“11 бетим” ниң имзалиниш арқа көрүнүши

Мутләқ мәхпий бу зиярәт һәққидә 1945‏-йили 29- декабир күни совет иттипақи муавин ташқи ишлар министири сталинға мәлумат берип, гоминдаңниң совет иттипақи вә америкидин тәң пайдилинип, болупму бу икки дөләтниң зиддийитидин пайдилинип, өз һөкүмранлиқини мустәһкәмләшни мәқсәт қилғанлиқини оттуриға қойди. Доклатта җаң җиңгониң келишиниң қандақтур бирәр келишим түзүш әмәс, бәлки җаң кәйшиниң өзиниң совет иттипақини зиярәт қилишиниң тәйярлиқини беҗириш икәнлики көрситилди.

Әмәлийәттә “шинҗаң мәсилиси” җаң җиңгониң сталинниң алдиға қойидиған муһим нуқитилириниң бири болуп, шу мәқсәт үчүн җаң җиңго москва сәпиридә алди билән үрүмчигә чүшүп, үрүмчидә җаң җиҗоң билән көрүшүп, җиддий давамалишиватқан тинчлиқ сөһбитиниң әһвали, ихтилаплар, или тәрәпниң чиң туруватқан тәләплири вә башқа мәсилиләр һәққидә пикир алмаштурған. Җаң җиңго москваға келиштин илгири, йәни декабирниң 20-күнлири әтрапида үрүмчигә кәлгән болуп, бу вақитта или вәкиллири 2-қетим ғулҗиға қайтип кәткән пәйт иди.

Җаң җиңго 12-айниң 30-күни кәчтә сталинниң қобулида болди. Сөһбәт бир саәт 40 минут давамлашқан болуп, сөһбәткә ташқи ишлар министири вичислав молотов, павлов. Хитай тәрәптин җаң җиңго вә хитайниң совет иттипақида турушлуқ баш әлчиси фу биңчаң қатнашти.

Җаң җиңгониң сталин билән иккинчи қетимлиқ сөһбити 1946-йили, 1-айниң 3-күни өткүзүлди. Бу икки сөһбәтниң һәр иккилисидила уйғур ели мәсилиси орун алған болуп, мәхпий сөһбәт хатириси русийә алими ледовскийниң топлимиға киргүзүлгән. Сөһбәт рус тилида болуп, наһайити тәпсилийдур.

30-Декабирдики сталин билән җаң җиңгониң сөһбәт хатирисидин мәлум болушичә, җаң җиңго җаң кәйшиниң сталинға язған мәктупини тапшурди. Җаң җиңго өзиниң бу қетимқи зияритидә асаслиқи сталин билән өз-ара ишәнгән вә чүшәнгән бир мунасивәт орнитишни үмид қилидиғанлиқини изһар қилди. Сөһбәт җәрянида җаң җиңго җаң кәйшиниң совет иттипақи билән болған мунасивәтни күчәйтишни үмид қилидиғанлиқини, җуңгода һәргизму совет иттипақиға қарши турушқа йол қоймайдиғанлиқини вәдә қилди.

Җаң җиңго билән сталин 30-декабирдики сөһбәттә хитай компартийиси вә манҗурийә мәсилилири үстидә тохталғандин кейин мәхсус шинҗаң мәсилисигә көчти.

Җаң җиңго темини дәрһал мәхсус шәрқий түркистанда мәвҗут болуватқан или тәрәп билән гоминдаң тәрәп сөһбити мәсилисигә йөткиди. Сөһбәт хатирисидин қариғанда, бу тема тәхминән 10 минут әтрапида давамлашқан болуши еһтималлиқа йеқин.

Сталин сөһбәттә қозғилаңчиларниң 11 маддилиқ битимгә имза қоюшиға мунасивәтлик мәсилиләр бойичә “барлиқ имканийәтләрни қилидиғанлиқи”, “қозғилаңчиларниң совет һөкүмитиниң тәклипини рәт қилмайдиғанлиқи” ни билдүрүп вәдә бәргән. Әнә шуниңдин икки күн өтүп, или вәкиллири 78 күнлүк талаш-тартишни тохтитип, “11 маддилиқ битим” гә имза қойған.