សង្គមស៊ីវិល និងអ្នកជំនាញចរាចរណ៍ ចង់ឃើញអាជ្ញាធររឹតបន្តឹង និងអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ឱ្យមានភាពស្មើគ្នាទៅលើពលរដ្ឋ ដោយបញ្ចប់វប្បធម៌ទទួលសំណូក និងការប្រើច្បាប់ដើម្បីកេងប្រវ័ញ្ចលើពលរដ្ឋ។ ពួកគាត់ថា អាជ្ញាធរត្រូវមានយន្តការជាក់លាក់ និងបង្កើនការផ្សព្វផ្សាយឱ្យពលរដ្ឋគោរពច្បាប់ ដើម្បីកាត់បន្ថយអត្រាអ្នកគ្រោះថ្នាក់នៅលើដងផ្លូវប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។
ភាពធូររលុងនៃការរឹតបន្តឹងច្បាប់ និងការអនុវត្តខ្វះអព្យាក្រឹតភាពរបស់អាជ្ញាធរជាមូលហេតុសំខាន់មួយក្នុងចំណោមមូលហេតុដទៃទៀត ដែលសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកជំនាញ មើលឃើញថា នាំឱ្យពលរដ្ឋមិនសូវគោរពច្បាប់ដើម្បីសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួន។
ប្រធានសមាគមនិស្សិតបញ្ញវន្តខ្មែរ លោក កើត សារ៉ាយ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី២៣ ខែកញ្ញា ថា រដ្ឋាភិបាលគួរលុបបំបាត់អំពើពុករលួយក្នុងជួរមន្ត្រីប៉ូលិសចរាចរណ៍ ដែលតែងទទួលសំណូក និងប្រើច្បាប់គាបសង្កត់លើជនគ្មានកំហុស ដែលនាំឱ្យពលរដ្ឋលែងគោរពច្បាប់ និងតែងតែយកលុយមកដោះស្រាយនៅពេលមានបញ្ហារហូតក្លាយជាទម្លាប់។ ជាមួយគ្នានេះ លោកថា រដ្ឋាភិបាលគួរមានយន្តការ បង្កើនការផ្សព្វផ្សាយច្បាប់ចរាចរណ៍តាមដងផ្លូវ ឱ្យច្រើនជាងការផ្សព្វផ្សាយគ្រឿងស្រវឹង និងរឹតបន្តឹងលើជនល្មើសដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់លើដងផ្លូវ ដើម្បីឱ្យពលរដ្ឋចូលរួមគោរពច្បាប់។
លោក កើត សារ៉ាយ៖ «អំពើពុករលួយ គឺជាប្រភពដែលធ្វើឱ្យមនុស្សមានអារម្មណ៍ថា មានលុយអាចដោះស្រាយអ្វីបាន មានលុយគឺអាចកែច្បាប់បាន។ អាហ្នឹងហើយដែលធ្វើឱ្យប្រសិទ្ធភាពនៃការអនុវត្តវាអត់មានប្រសិទ្ធភាព អត់មានតម្លាភាព។ ដើម្បីឱ្យវា យើងគ្រាន់តែផ្លាស់ប្ដូរមក គឺរៀបចំការអនុវត្តច្បាប់ មិនថាអ្នកមានអ្នកក្រទេ ប្រព្រឹត្តបទល្មើសនៅលើដងផ្លូវ គឺត្រូវអនុវត្តច្បាប់យ៉ាងតឹងរ៉ឹង យ៉ាងតឹងតែងជាមួយ។ ទោះបើក្នុងលក្ខខណ្ឌធូរស្រាល អាចអនុគ្រោះដោយការយកទៅអប់រំ យកទៅទូន្មាន។ តែបើក្នុងលក្ខខណ្ឌធ្ងន់ធ្ងរ ដូចជាបុកស្លាប់ជាដើម(អាជ្ញាធរ)គឺត្រូវអនុវត្តអនុលោមទៅតាមច្បាប់»។
ការលើកឡើងនេះ បន្ទាប់ពីអគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិ កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែកញ្ញា បានប្រកាសឱ្យមន្ត្រីនគរបាលចរាចរណ៍ រឹតបន្តឹងការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ និងធ្វើការចាប់ផាកពិន័យដល់អ្នកប្រើប្រាស់ផ្លូវ ដែលបើកបរល្មើសច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក។
