អ្នកឃ្លាំមើលថា គួរស៊ើបអង្កេតលោក លី យ៉ុងផាត់ ជាជាងឱ្យសមាគមឧកញ៉ាចេញមុខការពារ
2024.09.16
ប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន (ស្ដាំ) និងឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា
អ្នកឃ្លាំមើល និងមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្ស លើកឡើងថា ជាជាងឱ្យសមាគមឧកញ៉ា ចេញមុខការពារលោកអ្នកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ ដែលសហរដ្ឋអាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្ម ភាគីពាក់ព័ន្ធគួរតែបើកការស៊ើបអង្កេតលើឧកញ៉ារូបនេះ ដោយបារម្ភពីការ ប៉ះពាល់កាន់តែខ្លាំងដល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ហើយក៏នឹងអាចនាំទៅដល់អរិភាពការទូត រវាងកម្ពុជា-អាមេរិក។ ការលើកឡើងនេះ បន្ទាប់ពីសមាគមឧកញ៉ាចេញការពារ លោកអ្នកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ ថា មិនមានធ្វើសកម្មភាពជួញដូរមនុស្ស ដូចការ ចោទប្រកាន់ឡើយ ខណៈលោក ហ៊ុន ម៉ានី ហៅទណ្ឌកម្មរបស់អាមេរិកថា«ចាប់ដៃ ជាន់ជើង»។
អ្នកឃ្លាំមើល និងសង្គមស៊ីវិល ទាមទារឱ្យស៊ើបអង្កេតលើលោកអ្នកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ បន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្មឧកញ៉ារូបនេះ ពីព្រោះករណីនេះ ពាក់ព័ន្ធនឹងមុខមាត់សង្គមកម្ពុជាទាំងមូល រីឯការចេញលិខិតការពារខ្លួនរបស់សមាគមឧកញ៉ា គឺជាសិទ្ធិ និងសេរីភាពនៃបុគ្គល និងស្ថាប័ននីមួយៗ។
អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត និងការសិក្សាស្រាវជ្រាវលោក សេក សុជាតិ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ថា ប្រហែលជាសហរដ្ឋអាមេរិក មានភស្តុតាងច្បាស់លាស់ ទើបអាមេរិកហ៊ានដាក់ទណ្ឌកម្មលើលោកអ្នកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់។ លោកថា ទណ្ឌកម្មរបស់អាមេរិកនេះ អាចធ្វើឱ្យជំនួញរបស់ឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ ដួលរលំ និងក៏ប៉ះពាល់ដល់ឧកញ៉ាផ្សេងៗទៀត ដែលនៅក្នុងសមាគមឧកញ៉ាជាមួយគ្នាដែរ ពីព្រោះលោក លី យ៉ុងផាត់ ជាប្រធានសមាគមឧកញ៉ាផង ជាអ្នកជំនួញធំរបស់កម្ពុជាផង និងជាមន្ត្រីមានឥទ្ធិពលនៃរដ្ឋាភិបាលផង។
លោក សេក សុជាតិ លើកឡើងថា បើដូចសហរដ្ឋអាមេរិករកឃើញមែន នោះនឹង មានបញ្ហាធំណាស់ដល់កម្ពុជា ពីព្រោះសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅតែពឹងផ្អែកជាសំខាន់ លើ ទីផ្សារអាមេរិក ហើយទណ្ឌកម្មនេះ ក៏នឹងអាចនាំទៅដល់ការថ្នាំងថ្នាក់ផ្នែកការទូតរវាងរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និងសហរដ្ឋអាមេរិកទៀត។
លោកថា មានមធ្យោបាយល្អតែមួយទេ គឺទាល់តែមានរួមគ្នារបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធនានា ធ្វើការស៊ើបអង្កេត ដើម្បីដោះស្រាយជម្រះមន្ទិល ទាក់ទងនឹងរបាយការណ៍របស់ សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលឈានទៅដល់ការដាក់ទណ្ឌកម្មលើលោក លី យ៉ុងផាត់ នៅពេលនេះ។
លោក សេក សុជាតិ៖ «មានតែលោកអ្នកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ ខ្លួនឯងទេ បើកជំហរឱ្យមានការស៊ើបអង្កេតដោយឯករាជ្យមួយពីសហគមន៍អន្តជាតិ ហើយសហការទីភ្នាក់ងាយ ស្រាវជ្រាវឯករាជ្យតើគេរកឃើញអី ហើយគេរកឃើញរបៀបម៉េច ដើម្បីឱ្យមានភាពច្បាស់លាស់ទាំងអស់គ្នា»។
ការលើកឡើងនេះ ធ្វើឡើងក្រោយពីសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា សម្ដែងនូវការខកចិត្ត ចំពោះការសម្រេចចិត្តរបស់រតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលបានដាក់ទណ្ឌកម្មលើលោកអ្នកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ និងក្រុមហ៊ុន L.Y.P Group ព្រមទាំងអាជីវកម្ម ពាក់ព័ន្ធចំនួន៤ទៀត របស់ប្រធានសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់សមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែ កញ្ញា បានចោទប្រកាន់ថា ការសម្រេចចិត្តរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដាក់ទណ្ឌកម្មលើលោក