Xitay hökümitining tyenjindiki partlashqa tutqun pozitsiyisi naraziliq qozghidi

Tyenjindiki partlashning tesiridin köygen aptomobillar. 2015-Yili 14-awghust, tyenjin.

Xitayning hökümet taratquliri 17-awghust küni, tyenjindiki partlashta ölgenlerning 114 kishige yetkenlikini xitay bash ministiri li kéchiyangning weqe yüz bergen neq meydan'gha bérip, partlashta mes'uliyiti bar kishilerning qattiq jazalinidighanliqini bildürgenliki heqqide xewer berdi. Emma xelq'ara metbu'at xewerliride xitay da'iriliri weqening heqiqitini awamgha ashkarilimighanliqi üchün, weqe heqqide oxshimighan xewer-uchurlarning tarqiliwatqini we bir qisim tyenjin puqralirining hökümettin partlashning jawabkarlirini we partlashtin kéyinki zeherlik gaz qatarliq mesililer heqqide jawab bérishni telep qilip, naraziliq bildürüwatqanliqi heqqide xewerler bérilmekte. Diqqitinglar muxbirimiz méhribanning programmisida bolsun.

Xitayning hökümet xewerliride 17-awghust düshenbe küni etigen sa'et 9 ghiche bolghan statistikigha asaslan'ghanda, tyenjin portidiki partlashta ölgenler sani 114 bolup, ularning 85 nepirining ot öchürüsh xadimi ikenliki, doxturxanida dawaliniwatqan 698 ademning ichide 40 nepirining yarisining éghir ikenliki, portta ishleydighan 7000 gha yéqin ishchining oxshimighan derijide ziyan'gha uchrighanliqi tilgha élin'ghan.

17-Awghust küni tyenjin shehirining bixeter ishlepchiqirishqa mes'ul mu'awin sheher bashliqi xé shusen muxbirlargha bayanat bérip, tyenjin portidiki partlashta 114 kishining ölgenlikini, 70 kishining déreksiz yoqalghanliqini, 698 yaridarning doxturxanida qutquzuluwatqanliqini bildürdi. Sözide partlashtin kéyin porttiki zeherlik ximiyiwi buyumlarning 17 awghust kéchigiche bir terep qilinidighanliqini, partlash rayonidiki zeherlik ximiyiwi gaz natriy syandt qatarliq ximiyiwi maddilarning qoyuqluq derijisi dölet belgiligen ölchemdin töwenlikini bildürgen. Emma xitayning pen-téxnika géziti 15-awghusttiki xewiride tyenjin portida yadro qorallirigha ishlitilidighan, éksport üchün hazirlan'ghan 700 tonna natriy syand barliqini xewer qilghan idi.

16-17 Awghust künliri bayanat bériliwatqan méyxu'a méhmanxanisining sirtida porttiki partlashta ölgen we ghayib bolghuchilarning uruq-tughqanliri we port etrapidiki olturaq rayonidiki ahaliler toplinip,naraziliq bildürgen. Ular hökümet da'iriliridin partlashta ghayib bolghan uruq-tughqanlirining iz-dérikini bérishni, partlashning sewebini we jawabkarni ashkarilashni, partlashta weyran bolghan turalghusi üchün bashqa jaydin öy bérish qatarliq teleplirini otturigha qoyghan.

Radi'omiz xitay bölümi igiligen ehwallardin tyenjin portidiki partlash heqqide bayanat bériliwatqan méyxu'a méhmanxanisining sirtida naraziliq namayishi qiliwatqan puqralar 200 din ashidighanliqi melum boldi. Méhmanxana sirtida naraziliq namayishi qiliwatqan puqralar radi'omiz xitay bölümining ziyaritini qobul qilip, hökümet da'irilirining 5 kün'giche porttiki partlash weqesi we yitip ketken uruq-tughqanliri heqqide ulargha éniq jawab bermesliki puqralarning naraziliqini qozghighanliqini bildürdi.

Partlashta ghayib bolghan tyenjin porti saqchi idarisi ot öchürüsh etriti ezaliridin yang wéygoning dadisi yang jé oghlining iz-dérikini élish üchün 5 kündin buyan xewer kütüwatqanliqini emma da'irilerning ulargha éniq jawab bermeywatqanliqini bildürdi.

Partlashta ghayib bolghan porttiki yük toshughuchi ishchi ju shingchangning singlisi ziyaritimizni qobul qilip, özlirining tépilghan ölükler we doxturxanidiki yaridarlar arisidin akisini tapalmighanliqini, bu yerde naraziliq namayishi qiliwatqan kishilerning zor köpchilikining özige oxshash uruq-tughqanlirining iz dérikini qilip kelgenler we port etrapidiki olturaq rayonida olturushluq ahaliler ikenlikini bildürdi.

Xitayning hökümet xewerliridin melum bolushiche,port rayonining jang famililik mu'awin partkom sékrétari muxbirlargha bayanat bérip partlashta öyliri weyran bolghan ahalilerge waqitliq turalghu tépip bérilidighanliqi we ulargha öy ijare yardem puli bérilidighanliqini bildürgen. Emma hökümet da'irilirining partlash rayonidiki ahalilerni orunlashturushtiki tedbirliri,partlashta öyliri weyran bolghan öy igilirining naraziliqini qozghighan.

Port yénidiki ahaliler rayonida olturushluq wang ependi 17-awghust düshenbe küni radi'omiz ziyaritini qobul qilip, özi port etrapidin sétiwalghan ikki yürüsh öyning partlashta pütünley weyran bolghanliqini, bügün bu yerde naraziliq namayishi élip bériwatqan bir qisim puqralarning özige oxshash turalghu makani weyran bolghan ahaliler bolghini üchün, özlirining bu jayda toplinip hökümettin tyenjin shehirining bashqa jayliridiki olturaq rayonlardin ulargha yéngi öy élip bérishni telep qiliwatqanliqini bildürdi.

Xelq'ara metbu'atlar xewerliridin melum bolushiche, xitay da'iriliri tyenjin portidiki partlashtin kéyin weqe heqqide “Yalghan uchur tarqatqan” dégen bahanide birqisim tor béketlirini taqighan, partlash weqesi heqqide uchur yollighan bir qisim tordashlar tutqun qilin'ghan.

17-Awghust radi'omiz ziyaritini qobul qilghan béyjingliq tordash shiyang li bu heqte toxtilip, “Hökümet da'iriliri weqening yüz bérish sewebi, partlashta ölgüchiler we yaridarlar sani, partlashtin kéyinki muhit bulghinishi qatarliq mesililer heqqide hazirghiche xelq qayil bolghudek jawab bermidi. Tünügün bash ministir li kéchiyangmu ösek sözlerning tarqilishigha hökümet xizmitining awamgha ashkariliq derijisining töwenliki keltürüp chiqarghanliqini tilgha aldi. Bundaq ehwalda elwette her xil xewerler tarqilishi muqerrer. Hazirqi mesile hökümetning weqe heqqide yalghan uchur tarqatti dep tor béketlirini taqap, tordashlarni tutqun qilish emes belki weqening heqiqitini ashkarilash,” dédi.