លោក ហ៊ុន សែន ចោទ​សកម្មជន​សង្គម​ស៊ីវិល​ថា ជា​ក្រុម​បដិវត្ត​ពណ៌​មាន​បរទេស​នៅ​ពីក្រោយ

ដោយ សេក បណ្ឌិត
2023.05.06
លោក ហ៊ុន សែន ចោទ​សកម្មជន​សង្គម​ស៊ីវិល​ថា ជា​ក្រុម​បដិវត្ត​ពណ៌​មាន​បរទេស​នៅ​ពីក្រោយ លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែងកាលពីថ្ងៃទី២៩ មករា ២០២៣។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុក​លោក ហ៊ុន សែន

ក្រុម​យុវជន និង​មន្ត្រី​សិទ្ធិមនុស្ស​បាន​បដិសេធ​ជាថ្មី​ចំពោះ​ការ​ចោទប្រកាន់​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ដែល​ថា ក្រុម​យុវជន​ឬ​ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ជា​ក្រុម​ធ្វើ​បដិវត្តន៍​ពណ៌​បម្រើ​ឱ្យ​បរទេស។ ពួកគេ​លើកឡើង​ថា ពួកគេ​គ្រាន់តែ​ចង់​ឱ្យ​សង្គម​មាន​ការ​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស និង​មាន​យុត្តិធម៌​ប៉ុណ្ណោះ ហើយ​អ្វី​ដែល​ពួកគេ​លើកឡើង​ពី​ភាព​ខ្វះ​ចន្លោះ​របស់​រដ្ឋាភិបាល គឺជា​រឿង​ពិត មិនមែន​ជា​រឿងប្រឌិត ដើម្បី​មូល​បង្កាច់​រដ្ឋាភិបាល​ឡើយ។

យុវជន​ចាត់ទុក​ការចោទប្រកាន់​ជាថ្មី​របស់​លោក ហ៊ុន សែន មក​លើ​ពួកគេ​ថា​ជា​ក្រុម​បដិវត្តន៍​ពណ៌ គឺ​មិន​ខុសគ្នា​ទៅ​នឹង​ការ​លើកឡើង​បែប​រើសអើង​របស់​ក្រសួង​ស្ថាប័ន​មួយ​ចំនួន ដូចជា​ក្រសួង​បរិស្ថាន​ជាដើម។

សកម្មជន​ចលនា​មាតា​ធម្មជាតិ​កញ្ញា មាន លីសា ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​នៅ​ថ្ងៃទី​៥ ឧសភា ថា វា​ជា​រឿង​ដ៏​អភ័ព្វ​មួយ និង​មិន​អាច​ទទួលយក​បាន​ទេ សម្រាប់​ក្រុម​យុវជន​ធ្វើ​ការងារ​បរិស្ថាន ដែល​តែង​ត្រូវ​រង​ការចោទប្រកាន់​ទាំង​អយុត្តិធម៌​ជារឿយៗ​ថា ជា​ក្រុម​បម្រើ​នយោបាយ​ទុច្ចរិត​ឱ្យ​បរទេស ដោយ​គ្រាន់តែ​ធ្វើ​កិច្ចការ​ងារ​សង្គម និង​លើកឡើង​ពី​ភាព​មិន​ប្រក្រតី ឬ​ភាព​ខ្វះ​ចន្លោះ ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​មាន​ការ​ទទួលខុសត្រូវ​ថែម​ទៀត ក្នុង​កិច្ច​ការពារ​ធនធាន​ជាតិ។

កញ្ញា​បន្ត​ថា កិច្ច​ការងារ​របស់​ក្រុម​យុវជន គ្រាន់តែ​ចង់ឱ្យ​សង្គម​មាន​យុត្តិធម៌ មាន​ការ​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស និង​មាន​ការ​អភិវឌ្ឍ​សម្រាប់​ប្រជាជន​ដោយ​ស្មើភាព​គ្នា ដូច្នេះ ទង្វើ​ទាំងនោះ ជា​កិច្ចការ​ចូលរួម​ការពារ​សង្គមជាតិ ហើយ​មិនមែន​ជា​ទង្វើ​បំផ្លាញ​ជាតិ ឬ​ញុះញង់​ដើម្បី​ផ្ដួល​រលំ​រដ្ឋាភិបាល ដូច​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​កន្លង​ទៅ ពី​រដ្ឋាភិបាល ឬ​ពី​តុលាការ​ឡើយ។

