Mes'ut aqgül: “Xitay döliti xata qiliwatqanliqini baldurraq chüshinip yétishi kérek”

Enqerening eng chong rayonliridin biri bolghan mamaq rayonluq hökümet bashliqi mes'ut aqgül ependi türkiye we chet'el muxbirlirigha iptar ziyapiti berdi. 2013-Yili 16-iyul, enqere.

Ramzan éyi molluq, beriket éyi. Bu ayda musulman döletliri, jümlidin türkiyening her derijilik rehberliri, siyasiy partiyiler, ammiwi teshkilatlar, karxanichilar we her sahening uyushmiliri iptar ziyapetliri bérip du'a tilawet qilidu.

16-Iyul küni enqerening eng chong rayonliridin biri bolghan mamaq rayonluq hökümet bashliqi mes'ut aqgül ependi türkiye we chet'el muxbirlirigha iptar ziyapiti berdi. Bu ziyapetke erkin asiya radi'osining muxbiri bolush süpitimiz bilen alahide teklip boyiche qatnashtuq. Iptar ziyapitining échilish nutqini qilghan rayonluq hökümet re'isi mes'ut aqgül ependi ramzan éyida bésim astida yashawatqan musulmanlar toghrisida toxtilip, xitayning bésim siyasitige tayinip bu mesilini hel qilalmaydighanliqini, bu xataliqini baldurraq chüshinip yétishi kéreklikini alahide tekitlidi. Bu ziyapetke radi'o, téléwiziye, gézit we zhurnallarning muxbirliridin bolup 100 etrapida kishi qatnashti.

Türkiyening paytexti enqerening eng chong rayonliridin biri bolghan mamaq rayonining mes'uli mes'ut aqgül ependi muxbirlarni qarshi élish nutqi sözlep mundaq dédi:
Her yili bolghinidek bu yilmu muxbirlar bilen birlikte iptar tamiqi yéyishke allah nésip qilghanliqi üchün allahqa shükür deymen. Bu iptargha kelgenlikinglar üchün pütün axbarat xadimlirigha rehmet éytimen. Ötken yili ramzan éyida iptar ziyapitide bir yerge jem bolghan iduq. Bir yil ötti, ötken bir yil jeryanida biz qilghan xizmetlerni keng xelq ammisigha siler axbarat xadimliri yetküzdünglar. Bu munasiwet bilen mamaq rayonining mes'uli bolush süpitim bilen siler muxbirlargha köp rehmet éytimen.

U sözide bügün muqeddes ramzan éyida dunyaning herqaysi jaylirida zulum astida yashawatqan musulmanlarning barliqini bayan qilip, Uyghurlarni alahide tilgha élip mundaq dédi:
Dunyaning herqaysi jaylirida zalim diktatorlarning bésimi astida yashawatqan hem türk hemde musulman qérindashlirimiz bar. Süriye, misir, sherqiy türkistandiki weziyet ene shundaq. Biz küchimiz yetse iqtisadi jehettin, küchimiz yetmise du'alirimiz bilen ulargha yardem qilishqa tirishiwatimiz. Biz qirim, kosowa qatarliq jaylardiki bezi rayonlar bilen qérindash rayon bolduq. Ulargha iqtisadi jehettinmu yardem bériwatimiz. Biz ottura asiya türkiy jumhuriyetliridiki bezi sheher, rayonlar bilenmu alaqimizni kücheytishke tirishiwatimiz. Türkiye küchlense türkiye sirtidiki qérindashlirimizgha yardem qilalaydu. Shunga biz bu meqset bilen pütün küchimiz bilen xizmet qiliwatimiz. Tereqqiy qilghan küchlük bir türkiye diktator döletlerning qérindashlirimizgha qiliwatqan zulumini tosuwalalaydu.

Uning nutqi axirlashqandin kéyin, ramzan éyida xitay hökümiti Uyghurlarning rozi tutushigha ruxset qilmaywatidu? diniy bésim barghanséri küchiyiwatidu? siz buninggha qandaq qaraysiz? dégen so'alimizgha, u rastinila xitayning Uyghurlargha élip bériwatqan bésimining kücheygenlikini, emma héchqandaq bir döletning bésim bilen mesilisini hel qilalmaydighanliqini bayan qilip mundaq dédi:
Bésim siyasiti bilen héchqandaq dölet mesilisini hel qilalmaydu. Axiri bir kün xitay dölitimu buni chüshinip yétidu, emma xitayning qisqa waqit ichide buni chüshinip yétishini ümid qilimen. Xitaydek köp millettin terkib tapqan döletlerde milletlerning diniy étiqadigha örp we adetlirige hörmet qilishi kérek. Shundaq qilghanda küchlük dölet bolalaydu. Sherqiy türkistanda meydan'gha kéliwatqan weqeler Uyghurlarning béshigha kéliwatqan musibetler bizni chongqur qayghugha gherq qilmaqta.

Enqere mamaq rayonluq hökümetning mes'uli mes'ut aqgül ependi sözide yene, sherqiy türkistan dewasini qollap quwwetleydighanliqini bir qanche qétim tekitlep ötti we Uyghurlargha du'a qildi.

Enqerediki muxbirlargha bergen iptar ziyapiti axirlashqandin kéyin muxbirlargha sowghat tarqitildi.