មាត្រា ៦ថ្មី នៃច្បាប់ស្ដីពីចរាចរណ៍ផ្លូវគោក កំណត់តម្លៃផាកពិន័យចំពោះអ្នកបើកបរទោចក្រយានយន្ត ចាប់ពីទោចក្រយានយន្តសណ្ដោងរ៉ឺម៉ក និងត្រីចក្រយានយន្តមិនពាក់មួកសុវត្ថិភាព ឬពាក់មិនត្រូវស្តង់ដារ បើកបរលើសល្បឿនកំណត់ ដឹកអ្នកដំណើរលើសចំណុះ បើកបរមិនគោរពសញ្ញាបញ្ជាចរាចរណ៍ និងបើកបរដោយគ្មានកញ្ចក់មើលក្រោយ ត្រូវពិន័យ ៦ម៉ឺនរៀល។ ចំពោះអ្នកបើកបរប្រើទូរស័ព្ទ ត្រូវពិន័យ ៨ម៉ឺនរៀល។ ចំពោះអ្នកបើកបរដែលគ្មានប័ណ្ណបើកបរ ឬ ផុតកំណត់ គ្មានប័ណ្ណសម្គាល់ ឬផ្លាកលេខរលុប ខូចខាត ឬគ្មានផ្លាកលេខ ត្រូវពិន័យ ១២ម៉ឺនរៀល។ ចំពោះអ្នកបើកបរប្រណាំងគ្នាលើផ្លូវសាធារណៈ ត្រូវពិន័យ ១៥ម៉ឺនរៀល។ ចំណែកអ្នកបើកបរទាំងស្រវឹងដែលមានជាតិអាល់កុល ០,២៥ ទៅ ០,៣៩ មីលីក្រាមក្នុងមួយលីត្រខ្យល់ ត្រូវពិន័យ ២៥ម៉ឺនរៀល។
ទាក់ទិនរឿងនេះ អ្នកជំនាញផ្នែកកម្មវិធីសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ លោក គង់ រតនៈ យល់ឃើញថា ដើម្បីឱ្យការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ កាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព លុះត្រាតែអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ត្រូវពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ ដោយលុបបំបាត់ការទទួលសំណូកពីជនប្រព្រឹត្តិខុស និងបង្កើនការផ្សព្វផ្សាយអប់រំសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ទៅកាន់ពលរដ្ឋ។ លោកបន្តថា ពលរដ្ឋគួរចូលរួមគោរពច្បាប់ និងឱ្យតម្លៃទៅលើអាយុជីវិតអ្នកដទៃ ដោយមិនត្រូវគោរពច្បាប់ តែនៅពេលដែលអាជ្ញាធរចុះមករឹតបន្តឹងម្ដងម្កាលនោះឡើយ។
លោក គង់ រតនៈ៖ «យើងសំណូមពរឱ្យខាងសមត្ថកិច្ចហ្នឹង រក្សាវិន័យឱ្យល្អ ហើយគោរពទៅតាមបទបញ្ញត្តិច្បាប់ទៅ ប្រសិនបើយើងត្រូវតែអនុវត្តច្បាប់។ ប៉ុន្តែ ចំពោះលក្ខខណ្ឌមួយចំនួន យើងគួរតែមានការយោគយល់ ឬការអនុវត្តច្បាប់ហ្នឹង ត្រូវឈរទៅលើស្មារតីថា ដើម្បីឱ្យពួកគាត់មានសុវត្ថិភាព វាមិនមែនជាការមកជំរិត ដើម្បីធ្វើឱ្យមានផលវិបាកជាមួយប្រជាពលរដ្ឋនោះទេ»។
អគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិ បញ្ចេញរបាយការណ៍បញ្ជាក់ថា ក្នុងឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២៣ នេះ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ទូទាំងប្រទេស កើតឡើងសរុបចំនួនជាង ១ពាន់ ៥រយ ករណី (១.៥៤៨) ក្នុងនោះគ្រោះថ្នាក់នៅពេលយប់ ៥៤ភាគរយ បណ្ដាលឱ្យមនុស្សស្លាប់ជាង ៧រយនាក់ (៧៥៦) និងរបួសជាង ២ពាន់នាក់ (២០៧២នាក់)។ ទោះបីតួលេខនេះ ថយចុះ៩ភាគរយ បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ២០២២ តែវានៅតែស្ថិតក្នុងអត្រាមួយខ្ពស់គួរឱ្យបារម្ភ ខណៈករណីគ្រោះថ្នាក់កើតមានឡើងក្នុងរូបភាពកាន់តែសាហាវជាងមុន។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលថា រដ្ឋាភិបាល គួរតែមានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ ក្នុងការពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានស្មើភាព លុបបំបាត់អំពើពុករលួយ ដោយឱ្យជនបង្កហេតុរួចខ្លួនបន្ទាប់ពីផ្ដល់សំណងរដ្ឋប្បវេណី និងរកវិធីកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នេះឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព បើពុំនោះទេ ពលរដ្ឋខ្មែរនឹងបន្តបាត់បង់អាយុជីវិត នៅលើដងផ្លូវកាន់តែច្រើនថែមទៀត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។