លោក ស ខេង បញ្ជា​ឱ្យ​ចាត់​វិធានការ​តឹងរ៉ឹង​លើ​មន្ត្រី​ដែល​ឃុបឃិត​កំណត់​អត្តសញ្ញាណ​ពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ

ដោយ ​វ៉ែន សុមេធ
2020.12.30
លោក ស ខេង បញ្ជា​ឱ្យ​ចាត់​វិធានការ​តឹងរ៉ឹង​លើ​មន្ត្រី​ដែល​ឃុបឃិត​កំណត់​អត្តសញ្ញាណ​ពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ​ លោក ស ខេង។
ហ្វេសប៊ុក

រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង បង្គាប់​អាជ្ញាធរ​រាជធានី​-​ខេត្ត​ទាំងអស់ ឱ្យ​បន្ត​ចាត់​វិធានការ​ឱ្យ​បាន​ម៉ឺងម៉ាត់​បំផុត ចំពោះ​មន្ត្រី​មូលដ្ឋាន​ទាំងឡាយ​ដែល​លួច​ចេញ​ប័ណ្ណ​ក្រីក្រ​ឱ្យ​សាច់ញាតិ ក្រុម​គ្រួសារ ក្នុង​អំឡុង​ពេល​នៃ​ការ​រីក​រាលដាល​នៃ​ជំងឺ​កូវីដ១៩។ សង្គម​ស៊ីវិល រំពឹង​ថា​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន នឹង​ផ្ដល់​ប័ត្រ​សមធម៌​ដល់​ពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ​ដោយ​ស្មើភាព និង​គ្មាន​ការរើសអើង​បក្សពួក ឬ​និន្នាការ​នយោបាយ ដើម្បី​ជួយ​សម្រាល​ជីវភាព​រស់នៅ​របស់​ពលរដ្ឋ​ឱ្យ​បាន​ល្អ​ប្រសើរ។

រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង តម្រូវ​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​ទាំងអស់ ត្រូវ​ពិនិត្យ​តាមដាន​សកម្មភាព​របស់​មន្ត្រី​មូលដ្ឋាន​ភូមិ​ឃុំ ក្នុង​ការ​កំណត់​ពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ ដែល​ត្រូវ​ទទួល​ប័ណ្ណ​សមធម៌​ពី​រដ្ឋាភិបាល ឱ្យ​បាន​ត្រឹមត្រូវ​និង​ច្បាស់លាស់ ដើម្បី​ចៀសវាង​ការ​ដាក់​បញ្ចូល​សមាជិក​ក្រុម​គ្រួសារ សាច់ញាតិ មិត្តភ័ក្ដិ ឬ​អ្នក​ស្គាល់​គ្នា ដែល​មិនមែន​ជា​ពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ និង​រងគ្រោះ​ពិតប្រាកដ​។​

ការណែនាំ​នេះ ធ្វើឡើង​តាមរយៈ​លិខិត​ជូនដំណឹង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៨ ធ្នូ តម្រូវ​ឱ្យ​អភិបាលខេត្ត​ក្រុង​ចាត់វិធានការ​ទៅលើ​មន្ត្រី​ឃុំ​-​សង្កាត់​ណា ដែល​អនុវត្ត​មិន​ត្រឹមត្រូវ​នៅ​ក្នុង​ការកំណត់​អត្តសញ្ញាណ​គ្រួសារ​ក្រីក្រ​ដើម្បី ទទួល​បាន​ប្រាក់​ឧបត្ថម្ភ​ពី​រដ្ឋាភិបាល ក្នុង​អំឡុង​ពេល​មាន​ការ​រីក​រាលដាល​ជំងឺ​កូវីដ​១៩។

អតីត​អ្នក​រងគ្រោះ​ដីធ្លី​នៅ​បុរី​កីឡា លោកស្រី ខៀវ ឡៃ ឱ្យ​ដឹង​ថា ពលរដ្ឋ​ជាង​៨០​គ្រួសារ​ដែល​ត្រូវ​បាន​បណ្ដេញ​ចេញពី​បុរីកីឡា ក្នុង​ក្រុង​ភ្នំពេញ ឱ្យ​ទៅ​រស់នៅ​តំបន់​ភ្នំ​បាត រហូតដល់​សព្វថ្ងៃ​នេះ គឺ​ទទួល​បាន​ប័ណ្ណ​សមធម៌​ពី​អាជ្ញាធរ​គ្រប់ៗ​គ្នា បន្ទាប់ពី​ពួកគាត់​តវ៉ា​ដោយ​អះអាង​ថា គ្មាន​ដី​ធ្វើស្រែ​ចម្ការ ហើយ​គ្រួសារ​នីមួយ​ត្រូវ​ដើរ​រើស​អេតចាយ និង​ទៅ​សុំ​បាយ​វត្ត​បរិភោគ។

