់​ជំនួយ​ដើម្បី​សម្លាប់​ខ្មែរ​យ៉ាង​ណា​ក្ដី ប៉ុន្តែ​លោក​បណ្ឌិត មាស នី រំលឹក​អំពី​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ថា នៅ​អំឡុង​ឆ្នាំ​១៩៦៨-​១៩៦៩ មុន​ថ្ងៃ​ធ្វើ​រដ្ឋ​ប្រហារ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧០ គឺ​កម្ពុជា បាន​ជួប​វិបត្តិ​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ពី​ការ​តាំង​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​ស្ទើរ​នៅ​ទូទាំង​ប្រទេស​ពី​សំណាក់​កងទ័ព​វៀតកុង ហើយ​កាល​នោះ កម្ពុជា​ក៏​ប្រឈម​មុខ​នឹង​ការ​ឈ្លាន​ពាន​ពី​កងទ័ព​វៀតណាម ដែល​ទទួល​បាន​ជំនួយ​ពី​ប្រទេស​ចិន ផង​ដែរ។ សម្រាប់​ថ្ងៃ​ធ្វើ​រដ្ឋ​ប្រហារ​ឆ្នាំ​១៩៧០ វិញ បណ្ឌិត មាស នី យល់​ថា មិន​មែន​សុទ្ធ​តែ​ជា​រឿង​ក្បត់​ជាតិ និង​ជា​រឿង​អាក្រក់​ហួសហេតុ​ពេក​ឡើយ ព្រោះ​រដ្ឋ​ប្រហារ​នេះ​កើត​ឡើង​បន្ទាប់​ពី​សម្ដេច សីហនុ មិន​មាន​លទ្ធភាព​ដើម្បី​បណ្ដេញ​កងទ័ព​វៀតកុង ឬ​គេ​ស្គាល់​ថា ទ័ព​វៀតណាម ខាង​ជើង​ចេញ​ពី​កម្ពុជា វិញ ក្រោយ​ពី​ព្រះអង្គ​បាន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​មក​តាំង​មូលដ្ឋានទ័ព​នៅ​កម្ពុជា៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
RFA
មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង​ថា លោក ហ៊ុន សែន បញ្ចេញ​សារ​រឿង​បដិសេធ​យុវជន​ម្នាក់​នៅ​ជប៉ុន​ស្នើ​សុំ​ធ្វើជា​ទីប្រឹក្សា​ជា​នយោបាយ​ប្រជាភិថុតិ
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។