កញ្ញា មាន លីសា៖ «សកម្មជន​បរិស្ថាន គឺ​យើង​ផ្ដោត​លើ​បរិស្ថាន ដើម្បី​ទទួល​បាន​យុត្តិធម៌​បរិស្ថាន បើកាលណា មាន​យុត្តិធម៌​បរិស្ថាន វា​មាន​យុត្តិធម៌​សម្រាប់​មនុស្ស មានការ​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស​ច្រើនជាង​មុន មានការ​ទទួលខុសត្រូវ​ពី​ក្រសួង​ផ្សេងៗ។ នៅក្នុង​ខួរក្បាល​ពួក​យើង ក្នុងនាម​ជា​សកម្មជន​បរិស្ថាន អត់​មានអី​ក្រៅពី​យុត្តិធម៌​ទេ​។ ក្រៅពី​រឿង​បរិស្ថាន ក៏​យើង​ផ្ដោត​ទៅ​លើ​រឿង​សិទ្ធិមនុស្ស​ផ្សេងៗ ទៀត​ដែរ ប្រសិនបើ​ឃើញ​អត់​ប្រក្រតី យើង​នឹង​ធ្វើ​ការ​គាំទ្រ​ទៅ​សហជីព​អី​ផ្សេងៗ»

ប្រតិកម្ម​របស់​យុវជន​នេះ​ធ្វើឡើង បន្ទាប់ពី​លោក ហ៊ុន សែន បាន​លើកឡើង​ថា លោក​កាន់តែ​ច្បាស់​ថែមទៀត ក្រោយពី​ក្រុម​យុវជន​ដែល​បាន​ចុះចូល​រដ្ឋាភិបាល បាន​សារភាព​ថា ពួកគេ​បាន​ធ្វើ​សកម្មភាព​ប្រឆាំង​រដ្ឋាភិបាល ដោយសារ​ការ​ចាញ់​ល្បិចកល​របស់​ជន​បរទេស ឬ​គណបក្ស​ប្រឆាំង។

នៅក្នុង​សារ​សំឡេង​បង្ហោះ​តាម​ហ្វេសប៊ុក កាលពី​យប់​ថ្ងៃទី​៤ ឧសភា លោក ហ៊ុន សែន បាន​លើកឡើង​ថា លោក​មាន​ការ​ចេញ​ចិត្ត​ចំពោះ​ក្រុម​យុវជន​ធ្លាប់​ធ្វើ​ការងារ​ខាង​សង្គម​ស៊ីវិល ដែល​លោក​ហៅថា ជា​កូនៗ​នោះ បាន​ជួយ​បំភ្លឺ​បន្ថែម និង​បង្ហាញ​ពី​ភាព​ត្រឹមត្រូវ នូវ​អ្វី​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​ប្រកាន់​យក​ដើម្បី​ទប់ស្កាត់​កុំឱ្យ​មាន​ចលនា​បដិវត្តន៍​ពណ៌​ផ្ដួល​រលំ​រដ្ឋាភិបាល តាមរយៈ​ការ​កកូរ​កកាយ​ពី​ជនបរទេស។

លោក ហ៊ុន សែន៖ «បរទេស​បាន​ខិតខំ​បំផ្លាញ​យើង តាមរយៈ​កូនៗ គឺជា​សាក្សី​រស់ មិនមែន​ជា​បញ្ហា​ការ​មួលបង្កាច់ ពី​សំណាក់​គណបក្ស​កាន់អំណាច ឬ​ពី​រាជរដ្ឋាភិបាល​ទេ តែ​វា​ជា​រឿង​ពិត ហើយ​កូន​ជា​សាក្សី​រស់​ពិត​ប្រាកដ ពុក​អរគុណ​កូនៗ ដែល​កូនៗ បាន​យល់​សភាពការណ៍​នេះ ហើយ​កូនៗ​នឹង​ក្លាយជា​ធនធានមនុស្ស ដើម្បី​ជួយ​ទៅដល់​ការ​រក្សា​សន្តិភាព និង​ការ​អភិវឌ្ឍ​ជាតិ​នា​ពេល​ខាងមុខ»

