វិធី​ទុក​ដាក់​ស្រូវ​ឲ្យ​បាន​ល្អ​ក្រោយ​ពេល​ច្រូត​កាត់

ដោយ អ៊ុំ រង្សី
2016.12.18
គំនរ​ស្រូវ​ផ្កា​ម្លិះ ពោធិ៍សាត់ ២០១៦ ៨៥៥ គំនរ​ស្រូវ​ផ្កា​ម្លិះ​របស់​កសិករ​ភូមិ​ពោធិ៍ល្យុំ ឃុំ​ត្រពាំងជង ស្រុក​បាកាន ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់ ថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១៦។ RFA/Chin Chetha
RFA/Chin Chetha

ខណៈ​រដូវ​ប្រមូល​ផល​ស្រូវ​របស់​កសិករ​ចូល​មក​ដល់ អង្គការ​ផ្នែក​កសិកម្ម បាន​អំពាវនាវ​ឲ្យ​ប្រជា​កសិករ​ទាំងអស់ ទុក​ដាក់​ស្រូវ​ឲ្យ​បាន​ល្អ​ក្រោយ​ពេល​ច្រូត​កាត់។ ហេតុ​អ្វី​បាន​ជា​អង្គការ​ផ្នែក​កសិកម្ម ចង់​ឲ្យ​កសិករ​រក្សា​ទុក​ដាក់​ស្រូវ​ឲ្យ​បាន​ល្អ? តើ​របៀប​ទុក​ដាក់​ស្រូវ​ក្រោយ​ពេល​ច្រូត​កាត់​មាន​អ្វី​ខ្លះ?

អ្នក​ជំនាញ​កសិកម្ម និង​កសិករ​ដែល​មាន​បទពិសោធន៍​ជោគជ័យ​ក្នុង​វិស័យ​កសិកម្ម ចាត់​ទុក​ការ​ថែ​រក្សា​គ្រាប់​ស្រូវ​ឲ្យ​ល្អ គឺ​ជា​រឿង​ចាំបាច់ ដើម្បី​ថែរក្សា​បរិមាណ និង​គុណភាព​គ្រាប់​ឲ្យ​បាន​យូរ​ទាំង​ការ​បរិភោគ និង​លក់​ចេញ​បាន​តម្លៃ​ថ្លៃ។

ដោយ​សម្លឹង​ឃើញ​ពី​សារសំខាន់​នៃ​ការ​រក្សា​ទុក​ដាក់​ស្រូវ ប្រធាន​មជ្ឈមណ្ឌល​សិក្សា និង​អភិវឌ្ឍន៍​កសិកម្ម​កម្ពុជា សេដាក (CEDAC) លោក សម វិទូ បាន​ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​ថា កន្លង​មក​មាន​កសិករ​មួយ​ចំនួន​នៅ​មាន​ភាព​ខ្វះ​ចន្លោះ មិន​ទាន់​បាន​គិតគូរ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ស្រូវ​ក្រោយ​ពេល​ច្រូត​កាត់​ឲ្យ​បាន​ត្រឹមត្រូវ ដើម្បី​ត្រៀម​ខ្លួន​ជា​ស្រេច​នា​រដូវ​វស្សា​ឆ្នាំ​ក្រោយ​នៅ​ឡើយ​ទេ។ លោក​ថា នៅ​ពេល​កសិករ​ទុក​ដាក់​គ្រាប់​ស្រូវ​មិន​បាន​ត្រឹមត្រូវ ដោយ​ចេតនា ឬ​អចេតនា​ក្តី វា​នឹង​នាំ​ឲ្យ​ប្រឈម​នឹង​ទទួល​បាន​ពូជ​ស្រូវ​មិន​សុទ្ធ និង​ងាយ​ស្រួល​ឲ្យ​ឈ្មួញ​បន្ទាប​តម្លៃ​ស្រូវ៖ «ប្រសិន​បើ​ពូជ​ដែល​កសិករ​ទុក​ដាក់​មិន​សុទ្ធ​ល្អ មាន​ន័យ​ថា គាត់​ចង់​ទុក​ស្រូវ​ផ្កា​រំដួល ឬ​ផ្កា​ម្លិះ ប៉ុន្តែ​បើ​គាត់​ទុក​មិន​សុទ្ធ​ល្អ យើង​រក​ឃើញ​ថា ពូជ​របស់​គាត់​អាច​មិន​សុទ្ធ​រហូត​ជិត​ដល់ ១០​ភាគរយ ហើយ​ជាទូទៅ​បើ​ពូជ​មិន​សុទ្ធ ២ ទៅ ៣​ភាគរយ​ដែល​យើង​ឃើញ​មាន គឺ​មិន​ល្អ​ផង បញ្ហា​នេះ​កំពុង​ជំរុញ​ឲ្យ​ស្រូវ​គាត់​លក់​បាន​ថោក»

លោក​បន្ត​ថា នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា មាន​អ្នក​ចិញ្ចឹម​ជីវិត​ដោយ​មាន​មុខងារ​ជា​អ្នក​ធ្វើ​ស្រែ​ជាង ១​លាន​គ្រួសារ។ លោក​ថា គោល​បំណង​របស់​អ្នក​ធ្វើ​ស្រែ គឺ​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​បាន​ផល​ស្រូវ​ច្រើន និង​លក់​ស្រូវ​បាន​ថ្លៃ។ លោក​បាន​ណែនាំ​ថា ដើម្បី​សម្រេច​នូវ​គោល​បំណង កសិករ​ចាំបាច់​ត្រូវ​ជ្រើសរើស​កន្លែង​ណា​ដែល​ស្រូវ​លូតលាស់​ល្អ​សម្រាប់​ច្រូត​ទុក​ជា​ពូជ រើស​យក​កួរ​មិន​សុទ្ធ​ល្អ និង​កួរ​ខ្លី​ចេញ ដោយ​សម្រាំង​ទុក​តែ​កួរ​ដែល​វែង ហើយ​សុទ្ធ​ល្អ ត្រូវ​ប្រឡេះ​យក​ស្មែង​ស្រូវ​ខាង​លើ និង​ស្មែង​ខាង​ក្រោម​ចេញ ដោយ​ទុក​តែ​ស្មែង​កណ្ដាល។

ក្រោយ​មក ត្រូវ​យក​កួរ​ស្រូវ​ដែល​រើស​បាន​មក​ប្រឡេះ ឬ​បែន​នឹង​ជើង ដើម្បី​យក​គ្រាប់​ទុក​ជា​ពូជ ហើយ​យក​ល្អ​មែនទែន កសិករ​គួរ​ប្រឡេះ​ដោយ​ដៃ ហើយ​ជៀសវាង​ការ​បោក​ដោយ​ដៃ និង​ការ​បោក​ដោយ​ម៉ាស៊ីន។ លោក​បន្ត​ថា បន្ទាប់​មក​ត្រូវ​យក​គ្រាប់​ពូជ​ស្រូវ​ហាល​ឲ្យ​ស្ងួត ហើយ​រក្សា​ទុក​ឲ្យ​បាន​ល្អ តែ​គួរ​ឧស្សាហ៍​យក​វា​ចេញ​មក​ហាល ដើម្បី​រក្សា​នូវ​ភាព​ស្ងួត​ឲ្យ​បាន​ល្អ។

ប្រធាន​អង្គការ​សេដាក​រូប​នេះ​បញ្ជាក់​ថា ប្រសិន​បើ​កសិករ​អនុវត្ត​ការ​ទុក​ដាក់​ស្រូវ​បាន​ល្អ​ក្រោយ​ច្រូត​កាត់ វា​មិន​ត្រឹម​តែ​បង្កើន​ចំណូល​គ្រួសារ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ កសិករ​នឹង​ចំណេញ​ទិន្នផល​ស្រូវ​ចាប់​ពី ២០% សម្រាប់​ការ​ដាំ​ដុះ​នៅ​រដូវ​ក្រោយ៖ «កាលណា​យើង​ផលិត​សម្រាប់​ទីផ្សារ យើង​គួរ​តែ​ផលិត​ដោយ​សម្រិតសម្រាំង តែ​ភាគច្រើន​យើង​ឃើញ​កសិករ​កម្ពុជា ផលិត​សម្រាប់​ទីផ្សារ និង​ទុក​ហូប គាត់​ធ្វើ​ដូច​គ្នា។ ចឹង​ហើយ​ទីផ្សារ​ភាគច្រើន​គេ​ត្រូវ​ការ​តែ​ស្រូវ​ណា​សុទ្ធ​ល្អ​ប៉ុណ្ណោះ»

ទន្ទឹម​គ្នា​នេះ ឯកសារ​ណែនាំ​របស់​វិទ្យាស្ថាន​ស្រាវជ្រាវ និង​អភិវឌ្ឍន៍​កសិកម្ម​កម្ពុជា (CADI) ស្ដីពី​ការ​ទុក​ដាក់​ស្រូវ ឲ្យ​ដឹង​ថា គ្រាប់​ស្រូវ​អាច​ខូចខាត​បរិមាណ និង​គុណភាព បើ​សិន​យើង​មិន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​លើ​បរិក្ខារ និង​ប្រព័ន្ធ​ទុក​ដាក់​នោះ​ទេ។ ជាទូទៅ ចំពោះ​ស្រូវ​ចំណី គួរ​តែ​ទុក​ដាក់​ក្នុង​ទម្រង់​ជា​គ្រាប់​ស្រូវ​ប្រសើរ​ជាង​អង្ករ ដោយសារ​សម្បក​ស្រូវ (អង្កាម) អាច​ការពារ​ប្រឆាំង​ពី​ការ​បំផ្លាញ​របស់​សត្វ​ល្អិត និង​ជួយ​ការពារ​ពី​ការ​ខូច​គុណភាព។

ឯកសារ​ដដែល​ឲ្យ​ដឹង​ថា ការ​ទុក​ដាក់​ស្រូវ​មាន ២​ប្រភេទ គឺ​ការ​ទុក​ដាក់​ស្រូវ​បិទ​ជិត និង​ការ​ទុក​ដាក់​ស្រូវ​ដោយ​ចំហ។

. តើ​ការ​ទុក​ដាក់​ស្រូវ​ដោយ​បិទ​ជិត​មាន​លក្ខណៈ​ដូចម្តេច?

ប្រព័ន្ធ​ទុក​ដាក់​បិទ​ជិត​ដែល​មាន​ដូចជា ធុង​ជ័រ ដែក ឬ​ច្រក​ក្នុង​ស្បោង​ប្លាស្ទិក​ដោយ​បិទ​មាត់​ជិត វិធី​នេះ​អាច​កាត់​បន្ថយ​ការ​បាត់បង់​បរិមាណ និង​គុណភាព​ស្រូវ ជួយ​ថែរក្សា​អត្រា​សំណើម​ដើម​របស់​គ្រាប់​ស្រូវ​មិន​ឲ្យ​ប្រែប្រួល ជួយ​ទប់ស្កាត់​ការ​បំផ្លាញ​ពី​សត្វ​ល្អិត​ចង្រៃ​ដោយ​មិន​ប្រើ​ថ្នាំ​គីមី តាម​រយៈ​ការ​ថយ​ចុះ​នូវ​កម្រិត​អុកស៊ីសែន​រហូត ១០% ដល់ ១៥% រក្សា​ដំណុះ​គ្រាប់​ពូជ​ឲ្យ​នៅ​ខ្ពស់​រហូត​ដល់ ៨ ទៅ ១០​ខែ (ចំនួន​នេះ​ខ្ពស់​ជាង ១៩​ភាគរយ​ធៀប​នឹង​ការ​ទុក​ដាក់​ធម្មតា)។ ជា​រួម ការ​ទុក​ដាក់​របៀប​នេះ ក៏​អាច​រក្សា​គុណភាព ពិសេស​ពណ៌ ក្លិន និង​រសជាតិ​ពេល​ចម្អិន។

. តើ​ការ​ទុក​ដាក់​ស្រូវ​ដោយ​ចំហ​អាច​កើត​មាន​អ្វី​ខ្លះ?

ឯកសារ​ដដែល​បញ្ជាក់​ថា ការ​ទុក​ដាក់​របៀប​នេះ បើ​កសិករ​ទុក​ដាក់​ស្រូវ​ក្នុង​ជង្រុក​មិន​សមស្រប មិន​មាន​ប្រព័ន្ធ​ការពារ​ពី​សត្វ​កកេរ និង​សត្វ​ស្លាប ឬ​បាំង​ការពារ​ទឹក​ភ្លៀង​នោះ​ទេ សំណើម​គ្រាប់​ស្រូវ​អាច​មាន​ការ​ប្រែប្រួល​ឡើង​ចុះ អាស្រ័យ​សំណើម​បរិយាកាស ធ្វើ​ឲ្យ​កើត​មាន​ផ្សិត និង​សត្វ​ល្អិត​ចង្រៃ ពិសេស​ប្រភេទ​ខ្មូត ដែល​ជា​ហេតុ​បង្ក​ឲ្យ​ខូច​គុណភាព​គ្រាប់ ជាពិសេស​ដំណុះ​គ្រាប់​ពូជ និង​ថយ​ចុះ​យ៉ាង​ឆាប់​រហ័ស។ ជាង​នេះ​ទៀត វិធី​នេះ​នឹង​ថយ​ចុះ​អត្រា​អង្ករ​ដើម​តិច​ជាង ១០​ភាគរយ បើ​ធៀប​នឹង​ទុក​ដាក់​បិទ​ជិត ហើយ​គ្រាប់​អង្ករ​មាន​ពណ៌​ស្អាប់ ក្លិន​មិន​ល្អ និង​បាត់​រសជាតិ។

បន្ថែម​ពី​នេះ ការ​ទុក​ដាក់​បែប​នេះ អាច​ទទួល​រង​នូវ​កត្តា​ចង្រៃ​ផ្សេងៗ​ទៀត​ដូចជា លាមក​សត្វ ទឹក​នោម និង​រោម​សត្វ​ដែល​អាច​បង្ក​ជា​មេរោគ​សម្រាប់​អ្នក​ប្រើប្រាស់។

ឯកសារ​ណែនាំ​របស់​វិទ្យាស្ថាន​ស្រាវជ្រាវ និង​អភិវឌ្ឍន៍​កសិកម្ម​កម្ពុជា បញ្ជាក់​ថា ក្នុង​អំឡុង​ពេល​ទុក​ដាក់ គឺ​ជា​ការ​សំខាន់ ត្រូវ​ធានា​ថា​មិន​ត្រូវ​ទុក​ឲ្យ​ត្រូវ​ទឹក​ភ្លៀង និង​ត្រូវ​ដាក់​សំណាញ់​ជុំវិញ​ការពារ​កណ្ដុរ និង​សត្វ​ស្លាប កែ​សម្រួល​ជើង​ជង្រុក ត្រួត​ពិនិត្យ និង​ការពារ​កុំ​ឲ្យ​ពពួក​សត្វ​ល្អិត​កើត​មាន​ក្នុង​ពេល​ទុក​ដាក់។

ទាក់ទិន​ការ​ទុក​ដាក់​ស្រូវ​ក្រោយ​ច្រូត​កាត់​នេះ​ដែរ លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏​បាន​អំពាវនាវ​កុំ​ឲ្យ​កសិករ​លក់​ស្រូវ​ទាំង​សើម។ លោក ហ៊ុន សែន អះអាង​ថា ទិន្នផល​ស្រូវ​របស់​កសិករ​នឹង​បន្ត​ធ្លាក់​ចុះ និង​ទទួល​បាន​តម្លៃ​ថោក ហើយ​ឈ្មួញ​កណ្ដាល​នឹង​បន្ត​ទម្លាក់​តម្លៃ​ថែម​ទៀត ប្រសិន​បើ​កសិករ​ប្រញាប់​លក់​ស្រូវ​ទាំង​សើម។

លោក ហ៊ុន សែន ក៏​បាន​ជំរុញ​ឲ្យ​កសិករ​អត់ធ្មត់​ដោយ​រក្សា​ស្រូវ​ទុក​មួយ​រយៈ និង​ខិតខំ​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​ឲ្យ​ស្រូវ​មាន​គុណភាព​ល្អ ដើម្បី​ទុក​លក់​ពេល​ស្រូវ​ឡើង​ថ្លៃ ទើប​ទទួល​បាន​ផល​ចំណេញ​ច្រើន។

ករណី​នេះ អ្នក​ជំនាញ​កសិកម្ម ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​គួរ​បញ្ជូន​អ្នក​ជំនាញ​ទៅ​ជួយ​ផ្តល់​បច្ចេកទេស​ពី​ការ​ទុក​ដាក់​ស្រូវ​ដល់​ប្រជា​កសិករ​ក្រោយ​ពេល​ច្រូត​កាត់ ដើម្បី​ផល​ចំណេញ​ដល់​សេដ្ឋកិច្ច ជួយ​រក្សា​កេរ្តិ៍​ឈ្មោះ​ស្រូវ​អង្ករ​កម្ពុជា ជួយ​លើក​ទឹក​ចិត្ត​កសិករ​ឡើង​វិញ ពិសេស​រួម​ចំណែក​សំខាន់​ឈាន​ទៅ​កាត់​បន្ថយ​ការ​ចំណាក​ស្រុក​របស់​ប្រជា​កសិករ​នៅ​ជនបទ​ផង​ដែរ៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។