ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមមួយចំនួនលើកទង់ជាតិខ្មែរក្រោមតាមផ្ទះដើម្បីរក្សាអត្តសញ្ញាណជនជាតិដើម
2023.11.30
ទង់ជាតិខ្មែរក្រោមដាក់តាំងនៅមុខផ្ទះ ក្នុងឱកាសចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិខ្មែរ។
រូប៖ តោ ហ្វាងចៀង
ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមមួយចំនួននាំគ្នាលើក និងដាក់តាំងទង់ជាតិខ្មែរក្រោមនៅតាមផ្ទះ បើទោះបីជាអាជ្ញាធរវៀតណាម ចុះដកហូតទង់ជាតិ និងគំរាមកំហែង ពួកគាត់ក្តី។ ពួកគេថា ការលើក និងដាក់តាំងទង់ជាតិគឺដើម្បីរក្សាអត្តសញ្ញាណជាជនជាតិដើមខ្មែរក្រោម ស្របតាមគោលការណ៍ច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ។
ខ្មែរក្រោមមួយចំនួនបានលើកទង់ជាតិខ្មែរក្រោមនៅផ្ទះបានរយៈពេលជាង ៣ ឆ្នាំមកហើយ ដើម្បីរក្សានូវអត្តសញ្ញាណជាជនជាតិដើមនៅលើទឹកដីកំណើតដូនតាខ្លួន។
កម្មកររោងចក្រនៅខេត្តទួលតាមោក និងជាសកម្មជនខ្មែរក្រោម លោក ថាច់ ង៉ា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា លោកនិងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមប្រមាណ ៣០គ្រួសារផ្សេងទៀតក៏បានលើកទង់ជាតិខ្មែរក្រោមដូចគ្នាដែរ។ ទោះបីយ៉ាងណាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមដែលហ៊ានលើកទង់ជាតិខ្មែរក្រោមនៅតាមផ្ទះនៅមានចំនួនតិចតួចនៅឡើយ ដោយសារតែអាជ្ញាធរវៀតណាមតែងតែគំរាមកំហែង ប្រើអំពើហិង្សា និងចាប់ខ្លួនទៅប៉ុស្តិ៍នគរបាល។
លោក ថាច់ ង៉ា៖ «ខ្ញុំបាទលើកនេះតែងតែមានអាជ្ញាធរមកធ្វើអុកឡុកទារអាវយឺត មានផែនទី និងទង់ជាតិខ្មែរក្រោមយើង ព្រមទាំងមានទង់ខ្មែរក្រោម ខ្ញុំដេរដោយដៃផ្ទាល់ ហើយអាជ្ញាធរយួនក៏បានរឹបអូសយកទៅអស់ ហើយខ្ញុំក៏ត្រូវបានរងទណ្ឌកម្មដូចជាវាយធាក់ដំ និងការគំរាមកំហែងជាដើម»។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក ថាច់ ង៉ា ពុំបានបាក់ស្បាតនឹងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញរបស់អាជ្ញាធរវៀតណាមនោះទេ ទើបលោកបន្តដាក់ទង់ជាតិខ្មែរក្រោមនៅផ្ទះរបស់លោកដដែល។ លោក ថាច់ ង៉ា រំពឹងថា ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមផ្សេងទៀត នឹងហ៊ានលើកទង់ជាតិខ្មែរក្រោមដែរ ព្រោះថា សកម្មភាពទាំងនេះគឺស្របនឹងច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ។
ចំណែកពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនៅខេត្តព្រះត្រពាំង លោក ថាច់ ស្វឺងដុង លើកឡើងថា លោកបានលើកទង់ជាតិខ្មែរក្រោមអំឡុងពេលបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌកន្លងទៅនេះ ហើយក្រោយពេលដែលលោកបានលើកទង់ជាតិខ្មែរក្រោមរយៈពេលពីរម៉ោងមក អាជ្ញាធរវៀតណាមចំនួន ៨នាក់ក្នុងឯកសណ្ឋានស៊ីវិលបានមកដល់ផ្ទះបង្ខំឱ្យលោកទម្លាក់ទង់ជាតិខ្មែរក្រោមចុះវិញ។
លោកមិនព្រមធ្វើតាមអាជ្ញាធរវៀតណាមនោះទេ ប៉ុន្តែលោកបានអានសេចក្ដីប្រកាសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិស្ដីពីសិទ្ធិជនជាតិដើម និងសេចក្ដីប្រកាសជាសកលស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្សទៅកាន់អាជ្ញាធរវៀតណាមថា លោកមានសិទ្ធិក្នុងការលើកទង់ជាតិខ្មែរក្រោមដើម្បីរក្សានូវអត្តសញ្ញាណរបស់ខ្លួន។
លោកថា លោក និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមផ្សេងទៀត មិនចង់បង្កើតចលាចលអ្វីនោះទេ ប៉ុន្តែពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមចង់រក្សានូវអត្តសញ្ញាណរបស់ខ្លួន ព្រោះថាអាជ្ញាធរវៀតណាមតែងតែរំខានមិនឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមធ្វើពិធីបុណ្យ ប្រពៃណីដោយរលូន ហើយក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំនេះរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមព្យាយាមលុបបំបាត់អត្តសញ្ញាណពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដោយអាជ្ញាធរវៀតណាមមិនបញ្ជាក់ក្នុងអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណថា ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមគឺជាជនជាតិខ្មែរនោះទេ។