កន្លងទៅ លោក ហ៊ុន សែន តែង​ចោទប្រកាន់​ក្រុម​អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស និង​ក្រុម​យុវជន​សង្គម​ស៊ីវិល ថា ជា​ក្រុម​បដិវត្តន៍​ពណ៌ និង​បាន​ព្រមាន​តាម​កម្ទេច​ជារឿយៗ ដោយ​មិន​អត់ឱន​ឡើយ​។ នៅ​ពេល​មាន​ការ​ព្រមាន​ពី​លោក ហ៊ុន សែន បែប​នេះ មាន​សកម្មជន​សិទ្ធិមនុស្ស និង​បរិស្ថាន​ជា​បន្តបន្ទាប់ ត្រូវ​បាន​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន ចាប់ចង​ដាក់​ពន្ធនាគារ ដោយ​ចោទប្រកាន់​ពី​បទ​ញុះញង់ ឬ​រួមគំនិត​ក្បត់ ជាពិសេស​មាន​សកម្មជន និង​ក្រុម​កម្មករ​មួយ​ចំនួន​ទៀត ត្រូវ​បាន​គេ​បាញ់​សម្លាប់ ដូចជា​សកម្មជន​ការពារ​ព្រៃឈើ​លោក ឈុត វុទ្ធី មេដឹកនាំ​កម្មករ​លោក ជា វិជ្ជា និង​អ្នកវិភាគ​នយោបាយ​បណ្ឌិត កែម ឡី ដែល​ករណី​ឃាតកម្ម​ទាំងនោះ មិនដែល​រក​ឃើញ​អ្នក​ទទួលខុសត្រូវ យក​មក​ផ្ដន្ទាទោស​តាមផ្លូវ​ច្បាប់​ឡើយ។

អង្គការ​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស​អន្តរជាតិ​លើកឡើង​ថា អំពើ​ហិង្សា​ជាច្រើន បាន​កើត​ឡើងលើ​អ្នកនយោបាយ​ប្រឆាំង និង​មន្ត្រី​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល នៅ​ក្រោយ​ពី​មានការ​ប្រើ​សារ​ព្រមាន​ហិង្សា​ពី​លោក ហ៊ុន សែន ជាពិសេស​ការ​កើនឡើង​នៃ​ការ​លួច​វាយប្រហារ​លើ​រាងកាយ​ដោយ​ដំបង​និង​បំពង់​ដែក លើ​សមាជិក​គណបក្សប្រឆាំង​នៅ​ចុងក្រោយ​នេះ។

ប្រធាន​សមាគម​សម្ពន្ធ​និស្សិត​បញ្ញវន្ត​ខ្មែរ​លោក កើត សារ៉ាយ លើកឡើង​ដែរ​ថា ការ​ចោទប្រកាន់​ជាថ្មី​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ហាក់​បង្ហាញថា ខ្មែរ​នៅ​មិនទាន់​មាន​ការផ្សះផ្សា​ជាតិ និង​មាន​សន្តិភាព​ពេញ​លេញ​នៅឡើយ ប៉ុន្តែ​លោក​សង្កេត​ឃើញ​ថា មក​ដល់​ពេល​នេះ មិន​មាន​ជនជាតិ​ខ្មែរ​ណា​ម្នាក់ ធ្វើ​បដិវត្តន៍​ពណ៌​ដែល​នាំ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ស្ថិរភាព​នយោបាយ សន្តិសុខ​សង្គម និង​អធិបតេយ្យ​ជាតិ​ឡើយ​។ លោក​បន្ត​ថា នៅ​ពេល​មានការ​ចោទ​ប្រកាន់​គ្នា​រវាង​ខ្មែរ និង​ខ្មែរ​បែបនេះ នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​មានការ​ស្អប់ខ្ពើម​គ្នា​កាន់តែ​ខ្លាំង។

លោក កើត សារ៉ាយ៖ «សូម(លោក ហ៊ុន សែន​) លើកឡើង​ឱ្យ​មានការ​ច្បាស់លាស់ ព្រោះ​អាហ្នឹង វា​ជា​ការ​បង្ហាញ​មួយ​ថា ប្រសិនបើ​មិន​គូសវាស​ឱ្យ​ច្បាស់លាស់ វា​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​ការ​ភ័ន្ត​ច្រឡំ​គ្នា ហើយ​ខ្ញុំ​ជឿជាក់​ថា វា​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​មតិ​សាធារណជន ដែល​ប្រកាន់​និន្នាការ អាច​ចាប់ផ្ដើម​ឈាន​ទៅ​ដល់​ការ​ស្អប់ខ្ពើម​រវាង​ខ្មែរ​និង​ខ្មែរ​គ្នាឯង ដោយសារ​ខ្លាច​ថា ក្រុម​នេះ អាច​ជា​បដិវត្តន៍​ពណ៌ ក្រុម​នេះ​បែប​នេះ​បែប​នោះ»

វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី មិន​អាច​សុំ​ការ​បកស្រាយ​បន្ថែម​ពី​ប្រធាន​អង្គភាព​អ្នកនាំពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន បាន​ទេ​នៅ​ថ្ងៃទី​៥ ឧសភា។

ជុំវិញ​រឿង​នេះ ប្រធាន​សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស​អាដហុក​(Adhoc) លោក នី សុខា លើកឡើង​ដែរ​ថា អ្វី​ដែល​ខាង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល និង​ក្រុម​យុវជន​ខាង​បរិស្ថាន និង​ការពារ​ព្រៃឈើ​បាន​លើកឡើង​កន្លង​ទៅ គឺ​សុទ្ធតែ​ទិដ្ឋភាព​ជាក់ស្ដែង​នៅក្នុង​សង្គម និង​មិនមែន​ជា​ការ​ស៊ីឈ្នួល​បរទេស ដើម្បី​និយាយ​រឿង​មិន​ពិត បង្ខូច​កេរ្តិ៍ឈ្មោះ​រដ្ឋាភិបាល​ឡើយ។

លោក​បន្ត​ថា ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​បំផ្លិចបំផ្លាញ​ព្រៃឈើ សូម្បី​មេបញ្ជាការ​កងរាជអាវុធហត្ថ​លើ​ផ្ទៃ​ប្រទេស​លោក សៅ សុខា កាល​ពី​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ ក៏​ទទួល​ស្គាល់​ថា ព្រៃឈើ​នៅ​កម្ពុជា កំពុង​រង​ការ​បំផ្លិចបំផ្លាញ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដែរ។

លោក នី សុខា៖ «បើ​និយាយ​ថា យើង​ទៅ​ស៊ីឈ្នួល​គេ យើង​ទៅ​ធ្វើ​អ្វី​ដែល​បំផ្លិចបំផ្លាញ​សង្គម វា​ទាល់តែ​រឿង​ទាំង​អស់ហ្នឹង អត់​កើតមាន រឿង​ព្រៃឈើ​អត់​មាន​ទេ រដ្ឋាភិបាល​ការពារ​បាន​ល្អ​ណាស់ ហើយ​យើង​ចេះតែ​ទៅ​និយាយ​បំផ្លើស ប៉ុន្តែ​បើ​យើង​មើល​ពី​ទិដ្ឋភាព​ជាក់ស្ដែង វា​ជា​ការពិត​។ បញ្ហា​សិទ្ធិមនុស្ស ក៏​វា​មិន​ខុសគ្នា​ដែរ បញ្ហា​យុត្តិធម៌​នៅក្នុង​សង្គម ក៏​វា​មិន​ខុសគ្នា​ដែរ យើង​ឃើញ​ហើយ សង្គម​យើង​មាន​អយុត្តិធម៌​ច្រើនណាស់ ដែល​អ្នក​ក្រីក្រ​ទទួលរង​គ្រោះ ដោយសារតែ​បញ្ហា​ដីធ្លី បញ្ហា​ធនធាន​ធម្មជាតិ បញ្ហា​រំលោភសិទ្ធិ​ផ្សេងៗ»

មន្ត្រី​សិទ្ធិមនុស្ស​រូប​នេះ​យល់​ឃើញ​ថា នៅពេល​ខ្មែរ​ចោទប្រកាន់​គ្នា ថា​ជា​ក្រុម​មួយ​ស៊ីឈ្នួល​បរទេស និង​ក្រុម​បដិវត្តន៍​ពណ៌ ដូច្នេះ​! មិនអាច​ធ្វើ​ឱ្យ​ខ្មែរ​អង្គុយ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ប្រទេសជាតិ​ជាមួយគ្នា​បាន​ឡើយ​។ លោក​បន្ត​ថា ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល គួរតែ​ទទួលយក​ការរិះគន់​ពី​សង្គម​ស៊ីវិល ទៅ​ឆ្លុះបញ្ចាំង​ជាក់ស្ដែង​ពី​ទិដ្ឋភាព​សង្គម ដើម្បី​ដោះស្រាយ ជាជាង​ស្ដាប់​តែ​ក្រុម​ដែល​ចូលចិត្ត​និយាយ​លើកជើង​ដូច​នៅពេល​នេះ ព្រោះ​វា​មិនអាច​ជួយ​ឱ្យ​សង្គម​មួយ​មាន​យុត្តិធម៌​ឡើយ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
នយោបាយ
អាមេរិក​ផ្ដល់​ជំនួយ ១៨​លាន​ដុល្លារ​មក​កម្ពុជា​វិញ តែ​មិន​បាន​ទទួល​ស្គាល់​ថា ការ​បោះឆ្នោត​ត្រឹមត្រូវ​ទេ
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។