“5-Iyul ürümchi qirghinchiliqi” toghrisida shahitlar néme deydu? (2)

Bu yil 5-iyul küni dunyaning herqaysiy elliride yashawatqan Uyghurlar her xil pa'aliyetlerni ötküzüp, “5-Iyul ürümchi qirghinchiliqi” ning 13 yilliqini xatirlidi. Xitay da'iriliri buningdin 13 yil ilgiri, yeni 2009-yili 5-iyul küni ürümchi xelq meydanigha topliship, xitayning gu'angdong ölkisi shawgu'en shehiri “Shüri” oyunchuq zawutida ishlewatqan Uyghur ishlemchilirining xitaylar teripidin öltürüshige naraziliq bildürüp namayish ötküzgen idi. Halbuki, xitay da'iriliri Uyghur yashlirining bu tinch namayishini qanliq basturup, dunyani zil-zilige salghan “5-Iyul ürümchi qirghinchiliqi” ni keltürüp chiqarghan idi. 

Nöwette bu qirghinchiliqqa 13 yil bolghan bolsimu, biraq shu qétimliq qirghinchiliqta yüz bergen nurghun weqeler hélihem toluq ashkarilan'ghan emes. Aldinqi programmimizda shiwétsariyede yashawatqan shahit hébibulla izchi bilen bolghan bu heqtiki söhbitimizni diqqitinglargha sun'ghan. Hebibulla izchi özining buningdin 13 yil ilgiriki 5-iyul kéchisi ürümchi kochilirida körgen dehshetlik weqelerni biz bilen ortaqlashqan idi. Bügünki programmimizda söhbitimizning 2-qismini anglaysiler. Buningda “5-Iyul ürümchi qirghinchiliqi” ning yene bir shahiti, hazir türkiyede yashaydighan exmet bosaq'axun bilen bolghan söhbitimiz diqqitinglarda bolidu.