លោក ថាច់ ស្វឺងដុង៖ «មិនមែនការលើកតំណាងទង់ជាតិសំដៅទៅប្រឆាំងដើម្បីវាយប្រហាររដ្ឋាភិបាលយួនទេ ពីព្រោះបច្ចុប្បន្ននេះ ពួកខ្ញុំរស់នៅក្នុងអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណគេដកហូតអស់ហើយទាំងពីសាសនា ទាំងអំពីជាតិសាសន៍របស់ខ្លួន ដូច្នេះពួកខ្ញុំគ្មានអីដើម្បីអំណះអំណាងថាខ្លួនយើងជាខ្មែរទេ មានតែការយកទង់ជាតិបីពណ៌តំណាងដោយ ខៀវ លឿង ក្រហម ដើម្បីបញ្ជាក់ និងបង្ហាញដល់ពិភពលោកបានដឹងថា ពួកខ្ញុំគឺជាជនជាតិខ្មែរក្រោម»។
ព្រះពុទ្ធសាសនាបានជ្រាបចូលយ៉ាងជ្រៅក្នុងស្រទាប់ផ្នត់គំនិតរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម និងជាសសរគ្រឹះដ៏រឹងមាំសម្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមក្នុងការថែរក្សាសម្បត្តិវប្បធម៌ ប្រពៃណី និងទំនៀមទម្លាប់នៅទីនោះ។ សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលជាអង្គការតំណាងឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនៅក្រៅប្រទេសបានសម្រេចយកទង់ព្រះពុទ្ធសាសនាដែលមានប្រាំពណ៌ គឺខៀវ លឿង ក្រហម ហង្សបាទ និងស មកបត់ជាពីរក្លាយជាទង់ជាតិខ្មែរក្រោមដែលមានបីពណ៌ និងបីឆ្នូត មានទំហំស្មើគ្នា គឺពណ៌ខៀវ លឿង និងក្រហម។
ឯកសាររបស់សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមបញ្ជាក់ថា ឆ្នូតពណ៌ខៀវ នៅផ្នែកខាងលើ ជានិមិត្តរូបនៃសិទ្ធិសេរីភាព និងប្រជាធិបតេយ្យ ឆ្នូតពណ៌លឿង នៅចំកណ្ដាល ជានិមិត្តរូបនៃជាតិសាសន៍របស់ខ្មែរក្រោម និងឆ្នូតពណ៌ក្រហម នៅខាងក្រោម បង្ហាញពីវីរភាពអង់អាចក្លាហានរបស់វីរជនខ្មែរក្រោម ដែលហ៊ានបូជាជីវិតខ្លួនដើម្បីជាតិរស់។ ទង់ជាតិខ្មែរក្រោម ត្រូវបានសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ កាលពីឆ្នាំ១៩៩២ ក្នុងមហាសន្និបាតសកល នៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ទង់ជាតិខ្មែរក្រោមត្រូវបានសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមផ្សព្វផ្សាយយ៉ាងទូលំទូលាយ និងក្រោយៗមកត្រូវបានពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមយកទៅបោះពុម្ពដាក់លើអាវ ឬបង្ហោះតាមបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក (Facebook) និងដាក់តាំង ឬព្យួរនៅតាមផ្ទះជាដើម។
កាលពីឆ្នាំ២០២០ សកម្មជនខ្មែរក្រោម លោក យ័ញ មិញក្វាង បានលើកទង់ជាតិខ្មែរក្រោមនៅផ្ទះរបស់លោក។ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរវៀតណាមជាច្រើននាក់បានចុះដល់ផ្ទះបង្ខំឱ្យលោកទម្លាក់ទង់ជាតិខ្មែរក្រោមចុះវិញ ដោយមិនបានបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនោះទេ។ ទោះជាយ៉ាងណា លោក យ័ញ មិញក្វាង ពុំបានធ្វើតាមអាជ្ញាធរនោះទេ។ បច្ចុប្បន្នលោកត្រូវបានអាជ្ញាធរវៀតណាមខេត្តឃ្លាំង ឬវៀតណាមហៅថា សុកត្រាំង (Soc Trang) ចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ ដែលសង្គមស៊ីវិលខ្មែរក្រោមយល់ថា ដោយសារតែការតស៊ូមតិរក្សាអត្តសញ្ញាណជនជាតិដើមខ្មែរក្រោមរបស់លោកក្នុងពេលកន្លងមក។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចសុំការឆ្លើយតបរឿងនេះពីស្ថានទូតវៀតណាមប្រចាំនៅកម្ពុជា និង ប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ប៉ែន បូណា បានទេ នៅថ្ងៃទី២៩ វិច្ឆិកា។