លោកស្រី​បន្ត​ថា គ្រួសារ​លោកស្រី ដែល​មាន​កូន​តូច​២​នាក់ ទទួល​បាន​ប្រាក់ឧបត្ថម្ភ​ជាង​២០​ម៉ឺន​រៀល​ក្នុង​១​ខែ ពី​រដ្ឋ ក្នុង​អំឡុង​ពេល​មាន​ជំងឺ​នេះ ។ លោកស្រី បញ្ជាក់​ថា ប្រាក់​នេះ អាច​ជួយ​សម្រាល​ជីវភាព​បាន​មួយ​រយៈ​ពេល​ខ្លី ដោយសារតែ​អង្ករ ត្រី​សាច់ និង​អីវ៉ាន់​លក់​នៅ​ទីផ្សារ មាន​តម្លៃ​ថ្លៃ៖ «ភាគច្រើន​រើស​អេតចាយ និង​សុំទាន​គេ ឥលូវ​។ អ្នក​ខ្លះ​ទៅ អត់​មានអី​ទីពឹង​អ៊ីចឹង គាត់​ប្រចាំ​ដី អ្នកខ្លះ​គាត់​លក់​កាត់​លុយ​សង​គេ សល់​១​រយ ២​រយ គាត់​ទៅ​នៅក្រៅ ទៅ​នៅ​ចិញ្ចើមថ្នល់​អ៊ីចឹងទៅ​។ នៅតែ​លំបាក​ចឹ​ង រាល់ថ្ងៃ ពួក​ខ្ញុំ​នៅ​ហូប​អង្ករ​សប្បុរសជន​ដដែល​ហ្នឹង គ្រាន់​ថា​នេះ ដោះស្រាយ​ម្ហូប កូន​ចាយវាយ​តិចតួច​។ បើ​ថា​ឱ្យ​សល់​វា​មិន​សល់​ទេ​។ ខ្វះ​នៅតែ​ខ្វះ​អ៊ីចឹង​! គ្រាន់តែ​វា​កាត់បន្ថយ​មួយ​រយៈ​ពេល​ក្នុងអំឡុងពេល​៤ ១០​ថ្ងៃ ឬ​កន្លះ​ខែ»

ស្ត្រី​ពិការ​ភ្នែក​រូប​នេះ ស្នើ​សុំ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​គួរ​បង្កើន​ថវិកា​ជួយ​ដល់​ពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ​បន្ថែម​ទៀត ហើយ​ជួយ​ទប់​តម្លៃ​ទំនិញ​នៅ​ទីផ្សារ​កុំ​ឱ្យ​ដំឡើងថ្លៃ​ខ្ពស់​ពេក៖ «រាល់ថ្ងៃ​ខ្ញុំ​ដើរ​រើស​អេតចាយ​កាន់តែ​លំបាក​ធ្ងន់​ទៅៗ​ហើយ​។ ទី​១​ជំងឺ​កូវីដ ខ្ញុំ​រក​អត់​បាន​ដែរ ខ្លាច​ឆ្លង​ដល់​កូន ដល់​គ្រួសារ​និង​ក្នុង​សហគមន៍​។ សូម​អំពាវនាវ​ដល់​​​​រដ្ឋាភិបាល ជួយ​ពួក​ខ្ញុំ​ឱ្យ​បាន​ច្រើន​ថែមទៀត​។ លុយ ហ្នឹង​នោះ ប៉ុណ្ណឹង អត់​គ្រប់គ្រាន់​ឱ្យ​ពួក​ខ្ញុំ​កាត់បន្ថយ​ជីវភាព​ទេ​។ បើ​លើស​ហ្នឹង​ទៀត អាច​កាត់បន្ថយ​ជីវភាព​ដែល​យើង​អាច​ទិញ​អង្ករ ត្រី​អី​បាន​។ មិន​ចាំបាច់​ម្ចាស់​ជំនួយ​ជួយ ក៏​រដ្ឋាភិបាល​អាច​ជួយ​ដល់​ពួក​ខ្ញុំ​អ៊ីចឹង»

ចំណែក ពលរដ្ឋ​ម្នាក់​មាន​ជម្លោះដីធ្លី​នៅ​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង លោកស្រី កែវ វណ្ណៈ ដែល​មិន​ទទួល​បាន​ប័ណ្ណ​ក្រីក្រ ថ្លែង​ថា អាជ្ញាធរ​ឃុំ​តាជេស ក្នុងស្រុក​កំពង់ត្រឡាច នៅតែ​មាន​ការ​រើសអើង​អ្នកមាន​ជម្លោះដីធ្លី ដោយ​ចាត់​ទុក​ពួកគាត់​ជាង​៥០​គ្រួសារ ថា​ជា​ក្រុម​បក្ស​ប្រឆាំង។

លោកស្រី ឱ្យ​ដឹង​ទៀត​ថា អាជ្ញាធរ​កំណត់​យក​តែ​ពលរដ្ឋ​ណា​ដែល​រស់នៅ​ក្នុង​ផ្ទះស្លឹក និង​ស័ង្កសី ប៉ុណ្ណោះ រីឯ​ពលរដ្ឋ​ក្រៅ​ពី​នេះ​មិន​អាច​ទទួល​បាន​ប័ណ្ណ​សមធម៌​នោះ​ទេ​។ លោកស្រី បញ្ជាក់​ថា មេភូមិ មេឃុំ​មិនដែល​បាន​សួរនាំ​ពួកគាត់​ដែល​ជា​អ្នក​បាត់បង់​ដីស្រែ អំពី​ចំណូល​ប្រចាំថ្ងៃ ឬ​គ្មាន​ការងារ​ធ្វើ​ម្ដងណា​នោះ​ទេ៖ « និយាយ​រួម​ទៅ​គេ​រើសអើង​។ ដូច​សម្ដេច ហ៊ុន សែន គាត់​ប្រកាស​ថា កុំ​ឱ្យ​ប្រកាន់​បក្សពួក កុំ​ឱ្យ​ប្រកាន់​គណបក្ស​អី ហើយ​មាន​របប​ពី​សម្ដេច​មក​ចឹង គេ​ឱ្យ​ចែក​។ និយាយ​រួម​ទៅ អ្នកដើរ​រឿង​បាត់​ដីធ្លី​ពួក​ខ្ញុំ គេ​អត់​យល់ថា​ពួក​ខ្ញុំ​ជា​ប្រជាពលរដ្ឋ​រងគ្រោះ ពិបាក​អី​ទេ គេ​ដឹង​តែ​ថា​អ្នកដើរ​រឿង​ដី ដឹង​អ្នក​តែ​អ្នក​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ហើយ​។ ខ្ញុំ​ខឹង​កន្លែង​ហ្នឹង​! ចឹ​ង​បាន​ពី​មុនៗ​មក បើ​ពួក​ខ្ញុំ​សង្គ្រោះ​ជាតិ ស្មាន​តែ​គាត់​ជាប់ឆ្នោត​ដល់​សព្វថ្ងៃ​។ ពួក​ខ្ញុំ​ហ្នឹង​តើ អ្នកបោះឆ្នោត​ឱ្យ​ភូមិ​ឃុំ​អី»

ស្ត្រី​វ័យ​ជិត​៥០​ឆ្នាំ​រូប​នេះ ស្នើសុំ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ជួយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​រងគ្រោះ​រឿង​ដីធ្លី ហើយ​កំពុង​ជួប​ជីវភាព​លំបាក ដោយ​ផ្ដល់​ប័ណ្ណ​ក្រីក្រ​ឱ្យ​ពួកគាត់​ដូច​ពលរដ្ឋ​ដទៃ​ទៀត ដោយ​គ្មាន​ការរើសអើង៖ «ខ្ញុំ​ក៏​សូម​សំណូមពរ​ដែល មិន​ថា​សំដៅ​ដល់​ថា មានផ្ទះ​ទេ​។ ដូច​ខ្ញុំ​អ៊ីចឹង ជំងឺ​ប្រចាំ​កាយ​ហើយ​ឈឺ​ច្រើន​ទៀត ខ្ញុំ​ចង់​សំណូមពរ​ថា មិន​ឱ្យ​កូនចៅ​ក៏​អត់​ទៅ ឱ្យ​តែ​ខ្ញុំ​ម្នាក់ ក៏​ខ្ញុំ​មិន​តូច​ចិត្ត​ដែរ ព្រោះ​ខ្ញុំ​វា​ក្រ​អត់​។ ខ្ញុំ​នៅផ្ទះ​ផ្សេង​ពី​កូន​ទេ»

ទាក់ទង​នឹង​រឿង​នេះ អ្នក​សម្របសម្រួល​គម្រោង​ធុរកិច្ច និង​សិទ្ធិមនុស្ស​របស់​មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា លោក វណ្ណ សុផាត សង្កេត​ឃើញ​បញ្ហា​នៃ​ការរើសអើង​ពលរដ្ឋ ពី​សំណាក់​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន ដោយ​ចាត់​ទុក​ពលរដ្ឋ​ដែល​ហ៊ាន​ចេញ​តវ៉ា​រឿង​ដីធ្លី ថា​ជា​អ្នកបម្រើ​នយោបាយ​ឱ្យ​បក្ស​ប្រឆាំង នៅតែ​បន្ត​កើតមាន បើ​ទោះ​បី​​​ជា​មានការ​ណែនាំ ឱ្យ​បញ្ឈប់​ការបែងចែក​បក្សពួក​នេះ​ក៏ដោយ។

លោក​យល់ថា អាជ្ញាធរ​គួរ​ពិនិត្យ​មើល​ជីវភាព​រស់នៅ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​តាម​ភាព​ជាក់ស្ដែង និង​ចេញ​ប័ណ្ណ​សមធម៌​ជូន​ពួកគាត់​ដោយ​មិន​គួរ​មានការ​រើសអើង​ណាមួយ​ឡើយ៖ «អង្គការ​មួយ​ចំនួន ក៏​គាត់​បាន​រក​ឃើញ​ដែរ អ្នក​ដែល​ក្រ​តោកយ៉ាក​មែនទែន សឹងតែ​ផ្ទះ​គាត់​ហ្នឹង​ដំបូល​ប្រក់​មេឃ ផ្ទុយ​ទៅវិញ​គាត់​អត់​បាន​ទទួល​បាន​ប័ណ្ណ​សមធម៌​ហ្នឹង​ទេ​។ ជា​សំណូមពរ គួរតែ​រដ្ឋាភិបាល​ហ្នឹង ធ្វើ​អ្វី​ទៅតាម​ការ​លើក​ឡើងជា​អនុសាសន៍​របស់​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ពី​ថ្នាក់​ជាតិ​ដល់​ថ្នាក់ក្រោម​ជាតិ ដោយ​មាន​ការចូលរួម​ពី​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​។ យើង​ធ្វើ​មិច​ដោយមាន​ការ​លើកឡើង​ឱ្យ​មាន​យន្តការ​តម្លាភាព ធ្វើជា​វេទិកា​សាធារណៈ ឬមួយ​ចុះបញ្ជី​ដោយមាន​ការចូលរួម​ពី​សង្គម​ស៊ីវិល​ថ្នាក់​មូលដ្ឋាន​ខ្លះ​ផង​អ៊ីចឹង​ទៅ ព្រោះ​គាត់​ធ្វើ​ការ​ឯករាជ មិន​ចូល​បក្ស​សម្ព័ន្ធ ឬ​គណបក្ស​នយោបាយ​ណា​ដែរ​។ អ្នក​ណា​ក្រ​ពិតប្រាកដ គាត់​តែងតែ​ផ្ដល់​ព័ត៌មាន​ទៅ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល»

ក្នុងអំឡុង​ពេល​មាន​ការ​រីក​រាលដាល​ជំងឺ​កូវីដ១៩ រដ្ឋាភិបាល​បាន​ផ្ដល់​ប្រាក់ឧបត្ថម្ភ​ដល់​ពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ​ជាង​៧០​ម៉ឺន​គ្រួសារ ឬ​ជិត​៣​លាន (,៨​លាន​) នាក់ ចន្លោះ​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៥ ខែ​មិថុនា ដល់​ខែ​ធ្នូ​ឆ្នាំ​២០២០​នេះ​។ បន្ទាប់​ពី​នេះ រដ្ឋាភិបាល​សម្រេច​បន្ត​ផ្ដល់​ប្រាក់​ឧបត្ថម្ភ​ជុំ​ទី​៤ ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ​នៅ​ទូទាំង​ប្រទេស​បន្ថែម​ទៀត ចាប់ពី​ខែ​មករា ដល់​ខែ​មីនា​ឆ្នាំក្រោយ។

ពលរដ្ឋ និង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ស្នើ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល និង​អាជ្ញាធរ​គ្រប់​ខេត្ត​ក្រុង​ទាំងអស់ ចុះ​ពិនិត្យ​មើល​ស្ថានភាព​រស់នៅ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដោយ​ឈរ​លើ​គោលការណ៍​យុត្តិធម៌ តម្លាភាព និង​គ្មាន​ការ​រើសអើង ដើម្បី​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ​ទទួល​បាន​ការ​ឧបត្ថម្ភ​នានា និង​មានការ​គាំពារ​ផ្នែក​សុខភាព​ដោយ​មិន​គិត​ថ្លៃ​ពី​រដ្ឋាភិបាល តាមរយៈ​ការ​ចេញ​ប័ណ្ណ​សមធម៌​នេះ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
RFA
សាលាដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ តម្កល់​សាលក្រម​កំបាំង​មុខ​ទៅ​លើ​ប្រធាន​សហជីព លោក ម៉ម រិទ្ធី ឱ្យ​ជាប់​ពន្ធនាគារ ១៨ខែ
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។