خىتاينىڭ تەڭرىتاغ تورىدا «ئىسلام ئەقىدىسىدىن تېررورلۇققا بىر نەزەر»دىگەن تېمىدا ئوبروز ئېلان قىلىندى. خىتاينىڭ ئوبزورچىسى ماقالىسىدە : «دىنىي ئەسەبىي كۈچلەر ئىسلام دىنىنى مۇرەككەپلەشتۈرۈپ، بۇرمىلاپ، ئەسەبىيلەشتۈرۈپ چۈشەندۇرۇش بىلەن ئېتىقادچى ئاممىنىڭ ئىدىيەسىدە قالايمىقانچىلىق تۇغدۇرىۋاتىدۇ. بۇنىڭغا قارىتا بىزنىڭ ئەھلى ئۆلىمالىرىمىزنىڭ ئىسلام دىنىنى توغرا شەرھلىشى، ئۇلارنىڭ بۇرمىلاشلىرىغا رەددىيە بېرىشى كېرەك. ئۇلار تەرغىب قىلىۋاتقان دىن ئەسەبىي ئىدىيە، ماھىيەتتە بىر سىياسىي مەسىلە، بىراق ئۇ، دىن سۈپىتىدە پەيدا بولۇپ، دىنىي شوئار توۋلاپ، دىنىي ئەقىدىلەرنى ئۆز مەيلىچە بۇراپ، ئىسلام دىنىنى كۈچىنىڭ بارىچە رادىكاللاشتۇرۇپ چۈشەندۈرگەن. شۇڭا، ئۇ زور دەرىجىدە ئالدامچىلىق ۋە قۇتراتقۇلۇق خاراكتېرىگە ئىگە» دەپ يازغان.
خىتاي دائىرىلىرىنىڭ يۇقىرىقىدەك سۆزلىرىگە قارىتا شىۋىتسىيە ياشاۋاتقان دىنىي زىيالىي ئابدۇللا ئەھەدنى زىيارەت قىلدۇق.
سوئال:ھۆرمەتلىك ئابدۇللا، خىتاي دائىرىلىرى تەكىتلەۋاتقاندەك ئۇيغۇر ئېلىدىكى دىنىي ئۆلىمالار ۋە ئېتىقادچى ئاممىدا ئىسلام دىنىنىڭ شەرىئىتىنى بۇرمىلاپ ئېلىپ بېرىۋاتقان ئەھۋاللار بارمۇ؟
جاۋاب: ۋەتىنىمىز شەرقىي تۈركىستاندا ئىسلام دىنىنىڭ شەرىئىتىنى بۇرمىلاپ چۇشەندۈرۈۋاتقان ئەھۋاللار بار، ھەم يوق دەپ ئېيتالايمىز.
سوئال:خىتاي دائىرىلىرى ئۇيغۇرلارغا ئارتىۋاتقان 3خىل كۈچ، يەنى تېررورلۇق، بۆلگۈنچىلىك، ئەسەبىيلىكتىن ئىبارەت 3خىل كۇچ مەۋجۇتمۇ؟
جاۋاب:ئۇلار دەۋاتقاندەك، شەرقىي تۈركىستاندا 3خىل كۈچ مەۋجۇت ئەمەس، پەقەت بىر خىللا كۈچ مەۋجۇت، ئۇ بولسىمۇ خىتاي تاجاۋۇزچىلىرىغا قارشى ئورتاق كۈچ.
سوئال:ئىسلام ئىنىستىتوتىدا ئوقۇۋاتقان تالىپلار كىم ئۈچۈن خىزمەت قىلىدۇ؟
جاۋاب:ئاللا قۇرئانى كەرىمنى ئۆزگەرمەيدىغانلىقىغا ۋە ئۇنى قوغدايدىغانلىقىغا ۋەدە قىلغان، ئۇنىڭ ئۈچۈن بىز قۇرئاننىڭ ھەقىقى مەنىسى ئۆزگىرىپ ياكى يوقىلىپ كېتىشىدىن ئەنسىرىمەيمىز، بەلكىم بۇلارنىڭ ئىچىدىن خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ سىياسىتىگە ماسلىشىدىغان ۋە قوللاپ قۇۋەتلەيدىغان ئالىملار چىقىشىمۇ مۇمكىن ھەمدە ئاللاھنىڭ دىنىنى ئۈستۇن قىلىدىغان ھەقىقى تەقۋا، قۇرئان ۋە ھەدىسنىڭ يولىنى چىڭ تۇتۇپ ماڭىدىغان ئالىملارمۇ چىقىشى مۇمكىن، بۇنىڭغا ئەمەلىيەتنى كۆرۇپ قارار بېرىشكە توغرا كېلىدۇ.
0:00 / 0:00