ជុំវិញរឿងនេះ អគ្គលេខាធិការសមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោមដើម្បីសិទ្ធិមនុស្សនិងអភិវឌ្ឍន៍ លោកបណ្ឌិត សឺន ជុំជួន មានប្រសាសន៍ថា ការណ៍ដែលពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមលើកទង់ជាតិខ្មែរក្រោមគឺក្នុងគោលបំណងរក្សានូវអត្តសញ្ញាណជនជាតិដើម។ លោកបន្តថា ការលើកទង់ខ្មែរក្រោមនេះ គឺជាសិទ្ធិដែលមានចែងក្នុងច្បាប់អន្តរជាតិ ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមគួរបញ្ឈប់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញមកលើពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម។
បណ្ឌិត សឺន ជុំជួន៖ «ជាទង់សញ្ញាសម្គាល់ហ្នឹងគេដឹងយើងជាខ្មែរជារឿងមួយល្អមែនទែន ប្រសិនបើគាត់ប្រើប្រាស់ ប៉ុន្តែគ្រាន់តែខ្ញុំប្រាប់ថា ជាប្រទេសមួយមិនអាចមានទង់ជាតិជាពីរបានទេ គ្រាន់តែខ្ញុំសូមលើកឡើងថា ការដែលលើកទង់ហ្នឹងជាទង់សម្រាប់សម្គាល់ពូជសាសន៍ ទង់សម្រាប់សម្គាល់ជនជាតិដើមមួយដែលរស់នៅលើទឹកដីក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់វៀតណាម»។
ទឹកដីខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ត្រូវបានបារាំងកាត់ឱ្យវៀតណាមត្រួតត្រាទាំងខុសច្បាប់ជាបន្តកាលពី៧៤ឆ្នាំមុន។ សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមអះអាងថា បច្ចុប្បន្ន ខ្មែរក្រោមមិនតិចជាង ៧លាននាក់នោះទេដែលកំពុងរស់នៅលើទឹកដីកំណើត។ អង្គការសមាគមខ្មែរក្រោម លើកឡើងថា ព្រះសង្ឃ និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមដែលឈឺឆ្អាលពីបញ្ហាសង្គមតែងត្រូវបានអាជ្ញាធរវៀតណាមធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ តាមរយៈការឃ្លាំមើលក្នុងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ ការសម្លុតបំភ័យ គំរាមកំហែង និងចាប់ខ្លួនដាក់ពន្ធនាគារជាដើម រហូតពេលខ្លះពួកគេត្រូវបង្ខំចិត្តរត់ចោលស្រុកកំណើតឡើងមករស់នៅប្រទេសកម្ពុជា ឬសុំសិទ្ធិជ្រកកោននៅប្រទេសទី៣ក៏មាន៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- សភាអឺរ៉ុប ជំរុញឱ្យសើរើប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA នៅសល់៨០% និងដាក់ទណ្ឌកម្មជាក់លាក់លើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
- UNHCR អំពាវនាវដល់កម្ពុជា និងថៃ ឱ្យគោរពតាមច្បាប់ស្ដីពីការមិនចាប់បញ្ជូនជនភៀសខ្លួនត្រឡប់ទៅឱ្យរងទុក្ខបុកម្នេញនៅប្រទេសកំណើត
- លោក ហ៊ុន សែន ស្នើមេដឹកនាំចិនឱ្យផ្ដល់ជំនួយ និងប្រាក់កម្ចីបន្ថែម ក្នុងគ្រាដែលកម្ពុជាអាចប្រឈមនឹងទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចពីសំណាក់សហភាពអឺរ៉ុប
- ពលរដ្ឋខ្មែរនៅកូរ៉េគ្រោងធ្វើបាតុកម្មជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលប្ដឹងទាមទារកោះគជ់ទៅតុលាការអន្តរជាតិ
- លោក ហ៊ុន សែន ប្ដេជ្ញាបន្តប្រកាន់ជំហរគោលនយោបាយចិនតែមួយ និងថា ប្រទេសចិនបានជួយនយោបាយកម្ពុជាឱ្យមានឯករាជ្យ
អត្ថបទពេញនិយម
នយោបាយ
- អ្នកឃ្លាំមើលចាត់ទុកដំណើរទស្សនកិច្ចលោក ហ៊ុន សែន ទៅចិន គឺជាការពង្រឹងអំណាច និងស្វែងរកកម្ចីពីចិនបន្ថែម
- បទសម្ភាសន៍លោក សុខ ឥសាន ស្ដីពីគម្រោងរដ្ឋាភិបាលបង្កើតច្បាប់ប្រឆាំងភេរវកម្ម ដើម្បីទប់ទល់លោក សម រង្ស៊ី
- កម្ពុជា និងចិនប្ដេជ្ញាបន្តរឹតចំណងមិត្តភាពដើម្បីកសាងជោគវាសនាប្រទេសជាតិរួមគ្នា
- ពលរដ្ឋ និងឥស្សរជននយោបាយថៃទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលរបស់ខ្លួនលុបចោល «MOU44» លើតំបន់ត្រួតស៊ីគ្នាជាមួយកម្ពុជា
- ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមស្នើដល់ព្រះមហាក្សត្រឲ្យលើកយកបញ្ហាខ្មែរក្រោមទៅជជែកជាមួយរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម