ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលសោកស្តាយដែលព្រឹទ្ធសភាផ្តល់សច្ចាប័នលើសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០១៩
2019.11.19
ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលសោកស្តាយដែលព្រឹទ្ធសភារបបក្រុងភ្នំពេញ បានអនុម័តទាំងស្រុងដោយឥតកែប្រែលើសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០១៩។ ព្រឹទ្ធសភាថា សន្ធិសញ្ញានេះបានឆ្លងកាត់ការពិនិត្យដិតដល់ និងស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញហើយ ទើបមានការផ្តល់សច្ចាប័ននៅពេលនេះ។
តំណាងក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន ថ្លែងថា ព្រឹទ្ធសភាមិនគួរផ្តល់សច្ចាប័នលើសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០១៩ នោះទេ ពីព្រោះការបោះបង្គោលព្រំដែនរវាងកម្ពុជា និងវៀតណាមនាពេលកន្លងទៅ មានចំណុចមិនប្រក្រតីច្រើន ជាពិសេសពលរដ្ឋមួយចំនួននៅតែអះអាងថា ពួកគាត់បានបាត់បង់ដីទៅប្រទេសវៀតណាម។ ម្យ៉ាងវិញទៀត លោកថា អ្នកនយោបាយខ្មែរមិនទាន់មានការស្រុះស្រួលគ្នានៅឡើយទេ ដូច្នេះការប្រញាប់អនុម័តលើសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០១៩ ទាំងដែលបង្គោលព្រំដែនមិនទាន់បានបោះរួចរាល់ជាស្ថាពរផងនោះ អាចនឹងបង្កើតទំនាស់ផ្សេងទៀតនៅពេលក្រោយ ហើយក៏អាចប៉ះពាល់ដល់បូរណភាពទឹកដីរបស់កម្ពុជាដែរ៖ «យើងមានការសោកស្តាយទៅនឹងការអនុម័តសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមលើសន្ធិសញ្ញាឆ្នាំ២០០៥ ដែលធ្វើឱ្យកម្ពុជាយើងខាតបង់ ហើយខ្មែរយើងមិនទាន់បានស្រុះស្រួលគ្នាផង ហើយយើងអនុម័ត ហើយបង្គោលព្រំដែនហ្នឹងមិនទាន់បានបោះហើយជាស្ថាពរទេ គ្រាន់តែបោះបង្គោលឡាក់ទេ។ អ៊ីចឹងយើងមានការព្រួយបារម្ភណាស់នៅពេលបោះបង្គោលធ្មេញរណា កម្ពុជាយើងនឹងមានបញ្ហាម្តងទៀត»។
ព្រឹទ្ធសភារបបក្រុងភ្នំពេញ បានប្រជុំអនុម័តសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០១៩ ដែលមានចំនួន ៣មាត្រា នៅថ្ងៃទី១៨ វិច្ឆិកា។ សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះនឹងត្រូវបញ្ជូនទៅក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញនៅអំឡុងសប្តាហ៍ក្រោយនេះ ដើម្បីត្រួតពិនិត្យមើលធម្មនុញ្ញភាព មុននឹងត្រូវបញ្ជូនទៅព្រះមហាក្សត្រឡាយព្រះហស្តលេខាដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ។
សមាជិក និងជាអ្នកនាំពាក្យព្រឹទ្ធសភា លោក ម៉ម ប៊ុននាង ឱ្យអាស៊ីសេរីដឹងថា ព្រឹទ្ធសភាបានពិនិត្យឃើញថា សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះមានភាពចាំបាច់ដើម្បីកំណត់ព្រំដែនគោកដែលកម្ពុជាបានបោះបង្គោលបាន ៨៤% ជាមួយប្រទេសវៀតណាម។ លោកបញ្ជាក់ថា ព្រឹទ្ធសភាមិនអាចទទួលយកមតិរិះគន់ទាំងឡាយរឿងសន្ធិសញ្ញាព្រំដែននេះមកពិនិត្យពិភាក្សាបានឡើយ ព្រោះលោកថា មតិទាំងនោះគ្រាន់តែជាសារនយោបាយ និងគ្មានក្របខណ្ឌគតិយុត្តិគ្រប់គ្រាន់ឡើយ៖ «ចំណុចណាមួយដែលថា ប៉ះពាល់ ហើយចំណុចណាមួយដែលថាឱ្យខាតបង់ គឺគាត់អត់មានទេ។ អ៊ីចឹងគាត់គ្រាន់តែនិយាយជាសារនយោបាយទេ គាត់អត់មានស្អីជាតឹកតាងយកមកបង្ហាញទេ លិខិតគតិយុត្តិអ្វីណាមួយឱ្យបានច្បាស់លាស់ គឺគ្មានទេ»។
រដ្ឋសភាឯកបក្សបានអនុម័តទាំងស្រុងលើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០១៩ កាលពីថ្ងៃទី៤ វិច្ឆិកា បន្ទាប់ពីគណៈរដ្ឋមន្ត្រីរបបក្រុងភ្នំពេញបានអនុម័តយល់ព្រមកាលពីខែតុលា។ គណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានអនុម័តសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ ដោយចំណាយពេលត្រឹមរយៈពេល ១សប្តាហ៍ បន្ទាប់ពីលោក ហ៊ុន សែន បានចុះហត្ថលេខាជាមួយភាគីវៀតណាម នៅទីក្រុងហាណូយ។ សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ ត្រូវបានស្ថាប័ននីតិបញ្ញត្តិ ដែលស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់បក្សកាន់អំណាច ដំណើរការប្រជុំអនុម័តក្នុងនីតិវិធីប្រញាប់។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន (GDP) លោក ឡឹក សុធារ សោកស្តាយដែលព្រឹទ្ធសភាសម្រេចអនុម័តសន្ធិសញ្ញានេះ ក្នុងពេលដែលកម្ពុជាមិនទាន់មានឯកភាពជាតិ។ លោកថ្លែងថា គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋានចង់បានសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនដែលកម្ពុជាមិនបាត់បង់អធិបតេយ្យជាតិ និងមានការយល់ព្រមពីគ្រប់ភាគីខ្មែរទាំងអស់៖ «យើងមានក្តីបារម្ភថា សន្ធិសញ្ញានេះវាធ្វើឱ្យបាត់បង់អធិបតេយ្យភាពរបស់យើង ធ្វើឱ្យយើងបាត់បង់ទឹកដី ហើយយើងចង់ឱ្យមានការសិក្សាស្រាវជ្រាវលម្អិត ជាពិសេសគឺមានស្ថាប័នឯករាជ្យទាក់ទងទៅនឹងផែនទី ច្បាប់អន្តរជាតិ ក៏ដូចជានរវិទ្យា ដើម្បីសិក្សាឱ្យបានលម្អិតអំពីកិច្ចព្រមព្រៀងនេះសិន»។
សន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០១៩ គឺជាការរួមបញ្ចូលគ្នានៃសន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋឆ្នាំ១៩៨៥ និងសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០០៥។ របបលោក ហ៊ុន សែន អះអាងថា សន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០១៩ នេះ គឺជាឯកសារផ្លូវច្បាប់ដែលទទួលស្គាល់ការបោះបង្គោលព្រំដែន ៨៤% ជាមួយប្រទេសវៀតណាម។ របបនេះអះអាងទៀតថា សន្ធិសញ្ញានេះ គឺជាឯកសារគ្រឹះការពារបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជា ដែលមានខ្សែព្រំដែនមិនប្រែប្រួល ថែរក្សាបាននូវព្រំដែនសុខសន្តិភាព មិត្តភាព សហប្រតិបត្តិការ និងការអភិវឌ្ឍលើគ្រប់វិស័យ ដើម្បីភាពសុខសាន្តរបស់ពលរដ្ឋកម្ពុជា។
ទោះជាយ៉ាងណា តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន ចាត់ទុកថា ការផ្តល់សច្ចាប័នលើសន្ធិសញ្ញានេះ គឺជាការកាត់ទឹកដីខ្មែរឱ្យវៀតណាមតាមសំណើលោក ហ៊ុន សែន ដែលត្រូវវៀតណាមលើកបន្តុបឱ្យកាន់អំណាចចាប់ពីដើមទស្សវត្សរ៍ទី៨០ មក។ លោកថា សន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០១៩ នេះ ក៏ដូចជា សន្ធិសញ្ញាព្រំដែនលើកមុនៗ ដែរ គឺជាសន្ធិសញ្ញាខុសច្បាប់ ព្រោះធ្វើឡើងដោយយោងលើសន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋរវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម ឆ្នាំ១៩៨៥ ពេលដែលកម្ពុជាកំពុងស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់វៀតណាម៖ «ខ្មែរយើងជាអ្នកខាត ហើយយួនជាអ្នកចំណេញ ហើយយើងឃើញថា បោះបង្គោលកន្លងមកធ្លាប់ឃើញប្រជាពលរដ្ឋយួនស្រែកយំបាត់ដីស្រែចម្ការទេ? អត់ទេ! មានតែពលរដ្ឋខ្មែរទេ ដែលស្រែកយំបាត់ដីស្រែចម្ការនៅពេលបោះបង្គោល ដូច្នេះមានន័យថា ការបោះបង្គោលហ្នឹង គឺដើម្បីកាត់ដីឱ្យយួនទេ មិនមានការបោះបង្គោលឱ្យបានត្រឹមត្រូវអ្វីទេ»។
គិតត្រឹមខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៩ របបក្រុងភ្នំពេញសម្រេចបានការបោះបង្គោលព្រំដែនគោកជាមួយភាគីវៀតណាម បាន ៣១៥បង្គោល ស្មើនឹង៨៤% នៃបង្គោលព្រំដែនសរុប ៣៧៥បង្គោល។ របបក្រុងភ្នំពេញនឹងផ្តល់សច្ចាប័នលើសន្ធិសញ្ញាថ្មីទៀត នៅពេលដែលរបបនេះបោះបង្គោលព្រំដែនចប់សព្វគ្រប់ជាមួយភាគីវៀតណាម។
តំណាងក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន អះអាងថា កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ១៩៩១ គឺជាមូលដ្ឋានច្បាប់ដ៏រឹងមាំដែលកម្ពុជាអាចប្រើប្រាស់បាននៅថ្ងៃអនាគត ដើម្បីសើរើឡើងវិញនូវសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនមិនស្របច្បាប់ទាំងឡាយ ដែលរដ្ឋាភិបាលសព្វថ្ងៃ បានចុះហត្ថលេខាព្រមព្រៀងជាមួយភាគីវៀតណាម៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។