Almatada tonulghan ressam azad hakimbekning körgezmisi échildi

2 - Dékabirda almatada ebilxan qastéyéf namidiki dölet sen'et muzéyida qazaqistanning xizmet körsetken sen'et erbabi, kona asare - etiqilerni toplighuchi, ataqliq ressam azad hakimbekning “Uyghur maddiy sen'itining toplimi” mawzusida nöwettiki körgezmisining échilish murasimi bolup ötti. Körgezmini achqan memliketning körneklik ressami nurazxan érkin méhmanlarni a. Hakimbekning ijadiyiti, körgezmige qoyulghan eser we buyumlarning mezmun we tarixi bilen tonushturdi. Sözge chiqqan mezkur muzéy mudirining ilmiy ishlar boyiche orunbasari éfrat mambétof, muzéy yénidiki “Qazaqistan teswiriy sen'iti” ilmiy merkizining yétekchi ilmiy xadimi kamilla li, filologiya penlirining namzati rabik ismayilof, qazaqistanning sabiq sénatori mars battalof we bashqilar a. Hakimbekning ijadiyiti heqqide öz pikirlirini otturigha qoydi. Andin söz alghan a. Hakimbek özining bu qétimqi körgezmisining alahidiliki heqqide toxtilip, kelgüchilerge özining minnetdarliqini izhar qildi.

A. Hakimbek radiyomiz ziyaritini qobul qilip, mundaq dédi: “Méning bu toplamni yiqqinimgha top - toghra 45 yil boptu. 1971 - Yili bashlighan. Mana bügünki körgezme 35 - körgezme. Uning ichide qazaq qol hönirimu bar. Mana tünügün astanida bizning prézidént nursultan nazarbayéf qazaqistanning tarixida birinchi qétim herbiy muzéyni achti. Uni mudapi'e ministiri tasmaghambétof uyushturghan. U ikki ayning ichide teyyar boldi. Shu tasmaghambétofning iltimasi bilen 80 dane qoral - yaraqlarni men ene shu muzéygha waqitliq berdim. Uning ichide kona xenjerler, qilichlar, tapanchilar, miltiqlar bar. Méning nurghun nersilirim shu yerde qoyuldi. Uningdin tashqiri qolumda uluq qazaq ressami ebilxan qastéyéfning süretliri bar. Ularning arisida Uyghur, özbék, qirghiz, sowétning ataqliq ressamlirining süretlirimu bar. Qolyazma toplimimda 9 - , 12 - , 20 - esirlerge a'it kona qolyazmilar bar. Uning ichide qeshqer, türkistan, buxara, semerqent, yeken sheherliride yézilghan qolyazmilarmu bar.”

A. Hakimbekning éytishiche, uning toplimi qazaqistandin tashqiri yene azerbeyjan, yaponiye, firansiye, wén'griye, qirghizistan oxshash memliketlerdimu namayish qilin'ghan. A. Hakimbekning qiliwatqan ishliri, mesilen, proféssor abdullam samsaqofning tekitilishiche, Uyghur milliy maddiy sen'itini bashqimu xelqlerge tonushturushta muhim rol oynaydu. U a. Hakimbekning toplimigha kirgen asare - etiqilerning tarixiy ehmiyitige yuqiri baha bérip, mundaq dédi: “Azad hakimbekning bu toplimining 7 - esirdin 19 - esirgiche dep yézilghanliqi méni nahayiti qiziqturdi. Körgezmide ademni birdin jelb qilidighan nerse, yoghan ikki zalgha uning yiqqan toplimi sighmay turuptu. Bu yerde gilem, laxshigir, kiyim - kéchek, her türlük resimler, qedimiy dewirge te'elluq laydin yasalghan heykeller bar. Bu yerde étibar béridighan nerse, musteqil döletler hemkarliqi teweside azad hakimbektek medeniy miraslarni yiqqan adem yoq. Chégrining u yéqida, ana yérimizdimu a. Hakimbektek toplam yighiwatqan ademni bar, dep men anglimighan. Démek, azad bir memliketning qilidighan ishini öz boynigha élip qildi, désem artuqchiliq ketmeydu. Biz uninggha dayim rehmet éytip, shuning qedrinimu bilishimiz kérek.”

A. Samsaqofning bu pikrini qollighan qazaqistanliq ressam, yazghuchi, sen'etshunasliq penlirining namzati hakimjan guliyéfmu a. Hakimbektek mundaq Uyghur medeniy asare - etiqilirini toplap, ularni teshwiq qiliwatqan shexslerning yoqning ornida ékenlikini körsetti we bolupmu gilemlerge alahide diqqet qilghanliqini éytip, mundaq dédi: “Bu yerde barliq sahelerni öz ichige alghan buyumlar qoyulghan. Ressam süpitide közümge chéliqqini gilemler. Körgezmige 40 tin oshuq gilemler qoyulghan. Biz bilimiz, gilem toqush saheside Uyghurlar, asasen, xoten teweside nahayiti chong utuqlargha yetken. Xoten gilemliri dunya yüzide nahayiti yaxshi baha aldi. Shundaqla yaghachchiliq sen'iti, tömür bilen bézesh usulliri, kulalchiliq, muzikiliq eswaplar, nahayiti ustiliq bilen ishlen'gen eswaplar, qedimiy öy jabduqliri körgezmige qoyulghan. Bu yerde a. Hakimbekning emgiki nahayiti zor. Heqiqeten özining barliq xirajitini körgezmige serp qilghan toplighuchi. Uning meqsiti bizning yuqiri pellidiki medeniyitimizni saqlap qélip, kéyinki ewladlargha qaldurush. Shuning üchün a. Hakimbekke biz Uyghurlar, peqet apirin, rehmet déyishimiz kérek.”