Xitay shirketlirining amérika pay chéki baziridin chékinip chiqishi heqqide munaziriler

Metbu'atlarda bérilgen bezi mulahizilerde, xitay shirketlirining xelq'ara pay chéki baziridiki riqabetke berdashliq bérelmigenliki ilgiri sürüldi. Yene bir qisim iqtisadshunaslar bolsa, xitay sodigerliridiki semimiyetsizlik, köpligen xitay shirketlirining xelq'ara pay chéki bazirida inawitining chüshüp kétishige seweb boluwatqanliqini tekitlidi.

Ötken hepte shangxeydiki “Fokus médi'a xolding” namliq élan shirkiti amérika pay chéki baziridin chékinip chiqqanliqini élan qildi. Xitaydiki eng chong élan shirketlirining biri hésablinidighan bu shirket, téxi yéqinda amérika pay chéki baziridin chékin'gen xitayning “Aliy baba” shirkitidin kéyinki yene bir chong shirket. Melum bolushiche, bu yil kirgendin buyan xitayning bir qisim ottura we kichik shirketlirimu arqa-arqidin amérika xelq'ara pay chéki baziridin chékinip chiqishqa bashlighan.

Yéqindin buyan xitay shirketlirining amérika qatarliq xelq'ara pay chéki bazarliridin arqa-arqidin chékinip chiqishi xelq'ara metbu'atlarning diqqitini qozghidi. En'gliye b b s agéntliqi, iqtisad xewerliri, amérika awazi qatarliq xelq'ara metbu'atlarning bügün düshenbe künidiki xewerliride, yéqindin buyan xelq'ara pay chéki bazarliridin chékinip chiqiwatqan xitay shirketlirining köpiyiwatqanliqi heqqidiki mulahiziler élan qilindi.

Bu xewerlerde iqtisadshunaslar xitay shirketlirining amérika pay chéki baziridin chékinip chiqishidiki seweblerning köp xil amillargha munasiwetlik ikenlikini otturigha qoyghan bolsimu, emma ular öz mulahiziliride xitay shirketlirining amérika pay chéki baziridin chékinip chiqishidiki asasliq seweblerning biri, xitay shirketlirining xelq'ara ölchemge yételmigenliki ikenlikini tekitlep, xitay shirketliridiki semimiyetsizlik amillirining xitay shirketlirining xelq'ara bazardiki inawitini töküp, xitay shirketlirining xelq'ara pay chéki baziridin chékinishige seweb bolghanliqini ilgiri sürdi.

Washin'gton eqli mülük ambiri asiya iqtisadi tetqiqat merkizining tetqiqatchisi doktor dérék skissors ependi bu heqte toxtilip, “Xitay shirketlirining amérika pay chéki baziridin chékinip chiqishidiki sewebler köp xil. Bezi shirketlerning semimiyetsizliki ularning pay chéki baziridiki inawitini chüshürüwetti. Yene bezi xitay shirketliri gerche semimiy bolsimu, emma ular amérika pay chéki baziridiki telepni qanduralmay, bazar riqabitige maslishalmidi” dégen.

Dérik ependi yene, xitay shirketlirining xelq'ara pay chéki baziridin chékinip chiqishining xitay iqtisadining chékinishidin dérek béridighanliqinimu eskertken.

“Hazir yüz bériwatqan ehwal, xitayning arqigha chékiniwatqanliqini bildürmekte. Xitay shirketliri hazir ulargha kéreklik bolghan téxnika hem mebleghge érishtuq dep qarap, ilgiri ulargha meblegh salghan chet'el shirketliridin ayrilip chiqish arqiliq, dölet ichige yüzlenmekte. Emma méningche, xitay shirketlirining amérika pay chéki baziridin chékinishidiki asasi seweb yenila, bu shirketlerning amérika bazirida yaxshi tesir qalduralmighanliqidin boluwatidu. Xitay shirketliridiki sodida ashkara bolmasliq, hésabatta saxtipezlik qilish qatarliq amillar ularni amérikida osal halette qaldurdi.”

Washin'gton uniwérsitétining iqtisad kespining doktor kandidati perhat bilgin ependi, ilgiri amérika siteyt strérit bankisining bazar analizchisi bolup ishligen.

Perhat ependimu xitayning nöwettiki iqtisadiy yüzlinishi heqqide toxtilip, xitayning iqtisadi tereqqiyatining ötken 20 yildiki iqtisadiy tereqqiyatida xitaydiki erzan emgek küchi, tebi'iy bayliq menbelirini ziyade échish shundaqla xelq'ara meblegh ölchimidiki 15% lik meblegh ölchimidin köp yuqiri bolghan 40% etrapidiki zor kölemde meblegh sélishqa tayinip, ilgiriki yillarda her yili 10% tin yuqiri halette iqtisadiy ösüsh halitini saqlap kelgen bolsimu, emma xitayning bundin kéyinki 10 yilliq tereqqiyatida xitay bazarliridiki erzan emgek küchi menbesining aziyishi, ichki istémalning töwenlishi we xelq'ara iqtisadqa maslishishta duch kélidighan bésimlar sewebidin, xitay iqtisadiy tereqqiyatta dawamliq töwenlesh bolidighanliqini ilgiri sürgen idi.

Dérik ependi öz mulahiziside yene, xitay shirketlirining nöwette amérika pay chéki baziri qatarliq xelq'ara pay chéki bazarliridin chékinip chiqishi, bu shirketlerni nöwettiki qiyin shara'ittin qutuldurup, qisqa mezgillik paydigha érishtürsimu, emma uzun mezgillik tereqqiyattin élip éytqanda, bu xil yüzlinish xitay shirketlirining bundin kéyin xelq'ara tawar bazirigha kirishige éghir tosalghularni peyda qilishi mumkinlikini otturigha qoyghan.

Perhat ependi bolsa, xitay iqtisadining chékinishi sewebidin xitayda yüz bérish éhtimali bolghan özgirishler heqqide toxtilip, xitaydiki iqtisadiy chékinish, xitay puqralirining ammiwi naraziliq heriketlirining köpiyishige seweb bolidighanliqini eskertti.