លី យ៉ុងផាត់ ជារឿងអយុត្តិធម៌ ហើយគ្មានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់ ពីបទជាប់ពាក់ព័ន្ធ នឹងបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យា (Cyber Crime) និងទទូចឱ្យរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិក ពិចារណាឡើងវិញ លុបចោលការដាក់ទណ្ឌកម្មនេះ ដោយបានភ្ជាប់នូវការសរសើរ តួនាទីរបស់លោក លី យ៉ុងផាត់ ក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមកម្ពុជាផង។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺបន្ថែម ពីអ្នកនាំពាក្យសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ឡាក់ បានទេនៅថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា។
រីឯកូនប្រុសពៅរបស់លោក ហ៊ុន សែន និងជាឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលជាបងប្រុសបង្កើត គឺលោក ហ៊ុន ម៉ានី បានសរសេរលើហ្វេសប៊ុក ផ្លូវការរបស់លោកនៅថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញានេះ បញ្ចេញមតិផ្ទាល់ខ្លួន សំដៅទៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដោយហៅទណ្ឌកម្មរបស់អាមេរិកថា«ចាប់ដៃ ជាន់ជើង»។
ដោយផុសភ្ជាប់រូបថត និងរឿងរ៉ាវទណ្ឌកម្មលោក លី យ៉ុងផាត់ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន ម៉ានី លើកឡើងថា «ចាប់ដៃ ជាន់ជើង» ជាឃ្លាដែលវប្បធម៌ខ្មែរ ឬ សាសន៍ណាក៏ដោយ ពិបាកទទួលក្នុងនាមជារដ្ឋអធិបតេយ្យមួយ និងមានលក្ខណៈ អវិជ្ជមានជាខ្លាំង សម្រាប់ជាមូលដ្ឋានពង្រឹងទំនាក់ទំនងដោយស្មោះត្រង់ ជឿទុកចិត្ត និងស្មើភាពគ្នា។
ជុំវិញរឿងនេះដែរ នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅ នៃអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ថា ជាទូទៅច្បាប់របស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលដាក់ទណ្ឌលើបុគ្គលមួយចំនួន មានបំណងឱ្យអ្នក ជំនួញដែលធ្វើពាណិជ្ជកម្មលើពិភពលោក ត្រូវគោរពតាមគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ជៀសវាងមានការរកឃើញណាមួយ ពីសហរដ្ឋអាមេរិកទាក់ទងនឹងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស នោះអាចនឹងទទួលរងទណ្ឌកម្ម។
លោក អំ សំអាត ៖«សហរដ្ឋអាមេរិកមុននឹងការដាក់ទណ្ឌកម្មលើបុគ្គលណាមួយនៅបណ្ដាប្រទេសណាមួយនៅលើពិភពលោកនេះ គឺគេមានការស្រាវជ្រាវ និងការស៊ើបអង្កេតរបស់គេបានម៉ត់ចត់ តម្លាភាព ហើយនឹងច្បាស់លាស់។ អ៊ីចឹង បើសិនបុគ្គលដែលរងទណ្ឌកម្មនេះ ធ្វើការបដិសេធទាល់តែបង្ហាញភស្តុតាងផ្ទុយ ឬភស្តុតាងណាមួយ ដើម្បីបញ្ជាក់ភាពស្អាតស្អំឡើង»។
អ្នកឃ្លាំមើល លើកឡើងថា នេះជាដំណាក់កាលសមស្របមួយ ដែលរដ្ឋាភិបាល ត្រកូលហ៊ុន ចាំបាច់ត្រូវដាក់ចេញនូវក្រមសីលធម៌មួយ អំពីការធ្វើជំនួញ អនុវត្តច្បាប់ ដោយយុត្តិធម៌ គោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងស្ដារប្រជាធិបតេយ្យ បើមិនដូច្នោះទេ អាចមាន អ្នកជំនួញផ្សេងៗទៀត នឹងរងទណ្ឌកម្មពីសហរដ្ឋអាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្ត ដែលជាទីផ្សារសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា។ លើសពីនេះទៀត ពួកគេព្រមានថា កម្ពុជានឹងអាចឈានដល់អរិភាពការទូតជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក និងបណ្ដាប្រទេសលោកសេរីផ្សេងទៀត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន ចោទទីប្រឹក្សារបស់លោកថា បានយកឈ្មោះលោកទៅបោកប្រាស់អ្នកដទៃ
- ជនជាតិឥណ្ឌា ៦៧នាក់ទៀត ត្រូវបានសង្គ្រោះចេញពីកន្លែងឆបោកតាមអនឡាញនៅកម្ពុជា
- លោក ស៊ុន ចាន់ថុល អះអាងថា ក្រុមហ៊ុនអាមេរិកាំងច្រើនចាប់អារម្មណ៍ចង់មកវិនិយោគនៅកម្ពុជា
- APHR ជំរុញឱ្យកម្ពុជាដោះលែងពលករខ្មែរ នួន តឿន និងអ្នកកាសែត លោក ម៉ិច ដារ៉ា
- អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមបារម្ភថា ក្រុម Hacker កូរ៉េខាងជើងចូលលួចយកទិន្នន័យក្នុងស្ថាប័ននៅកម្ពុជាប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិ
