ການກໍ່ສ້າງ ເຮືອນຖາວອນ ຫຼ້າຊ້າ, ຂາດມາຕຖານ

ຊາວບ້ານ ເມືອງສນາມໄຊ ແຂວງອັດຕະປື ທີ່ປະສົບພັຍຈາກເຂື່ອນເຊປຽນ-ເຊນ້ຳນ້ອຍແຕກ ເວົ້າວ່າ ເຮືອນຖາວອນ 700 ຫຼັງ ທີ່ທາງການສ້າງໃຫ້ນັ້ນ ມາຮອດປັດຈຸບັນ ກໍຍັງບໍ່ທັນສໍາເຣັດໝົດເທື່ອ ຍ້ອນການຣະບາດຂອງໂຄວິດ-19 ເຮັດໃຫ້ບໍຣິສັດຮັບເໝົາກໍ່ສ້າງ ຂາດເຂີນກັມມະກອນ ຮວມທັງ ເຮືອນທີ່ມອບໃຫ້ປະຊາຊົນໄປແດ່ແລ້ວນັ້ນ ກໍ່ສ້າງບໍ່ໄດ້ມາຕຖານ ບາງຫຼັງໄດ້ທຸບເຮັດໃໝ່, ບາງຫຼັງ ຫຼັງຄາຮົ່ວ ແລະບາງຫຼັງ ພື້ນປູບໍ່ແຈບ ຮວມທັງປະຕູເຮືອນ ແລະປະຕູປ່ອງຢ້ຽມ ອັດບໍ່ໄດ້, ດັ່ງຜູ້ປະສົບພັຍເຂື່ອນແຕກ ຢູ່ສູນດົງບາກ ທີ່ໄດ້ເຊັນຮັບ ເອົາເຮືອນຖາວອນແລ້ວນັ້ນ ເວົ້າສູ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ຟັງວ່າ:

“ມີໂພດຫຼາຍໂພດ ເຂົາຈົ່ມຫຼາຍຢູ່ດອກ ຜູ້ໄປຢູ່ຫ່ັນນະ ອັນນຶ່ງກະອັດປະຕອກປະຕູມັນບໍ່ໄດ້ ບໍ່ແຈບຫັ່ນແຫຼະ ໃສ່ປ່ອງຢອກປ່ອງຢ້ຽມ ຢູ່ນອນໄປກະນອນໄປຊັ້ນແຫຼະ ບ່ອນເຂົາໄປຢູ່ຫັ່ນ ເຂົາຈົ່ມຫັ່ນມີແຕ່ແນວນັ້ນແຫຼະ ໂຕປ່ອງຢອກປ່ອງຢ້ຽມຫັ່ນແຫຼະ ຄືກັນຫັ້ນແຫຼະ ຄືຂ້ອຍຫັ່ນແຫຼະ ປະຕູທາງໜ້າກະອັດບໍ່ໄດ້ ດຽວນີ້ນິ່ມີແຕ່ເອົາໝາກຂີ້ຫິນມາອັດ ໃສ່ລ໊ອກະຈອກກະແຈບໍ່ໄດ້ ແຕ່ວ່າເພິ່ນວ່າ ປີໜ້າເພິ່ນຈຶ່ງແປງໃໝ່ເຮັດໃໝ່ ໄມ້ແປ້ນກະປ່ຽນໃໝ່ ປີໜ້າເພິ່ນວ່າແນວນັ້ນ ເຂົາກະຈົ່ມຫຼາຍ ເຂົາສເນີເໝິດແລ້ວ ເຂົາສເນີພຸ້ນໃດ໋ສເນີໃຫ້ບໍຣິສັດ ເພິ່ນຮັບຮອງທຸກຢ່າງເລີຍ ເພິ່ນຮັບຮອງວ່າ ຊິຮັບແປງໃຫ້ເຂົາຫັ່ນແຫຼະ ຈັກວ່າຊິແປງຈັກບໍ່ລະ.”

ຊາວບ້ານອີກຄົນນຶ່ງໃນສູນດຽວກັນນີ້ ທີ່ບໍ່ປະສົງອອກຊື່ ແລະສຽງຈິງ ເວົ້າວ່າ ເຮືອນຂອງທ່ານນັ້ນ ຫຼັງຄາຮົ່ວ ແລະຕົນໄດ້ແຈ້ງໄປຍັງບໍຣິສັດ ຮັບເໝົາກໍ່ສ້າງແລ້ວ ແຕ່ບໍຣິສັດ ຍັງບໍ່ທັນມາແປງສ້ອມໃຫ້ເທື່ອ: ທ່ານເວົ້າວ່າ:

“ຂອງບໍຣິສັດ ວັນແສງນີ້ແຫຼະເປັນຜູ້ເຮັດ ຫຼັງຄອກຫຼັງຄາ ໂຕຮົ່ວກະຮົ່ວ ໂຕຫຼຸກະຫຼຸໄປຈັ່ງຊີ້ ກະບອກເພິ່ນແປງ ກະວ່າເອີ່ໆຢູ່ ແຕ່ວ່າເພິ່ນກະເຮັດຊັກຊ້າໄປ.”

ຊາວບ້ານ ບ້ານໃໝ່ ຄົນນຶ່ງເວົ້າວ່າ ບໍ່ເຂົ້າໃຈຄືກັນ ທັ້ງໆທີ່ເຮືອນນັ້ນ ນັກວິຊາການມາກວດ ກໍວ່າບໍ່ຜ່ານ  ແຕ່ເປັນຫຍັງ ເພິ່ນຈຶ່ງມອບໃຫ້ປະຊາຊົນ:

“ມັນເປັນຈ່ັງຊີ້ເນາະ ແບບວ່າທາງອັນວິຊາການ ມາກວດຫັ້ນວ່າບໍ່ຜ່ານ ເຮືອນຫັ້ນ ໄດ້ຍິນຢູ່ວ່າບໍ່ຜ່ານ ແຕ່ໃນເມື່ອວ່າບໍ່ຜ່ານ ຫາກແຕ່ວ່າບໍ່ໄດ້ມີບ່ອນແກ້ຈ່ັງໃດ ມິດເລີຍມີແຕ່ວ່າບໍ່ຜ່ານຊື່ໆ ໂຕນີ້ກະບໍ່ເຂົ້າໃຈປານໃດ ລະກະມອບເລີຍ ລະກະມິດໄປເລີຍ ທໍາມະດາຄັນວ່າບໍ່ຜ່ານ ມັນກະບ່ອນແກ້ຕິ ບ່ອນໃດບໍ່ຜ່ານ ລະໃຫ້ຊ່າງມາແກ້ຄືນຊັ້ນຕົ່ວະຫວ່າ ຊິແກ້ໂຕໃດກັບໂຕໃດ ອັນນີ້ມີແຕ່ວ່າບໍ່ຜ່ານ ເວົ້າຫັ່ນຫາກບໍ່ມີບ່ອນແກ້.”

ໃນຂະນະທີ່ ຊາວບ້ານ ຢູ່ສູນດົງບາກ ອີກຜູ້ນຶ່ງ ທີ່ຍັງລໍຖ້າ ເຮືອນຖາວອນນັ້ນ ກໍເວົ້າວ່າ ປັດຈຸບັນນີ້ ຄອບຄົວທ່ານ ແມ່ນຍັງພັກອາສັຍຢູ່ ໃນສູນພັກຊົ່ວຄາວຢູ່ ເພາະເຮືອນຖາວອນ ຍັງສ້າງບໍ່ທັນແລ້ວເທື່ອ:

“ຍັງໆ ຂ້າພະເຈົ້າເອງນີ້ ກະຍັງຢູ່ໃນສູນຢູ່ ເພາະວ່າເຮືອນນິ່ ເພິ່ນເຮັດຍັງບໍ່ທັນໄດ້ແລ້ວເດ້ ເພາະວ່າຊ່າງຜູ້ເຮັດນີ້ ຜູ້ຮັບເໝົານີ້ ມັນກະຂາດເຂີນທາງດ້ານຊ່າງແນ່ ມັນແຕ່ໂຄວິດມານີ້ ການເຄື່ອນໄຫວ ກະບໍ່ປົກກະຕິຫັ້ນນ່າ ຄືຊ່າງນີ້ເມືອແຕ່ສົງການ ບາດມານິ່ ລະມາບໍ່ໄດ້ຫັ້ນນ່າ ມັນກະເລີຍເຮັດໃຫ້ວຽກມັນກະຄ້າງໄວ້ ຊ່າງກະບໍ່ຫຼາຍ.”

ຜູ້ປະສົບພັຍເຂື່ອນແຕກ ຜູ້ນີ້ ເວົ້າອີກວ່າ ນອກຈາກເຮືອນຂອງລາວ ທີ່ສ້າງຍັງບໍ່ສໍາເຣັດເທື່ອນັ້ນ ກໍຍັງມີເຮືອນອີກຫຼາຍຫຼັງ ທີ່ມີແຕ່ເຫຼັກຊີ້ຟ້າຢູ່:

“ກະແລ້ວແຕ່ຊຸມເຮືອນ ທີ່ກໍາລັງເຮັດນີ້ແຫຼະ, ແຕ່ວ່າຍັງບໍທັນໄດ້ລົງກະມີ ມີແຕ່ເຫຼັກຊີ້ຟ້າ ກະມີຫັ້ນນ່າ ຢູ່ດົງບາກນີ້ລະ ສອງບ້ານເດ້ ບ້ານໃໝ່ ກັບທ່າຫິນເດ້ ຢູ່ໂຮມກັນນີ້ນ່າ.”

ໃນຂະນະທີ່ ຊາວບ້ານຄົນນຶ່ງ ຢູ່ສູນດອນບົກ ກໍເວົ້າວ່າ ສໍາລັບເຮືອນຂອງທ່ານນັ້ນ ມາຮອດເດືອນ 9 ປີ 2021 ຫາກໍສ້າງໄດ້ແຕ່ 30%:

“ເປົ້າໝາຍແມ່ນຊິໄດ້ເຮືອນຖາວອນ ແຕ່ວ່າໃນການກໍ່ສ້າງຂອງເຂົາຫັ້ນ ຍັງບໍ່ທັນສໍາເຣັດ ເຣີ່ມຕົ້ນແຕ່ເດືອນ 9 ເນາະ ແຕ່ວັນທີ່ 4 ເດືອນ 9 ປີ 2020 ຈົນຮອດເດືອນ 9 ປີ 2021 ນີ້ ບໍ່ທັນສໍາເຣັດ ໄດ້ແຕ່ 30% ຄັນຊິທຽບໃສ່ເປີເຊັນ.”

ກ່ຽວກັບເຣື່ອງການກໍ່ສ້າງ ເຮືອນຖາວອນທີ່ ບໍ່ໄດ້ມາຕຖານນັ້ນ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນບ້ານ ທ່ານນຶ່ງ ໃນບ້ານທ່າຫິນ ກ່າວວ່າ:

“ການເຮັດຫັ່ນ ບາງຄອບຄົວ ກໍບໍ່ຄ່ອຍດີປານໃດ ເພາະວ່າທາງອັນນັ້ນ ກັມມະກອນຂອງຊ່າງຫັ່ນ ເຮັດແບບບໍ່ມາຕຖານແດ່ ຈໍານວນນຶ່ງເຂົາກະທັບ ເພາະວ່າມັນບໍ່ໄດ້ມາດຖານ ແວ່ນອິສັງເພິ່ນກໍແຕກ ແວ່ນປ່ອງຢ້ຽມແຕກ ໂຕນີ້ເພິ່ນຍັງໆ ເຂົາບໍ່ທັນປ່ຽນ ຮອດກໍານົດເພິ່ນຈັ່ງປ່ຽນ ໂຕໃດແຕກ ໂຕໃດອັນນັ້ນ ຮອດກໍານົດເພິ່ນໄປແປງ ໄດ້ເຊັນເປັນພິທີການ ໂຕນີ້ຮັບຮອງແລ້ວໂຕນີ້.”

ກ່ຽວກັບເຣື່ອງທີ່ວ່າ ເຮືອນຂອງຊາວບ້ານ ຫຼັງໃດ ທີ່ຍັງມີບ່ອນຕໍານິ ຫຼືປະຕູ ແລະປູປ່ອງຢ້ຽມ ອັດບໍ່ໄດ້ນັ້ນ ທາງ ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໄດ້ຕິດຕໍ່ໄປຍັງ ບໍຣິສັດ ວັນແສງອັດຕະປື ກໍ່ສ້າງ ແລະ ສ້ອມແປງເຄຫະສະຖານ ເພື່ອສອບຖາມ ກ່ຽວກັບບັນຫາດັ່ງກ່າວ ຍານາງ ວັນແສງ ສີສົງຄາມ ຜູ້ອໍານວຍການ ບໍຣິສັດ ດັ່ງກ່າວ ໄດ້ກ່າວກ່ຽວກັບເຣື່ອງນີ້ວ່າ ທາງບໍຣິສັດ ໄດ້ມີການຮັບປະກັນໃຫ້ 1 ປີ ຫຼັງຈາກມອບເຮືອນໄປແລ້ວ ແລະທາງບໍຣິສັດ ຍັງຈະກັບມາສ້ອມແປງຄືນໃຫ້ຢູ່ ຊຶ່ງໂຕຮັບປະກັນນີ້ ປະຊາຊົນເອງກໍຮູ້ດີ:

“ເຮົາຄໍ້າປະກັນ 1 ປີ ອັນນີ້ເຂົ້າຮູ້ດີຢູ່ແລ້ວ ໄມ້ມັນເປັນໄມ້ໃໝ່ ແນ່ນອນມັນກະຕ້ອງມີແຫ່ວ ແຕ່ວ່າເຮົາຄໍ້າປະກັນຢູ່ແລ້ວ 1 ປີ ຫຼັງຈາກມອບແລ້ວ ເພິ່ນກະຫັກເງິນເຮົາໄວ້ 10% ຢູ່ເດ້, 10%, 2 ລ້ານກວ່າຫຼຽນເຂົາຫັກຂອງເຮົາໄວ້ອັນທີ່ນຶ່ງ, ອັນທີ່ສອງມາ ສະບາຍໃຈໂລດ ເຣື່ອງວ່າ ເຮົາຊິເຮັດໂລເລ ກັບປະຊາຊົນຫັ້ນນະ ທາງພາກຣັຖ ເພິ່ນມີທຸກໜ່ວຍງານມາຢູ່ນີ້ ມາຕິດຕາມບໍຣິສັດເຮົາ ມີກວດກາສູນກາງ, ກວດກາແຂວງ ລະກະມີພາກສ່ວນອັນນ່າ ອິຫຍັງຕ່າງໆນະ ຕໍາຫຼອກຕໍາຣວດ ອິຫຍັງຄົບໝົດເລີຍ ເຂົາກະຢ້ານເຮົາແບບວ່າ ຄົນງານບໍ່ໄດ້ເງິນ ບໍ່ມີທາງດອກອັນນັ້ນນະ.”

ນອກຈາກນີ້ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນບ້ານ ຢູ່ບ້ານຢູ່ສູນດອນບົກ ທ່ານນຶ່ງກໍກ່າວວ່າ ເຮືອນຖາວອນ 700 ຫຼັງ ທີ່ທາງການສ້າງໃຫ້ປະຊາຊົນ ຜູ້ສົບພັຍເຂື່ອນແຕກນັ້ນ ພາຍໃນປີ 2022 ກໍຄົງຈະບໍ່ສໍາເຣັດໝົດ, ດັ່ງທ່ານກ່າວວ່າ:

“ໂອ້ຍ...ບໍ່ແລ້ວລູກບໍ່ແລ້ວ ບໍ່ແລ້ວໆ ຊິເບິດ 2022 ຈັກຊິແລ້ວຫຼືບໍ່ນິ່ນ່າ ບໍ່ແລ້ວດອກ ໂຕເຮືອນ 700 ຫຼັງນິ່ ໂອ້ຍຍັງຫຍຸ້້ງຍາກຫຼາຍ ຢູ່ຫິນລາດກະຍັງຫຼາຍ ຢູ່ປິ່ນດົງກະຍັງຫຼາຍ ບາງຄົນບໍ່ທັນໄດ້ຝາກຝັງຊໍ້າ ບາງຄົນບໍ່ທັນໄດ້ຖອກເສົາຂວັນຊໍ້າ ແຕ່ລະຫຼັງນິ່ຍັງ 10% ກະມີ 20% ກະມີນີ້ນ່າ ແມ່ນແຫຼະແຕ່ປີກາຍພຸ້ນນະ ແຕ່ວັນທີ່ 6 ເດືອນໆ 10 ປີກາຍນີ້ແຫຼະ ມາຮອດປັດຈຸບັນ ກະຍັງຄືເກົ່າຢູ່.”

ກ່ຽວກັບເຮື່ອງ ການກໍ່ສ້າງເຮືອນຖາວອນ 700 ຫຼັງ ທີ່ຫຼ້າຊ້ານີ້ ເຈົ້າໜ້າທີ່ ບໍຣິສັດເຂື່ອນເຊປຽນ-ເຊນໍ້ານ້ອຍ ຫຼື PNPC ທ່ານນຶ່ງ ທີ່ຂໍສງວນຊື່ ແລະ ສຽງຈິງ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ເມື່ອບໍ່ດົນຜ່ານມານີ້ວ່າ:

“ໂຕນີ້ນິ່ ເຣື່ອງໂຄວິດ-19 ນີ້ ກະທົບຫຼາຍ ເພາະຣັຖບານສັ່ງລ໊ອກດາວ ແຮງງານແມ່ນຫຍັງກະເຮັດວຽກບໍ່ໄດ້ຕາມແຜນເນາະ ອັນນີ້ມີສ່ວນ ເຊິ່ງຈະຕ້ອງຂຍາຍເວລາຫຼືຕໍ່ເວລາ ຂອງສັນຍາໄປອີກຫັ້ນນະ ມັນເປັນສະພາບລວມ ທົ່ວປະເທດໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ ຈາກໂຄວິດ-19 ແລະຣັຖບານ ເປັນຜູ້ປະກາດລ໊ອກດາວ ສາເຫດໂຕຈິງ ມັນຕ້ອງໄດ້ພິຈາຣະນາ ເພື່ອຄວາມເປັນທັມນໍາກັນ ມັນບໍ່ແມ່ນບັນຫາເກີດຈາກການລະເຫຼີງ ລະເລີຍບໍ່ເອົາໃຈໃສ່ເຮັດວຽກ ຂອງບໍຣິສັດຮັບເໝົາກໍ່ສ້າງ ມັນແມ່ນສະພາບລວມ ທຸກຄົນໄດ້ຮັບຜົລກະທົບ.”

ເຖິງແນວໃດກໍຕາມ ປະຊາຊົນທີ່ໄດ້ຮັບຜົລກະທົບຈາກເຫດ ເຂື່ອນເຊປຽນ-ເຊນໍ້ານ້ອຍແຕກ ກໍຫວັງວ່າ ທາງການ ແລະ ພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ຈະພິຈາຣະນາ ເຣື່ອງເງິນຊົດເຊີຍໃນຣາຍການທີ 6 ທີ່ມີ ສິ່ງປຸກສ້າງ, ເງິນສົດ, ວັດຖຸມີຄ່າ ທີ່ເສັຽຫາຍ, ອັດຖິ, ແລະ ຂໍ້ມູລຕົກຫຼົ່ນນັ້ນ ໃຫ້ພວກເຂົາໂດຍໄວ ເພາະພວກເຂົາເຈົ້າ ມີຄວາມຈໍາເປັນຕ້ອງໃຊ້ຈ່າຍໃນຊີວິດປະຈໍາວັນ ເນື່ອງຈາກເງິນຊ່ອຍເຫຼືອ ທີ່ທາງການເຄີຍໃຫ້ 250,000 ກີບ ຕໍ່ຄົນ ຕໍ່ເດືອນນັ້ນ ທາງການກໍຕັດ ບໍ່ໍ່ຊ່ອຍເຫຼືອຕໍ່ແລ້ວ. ສະບາຍດີ